Nghị luận vấn đề: Im lặng hay lên tiếng
Có lẽ rằng sự im lặng phải phân biệt với nhu mì, hèn nhát, giấu mặt để hưởng lợi. Lên tiếng cũng không hẳn đó là sự hiếu chiến, dùng lời lẽ thiếu suy nghĩ để lấp liếm, hòng giành phần thắng về mình. Và hiện nay vấn đề im lặng hay lên tiếng là một trong những vấn đề được tranh cãi hiện nay đối với nhiều việc trong xã hội.
Và chính trong cuộc sống chúng ta luôn tồn tại những bài toán khó. Ta như thấy được chính những bài toán của cách kiếm tìm và tận hưởng niềm vui, của sự sẻ chia và nhân rộng tình thân ái. Và có thể nói hơn một bài toán lớn hơn cả, đó là bài toán của cách cư xử. Chúng ta hoàn toàn có thể thấy được những cách cư xử với mọi người là bài toán bởi công việc đó dường như cũng không bao giờ là dễ dàng cả. Ta như có thể thấy được chính trong mọi tình huống con người luôn phải cố gắng có một cách cư xử hoàn hảo và nó như trở lên rất đúng mực nhất, và đôi lúc người ta chọn cách im lặng. Thế nhưng dường như mỗi con người lại có một nhận định, một suy nghĩ khác về sự im lặng. Và cũng chính với Pythagoras, ông nghĩ rằng: “Im lặng là mức độ cao nhất của sự khôn ngoan. Ai không biết im lặng là không biết nói.” Còn Martin Luther King Jr lại cho rằng “Cuộc sống chúng ta bắt đầu chấm dứt vào chính trong cái ngày mà chúng ta giữ im lặng trước những vấn đề hệ trọng.” Của cuộc sống.
Và ngày nay người ta vẫn thường nói rằng cuộc sống như một bộ phim. Ta như cũng thấy được một điều không cân xứng ở cách ví von này. Ta như thấy được nhân vật trong phim cũng trải qua vô vàn tình huống, nhân vật thì có nhiều cảm xúc vui có, buồn có, hân hoan có, cả tủi nhục cũng có. Và tất nhiên rồi có thể nói chính trong cuộc sống đời thường cũng có những tình huống như vậy có thể xảy ra bất cứ lúc nào. Thế nhưng ta cũng như đã thấy được bộ phim dù có dài tới mấy cũng chỉ xoay quanh mấy trăm tập là hết còn đối với đời người là cả một chuỗi ngày dài và đôi lúc những gì bước ra từ phim ảnh dường như cũng không thể vận dụng hoàn toàn vào đời sống. Ta có thể thấy được ngay cả những bậc thiên tài của thế giới thì cũng luôn phải suy nghĩ cho mình một cách cư xử đúng mực nhất.
Có thể thấy được trong chính thời đại hiện nay, người ta càng phải đặt ra nhiều vấn đề xoay quanh sự lên tiếng và im lặng đang vẫn là một sự băn khoăn lớn. Lên tiếng ta hiểu đó chính là sự nói lên tiếng nói của mình, nói lên những quan điểm, quyết định trước những tình huống quan trọng. Còn sự im lặng lại là một sự đối lập. Đó dường như cũng chính là sự chọn cách không lên tiếng ngay trong thời điểm hiện tại hoặc ngay cả về sau, im lặng dường như đôi khi được coi như một sự tính toán để chờ một cơ hội lên tiếng thích hợp hơn. Có thể thấy được rằng chính trong câu nói của Pythagoras, ông dường như cũng đã đề cao sự im lặng.
Ông đã thật nghĩ im lặng là biểu hiện của một người khôn ngoan. Và với ông, dường như khi con người ta biết im lặng là lúc người ấy học được cách nói chuyện, cư xử đúng mực nhất. Còn Martin, ông dường như lại như kiêng sợ hai chữ im lặng. Có thể thấy được chính trong suy nghĩ của Martin, im lặng nó dường như cũng đã đi liền với sự thiệt thòi, với chấm hết những khi bản thân đang đứng trước vấn đề hệ trọng. Ta như thấy được đây chính là hai sự đối lập nhau, thế nhưng họ không hề sai, cả hai đều có lý lẽ đúng của mình. Dường như và hơn thế, hai câu nói lại là sự bổ sung hoàn hảo cho nhau, cho cách cư xử của con người. Đó cũng chính là chúng ta cần im lặng đúng lúc và lên tiếng khi thực sự cần thiết.
Có thể thấy được chính xã hội loài người khác với xã hội của bất cứ loài vật nào. Và chúng ta duy trì cuộc sống bằng sự tiếp xúc, trò chuyện cùng nhau mà thôi. Nhưng có những lúc xảy ra bất đồng quan điểm. Đó là đối với một người, chuyện vừa xảy ra khá đơn giản, nhưng khi đối với người khác, nó là điều không hề đơn giản. Nếu như trong cuộc sống đối với mỗi người cứ cố bảo vệ cái tôi của mình thì bầu không khí mà họ tạo ra thật quá đỗi căng thẳng. Và dường như cũng là thật tuyệt vời nếu ai đó chịu im lặng. Im lặng không có nghĩa là người đó sợ sệt, hay hơn nữa là họ đã cũng chấp nhận mình sai, mà đơn giản là một sự lùi bước, nhường nhịn để giữ được hòa khí, cái đó mới là quan trọng.
Và cũng quả thật không sai khi nói rằng người biết im lặng là những người khôn ngoan, bởi có khôn ngoan, người ta dường như cũng mới đủ kiên nhẫn để trấn át cả lý trí và tình cảm để không nói ra những lời mà sau này phải hối hận. Im lặng cho con người thời gian để bình tĩnh lại, để suy nghĩ về những chuyện vừa qua, và qua đó cũng đã cho một người sự nể phục của bao người khác.
Ta quả thực như thấy được trong thế giới giải trí, có biết bao chuyện thị phi có thể tới bất cứ lúc nào. Đó chính là một môi trường của sự cạnh tranh, của những tin đồn ảnh hưởng tới danh dự, cả những lời nói xúc phạm nghề nghiệp. Và im lặng đôi lúc cũng là điều lên làm trong giới giải trí này, hoặc cũng có nhiều người chọn cách lên tiếng để giải thích. Có thể thấy được rằng im lặng hay lên tiếng nó cũng như chính là thái độ của mỗi người nhìn nhận cuộc sống cũng như là để giải quyết mọi việc mà thôi.
Còn với sự im lặng phải phân biệt với nhu mì, hèn nhát, giấu mặt để hưởng lợi. Lên tiếng dường như nó cũng không phải là sự hiếu chiến, dùng lời lẽ thiếu suy nghĩ để lấp liếm, như cố hòng giành phần thắng về mình. Nhưng có thể thấy được rằng ngay người cả đời luôn chỉ biết im lặng trước mọi việc, khi mà trông chờ sự phản kháng từ người khác thì chính chúng ta như mãi mãi không có được sự tin tưởng. Còn đối với những người luôn lên tiếng, sẵn sàng phản pháo lại bất cứ ai thì dễ trở thành những người nóng nảy, ta cũng sẽ không giữ được bình tĩnh và dường như cái sau cùng họ nhận được chỉ là sự thất vọng từ mọi người mà thôi. Có thể nói được cái gì cũng có hai mặt của nó, và dường như nó vẫn còn những người chịu im lặng để mong người khác được hạnh phúc. Quả thực vẫn có những người sẵn sàng lên tiếng trong hoàn cảnh khó khăn, bất chấp những nguy hiểm để bảo vệ lẽ phải, bảo vệ công lý. Và cho dù là im lặng hay lên tiếng đều cần tới một suy nghĩ chín chắn, và cũng cần phải có một cái đầu đủ tỉnh táo để bản thân không bị lạc vào trong sự cư xử sai lầm.
Cuộc sống của chúng ta hiện nay như luôn song hành hai dải tĩnh và động. Con người luôn luôn ở giữa không gian ấy, họ dường như cũng có thể đan xen hai dải đó hoặc chọn cách đứng ở một bên để nhìn về phía còn lại, như cũng đã để chắc chắn rằng có thể cân bằng được cuộc sống của chính mình.
