Nhân chia các số hữu tỉ

Câu 21 Trắc nghiệm

Có bao nhiêu giá trị của \(x\) thỏa mãn \(\left( {3\dfrac{5}{7}x - 1\dfrac{5}{7}x} \right) - \dfrac{1}{3} = \dfrac{2}{3}\)?

Bạn đã chọn sai | Đáp án đúng: a
Bạn đã chọn đúng | Đáp án đúng: a
Bạn chưa làm câu này | Đáp án đúng: a

Ta có: \(\left( {3\dfrac{5}{7}x - 1\dfrac{5}{7}x} \right) - \dfrac{1}{3} = \dfrac{2}{3}\)

\(\left( {\dfrac{{26}}{7}x - \dfrac{{12}}{7}x} \right) - \dfrac{1}{3} = \dfrac{2}{3}\)

\(\left( {\dfrac{{26}}{7} - \dfrac{{12}}{7}} \right)x - \dfrac{1}{3} = \dfrac{2}{3}\)

\(\dfrac{{14}}{7}x - \dfrac{1}{3} = \dfrac{2}{3}\)

\(2x - \dfrac{1}{3} = \dfrac{2}{3}\)

\(2x = \dfrac{2}{3} + \dfrac{1}{3}\)

\(2x = 1\)

\(x = \dfrac{1}{2}\)

Vậy có một giá trị của \(x\) thỏa mãn điều kiện.

Câu 22 Trắc nghiệm

Biểu thức \(A = \dfrac{3}{4}.\dfrac{5}{9} + \dfrac{6}{7}:\dfrac{4}{3} - 1\dfrac{2}{5}:1\dfrac{1}{3}\) có giá trị là:

Bạn đã chọn sai | Đáp án đúng: c
Bạn đã chọn đúng | Đáp án đúng: c
Bạn chưa làm câu này | Đáp án đúng: c

Ta có: \(A = \dfrac{3}{4}.\dfrac{5}{9} + \dfrac{6}{7}:\dfrac{4}{3} - 1\dfrac{2}{5}:1\dfrac{1}{3}\)

\( = \dfrac{3}{4}.\dfrac{5}{9} + \dfrac{6}{7}:\dfrac{4}{3} - \dfrac{7}{5}:\dfrac{4}{3}\)

\( = \dfrac{3}{4}.\dfrac{5}{9} + \dfrac{6}{7}.\dfrac{3}{4} - \dfrac{7}{5}.\dfrac{3}{4}\)

\( = \dfrac{3}{4}.\left( {\dfrac{5}{9} + \dfrac{6}{7} - \dfrac{7}{5}} \right)\)

\( = \dfrac{3}{4}.\left( {\dfrac{{175}}{{315}} + \dfrac{{270}}{{315}} - \dfrac{{441}}{{315}}} \right)\)

\( = \dfrac{3}{4}.\dfrac{{175 + 270 - 441}}{{315}}\)

\( = \dfrac{3}{4}.\dfrac{4}{{315}}\)

\( = \dfrac{{3.4}}{{4.315}}\)

\( = \dfrac{{3.4}}{{4.3.105}}\)

\( = \dfrac{1}{{105}}\)

Vậy \(A = \dfrac{1}{{105}}\).

Câu 23 Trắc nghiệm

Cho \({x_1}\) là giá trị thỏa mãn \(x:\left( { - 2\dfrac{1}{{15}}} \right) + 3\dfrac{1}{2} =  - \dfrac{3}{4}\) và \({x_2}\) là giá trị thỏa mãn \(\dfrac{5}{{11}} + \dfrac{6}{{11}}:x = 2\). Khi đó, chọn câu đúng nhất.

Bạn đã chọn sai | Đáp án đúng: c
Bạn đã chọn đúng | Đáp án đúng: c
Bạn chưa làm câu này | Đáp án đúng: c

+) \(x:\left( { - 2\dfrac{1}{{15}}} \right) + 3\dfrac{1}{2} =  - \dfrac{3}{4}\)

\(x:\dfrac{{ - 31}}{{15}} + \dfrac{7}{2} =  - \dfrac{3}{4}\)

\(x:\dfrac{{ - 31}}{{15}} =  - \dfrac{3}{4} - \dfrac{7}{2}\)

\(x:\dfrac{{ - 31}}{{15}} = \dfrac{{ - 3}}{4} - \dfrac{{14}}{4}\)

\(x:\dfrac{{ - 31}}{{15}} = \dfrac{{ - 17}}{4}\)

\(x = \dfrac{{ - 17}}{4}.\dfrac{{ - 31}}{{15}}\)

\(x = \dfrac{{ - 17.( - 31)}}{{4.15}}\)

\(x = \dfrac{{527}}{{60}}\)

Vậy \({x_1} = \dfrac{{527}}{{60}}\)  

+) \(\dfrac{5}{{11}} + \dfrac{6}{{11}}:x = 2\)

\(\dfrac{6}{{11}}:x = 2 - \dfrac{5}{{11}}\)

\(\dfrac{6}{{11}}:x = \dfrac{{22}}{{11}} - \dfrac{5}{{11}}\)

\(\dfrac{6}{{11}}:x = \dfrac{{17}}{{11}}\)

\(x = \dfrac{6}{{11}}:\dfrac{{17}}{{11}}\)

\(x = \dfrac{6}{{11}}.\dfrac{{11}}{{17}}\)

\(x = \dfrac{6}{{17}}\)

Vậy \({x_2} = \dfrac{6}{{17}}\)  

Ta có: \({x_1} = \dfrac{{527}}{{60}} > \dfrac{{60}}{{60}} = 1\); \({x_2} = \dfrac{6}{{17}} < \dfrac{{17}}{{17}} = 1\). Do đó \({x_2} < {x_1}\). 

Câu 24 Trắc nghiệm

Tìm \(x\), biết: \(\left( { - \dfrac{5}{8}} \right) - x:3\dfrac{5}{6} + 7\dfrac{3}{4} =  - 2\).

Bạn đã chọn sai | Đáp án đúng: d
Bạn đã chọn đúng | Đáp án đúng: d
Bạn chưa làm câu này | Đáp án đúng: d

Ta có: \(\left( { - \dfrac{5}{8}} \right) - x:3\dfrac{5}{6} + 7\dfrac{3}{4} =  - 2\)

\(\left( { - \dfrac{5}{8}} \right) - x:\dfrac{{23}}{6} + \dfrac{{31}}{4} =  - 2\)

 \(x:\dfrac{{23}}{6} = \left( { - \dfrac{5}{8}} \right) + \dfrac{{31}}{4} + 2\)

 \(x:\dfrac{{23}}{6} = \dfrac{{ - 5}}{8} + \dfrac{{62}}{8} + \dfrac{{16}}{8}\)

\(x:\dfrac{{23}}{6} = \dfrac{{73}}{8}\)

\(x = \dfrac{{73}}{8}.\dfrac{{23}}{6}\)

\(x = \dfrac{{1679}}{{48}}\)

Câu 25 Trắc nghiệm

Tính giá trị biểu thức: \(A = \dfrac{{\dfrac{1}{2}.\dfrac{5}{{17}} - \dfrac{{13}}{{14}}.\dfrac{5}{{17}} + \dfrac{{15}}{{119}}}}{{\dfrac{{ - 10}}{{68}} + \dfrac{{26}}{{14}}.\dfrac{5}{{17}} - \dfrac{{15}}{{238}}}}\).

Bạn đã chọn sai | Đáp án đúng: c
Bạn đã chọn đúng | Đáp án đúng: c
Bạn chưa làm câu này | Đáp án đúng: c

\(A = \dfrac{{\dfrac{1}{2}.\dfrac{5}{{17}} - \dfrac{{13}}{{14}}.\dfrac{5}{{17}} + \dfrac{{15}}{{119}}}}{{\dfrac{{ - 10}}{{68}} + \dfrac{{26}}{{14}}.\dfrac{5}{{17}} - \dfrac{{15}}{{238}}}}\)

\( = \dfrac{{\dfrac{1}{2}.\dfrac{5}{{17}} - \dfrac{{13}}{{14}}.\dfrac{5}{{17}} + \dfrac{{3.5}}{{7.17}}}}{{\dfrac{{ - 2.5}}{{4.17}} + \dfrac{{26}}{{14}}.\dfrac{5}{{17}} - \dfrac{{3.5}}{{14.17}}}}\)

\( = \dfrac{{\dfrac{1}{2}.\dfrac{5}{{17}} - \dfrac{{13}}{{14}}.\dfrac{5}{{17}} + \dfrac{3}{7}.\dfrac{5}{{17}}}}{{\dfrac{{ - 1}}{2}.\dfrac{5}{{17}} + \dfrac{{26}}{{14}}.\dfrac{5}{{17}} - \dfrac{3}{{14}}.\dfrac{5}{{17}}}}\)

\( = \dfrac{{\dfrac{5}{{17}}.\left( {\dfrac{1}{2} - \dfrac{{13}}{{14}} + \dfrac{3}{7}} \right)}}{{\dfrac{5}{{17}}.\left( {\dfrac{{ - 1}}{2} + \dfrac{{26}}{{14}} - \dfrac{3}{{14}}} \right)}}\)  

\( = \dfrac{{\dfrac{1}{2} - \dfrac{{13}}{{14}} + \dfrac{3}{7}}}{{\dfrac{{ - 1}}{2} + \dfrac{{26}}{{14}} - \dfrac{3}{{14}}}}\)

\( = \dfrac{{\dfrac{7}{{14}} - \dfrac{{13}}{{14}} + \dfrac{6}{{14}}}}{{\dfrac{{ - 7}}{{14}} + \dfrac{{26}}{{14}} - \dfrac{3}{{14}}}}\)

\( = \dfrac{{\dfrac{0}{{14}}}}{{\dfrac{{16}}{{14}}}}\)

\( = 0\)

Câu 26 Trắc nghiệm

Tổng các giá trị của \(x\) thỏa mãn \(\left( {x:\dfrac{2}{5} + \dfrac{1}{6}} \right)\left( {\dfrac{{14}}{{15}} + \dfrac{1}{5}.x} \right) = 0\) là:

Bạn đã chọn sai | Đáp án đúng: c
Bạn đã chọn đúng | Đáp án đúng: c
Bạn chưa làm câu này | Đáp án đúng: c

Ta có: \(\left( {x:\dfrac{2}{5} + \dfrac{1}{6}} \right)\left( {\dfrac{{14}}{{15}} + \dfrac{1}{5}.x} \right) = 0\,\)

Suy ra \(x:\dfrac{2}{5} + \dfrac{1}{6} = 0\,\) hoặc \(\dfrac{{14}}{{15}} + \dfrac{1}{5}.x = 0\,\)

TH1: \(x:\dfrac{2}{5} + \dfrac{1}{6} = 0\,\)

\(x:\dfrac{2}{5} = \dfrac{{ - 1}}{6}\)

\(x = \dfrac{{ - 1}}{6}.\dfrac{2}{5}\)

\(x = \dfrac{{ - 1.2}}{{6.5}}\)

\(x = \dfrac{{ - 1.2}}{{2.3.5}}\)

\(x = \dfrac{{ - 1}}{{15}}\)

TH2: \(\dfrac{{14}}{{15}} + \dfrac{1}{5}.x = 0\,\)

\(\dfrac{1}{5}.x = \dfrac{{ - 14}}{{15}}\)

\(x = \dfrac{{ - 14}}{{15}}:\dfrac{1}{5}\)

\(x = \dfrac{{ - 14}}{{15}}.\dfrac{5}{1}\)

\(x = \dfrac{{ - 14.5}}{{3.5}}\)

\(x = \dfrac{{ - 14}}{3}\)

Do đó có hai giá trị của \(x\) thỏa mãn \(\left( {x:\dfrac{2}{5} + \dfrac{1}{6}} \right)\left( {\dfrac{{14}}{{15}} + \dfrac{1}{5}.x} \right) = 0\,\) là \(x = \dfrac{{ - 1}}{{15}}\); \(x = \dfrac{{ - 14}}{3}\).

Tổng hai giá trị trên là: \(\dfrac{{ - 1}}{{15}} + \dfrac{{ - 14}}{3} = \dfrac{{ - 1}}{{15}} + \dfrac{{ - 70}}{{15}} = \dfrac{{( - 1) + ( - 70)}}{{15}} = \dfrac{{ - 71}}{{15}}\).

Câu 27 Trắc nghiệm

Thực hiện phép tính \(\dfrac{2}{9}.\left[ {\left( { - \dfrac{5}{{11}}:\dfrac{{13}}{8} - \dfrac{5}{{11}}:\dfrac{{13}}{5}} \right) + \dfrac{{ - 1}}{{33}}} \right] + \dfrac{{ - 3}}{4}\) ta được kết quả là:

Bạn đã chọn sai | Đáp án đúng: b
Bạn đã chọn đúng | Đáp án đúng: b
Bạn chưa làm câu này | Đáp án đúng: b

Ta có: \(\dfrac{2}{9}.\left[ {\left( { - \dfrac{5}{{11}}:\dfrac{{13}}{8} - \dfrac{5}{{11}}:\dfrac{{13}}{5}} \right) + \dfrac{{ - 1}}{{33}}} \right] + \dfrac{{ - 3}}{4}\)

\( = \dfrac{2}{9}.\left[ {\left( {\dfrac{{ - 5}}{{11}}.\dfrac{8}{{13}} - \dfrac{5}{{11}}.\dfrac{5}{{13}}} \right) + \dfrac{{ - 1}}{{33}}} \right] + \dfrac{{ - 3}}{4}\)

\( = \dfrac{2}{9}.\left[ {\left( {\dfrac{{ - 5.8}}{{11.13}} - \dfrac{{5.5}}{{11.13}}} \right) + \dfrac{{ - 1}}{{33}}} \right] + \dfrac{{ - 3}}{4}\)

\( = \dfrac{2}{9}.\left[ {\left( {\dfrac{{ - 40}}{{143}} - \dfrac{{25}}{{143}}} \right) + \dfrac{{ - 1}}{{33}}} \right] + \dfrac{{ - 3}}{4}\)

\( = \dfrac{2}{9}.\left[ {\dfrac{{ - 65}}{{143}} + \dfrac{{ - 1}}{{33}}} \right] + \dfrac{{ - 3}}{4}\)

\( = \dfrac{2}{9}.\left[ {\dfrac{{ - 5}}{{11}} + \dfrac{{ - 1}}{{33}}} \right] + \dfrac{{ - 3}}{4}\)

\( = \dfrac{2}{9}.\left[ {\dfrac{{ - 15}}{{33}} + \dfrac{{ - 1}}{{33}}} \right] + \dfrac{{ - 3}}{4}\)

\( = \dfrac{2}{9}.\dfrac{{ - 16}}{{33}} + \dfrac{{ - 3}}{4}\)

\( = \dfrac{{2.( - 16)}}{{9.33}} + \dfrac{{ - 3}}{4}\)

\( = \dfrac{{ - 32}}{{297}} + \dfrac{{ - 3}}{4}\)

\( = \dfrac{{ - 128}}{{1188}} + \dfrac{{ - 891}}{{1188}}\)

\( = \dfrac{{ - 1019}}{{1188}}\)

Câu 28 Trắc nghiệm
Kết quả của phép tính \( - \dfrac{12}{5}.\dfrac{{3}}{{4}}\) là:
Bạn đã chọn sai | Đáp án đúng: d
Bạn đã chọn đúng | Đáp án đúng: d
Bạn chưa làm câu này | Đáp án đúng: d

\( - \dfrac{{12}}{5}.\dfrac{3}{4} = \dfrac{{\left( { - 12} \right).3}}{{5.4}} = \dfrac{{ - 36}}{{20}} = \dfrac{{ - 9}}{5}\).

Câu 29 Trắc nghiệm
Thực hiện phép tính \(\dfrac{5}{{13}}:\dfrac{7}{{26}}\) ta được kết quả là:
Bạn đã chọn sai | Đáp án đúng: c
Bạn đã chọn đúng | Đáp án đúng: c
Bạn chưa làm câu này | Đáp án đúng: c

\(\dfrac{5}{{13}}:\dfrac{7}{{26}} = \dfrac{5}{{13}}.\dfrac{{26}}{7} = \dfrac{{5.26}}{{13.7}} = \dfrac{{5.13.2}}{{13.7}} = \dfrac{{10}}{7}\).

Câu 30 Trắc nghiệm
Kết quả của phép tính \(\dfrac{{20}}{3}:\left( {\dfrac{{ - 5}}{9}} \right)\) là:
Bạn đã chọn sai | Đáp án đúng: a
Bạn đã chọn đúng | Đáp án đúng: a
Bạn chưa làm câu này | Đáp án đúng: a

\(\dfrac{{20}}{3}:\left({\dfrac{{-5}}{9}}\right)=\dfrac{{20}}{3}.\left({\dfrac{{-9}}{5}}\right)=\dfrac{{20.(-9)}}{{3.5}}=\dfrac{{4.5.3.(-3)}}{{3.5}}=-12\).

Câu 31 Trắc nghiệm
Thực hiện phép tính \(\dfrac{{17}}{5}:\dfrac{{34}}{9}\) ta được kết quả là:
Bạn đã chọn sai | Đáp án đúng: b
Bạn đã chọn đúng | Đáp án đúng: b
Bạn chưa làm câu này | Đáp án đúng: b

\(\dfrac{{17}}{5}:\dfrac{{34}}{9}=\dfrac{{17}}{5}.\dfrac{9}{{34}}=\dfrac{{17.9}}{{5.34}}=\dfrac{{17.9}}{{5.2.17}}=\dfrac{9}{{10}}\).

Câu 32 Trắc nghiệm

Số nào sau đây là kết quả của phép tính \(\dfrac{{ - 5}}{9}:2\dfrac{1}{2}\):

Bạn đã chọn sai | Đáp án đúng: b
Bạn đã chọn đúng | Đáp án đúng: b
Bạn chưa làm câu này | Đáp án đúng: b

\(\dfrac{{ - 5}}{9}:2\dfrac{1}{2} = \dfrac{{ - 5}}{9}:\dfrac{5}{2} = \dfrac{{ - 5}}{9}.\dfrac{2}{5} = \dfrac{{ - 2}}{9}\).

Câu 33 Trắc nghiệm
Tìm số $x$  thoả mãn: \(x:\left( {\dfrac{2}{5} - 1\dfrac{2}{5}} \right) = -2.\)
Bạn đã chọn sai | Đáp án đúng: c
Bạn đã chọn đúng | Đáp án đúng: c
Bạn chưa làm câu này | Đáp án đúng: c

Ta có \(x:\left( {\dfrac{2}{5} - 1\dfrac{2}{5}} \right) = -2\)

\(x:\left( {\dfrac{2}{5} - \dfrac{7}{5}} \right) = -2\)

\(x:\left( {\dfrac{{ - 5}}{5}} \right) = -2\)

\(x:\left( { - 1} \right) = -2\)

\(x = (-1).\left( { - 2} \right)\)

\(x =   2\)

Vậy \(x =  2\) .

Câu 34 Trắc nghiệm
Tìm số \(x\) thoả mãn: \(x:\left( {\dfrac{2}{9} - \dfrac{1}{5}} \right) = \dfrac{-13}{{26}}.\)
Bạn đã chọn sai | Đáp án đúng: a
Bạn đã chọn đúng | Đáp án đúng: a
Bạn chưa làm câu này | Đáp án đúng: a

Ta có: \(x:\left( {\dfrac{2}{9} - \dfrac{1}{5}} \right) = \dfrac{-13}{{26}}\)

\(x:\left( {\dfrac{{10}}{{45}} - \dfrac{9}{{45}}} \right) = \dfrac{-1}{2}\)

\(x:\dfrac{1}{{45}} = \dfrac{-1}{2}\)

\(x = \dfrac{-1}{2}.\dfrac{1}{{45}}\)

\(x = \dfrac{{-1.1}}{{2.45}}\)

\(x = \dfrac{-1}{{90}}\)

Vậy \(x = \dfrac{-1}{{90}}\).

Câu 35 Trắc nghiệm

Kết quả của phép tính \(\dfrac{4}{5}.\dfrac{{ - 15}}{{ 2}}\) là:

Bạn đã chọn sai | Đáp án đúng: c
Bạn đã chọn đúng | Đáp án đúng: c
Bạn chưa làm câu này | Đáp án đúng: c

Ta có:

\(\dfrac{4}{5}.\dfrac{{-15}}{2}=\dfrac{{4.(-15)}}{{5.2}}=\dfrac{{-60}}{{10}}=-6\)

Ta thấy\(-6\) là số nguyên âm.

Câu 36 Trắc nghiệm

Kết quả của phép tính: \(\dfrac{{ - 15}}{{13}}.\dfrac{{13}}{7}\) là:

Bạn đã chọn sai | Đáp án đúng: b
Bạn đã chọn đúng | Đáp án đúng: b
Bạn chưa làm câu này | Đáp án đúng: b

\(\dfrac{{ - 15}}{{13}}.\dfrac{{13}}{7} = \dfrac{{( - 15).13}}{{13.7}} = \dfrac{{ - 15}}{7}\).

Ta thấy \(\dfrac{{ - 15}}{7}\) là số nhỏ hơn \(0\).

Câu 37 Trắc nghiệm

Nếu \(x = \dfrac{m}{n};\,y = \dfrac{p}{q}\,\left( {n,q \ne 0} \right)\) thì tích \(x.y\) bằng

Bạn đã chọn sai | Đáp án đúng: a
Bạn đã chọn đúng | Đáp án đúng: a
Bạn chưa làm câu này | Đáp án đúng: a

Với: \(x = \dfrac{m}{n};\,y = \dfrac{p}{q}\,\left( {n,q \ne 0} \right)\) thì tích \(x.y\) bằng:

\(x.y = \dfrac{m}{n}.\dfrac{p}{q} = \dfrac{{m.p}}{{n.q}}\) .

Câu 38 Trắc nghiệm

Điền vào chỗ chấm:

Cách chia hai số hữu tỉ: Viết chúng dưới dạng phân số rồi áp dụng quy tắc chia hai phân số: chia phân số thứ nhất cho phân số thứ hai bằng cách nhân phân số thứ nhất với ….. của phân số thứ hai.

Bạn đã chọn sai | Đáp án đúng: b
Bạn đã chọn đúng | Đáp án đúng: b
Bạn chưa làm câu này | Đáp án đúng: b

Cách chia hai số hữu tỉ: Viết chúng dưới dạng phân số rồi áp dụng quy tắc chia hai phân số: chia phân số thứ nhất cho phân số thứ hai bằng cách nhân phân số thứ nhất với nghịch đảo của phân số thứ hai.

Câu 39 Trắc nghiệm

Nếu \(x = \dfrac{m}{n};\,y = \dfrac{p}{q}\,\left( {n,q \ne 0}, y\ne 0 \right)\) thì \(x:y\) bằng:

 

Bạn đã chọn sai | Đáp án đúng: c
Bạn đã chọn đúng | Đáp án đúng: c
Bạn chưa làm câu này | Đáp án đúng: c
Với \(x = \dfrac{m}{n};\,y = \dfrac{p}{q}\,\left( {n,q \ne 0}, y\ne 0 \right)\) ta có: \(x:y = \dfrac{m}{n}:\dfrac{p}{q} = \dfrac{m}{n}.\dfrac{q}{p} =\dfrac{{m.q}}{{n.p}}\) .
Câu 40 Trắc nghiệm

Phép tính \(\left( {\dfrac{{ - 2}}{3} + \dfrac{3}{7}} \right):\dfrac{4}{5} + \left( {\dfrac{{ - 1}}{3} + \dfrac{4}{7}} \right):\dfrac{4}{5}\) có kết quả là:

Bạn đã chọn sai | Đáp án đúng: a
Bạn đã chọn đúng | Đáp án đúng: a
Bạn chưa làm câu này | Đáp án đúng: a

\(\left( {\dfrac{{ - 2}}{3} + \dfrac{3}{7}} \right):\dfrac{4}{5} + \left( {\dfrac{{ - 1}}{3} + \dfrac{4}{7}} \right):\dfrac{4}{5}\)

\( = \left( {\dfrac{{ - 2}}{3} + \dfrac{3}{7}} \right).\dfrac{5}{4} + \left( {\dfrac{{ - 1}}{3} + \dfrac{4}{7}} \right).\dfrac{5}{4}\)

\( = \left( {\dfrac{{ - 2}}{3} + \dfrac{3}{7} + \dfrac{{ - 1}}{3} + \dfrac{4}{7}} \right).\dfrac{5}{4}\)

\(\begin{array}{l} = \left[ {\left( {\dfrac{{ - 2}}{3} + \dfrac{{ - 1}}{3}} \right) + \left( {\dfrac{3}{7} + \dfrac{4}{7}} \right)} \right].\dfrac{5}{4}\\ = \left( { - 1 + 1} \right).\dfrac{5}{4}\\ = 0\end{array}\)