Ngàysoạn:
Ngày dạy:
TIẾT 5. VĂN BẢN: CUỘC CHIA TAY CỦA NHỮNG CON BÚP BÊ
(Khánh Hoài)
I.MỤC TIÊU BÀI HỌC:
1.Kiến thức:
- Thấy được những tình cảm chân thành và sâu nặng của hai em bé trong câu chuyện. Cảm nhận được nỗi đau đớn, xót xa của những bạn nhỏ có hoàn cảnh gia đình bất hạnh, cha mẹ ly hôn.
-Nhận ra được cách kể chuyện chân thật và cảm động của tác giả.
2. Kĩ năng:
-Kể chuyện,miêu tả tâmlý nhânvật.
-Phân tích diễn biến tâm lí nhân vật.
3.Thái độ:
- Cảm thông, chia sẻ với những người bạn có hoàn cảnh éo le, bất hạnh.
- Có ý thức giữ gìn, trân trọng tình cảm anh em ruột thịt, tình cảm gia đình.
II. CHUẨN BỊ TƯ LIỆU VÀ THIẾT BỊ DẠY HỌC:
1.Chuẩn bị của thầy:
- Soạn bài, : SGK, SGV.Thiết kế bài giảng Ngữ văn 7 (tập 1)
2. Chuẩn bị của trò:
- Chuẩn bị bài,tư liệu liên quan đến bài học,soạn bài.
III. TIẾN TRÌNH HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC:
1.Ổn định tổ chức
- Kiểm tra sĩ số:
2.Kiểm tra bài cũ:
- Kiểm tra sự chuẩn bài của hs.
H: Đọc thuộc lòng một đoạn vănnói về vai trò của người mẹ trong văn bản
“Mẹ tôi” mà em cho là thích nhất, phát biểu cảm nghĩ của em về đoạn văn đó?
-Qua văn bản “Mẹ tôi”, em cảm nhận được những tình cảm sâu sắc nào trong quan hệ gia đình?
3.Bài mới:
Như chúng ta đãbiết, tổ ấm gia đình là vô cùng quý giá và quan trọng. Song không phải ai cũng được lớn lên trong mái ấm tình thương ấy. Có những bạn nhỏ phải chịu đựng nỗi mất mát về tinh thần .“Cuộc chia tay của những con búp bê” viết về vấn đề này.
|
HĐ CỦA THẦY VÀ TRÒ |
NỘI DUNG KIẾN THỨC CẦN ĐẠT |
|
HĐ1. HDHS đọc và tìm hiểu chú thích - GV hướng dẫn đọc và đọc mẫu - GV nêuyêu cầu đọc - Yêu cầu: Em hãy kể tóm tắt truyện ngắn? H: Nêu những hiểu biết của em về truyện ngắn này? H:Giải thích nghĩa của từ dao díp, võ trang? HĐ2.HDHS đọc-hiểu văn bản H: Xác định thể loại và phương thức biểu đạt? H: Truỵên ngắn viết về ai? Về việc gì? Ai là nhân vật chính? ->Thành và Thuỷ ->Việc chia tay của hai anh em vì cha mẹ đã li hôn -> Nhân vật chính là: Thành và Thuỷ H: Xác định ngôikể trong văn bản? Ngôi kể ấy đem lại tác dụng gì? H: Tên truyện là “Cuộc ……búp bê” Tên truyện có liên quan gì đến ý nghĩa của truyện? H:Xác định bố cục của văn bản? H:Hai bức tranh trong SGK minh hoạ cho những sự việc nào? (1 và 3) H: Nếu đặt tên cho nhữngbức tranh đó, em sẽ đặt tên ntn? H: Thái độ và tâm trạng của 2 anh, em khi nghe mẹ giục chia đồ chơi hiện lên qua các cử chỉ nào? H: Các chi tiết ấy cho thấy 2 anh em đang ở trong tâm trạng như thế nào? H: Vìsao hai anh em có tâm trạng như vậy? -> Chúng hiểu chia đồ chơi là giờ chia tay đã đến. -> Chúng rât yêu thương nhau không muốn xanhau. H: T/cảm của hai anh em được thể hiện qua những chi tiết nào? H: Hai con búp bê có ý nghĩa như thế nào đối với hai anh em Thành và Thuỷ? H: Vì sao hai anh em phải chia búp bê? H:Cuộc chiabúp bê diễn ra như thế nào? H: Lời nói và hành động của Thuỷ khi thấy anh chia đồ chơi ntn? Nhận xét của em về tâm trạng của Thủy lúc này? -> Mâu thuẫn H: Vì sao Thuỷ vừa giận dữ xong lại vui vẻ? -> Giận: Vì phải chia búp bê -> Vui vẻ khi thấy búp bê được ở bên nhau vì sao Thuỷ vừa giận dữ xong lại vui vẻ? -> Giận: Vì phải chia búp bê v Vui vẻ khi thấybúp bê được ở bên nhau. H:Cả hai anh em có muốn chia búp bê không? Qua đó thể hiện mong ước gì của hai anh em? |
I.Đọc và tìm hiểu chú thích 1. Đọc - kể tóm tắt: - Giọng trầm, thể hiện tâm trạng và lời đối thoại của từng nhân vật. * Các sự việc: - Người mẹ yêu cầu hai anh em chia đồ chơi. - Tâm trạng của cả hai anh em buồn và rất đau khổ.(Thành nhớ về kỉ niệm) - Thành đưa em đến trường chào cô giáo và các bạn. - Hai anh em nhường nhau đồ chơi, - Thuỷ để con búp bê lại cho anh. 2.Chú thích: a. Tác giả:Khánh Hoài b.Tác phẩm: Truyện ngắn đạt giải nhì cuộc thi thơ - văn viết về Quyền trẻ em (1992). C. Từ khó: - Giao díp - Võ trang II. Đọc- hiểu văn bản: 1. Thể loại: Truyện ngắn. - Phương thức: Tự sự(xen miêu tả và biểu cảm). - Thuộc nhóm văn bản nhật dụng. - Ngôi kể: Ngôi kể thứ nhất (Tôi – Thành) + Là người chứng kiến 3 sự việc xảy ra + Là người chịu nỗi đau khi gia đình tan vỡ. ->Tác dụng: + Tăng tính chân thực của truyện. + Diễn tả sâu sắc tình cảm trong sáng và nỗi đau của 2 anh em trước bi kịch gia đình -> sức thuyết phục cao. 2. Tên truyện. - Mượn chuyện những con búp bê phải chia tay nhau để nói lên một cách thấm thía nỗi đau nghịch cảnh trong cuộc chia tay của những đứa trẻ vô tội, trong sáng ngây thơ. - Tên truyện gợi lên một nghịch lí -> hấp dẫn 3. Bố cục: 3 đoạn - Đoạn 1: Đầu -> “hiếu thảo như vậy”: Cuộc chia tay búp bê. - Đoạn 2: Tiếp -> “trùm lên cảnh vật”: Cuộc chia tay với cô giáo và các bạn. - Đoạn 3: Còn lại: Cuộc chia tay giữa hai anhem. 4. Phân tích. a. Tình cảm của hai anh em và cuộc chia tay búp bê: * Tâm trạng của hai anh em khi nghe mẹ giục chia đồ chơi: - Thuỷ: + Run lên bần bật, kinh hoàng + Cặp mắt tuyệt vọng, buồn thăm thẳm + Hai bờ mi đã căng mọng lên vì khóc. - Thành: Cắn chặt môi để khỏi bật lên tiếng khóc, nhưng nước mắt cứ tuôn ra như suối. ->Tâm trạng buồn khổ, đau xót vàtuyệt vọng. * Tình cảm của 2 anh em: - “Anh em tôi rất yêu thương nhau” - Thuỷ ra sân vận động vá áo cho anh - Thành giúp em học và chiều nào cũng đi đón em. - Khi chia đồ chơi, Thành nhường hết đồ chơi cho em. - Thuỷ hàng đêm thường đặt con vệ sĩ canh gác cho anh. -> Tình cảm gần gũi, gắn bó, thương yêu, quan tâmchia sẽ lẫn nhau. * Cuộc chia búp bê: - Hai con búp bê (VS và E nhỏ) + Là đồ chơi thân thiết nhất của hai anh em + Là hình ảnh anh em ruột thịt luôn ở bên nhau. - Lý do chia búp bê: + Bố mẹ li hôn, hai anh em phải xa nhau + Theo yêu cầu của mẹ - Diễn biến: + Thành: Lấy 2 con búp bê đặt sang 2 phía. + Thuỷ: Tru tréo, giận giữ “anh…?”, sao anh ác thế! + Thành: Đặt con Vsĩ vào cạnh con EN + Thuỷ: Lo cho anh không có ai trông giấc ngủ bỗng nhiên vui vẻ: “Anh xem chúng đang cười kìa”. -> Tâm trạng của Thủy có sự mâu thuẫn. Mộtmặt Thuỷ không muốn chia rẽ hai con búp bê, mặt khácThủy lại thương anh, sợ đêm đến không có con VS canh giấc ngủ cho anh. -> Hai anh em không muốn chia búp bê -> Anh em không muốn chia xa. -> Cuộc chia tay búp bê cũng như cuộc chia tay của hai anh em Thành và Thuỷ là điều nghịch lí, tình cảm ruột thịt, trong sáng, gắn bó lại phải chia lìa. |
4. Củng cố,luyện tập:
H: Em có cảm nhận như thế nào về tình cảm của hai anh em ở đoạn văn thứ nhất?
H: Hãy tìm một số câu tục ngữ, cao dao nói về tình cảm anh em?
VD: Chị ngã em nâng
- Anh em như thể tay chân/ …..đỡ đần
5. Hướng dẫn về nhà:
- Đọc kỹ bài - Kể tóm tắt truyện.
- Phân tích tiếp 2 đoạn còn lại.
