Chúng tôi xin giới thiệu phương trình C3H8 → H2 + C3H6 gồm điều kiện phản ứng, cách thực hiện, hiện tượng phản ứng và một số bài tập liên quan giúp các em củng cố toàn bộ kiến thức và rèn luyện kĩ năng làm bài tập về phương trình phản ứng hóa học. Mời các bạn đón xem:
Phương trình C3H8 → H2 + C3H6
1. Phản ứng hóa học:
C3H8 → H2 + C3H6
2. Điều kiện phản ứng
- Nhiệt độ cao.
- Xúc tác: Ni,Fe.
3. Cách thực hiện phản ứng
- Sản phẩm thu được làm mất màu dung dịch brom.
4. Hiện tượng nhận biết phản ứng
- Dưới tác dụng của nhiệt và chất xúc tác thích hợp các ankan có phân tử khối nhỏ bị tách thành hiđro cacbon không no tương ứng và có khí không màu thoát ra.
5. Phản ứng hóa học
a. Phản ứng thế bởi halogen
- Khi chiếu sáng hoặc đốt nóng hỗn hợp propan và clo sẽ xảy ra phản ứng thế lần lượt các nguyên tử hidro bằng clo. Tương tự như metan.
- Phản ứng thế H bằng halogen thuộc loại phản ứng halogen hóa, sản phẩm hữu cơ có chứa halogen gọi là dẫn xuất halogen.
b. Phản ứng tách (gãy liên kết C-C và C-H )
- Dưới tác dụng của nhiệt và xúc tác (Cr2O3, Fe, Pt,...), các ankan không những bị tách hidro tạo thành các hidrocacbon không no mà còn bị gãy các liên kết C-C tạo ra các phân tử nhỏ hơn.
c. Phản ứng oxi hóa
- Khi đốt, propan bị cháy tạo ra CO2, H2O và tỏa nhiều nhiệt
- Nếu không đủ oxi, ankan bị cháy không hoàn toàn, khi đó ngoài CO2 và H2O còn tạo ra các sản phẩm như CO, than muội, không những làm giảm năng suất tỏa nhiệt mà còn gây độc hại cho môi trường.
6. Bạn có biết
- Phản ứng trên được gọi là phản ứng tách hiđro của propan, ngoài sản phẩm là C3H6 và H2 thì sản phẩm sinh ra có thể có CH4 và C2H4.
- Phản ứng tách H2 áp dụng chủ yếu cho các ankan có phân tử khối thấp.
- Dù phản ứng xảy ra theo hướng nào thì phản ứng không làm thay đổi khối lượng hỗn hợp mtrước phản ứng = msau phản ứng
- Phản ứng luôn làm tăng số mol khí: nsau > ntrước
7. Bài tập liên quan
Ví dụ 1: Crackinh propan thu được 6,72 lít (đktc) hỗn hợp X gồm H2, C3H6, CH4, C2H4, C3H8. Dẫn toàn bộ X vào bình đựng dung dịch Br2 dư thì thấy có 16 gam brom phản ứng (biết rằng chỉ có C2H4, C3H6 phản ứng với Br2 và đều theo tỉ lệ số mol 1:1). Vậy % propan đã phản ứng là:
A. 20%
B. 33,33%
C. 40%
D. 66,67%
Hướng dẫn.
Đáp án B.
Ví dụ 2: Một hỗn hợp X gồm hai ankan A, B đồng đẳng kế tiếp. Crackinh 1,12 lít (đktc) hỗn hợp X thu được 2,24 lít hỗn hợp Y (đktc) gồm ankan, anken và H2, tỉ khối hơi của Y đối với H2 là 8,2. Vậy công thức phân tử của A, B lần lượt là:
A. C2H6 và C3H8
B. C3H8 và C4H10
C. C4H10 và C5H12
D. C5H12 và C6H14
Hướng dẫn.
Đáp án A.
Ví dụ 3: Khi crackinh hoàn toàn một thể tích ankan X thu được hai thể tích hỗn hợp Y (các thể tích khí đo ở cùng điều kiện nhiệt độ và áp suất); tỉ khối của Y so với H2 bằng 11. Công thức phân tử của X là:
A. CH4
B. C2H6
C. C3H8
D. C4H10
Hướng dẫn.
Ta có: MY = 11.2 = 22 ; Vì các thể tích khí đo ở cùng điều kiện nhiệt độ và áp suất
⇒ MX = 2.MY = 2.22 = 44 ⇔ 14n + 2 = 44 ⇒ n = 3
⇒ CTPT của ankan X là : C3H8
Đáp án C.
8. Một số phương trình phản ứng hoá học khác của Ankan và hợp chất:
