Bài 2 trang 63 SGK Hình học 12 Nâng cao

Đề bài

Xác định tâm và bán kính của mặt cầu ngoại tiếp hình chóp S.ABC, biết SA=SB=SC=a, ^ASB=600,^BSC=900,^CSA=1200

Phương pháp giải - Xem chi tiết

- Chứng minh tam giác ABC vuông tại B.

- Từ đó suy ra SH là trục đường tròn ngoại tiếp tam giác ABC (đường thẳng vuông góc với mặt phẳng (ABC) tại tâm đường tròn ngoại tiếp tam giác)

- Sử dụng tính chất: "Mọi điểm nằm trên trục đường tròn ngoại tiếp tam giác ABC thì cách đều ba điểm A, B, C" để dựng tâm mặt cầu.

Lời giải chi tiết

Áp dụng định lí Cosin trong tam giác SAB,SAC ta có:

AB2=SA2+SB22SA.SB.cos600=a2+a22a2.12=a2AB=aAC2=SA2+SC22SA.SC.cos1200=a2+a22a2(12)=3a2AC=a3

Trong tam giác vuông SBC có: BC2=SB2+SC2=2a2 BC=a2

Ta có: AC2=AB2+BC2ΔABC vuông tại B.

Gọi H là trung điểm của AC thì H là tâm đường tròn ngoại tiếp tam giác ABC.

SA=SB=SC nên SHmp(ABC)

SH2=SC2HC2 =a2(a32)2 =a24SH=a2

Gọi O là điểm đối xứng của S qua H.

Khi đó OS=2SH=2.a2=a.

Tam giác OAH vuông tại H nên theo Pitago ta có

OA=AH2+OH2 =(a32)2+(a2)2=a

Lại có SH là trục đường tròn ngoại tiếp tam giác ABC và OSH nên OA=OB=OC=a.

Vậy OS=OA=OB=OC=a hay O là tâm mặt cầu ngoại tiếp hình chóp S.ABC và bán kính R=a.

Cách khác:

Ta có: HA=HB=HC, SA=SB=SC nên SH là trục đường tròn ngoại tiếp tam giác ABC

tâm mặt cầu ngoại tiếp hình chóp S.ABC nằm trên SH.

Gọi M là trung điểm của SA.

Trong (SAC), kẻ đường thẳng d đi qua M và vuông góc SA cắt SH tại O

(d là đường trung trực của SA )

Khi đó:

OSHOA=OB=OC

OdOS=OA

OS=OA=OB=OC hay O là tâm mặt cầu ngoại tiếp hình chóp S.ABC.

Xét ΔSMOΔSHA có:

ˆS chung

^SMO=^SHA=900

ΔSMOΔSHA(gg)SMSH=SOSASM.SA=SH.SO12SA.SA=SH.SO12a2=a2.SOSO=a

Vậy bán kính R=a.