Ngàysoạn:
Ngày dạy:
TIẾT 63.MÙA XUÂN CỦA TÔI
(Trích: Thương nhớ mười hai)
- Vũ Bằng-
I.MỤC TIÊU CẦN ĐẠT:
1.Kiến thức:
-Cảm nhận được nét đặc sắc riêng của cảnh mùa xuân ở Hà Nội và mùa xuân ở nước ta được tái hiện trong bài tuỳ bút.
- Thấy được tình yêu quê hương, đất nước tha thiết của tác giả thể hiện qua ngòi búttài hoa, tinh tế, giàu cảm xúc và hình ảnh.
2.Kỹ năn
- Rèn kỹ năng đọc diễn cảm, phân tích thể tuỳ bút.
3.Thái độ:
- Giáo dục lòng yêu quê hương đất nước, biết cảm nhận vẻ đẹp của thiên nhiên.
II. CHUẨN BỊ TƯ LIỆU VÀ THIẾT BỊ DẠY HỌC:
1.Chuẩn bị của thầy:
- Soạn bài, sgk,sgv,tài liệu chuẩn kiến thức kĩ năng, các sách tham khảo có liên quan đến bài học.
2.Chuẩn bị của trò:
- Chuẩn bị bài, trả lời các câu hỏi bài tập SGK.
III. TIẾN TRÌNH HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC:
1.Ổnđịnh tổ chức:
- Kiểm tra sĩ số:
2.Kiểm tra bài cũ:
H: Trong bài văn “Một thứ quà của lúa non: Cốm”tác giả đã thể hiện tình cảm của mình như thế nào đối với Cốm?
H :Qua bài tuỳ bút em biết gì về Cốm?
3. Bài mới:
Thương nhớ mười hai 7A:Vắng:
7B:Vắng:
(1960 - 1971) được đánh giá là tác phẩm xuất sắc nhất của Vũ Bằng. Trong những năm chiến tranh, chia cắt đất nước, sống ở Sài Gòn nhà văn đã gửi vào trang sách nỗi buồn thương nhớ da diết, quặn đau về Hà Nội, về miền Bắc, về gia đình với lòng mong mỏi đất nước hoà bình, thống nhất.
Mùa xuân của tôi là đoạn trích trong bài "Tháng giêng mơ về trăng non rét ngọt". Bài tuỳ bút tái hiện tài tình không khí, cảnh sắc, một vài phong tục văn hoá đất Bắc và Hà Nội trong những ngày tháng giêng đầu xuân qua nỗi lòng thương nhớ của tác giả.
|
HĐ CỦA THẦY VÀ TRÒ |
NỘI DUNG KIẾN THỨC CẦN ĐẠT |
||||
|
HĐ1.HDHS đọc và tìm hiểu chú thích: - Giáoviên hướng dẫn cách đọc - Giáo viên đọcmẫu một đoạn rồi gọi 2 học sinh đọc tiếp - Giáo viên nhân xét: CH: Nêunhững hiểu biết của em về tác giả và tác phẩm? CH: Dựa vào phần chú thích hãy giải thích nghĩa của từ pha lê, ra ràng? HĐ2.HDHS đọc và tìm hiểu chú thích: CH: Văn bản thuộc thể loại nào? kiểu văn bản nào? CH: Văn bản được triển khai theo bố cục như thế nào? HS đọc đoạn 1 ?Tìm những câu văn thể hiện tình cảm của con người với mùa xuân? ? Biện pháp nghệ thuật nào đượcsử dụng ở đây ? Hiệu quả của nó? ? Tại sao tác giả lại mở đầu đoạnbằng câu “Mùa xuân của tôi”? ? Chỉ ra các chi tiết miêu tả vềthiên nhiên và khí hậu của mùa xuân miền Bắc. ? Nhận xét về nghệ thuật miêu tả? ?Em có nhận xét gì về cảnh thiên nhiên đó? ? Không khí mùa xuân ở trong mỗi gia đình thể hiện tình cảm gì của tác giả? ? Tác giả có tình cảm như thế nào khi nói về mùa xuân riêng của mình? ? Ở đây tác giả sử dụng nghệ thuật nào để bộc lộ tình cảm của mình? ?Hãy so sánh cảnh mùa xuân trước và sau tháng giêng trong cái nhìn, cảm nhận của tác giả Sự so sánh đó biểu hiện điều gì? ?Nêu giá trị nghệ thuật và nội dung của bài văn? HS trả lời, HS đọc mục ghi nhớ => GV chốt ? Sưu tầm một đoạn văn, đoạn thơ hay tập viết bài cảm nghĩ về mùa xuân. =>GVhướng dẫn HS thực hịên ở nhà. |
I. Đọc, tìm hiểu chú thích 1.Đọc: - Giọng chậm rãi, sâulắng, mềmmại, chú ý câu đọcvớicác câu cảm thán 2. Tìm hiểu chú thích: a. Tác giả, tác phẩm - Tác giả: + Vũ Bằng (1913 -1984) quê ở Hà Nội + Sau 1954 ôngvào sống ở Sài Gòn + Là một nhà văn, nhà báo và hoạt động cách mạng. + ông có sở trường về truyện ngắn, tuỳ bút và bút kí. - Tác phẩm: Trích từ thiên tuỳ bút“ Tháng riêng mơ về trăng non rét ngọt” trong tập tuỳ bút “Thương nhớ mười hai” b. Từ khó: - Pha lê: - Ra ràng: II. Tìm hiểu văn bản: 1. Kiểu văn bản: Biểu cảm. Thể loại: Tuỳ bút mang tính chất hồi ký. 3. Bố cục 3 phần : - Phần 1: Từ đầu -> “mê luyến mùa xuân”: tình cảmcủa con người đối với mùa xuân. - Phần 2: Tiếp ® “Mở hội liên hoan”: cảnh sắc và không khí mùa xuân ở đất trời và trong lòng người. - Phần 3: Còn lại: cảnh sắc riêng của đất trời mùaxuân, trong dịp tháng giêng. 3.Phân tích: a. Tình yêu mùa xuân “Ai bảo...đừng thương...ai cấm được...thì mới hết”. - Điệp từ, điệp ngữ, điệp kiểu câu: Tác dụng: +Tạo cho hơi văn, giọng văn cái duyên dáng mà không kém phần mạnh mẽ. + Khẳng định, nhấn mạnh tình yêu mùa xuân của con người làm một quy luật tất yếu: yêu mến mùa xuân, yêu mến tháng giêng - mùa đầu của tình yêu, hạnh phúc, tuổi trẻ, đất trời, lòng người. b. Cảnh sằc và không khí mùa xuân - Mùa xuân của tôi: + Đó là mùa xuân riêng trong hồi ức của những người xa xứ, mùa xuân mang một sắc thái riêng. + Cách nói có lí và phù hợp với tâm trạng - Hình ảnh tiêu biểu của mùa xuân tháng giêng + Cảnh thiên nhiên, khí hậu -> Mưa riêu riêu, gió lành lạnh… đẹp như thơ mộng” -> Cái rét ngọt ngào …. căm căm nữa -> Tiếng nhạn kêu, tiếng trống chèo vọng lại, câu hát huê tình của cô gái đẹp… -> Điệp từ, liệt kê, sử dụng đặc sắc các từ láy… Þ Cảnh mang màu sắc đặc trưng của vùng Bắc Bộ + Cảnh trong nhà: Bàn thờ, đèn nến, hương trầm, bầu không khí gia đình đoàn tụ êm đềm. -> Tình cảm gia đình gắn bó, yêu thương thắm thiết…. - Tình cảm, cảm xúc của tác giả. + Tôi yêu sông xanh núi tím + Tôi yêu đôi mày (…) + Mùa xuân của tôi – Mùa xuân Bắc Việt… + Cái mùa xuân thần thánh của tôi… + Nhựa sống trong người căng lên + Tim dường như trẻ hơn ra và đập mạnh hơn………. -> Nghệ thuật so sánh, hình ảnh gợi cảm đã làm nổi bật sức sống của mùa xuân trong thiên nhiên và trong lòng người. -> Giọng văn kể, tả kết hợp nhịp nhàng với biểu cảm trực tiếp đã làm khắc sâu tình cảm nồng nàn của tác giả đối với mùa xuân Bắc Việt. C. Cảnh sắc và hương vị mùa xuân Hà Nội sau ngày rằm tháng giêng.
-> Tác giả phải có sự quan sát tinh tế, am hiểu và yêu thiên nhiên, trân trọng cuộc sống và biết tận hưởng vẻ đẹp của cuộc sống. 4. Tổng kết. *Ghi nhớ SGK |
4. Củng cố, luyện tập:
Cảm nghĩ của em sau khi học xong bài tuỳ bút trên?
5. Hướng dẫn về nhà:
- Ôn nội dung bài học, học thuộc lòng phần ghi nhớ
- Làm bài tập phần luyện tập
