Dàn ý nghị luận về câu: "Đừng nói những điều đã đọc mà hãy nói những điều đã hiểu"
1. Mở bài
Nêu vấn đề nghị luận: Câu nói "Đừng nói những điều đã đọc mà hãy nói những điều đã hiểu".
2. Thân bài
a. Giải thích câu nói
- "Nói": Hành động trình bày, phát biểu, đưa ra ý kiến của bản thân về một vấn đề, sự kiện nào đó; là hành động trao đổi thông tin trong giao tiếp.
- "Những điều đã đọc": Những điều ta đã biết đến nhưng chưa hiểu hoặc hiểu chưa kĩ về nó.
-"Những điều đã hiểu": Những vấn đề ta đã tìm hiểu kĩ và hiểu biết về nó một cách sâu sắc.
→ Câu nói đã đưa đến cho chúng ta một lời khuyên giàu ý nghĩa về cách nói năng, chúng ta chỉ nên nói, nên đưa ra ý kiến về những điều mà ta đã biết, đã hiểu về nó một cách chắc chắn, sâu sắc và thấu đáo.
b. Phân tích, chứng minh, bình luận về câu nói
- "Nói những điều đã đọc", những điều mà ta chưa tìm hiểu kĩ về nó có thể có những sai sót và dẫn tới những hậu quả đáng tiếc.
- Chúng ta chỉ nên nói "những điều đã hiểu" bởi lẽ:
+ Những điều ta đã hiểu thì mới biết được đúng bản chất thật của nó, có những nhận xét, đánh giá đúng đắn về nó.
+ Đó là biểu hiện cho những phẩm chất tốt đẹp của con người: Sự cẩn thận, chín chắn và luôn có ý thức trách nhiệm cao trong mọi việc.
+ Nhận được sự tin tưởng, yêu mến, ngưỡng mộ của những người xung quanh, từ đó góp phần làm cho cuộc giao tiếp đạt kết quả tốt nhất.
b. Đánh giá, mở rộng vấn đề
- Trong học tập người học sinh cần tìm hiểu kĩ lưỡng, thấu đáo mọi vấn đề trước khi phát biểu.
- Phê phán những người chỉ muốn thể hiện, khoe khoang mình biết nhiều điều mà không tìm hiểu chúng để làm chủ kiến thức.
- Bài học cho bản thân:
+ Nỗ lực tìm tòi, đọc để biết những vấn đề mới bởi đọc chính là cơ sở để tạo nên vốn hiểu biết sâu rộng.
+ Cần có ý thức chủ động suy nghĩ, tìm tòi, nghiên cứu để biến những cái đã đọc thành cái đã hiểu và làm chủ được vốn kiến thức của mình.
+ Khi cần phát biểu đưa ra ý kiến, cần phân biệt rõ ràng cái đã đọc với cái đã hiểu
3. Kết bài
Khái quát ý nghĩa của câu nói và suy nghĩ, cảm nhận của bản thân.
Nghị luận về câu: "Đừng nói những điều đã đọc mà hãy nói những điều đã hiểu"
Trong cuộc sống, con người cần phải biết ước mơ, nhưng ước mơ ấy phải phù hợp với khả năng của bản thân. Bởi có những ước mơ sẽ mãi chỉ là ảo nếu ta không thể đạt được nó bằng năng lực của mình. Vì thế, câu ngạn ngữ: “Đừng sống theo điều ta ước muốn. Hãy sống theo điều ta có thể” đã nhắn nhủ con người cần có cái nhìn đúng đắn giữa “ước muốn” và “khả năng” để có được hướng đi phù hợp trong cuộc đời.
Thật vậy, “điều ta ước muốn” là ước mơ, khát vọng, những điều mong mỏi; còn “điều ta có thể” là những gì nằm trong khả năng của bản thân. Như vậy, câu ngạn ngữ khuyên ta cần phải chọn cách sống thực tế. tránh sa vào việc mơ mộng viển vông, nằm ngoài khả năng.
Nếu chúng ta cứ khăng khăng sống theo ước muốn của mình mà không hiểu rằng nó không phù hợp thì sẽ dẫn đến những hậu quả tai hại như bị ảo tưởng, xa vời thực tế, làm những việc vô ích, không có kết quả mà còn tốn thời gian, công sức. Để rồi khi nhận ra, ta sẽ rơi vào sự chán nản, thiếu niềm tin vào cuộc sống, vào bản thân, đúng như câu nói của người xưa “trèo cao té đau”. Nhưng nếu ta tỉnh táo, biết mình làm được việc gì tốt và theo đuổi chúng đến cùng, ta sẽ nhận được những kết quả tốt đẹp, dễ dàng đạt được thành công. Từ đó tạo cho ta tâm lí thoải mái, tự tin và sức mạnh để phát năng lực ấy, đóng góp được cho xã hội, cộng đồng. Cuộc sống hiện nay, có nhiều bạn trẻ chọn trường đại học không theo sức học, khả năng của bản thân, mà đa số các bạn chọn trường theo danh tiếng, hoặc số đông, và có suy nghĩ theo lối mòn “vào đại học mới là con đường duy nhất để tiến thân" thì sẽ khó mà đạt được thành quả nào. Bên cạnh đó, có những bạn dù chỉ học ở những trường bình thường hoặc không học đại học mà chọn học ngành nghề phù hợp năng lực, nguyện vọng chính đáng bản thân, chắc chắn những bạn sẽ đạt được thành công, dễ có cơ hội thăng tiến trong nghề nghiệp. Chính vì vậy, câu ngạn ngữ được xem như một phương châm sống tích cực, mang lại niềm vui, niềm tin cho con người.
Mặc dù vậy, chúng ta không thể phủ nhận vai trò quan trọng của ước mơ chính đáng. Nó giúp con người có sự hứng khởi, quyết tâm vươn lên, tạo ra động lực khích lệ tinh thần hăng say học tập, làm việc, giúp con người vươn đến những điều tưởng chừng như không thể! Đồng thời, chúng ta cần phê phán, lên án những kẻ chỉ biết mơ mộng, phi thực tế và những con người lại quá thực dụng, không biết cầu tiến. Điều quan trọng nhất là con người phải sáng suốt kết hợp giữa ước mơ và “điều ta có thể” để phát triển chính mình.
Câu ngạn ngữ “Đừng sống theo điều ta ước muốn. Hãy sống theo điều ta có thể”, như một lời cảnh tỉnh những ai đã lỡ chọn sai hướng đi và hiểu sai giữa “ước mơ và “khả năng” con người. Kết hợp giữa ước mơ và khả năng của mình một cách đúng mực là biểu hiện của một người thông minh khi biết lượng sức mình. Người Trung Hoa có câu: “Tri chi vi tri, bất tri vi bất tri, thị tri giả”: tức là biết thì nói biết, không biết thì nói không biết, tức là biết vậy' Cho nên “Đừng sống theo điều ta ước muốn. Hãy sống theo điều ta có thể” là bài học vô cùng sâu sắc.
