Giải thích câu tục ngữ: Nhiễu điều phủ lấy giá gương, Người trong một nước phải thương nhau cùng hay nhất 1
Dân tộc ta vốn có truyền thống đoàn kết, yêu thương đùm bọc lẫn nhau. Để diễn đạt tình nghĩa tha thiết này, ca dao có câu:
“Nhiễu điều phủ lấy giá gương
Người trong một nước phải thương nhau cùng.”
Những hình ảnh trong câu ca dao thật dễ hiểu nhưng ý nghĩa của nó thì thật là sâu sắc. “Nhiễu điều” là tấm vải đỏ; “giá gương” là giá đỡ tấm gương. Hình ảnh “Nhiễu điều phủ lấy giá gương” có nghĩa đen là tấm vải đỏ che phủ, giữ cho sạch và làm đẹp cho giá gương cùng cả tấm gương. Hai tiếng “phủ lấy” nhắc nhở, thể hiện sự gắn bó không tách rời giữa giá gương và nhiễu điều. Hình ảnh đó còn gợi lên nghĩa bóng đó là sự yêu thương, đùm bọc, che chở. Lấy nghĩa bóng đó, dân gian muốn nhắn nhủ mọi người trong cùng một cộng đồng cần phải biết yêu thương, đùm bọc, che chở cho nhau: “Người trong một nước phải thương nhau cùng”. Đó là một lời khuyên nhủ đậm đà tình nghĩa.
Vậy thì tại sao người trong một nước phải yêu thương giúp đỡ lẫn nhau? Trong tâm thức mỗi người Việt Nam đều tin các dân tộc trên đất nước ta là anh em. Con người cùng một nước, có cùng chung một nguồn gốc lịch sử. Mọi người trong cùng cộng đồng, cùng làng, cùng nước,… đời sống vật chất, tinh thần luôn gắn bó với nhau, rất cần đến sự quan tâm động viên giúp đỡ lẫn nhau; nhất là lúc có ai đó gặp khó khăn hoạn nạn. Hơn nữa, không ai có thể sống lẻ loi trong xã hội mà phải hoà nhập vào cộng đồng. Thương yêu, đùm bọc giúp đỡ lẫn nhau là lẽ sống của mỗi người, nó đã trở thành một truyền thống đạo lí tốt đẹp của dân tộc ta. Tình cảm yêu thương đoàn kết tạo nên sức mạnh vật chất và tinh thần sẽ giúp con người vượt qua bao khó khăn, chiến thắng kẻ thù và thiên tai, đi tới cuộc sống tốt đẹp hơn. Có thể kể đến các cuộc kháng chiến chống quân xâm lược của nhân dân ta. Rồi những tấm lòng hảo tâm đóng góp vào các quỹ từ thiện đã giúp nhiều người nghèo khó, bệnh tật khắc phục được hoàn cảnh, vượt qua bệnh tật hiểm nghèo trở về với cuộc sống bình thường.
Chúng ta phải làm thế nào để phát huy được đạo lí tốt đẹp đó? Chúng ta cần tránh quan điểm : “Đèn nhà ai người ấy rạng.”, có thái độ dửng dưng đứng trước nỗi đau khổ của họ hàng, làng xóm, dân tộc. Và yêu thương giúp đỡ lẫn nhau phải xuất phát từ lòng chân thành, tự nguyện thì đó mới là nghĩa cử cao đẹp, đáng trân trọng. Để phát huy được đạo lí tốt đẹp của nhân dân Việt Nam, chúng ta phải biết quan tâm, giúp đỡ những người xung quanh khi họ gặp khó khăn hoạn nạn với thái độ chân thành, kịp thời. Thương yêu, đùm bọc lẫn nhau là biểu hiện sự đoàn kết dân tộc. Mỗi người cần phải biết giữ gìn và phát huy truyền thống tốt đẹp đó.
Ý nghĩa của câu ca dao đã trở nên muôn đời. Vì đó là bài học đã đúc kết bằng tâm huyết của nhân dân ta. Hơn bao giờ hết, chúng ta phải biết phát huy mạnh mẽ truyền thống tốt đẹp đó
Giải thích câu tục ngữ: Nhiễu điều phủ lấy giá gương, Người trong một nước phải thương nhau cùng 2
Ca dao của chúng ta đã có những câu đặc sắc cả về nội dung lẫn hình thức. Một trongnhững câu ca dao tiêu biểu ấy chính là câu “ Nhiễu điều phủ lấy giá gương, Người trong một nước phải thương nhau cùng" .
Nhiễu điều là thứ vải xưa rất mềm , màu đỏ , người xưa thương phủ lên giá gương để vừa tôn thêm vẻ đẹp của gương , vừa để cho gương luôn được trong sáng , không bị bám bụi Giá gương là một chiêc khung bằng gỗ , trong có lồng gương có thể đặt trên bàn, hay trên trên tủ. Như vậy câu ca dao trên có ý nói : dù chỉ là vật vô tri, vô giác , vuông nhiễu điều kia còn có thể cho gương thêm đẹp, thêm trong , thì là người có nghĩa , có tình, đương nhiên ta phải biết thương yêu giúp đỡ người cùng trong một nước khi khó khăn, hoạn nạn. Nói khác đi, câu ca dao trên có ý nhấn mạnh vào sự thương yêu, giúp đơ cần có giữa những người cùng chung nòi giống. Còn “ Người trong một nước phải thương nhau cùng” là rất đúng vì người sống trong một nước đã có quan hệ mật thiết với nhau về mặt vật chất cũng như tinh thần. Cụ thể như khi lũ lụt tại nước ta , đâu có phải chỉ người ở vùng lũ lụt ấy bị thiệt thòi Khi bị thiệt hại nặng nề về của , về người , nhân dân địa phương đó đương nhiên phải ưu tiên lo dành tiền dựng lại nhà cửa, làm vốn canh tác thì đâu còn dư giả để mua sắm , mãi lực nhân đó đã giảm hẳn , ảnh hưởng lớn lao đến mọi người Mặt khác, khi nước nhà bị địch hoạ thì toàn dân đều lâm cảnh lầm than . Ta há chẳng nhớ đến câu “ Bến Nghé của tiền tan bọt nước, Đồng Nai tranh ngói nhuốm màu mây “ trong bài “ Chạy giặc “ của Nguyễn Đình Chiểu tả nỗi lầm than của nhân dân ta khi nước ta bị thực dân Pháp xâm lược hay sao. Chính vì vậy, câu ca dao trên không chỉ được đề cao để vận động nhân dân ta giúp đỡ đồng bào khi bị thiên tai mà còn từng là khẩu hiệu của Hai Bà Trưng dùng để tập hợp toàn dân vùng lên chống lại thái thú Tô Định bạo tàn.Câu ca dao trên còn đúng vì dân tộc ta còn là dân tộc có tình có nghĩa , luôn luôn nhớ mình cùng một mẹ Âu Cơ sinh ra nên đương nhiên phải “ Chị ngã, em nâng “ , “ Lá lành đùm lá rách “ , “ Thương người như thể thương thân “
Câu ca dao trên đã có giá trị tuyệt đối.nhưng nhận thức , tình cảm trên chỉ phát huy hết tác dụng khi chúng ta có được thái độ, hành vi cụ thể giúp đỡ người lâm nạn . Mặt khác, sự giúp đỡ của chúng ta đối với những người bất hạnh phải mang tính sáng suốt, triệt để để người được ta giúp đỡ thực sự thoát cảnh khổ đau, không vì sự giúp đỡ của ta mà thành kẻ ỷ lại.
Thấm nhuần nội dung, tinh thần của câu ca dao trên , nhân dân ta không những sống có tình , có nghĩa, biết đoàn kết gắn bó giúp nhau vượt qua thiên tai, đich hoạ khiến đất nước trường tồn và phát triển mà còn lên án nghiêm khắc những cá nhân, những tập thể nào còn thiển cận tối mắt vì lợi ích cục bộ quên lời dạy bảo của cha ông đang tâm tham nhũng , hối lộ, buôn lậu ,tiếp tay với các tệ nạn xã hội hoặc phá hoại môi trường thiên nhiên gây hậu quả tai hại cho dân, cho nước.
Hiểu rõ câu ca dao trên, ta càng hiểu thêm tấm lòng của nhân dân ta đối với đồng bào., hiểu thêm giá trị văn học dân gian .Chắc chắn chúng ta phải phấn đấu học tốt văn học dân gian hơn nữa và ứng dụng vào cuộc sống.
Giải thích câu tục ngữ: Nhiễu điều phủ lấy giá gương, Người trong một nước phải thương nhau cùng hay nhất 3
Người Việt Nam đã từ lâu đời rất coi trọng tình bằng hữu. Xem bạn bè như người thân trong nhà yêu thương, giúp đỡ nhau trong lúc khó khăn. Đó là đạo đức, là tình cảm thật đáng quý. Từ xưa đã có bao lời khuyên dạy, lời ca, điệu ru của người đi trước nhằm xây dựng cuộc sống hòa thuận. Một trong những câu ca dao thể hiện lời răn dạy trên là:
"Nhiễu điều phủ lấy giá gương, người chung một nước phải thương nhau cùng."
Thân bài:
- Câu ca dao đã dùng hình ảnh so sánh để khẳng định tình yêu thương giúp đỡ đối với bạn bè. Vật được đem ra so sánh là tay và chân trong cơ thể con người. Tay và chân là hai bộ phận của một cơ thể có quan hệ khăng khít với nhau hỗ trợ nhau. Tay và chân giúp con người có khả năng lao động để làm ra của cải, vật chất. Nếu mất một trong hai bộ phận trên thì con người khó hoạt động và khả năng hoạt động bị giảm bớt. Điều này rõ ràng cho thấy sự cần thiết của cả tay lẫn chân đối với cơ thể của con người. Tôi có thể giúp bạn và ngược lại, bạn có thể giúp tôi. Mối quan hệ đó giống như mối quan hệ giữa tay và chân.
Qua hình ảnh so sánh "Nhiễu điều phủ lấy giá gương, người chung một nước phải thương nhau cùng." Nhân dân ta muốn nêu lên tình cảm khăng khít giữa tình bạn. Chính tình cảm đó sẽ xây dựng mối quan hệ trong cuộc sống.
Câu ca dao nêu lên một vấn đề đạo đức đồng thời cũng là vấn đề tình cảm: Tình cảm bạn bè. Giữ mãi tình cảm tốt ấy là bổn phận của mỗi người. Yêu thương, giúp đỡ nhau là đức tính cá nhân của mỗi con người.
Ông cha ta khuyên bảo phải duy trì tốt tình cảm cao quý đó, vì đây là truyền thống tốt đẹp của dân tộc. Hơn nữa, trong thực tế cũng như trong cuộc sống đã khẳng định - chính tình yêu thương giúp đỡ đồng loại - đã giúp cho nhân dân ta vượt khó khăn thử thách mà tưởng chừng nhân dân ta không thể vượt qua được. Như thiên tai lũ lụt đã gây biết bao thương tang đói khổ cho dân lành, nếu không có tình yêu thương đùm bọc lẫn nhau, tình anh em một nhà, một nước, thì liệu đất nước ta, dân tộc ta có đứng dậy nổi không? Cũng như kháng chiến chống giặc ngoại xâm, nhân dân ta cần có sự "đùm bọc" đỡ đần như tiếp sức mạnh để chiến thắng kẻ thù.
Kết bài
Tình bằng hữu là một quan hệ tình cảm mà ai ai cũng cần, cũng gặp phải. Vì thế câu ca dao trên có ý nghĩ to lớn vô cùng. Nó là bài học đạo đức được diễn đạt bằng hình ảnh thật gần giũ và hàm súc. Ngoài ra câu ca dao còn khuyên nhủ mọi người trong xã hội phải biết thương yêu, giúp đỡ lẫn nhau.
Giải thích câu tục ngữ: Nhiễu điều phủ lấy giá gương, Người trong một nước phải thương nhau cùng 4
Kho tàng ca dao tục ngữ của dân tộc ta vô cùng đa dạng và phong phú. Đó đều là những điều cha ông ta đã đúc kết thành chân lí để răn dạy con cháu sống sao cho phải đạo, cho góp phần khiến xã hội này trở nên văn minh hơn. Và trong kho tàng ca dao tục ngữ đó thật khó lòng bỏ qua câu nói về tình yêu thương sự đùm bọc tương thân tương ái giữa người với người mà biết bao nhiêu thế hệ đã thuộc nằm lòng từ thuở còn trong nôi.
“Nhiễu điều phủ lấy giá gương
Người trong một nước phải thương nhau cùng”.
Trước hết phải khẳng định một điều đây là một câu ca dao với ý nghĩa vô cùng sâu sắc. Nó là lời nhắc nhở nhẹ nhàng con cháu về đạo đức dân tộc. “Nhiễu” ở đây là một tấm vải màu đỏ, mỏng và mềm mại dùng để phủ lên giá gương. Mục đích chính của nó là để che chở cho tấm gương không bị nhiễm bụi của thời gian. Hiểu một cách sâu xa thì ông cha ta đang muốn gửi gắm đến con cháu về tình yêu thương, sự đùm bọc nhau giữa người với người trong một dân tộc.
Thật vậy lịch sử dân tộc ta là những trang sử hào hùng của những cuộc đấu tranh giữ nước và dựng nước. Trang lịch sử hào hùng đó được viết nên bằng máu và nước mắt của biết bao thế hệ cha anh. Từ thưở bà Trưng, bà Triệu, đến Ngô Quyền đánh giặc trên sông Bạch Đằng, Lí Thường Kiệt diệt quân Tống trên sông Như Nguyệt, đến Trần Hưng Đạo ba lần đánh tan quân Nguyên Mông xâm lược và tiêu biểu nhất là hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ. Dân tộc Việt Nam đã khiến cả thế giới phải nghiêng mình kính nể. Chúng ta không phải là một đất nước giàu mạnh về kinh tế hay khoa học kĩ thuật vậy mà chúng ta đã làm nên một dấu ấn chói lòa. Vậy điều gì đã làm nên sức mạnh lớn lao đó? Xin thưa đó chính là truyền thống tương thân tương ái, đùm bọc và che chở lẫn nhau. Nếu không có miền Bắc chi viện thì sao có một tiền tuyến miền Nam sẵn sàng chiến đấu? Đâu có chiến thắng mùa xuân lịch sử năm 1975 đánh tan âm mưu xâm lược của đế quốc Mỹ?
Việt Nam là một đất nước có 54 dân tộc sinh sống, nó vừa góp phần tạo nên một nền văn hóa đa dạng lại đậm đà bản sắc dân tộc. Chúng ta có thể khác nhau tiếng nói, khác nhau tập quán sinh hoạt nhưng tựu chung lại điểm chung là cùng chảy một dòng máu đỏ, một màu da vàng và tự hào bởi nòi giống con Lạc cháu Hồng. Không chỉ trong quá khứ mà ngay cả thời điểm hiện tại tinh thần yêu thương đùm bọc lẫn nhau đó vẫn được tiếp nối và phát huy một cách sâu sắc. Bằng chứng đó là trong những trận thiên tai lũ quét người dân khắp nơi lại một lòng hướng về miền trung ruột thịt nơi những đồng bào đang oằn mình chống lại sự giận dữ của mẹ thiên nhiên. Đó là tấm lòng vàng khắp nơi gửi đến người dân miền Trung nắm cơm, tấm áo như một sự động viên tinh thần lớn lao để vượt qua khó khăn. Đó là đau cùng nỗi đau của đất nước, và nỗi đau của đồng loại. Như câu ca dao xưa đã từng nói:
“Bầu ơi thương lấy bí cùng
Tuy rằng khác giống như chung một giàn”.
Bên cạnh những tấm gương tương thân tương ái, biết đùm bọc san sẻ cho nhau vẫn còn đó những con người đang hờ hững vô cảm với nỗi đau của đồng loại. Ngày nay khi mà giá trị của đồng tiền lên ngôi, sức mạnh của nó có thể xoay chuyển càn khôn thì có những người đang sống vì lợi ích cá nhân mà quên đi lợi ích cộng đồng. Họ sống cá nhân hơn sống vì bản thân nhiều hơn, thờ ơ với những gì đang xảy ra quanh mình, vô cảm trước nỗi đau mà cộng đồng mình đang phải chịu đựng. Và họ tự tạo cho mình một thế giới riêng mà không có ai có thể xâm phạm được. Nhưng chính điều đó đã khiến cho xã hội thụt lùi một bước, sự nhân văn bị mất đi. Nó không chỉ đi ngược lại với truyền thống lịch sử dân tộc mà còn kiến con người trở nên nhạt nhẽo và xa lạ với nhau hơn.
Con người sinh ra trên đời không phải chỉ sống một mình và sống cho mình. Đó là cả một tập thể một xã hội gắn kết với nhau bằng tình người. Chính vì thế khi xã hội ngày càng phát triển thì chúng ta lại càng phải yêu thương và gắn bó với nhau hơn. Vì chính điều đó sẽ là động lực giúp xã hội trở nên văn minh và giàu đẹp hơn.
Giải thích câu tục ngữ: Nhiễu điều phủ lấy giá gương, Người trong một nước phải thương nhau cùng cực hay 5
Lật lại những trang sử vàng của dân tộc Việt Nam, ta thấy rằng ông cha ta đã để lại cho thế hệ trẻ ngày nay nhiều bài học quý giá về sự đoàn kết, đùm bọc, giúp đỡ nhau trong lao động, trong cuộc sống cũng như trong công cuộc chống giặc ngoại xâm. Những câu tục ngữ đậm đà bản sắc dân tộc đã nói lên điều đó. Mà một trong số đó chúng ta phải nhắc đến câu tục ngữ:
Nhiễu điều phủ lấy giá gương
Người trong một nước phải thương nhau cùng.
Nhân dân ta là những người có chung tổ tiên, được sinh ra từ bọc trăm trứng của mẹ Âu Cơ, là con rồng cháu tiên cùng chung một nguồn gốc. Vì vậy mà chúng ta phải biết yêu thương và giúp đỡ lẫn nhau.
Từ khi sinh ra cho đến lúc trưởng thành, vấp ngã, sai lầm và thất bại cũng là điều không thể tránh khỏi đối với bất kì ai. Vì lẽ đó mà chúng ta phải biết cảm thông với những người có hoàn cảnh rủi ro, không may gặp trắc trở trong cuộc sống. Con người sống là để yêu thương lẫn nhau. Khi bạn biết chia sẻ, quan tâm đến người khác thì dù có thể bạn không nhận được gì, thế nhưng niềm vui, sự hạnh phúc sẽ đến với bạn. Sống tình cảm là việc cần có ở mỗi người, nó là phẩm chất đạo đức không thể thiếu ở mỗi chúng ta. Nếu sống ích kỉ, chỉ biết cho bản thân, bạn sẽ cô đơn, lạc lõng. Cuộc sống này sẽ chỉ toàn mưu tính, xã hội trở nên vô cảm nếu ai cũng chỉ sống ích kỉ như thế. Hãy biết yêu thương để bạn có thể cảm nhận được sức mạnh của tình thương mang lại. Chính tình thương là động lực lớn lao nhất giúp con người có những động lực mạnh mẽ để vượt qua thử thách của cuộc sống.
Trong lao động, sản xuất ngày nay cũng vậy. Những người dân nghèo, nếu như không có sự giúp đỡ của mọi người thì chẳng thể nào họ có thể thoát khỏi cảnh nghèo túng, khó khăn. Vì vậy, chúng ta phải trải lòng mình để yêu thương, chia sẻ với mọi người xung quanh, dù là một việc nhỏ nhất. Thế nhưng, vẫn còn đâu đó những con người mang trái tim sắt đá, thờ ơ trước những cảnh đời bất hạnh, khốn khổ. Vâng, họ không bao giờ hiểu được giá trị của hai chữ "yêu thương" mà lẽ ra họ cũng có thể nhận được. Yêu thương là biết quan tâm, giúp đỡ người khác với tấm lòng nhân ái. Đưa một em nhỏ hay cầm tay một cụ già, giúp họ qua đường một cách nhanh chóng hơn cũng là một biểu hiện đơn giản của tình thương. Bạn biết chia sẻ nỗi buồn, niềm vui cùng những người khác. Thấu hiểu nỗi niềm như chính mình là người trong cuộc thì bạn là người xứng đáng nhận hai chữ yêu thương từ người khác.
Vậy nên, hãy biết quan tâm đến người khác để cuộc sống thêm ý nghĩa và đầy màu sắc tình yêu. Câu tục ngữ trên là bài học vô giá giúp chúng ta hiểu hơn về cuộc sống, về tình thương, sự đùm bọc giữa con người với con người. Hãy học cách để yêu thương và nắm chặt tay nhau cùng vững tin bước qua thử thách của cuộc sống. Chúng ta phải làm điều đó vì chúng ta cùng chung nòi giống con Rồng cháu Tiên hay chỉ đơn giản vì chúng ta là con người!
Giải thích câu tục ngữ: Nhiễu điều phủ lấy giá gương, Người trong một nước phải thương nhau cùng6
Tình dân tộc, nghĩa đồng bào là vô cùng thiêng liêng. Tình nghĩa nồng thắm ấy đã in sâu vào trái tim khối óc người Việt Nam, tạo nên bản sắc dân tộc. Trên chặng đường mấy nghìn năm xây dựng và bảo vệ Tổ quốc thân yêu, nhân dân ta đã phát huy cao độ lòng yêu nước thương nòi thành truyền thống quý báu. Truyền thống ấy đã trở thành tiếng hát, lời ca mang ý nghĩa giáo dục sâu sắc. Tiêu biển là câu ca dao:
"Nhiễu điều phủ lấy giá gương,
Người trong một nước phải thương nhau cùng".
"Giá gương" là một vật dụng đặt trên bàn thờ gia tiên, một biểu tượng thiêng liêng của người đã khuất. Trên giá gương có thể là một tấm ảnh, một tờ giấy đã phai màu ghi một vài nét về tiểu sử và công đức của người đang được thờ cúng. Giá gương thường được sơn son thếp vàng rất đẹp, một vẻ đẹp cổ kính trang nghiêm.
"Nhiễu điều" là một thứ hàng dệt cao cấp (vóc, nhiều, the, lụa...) màu đỏ thắm (điều). Đem nhiễu điều phủ lấy giá gương, làm cho giá gương đã đẹp, lại càng thêm đẹp, thêm trang trọng. Chữ "phủ" trong câu ca dao là nghĩa chở che, bao bọc, biểu thị một thái độ, một tấm lòng tôn kính, biết ơn... của con cháu đối với ông bà, tổ tiên. Hình ảnh gắn bó vừa thiêng liêng, vừa nghĩa tình.
Đi từ cụ thể đến trừu tượng, từ so sánh đến khái quát, nhân dân ta đã lấy hình ảnh ''Nhiễu điều phủ lấy giá gương" để qua đó, nêu lên một bài học đạo lí có giá trị giáo dục sâu sắc: khuyên nhủ mọi người Việt Nam giữ gìn và nêu cao tình yêu thương đoàn kết dân tộc.
Bài học mà câu ca dao nêu ra thật sâu sắc, thấm thía.
Tại sao "Người trong một nước phải thương nhau cùng?" - Người trong một nước cùng chung cội nguồn, nòi giống đều là con Rồng cháu tiên. Họ có chung một nền văn hoá lâu đời, chung lịch sử, chung một mẹ Việt Nam yêu quý. Dù là Kinh hay Mường, Thái hay Tày. Ba-na hay Ê-đê, v.v... nhưng vẫn là anh em xa gần, anh cm trong đại gia đình Việt Nam, có mối quan hệ vật chất và tinh thần gắn bó, chung một Thủ đô Hà Nội và chung một cơ đồ Việt Nam. Huyền thọai 'Trăm trứng", truyện cổ tích "Quả bầu” làm cho mỗi người chúng ta bồi hồi xúc động, biểu cảm sâu sắc lời ca "Người trong một nước phải thương nhau cùng".
Tình yêu thương đoàn kết dân tộc ấp ủ trong tim ta tình làng nghĩa xóm, lòng yêu nước thương nòi thắm thiết bao la. Nó nhắc nhở ta biết chia ngọt sẻ bùi với nhau, biết yêu thương đùm bọc nhau. Nó cho ta niềm tin về sức mạnh nòi giống, về lòng tự hào dân tộc để vượt qua mọi khó khăn, chiến thắng thù trong giặc ngoài. Cả cộng đồng người Việt Nam đoàn kết yêu thương cùng đi lên phía trước, xây dựng đất nước phồn vinh.
Tình yêu thương, đùm bọc đồng loại là đạo lí sống tốt đẹp của nhân dân ta. Cây có cội, nước có nguồn, chim có tổ, người có tông. Câu ca dao-sau đây mỗi lần đọc lên, là người Việt Nam ai mà chẳng bồi hồi:
"Ai về Phú Thọ cùng ta,
Nhớ ngày giỗ Tổ tháng Ba mồng Mười.
Dù ai đi ngược về xuôi,
Nhớ ngày giỗ TỔ mồng Mười tháng Ba".
Dù sống ờ miền Nam hay miền Bắc, miền xuôi hay miền ngược hoặc là Việt kiều tha hương,... tất cả đều là con em đại gia đình Việt Nam. Việt Bắc. Tây Bắc là cái nôi của cách mạng. Đồng bào các dân tộc Tây Nguyên đã từng "hạt muối cắn đôi" với anh bộ độ Cụ Hồ trong thời chống Mĩ. Tình yêu thương đoàn kết dân tộc là cơ sở của tình yêu nước. Qua đó, ta càng thấy trách nhiệm của mỗi người phải góp phần xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc.
Trung hiếu, nhân nghĩa là nền tảng của đạo lí. Chữ hiếu là đạo làm con. Chữ trung là đạo làm người, làm dân. Trong mối quan hệ xã hội, con người phải sống tình nghĩa, thuỷ chung. Tình người, tình đồng bào là thiêng liêng cao cả "Người trong một nước phải thương nhau cùng".
Tình yêu thương đoàn kết dân tộc phải được biểu hiện bằng những việc làm cụ thể: nhường cơm sẻ áo, giúp thuốc men, lương thực... cho nhau khi gặp thiên tai địch họa. Đồng bào vùng sông Cửu Long, vùng Tây Bắc, Việt Bắc bị lũ lụt tàn phá thì đồng bào cả nước hướng về, ra sức giúp đỡ, chi viện. Họat động của các Hội Việt kiều đã thắt chặt ba, bốn triệu người Việt đang sinh sống làm ăn ờ nước ngoài gắn bó với quê hương là một biểu hiện cao đẹp nâng cao tình cảm dân tộc.
Nghĩa tình của đồng bào ta thật sâu sắc, đẹp đẽ, ca dao, dân ca có bao bài hay ngợi ca:
"Bầu ơi thương lấy bí cùng,
Tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn"
Hày là:
“Nhiễu điều phủ lấy giá gương,
Người trong một nước phải thương nhau cùng "
Vậy đấy, nhân dân ta nhân hậu, sống trọn vẹn nghĩa tình. Yêu nước, thương nòi, thương mình, thương người, tương thân tương ái,... là vẻ đẹp tâm hồn. là đạo lí của dân tộc. Câu ca dao trên đã cho thấy nguồn sức mạnh Việt Nam. Với tình thương mà tổ tiên ta đã xây đắp nên nền Văn hiến Đại Việt lâu đời. Với tình thương mà nhân dân ta ngày nay đang xoá bỏ hận thù quá khứ, cùng nhau xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc. hướng vào mục tiêu "dân giàu, nước mạnh, dân chủ, văn minh". Hạnh phúc, ấy là tình thương. Đạo lí làm người, ấy là nhân hậu, ấy là tình thương.
Giải thích câu tục ngữ: Nhiễu điều phủ lấy giá gương, Người trong một nước phải thương nhau cùng cực hay 7
Trong kho tàng ca dao, dân ca tục ngữ Việt Nam có rất nhiều câu ca dao, tục ngữ hay đúc kết kinh nghiệm của ông cha ta về các vấn đề của đời sống xã hội, hay để lại những bài học quý báu cho đời sau. Một trong số đó là câu tục ngữ: “Nhiễu điều phủ lấy giá gương/Người trong một nước phải thương nhau cùng”.
Tuy chỉ có hai câu, nhưng câu tục ngữ này đã mang đến cho chúng ta một sự hiểu biết sâu sắc về tình đoàn kết, gắn bó giữa mọi người trong cùng một quốc gia, dân tộc.
Câu tục ngữ có hai lớp nghĩa, xét về nghĩa đen là lớp nghĩa bao quát bên ngoài, hiện lên trong từng con chữ trong câu. Đó là tấm nhiễu điều được phủ lên giá gương có tác dụng giúp cho giá của cái gương nói riêng và toàn bộ cái gương nói chung luôn được sạch sẽ, sáng bóng và bền đẹp từ đó ta có thể hiểu về nghĩa bóng của câu tục ngữ đó là lớp nghĩa và người đọc phải suy luận ra dựa váo lớp nghĩa đen. Đó là người trong cùng một quốc gia dân tộc phải biết đoàn kết, yêu thương lẫn nhau “người trong một nước phải thương nhau cùng”, cũng như tấm nhiễu điều và giá gương gắn bó khăng khít với nhau không thể tách rời, nếu mất tấm nhiễu điều, tấm gương sẽ không còn được bền đẹp nữa. Từ đó ta suy rộng ra về con người, mọi người phải giúp đỡ, đùm bọc lẫn nhau thì mới tạo ra sức mạnh như chủ tịch Hồ Chí Minh – vị cha già của cả dân tộc Việt Nam đã từng nói: “Một cây làm chẳng nên non/ ba cây chụm lại nên hòn núi cao” hay một câu khác cũng có ý nghĩa tương tự đó là: “Đoàn kết, đoàn kết, đại đoàn kết/ Thành công, thành công, đại thành công”.
Qua đây, ta mới có thể hiểu sự yêu thương, đoàn kết, đùm bọc lẫn nhau có ý nghĩa to lớn đến như thế nào?. Thực tế lịch sử đã chứng minh, trong những ngày đầu sau năm 1945, nước ta phải cùng một lúc đương đầu với nhiều loại giặc: giặc đói, giặc dốt và giặc ngoại xâm. Chính Bác Hồ của chúng ta đã phát động phong trào “Hũ gạo cứu đói” với khẩu hiệu “Một nắm khi đói bằng một gói khi no”. Phong trào được mọi người hưởng ứng tham gia rất nhiệt tình, đây chính là một minh chứng rõ nhất cho sự gắn bó đùm bọc của dân tộc ta, để từ đó với lòng yêu nước nồng nàn ta đã đánh thắng kẻ thù xâm lược và giành lại được độc lập dân tộc.
Ngày nay, câu tục ngữ vẫn còn nguyên ý nghĩa được thể hiện ở nhiều phong trào như: Chung tay góp sức hướng về mảnh đất miền Trung – mảnh đất thường xuyên hứng chịu những hậu quả nặng nề của thiên tai. Hay nhiều chương trình truyền hình ý nghĩa như chương trình “Trái tim cho em” với nội dung là gây quỹ giúp đỡ những trẻ em bị bệnh tim bẩm sinh và nhiều chương trình khác.
Bây giờ và mãi mãi về sau, câu tục ngữ vẫn còn nguyên giá trị vốn có của nó, đem đến cho mọi người một bài học quý báu về tình đoàn kết, sự yêu thương đùm bọc lẫn nhau giữa người với người trong cùng một dân tộc. Đây chính là sức mạnh to lớn để giúp đất nước chiến thắng mọi kẻ thù xâm lược và ngày càng giàu đẹp.
Giải thích câu tục ngữ: Nhiễu điều phủ lấy giá gương, Người trong một nước phải thương nhau cùng8
Yêu thương, đoàn kết có thể xem là sức mạnh là một truyền thống vốn có của người Việt Nam ta từ xưa cho đến nay. Tinh thần đoàn kết đó đã giúp chúng ta vượt qua bao khó khăn thử thách trong công cuộc dựng nước và giữ nước. Và tinh thần đó được nhân dân ta gửi gắm trong một câu ca dao đầy hình ảnh:
Nhiễu điều phủ lấy giá gương
Người trong một nước phải thương nhau cùng.
Câu ca dao là một lời khuyên, lời nhắn nhủ đối với chúng ta, những thế hệ con cháu đang tiếp nối truyền thống quý báu của cha anh. Câu ca dao gợi cho chúng ta suy nghĩ về truyền thống tốt đẹp đó. Nhiễu điều là một thứ hàng màu đỏ, giá gương là vật dụng bằng gỗ được chạm khắc cầu kỳ vừa đỡ lấy tấm gương soi, vừa là vật trang hoàng trong nhà. Hai vật ấy nếu để riêng, tách bạch nhau ra thì chẳng còn thấy ý nghĩa thế nhưng lại đem miếng vải đỏ đó phủ lên giá gương chúng sẽ tạo nên một cảnh vừa rực rỡ vừa uy nghiêm. Ngoài ra ý nghĩa chính của tấm vải đỏ ấy là che bụi cho tấm gương để cho tấm gương được sạch sẽ trong trẻo đồng thời cũng nhờ ánh sáng phản chiếu từ chiếc gương ra mảnh vải điều đó càng đẹp rực rỡ hơn. Từ hình ảnh của chiếc nhiễu điều và giá gương người xưa muốn nói lên một tình cảm cao đẹp, nghĩa tình của con người Việt Nam đó là sự đoàn kết yêu thương gắn bó sẵn sàng chia sẻ đùm bọc nhau khi khó khăn hoạn nạn. Đây là một lời khuyên rất đúng đắn và chan chứa tình người.
Trong dân gian ta cũng từng có câu:
Một cây làm chẳng nên non
Ba cây chụm lại nên hòn núi cao
Để nói rằng: một cây thì sẽ chỉ là một thứ cây yếu ớt lạc loài, cô độc giữa bao la, vũ trụ và chỉ cần một cơn gió vô tình cũng có thể quật ngã cây đó vào bất cứ lúc nào. Song nếu cây đó sống trong một quần thể cây thì nó sẽ trở nên mạnh mẽ phi thường, dường như một cơn gió mạnh khó lòng quật ngã được nó mà trái lại cả rừng cây đó sẽ làm bức tường thành vững chắc ngăn bước cơn gió mạnh đó. Cũng bởi vậy đối với đất nước Việt Nam ta, mỗi người là một cá thể của một thôn xóm của một phố phường rộng hơn là quận, huyện, tỉnh… chúng ta đều có chung mối quan hệ đồng hương xóm giềng và có những mối quan hệ khăng khít về tình cảm và vật chất nên chúng ta phải biết yêu thương, đoàn kết giúp đỡ nhau vượt qua những khó khăn, hoạn nạn. Chẳng hạn như khi lũ lụt xảy ra ở một địa phương nào đó khiến họ gặp khó khăn thì chúng ta phải quyên góp vật chất giúp họ vượt qua khó khăn, động viên họ khắc phục dần dần những khó khăn đó. Và hơn nữa có đoàn kết có gắn bó yêu thương thì chúng ta mới vượt qua khó khăn như gần đây nhất chúng ta đã đồng lòng đứng lên đánh đuổi hai đế quốc sừng sỏ nhất thế giới là Mĩ và Pháp.
Trải qua mấy ngàn năm truyền thống đoàn kết, yêu thương lẫn nhau theo kiểu thương người như thể thương thân đã trở thành thói quen, thành lẽ sống của con người bởi thế khi địa phương khác bị tai ương, địch họa thì mọi người lại sẵn sàng tự nguyện đóng góp tiền bạc giúp đỡ, thấy người khác đau như chính mình đau, “một con ngựa đau cả tàu bỏ cỏ”.
Ngày nay ta thấy cả nước thường có những quỹ hỗ trợ người nghèo, hàng ngày có biết bao tấm lòng vàng góp một phần nhỏ bé vật chất của mình để ủng hộ những hoàn cảnh khó khăn, giúp họ phần nào đỡ đi cảnh vất vả. “Một miếng khi đói bằng một gói khi no”, những đóng góp nhỏ bé đó thể hiện tinh thần đoàn kết tương thân thương ái.
Tuy nhiên, bên cạnh đó ta còn thấy có những con người lãnh đạm thờ ơ trước nỗi đau của người khác, họ vô tâm thờ ơ trước nỗi khổ của người khác, trốn tránh nhiệm vụ quyên góp ủng hộ những nơi gặp tai ương, địch họa. Đó là căn bệnh ích kỉ cá nhân đó là những con người cần bị lên án.
Dân tộc ta là một dân tộc giàu lòng thương và lòng nhân ái, tình thương đó đã trở thành nếp nghĩ, lẽ sống, thói quen của con người từ ngàn năm. Tuy nhiên, không nên nhìn nhận vấn đề chỉ trên phương diện tình cảm mà nhiều khi cần có cái nhìn khách quan trước vấn đề xảy ra để tránh tình trạng bao che, dung túng mà cần phải đấu tranh xây dựng. Đó cũng chính là cách biểu hiện, sự vận dụng sáng tạo đúng đắn phương châm xử thế tốt đẹp từ ngàn đời nay của cha ông ta như ý nghĩa của câu ca dao đã hàm chứa.
Giải thích câu tục ngữ: Nhiễu điều phủ lấy giá gương, Người trong một nước phải thương nhau cùng9
Kho tàng tục ngữ, ca dao, dân ca của Việt Nam từ đời này qua đời khác vẫn giữ nguyên giá trị và nét đẹp của nó. Chúng ta sẽ nhận ra ý nghĩa của nó khi dựa vào thực tế. Đất nước ta đã trải qua hai cuộc chiến tranh chống pháp và chống mỹ cứu nước, đã đồng tâm hiệp lực để mang lại ấm no hạnh phúc. Tinh thần ấy thật cao quý biết bao. Bởi vậy cha ông ta mới có câu “Nhiễu điều phủ lấy giá gương/Người trong một nước phải thương nhau cùng”
Để hiểu hết ý nghĩa của câu ca dao này thì chúng ta cần phải hiểu cả nghĩa đen lẫn nghĩa bóng của nó. Nhiễu điều chính là một tấm vải được phủ lên “giá gương” nhằm giữ cho giá gương không vướng bụi bẩn, sạch sẽ nhất. Và ngược lại khi không có giá gương thì nhiễu điều không biết dùng làm gì. Đến câu thứ hai thì chúng ta nhận ra rằng những người cùng chung một nguồn gốc, một tổ tiên thì nên yêu thương và đùm bọc lấy nhau. Đó mới là tư tưởng cốt lõi để giúp cho nhân dân ta dựng xây đất nước ngày càng phồn vinh hơn.
Trong cuộc sống hiện nay, biểu hiện của việc yêu thương, bao bọc lấy nhau thực sự không hiếm. Nó hiển hiện trong mỗi hành động mà bản thân mình không nhận ra. Ở trong một lớp, có những bạn có gia cảnh rất khó khăn nhưng lại vươn lên học tập tốt. Cả lớp cần có kế hoạch giúp đỡ bạn đó để bạn có thể có điều kiện học tập tốt hơn. Tình cảm của các bạn là tinh thần đoàn kết, yêu thương giúp đỡ nhau rất đáng quý.
Hằng năm, miền Trung là nơi phải hứng chịu rất nhiều thiên tai, bão lụt, mất mát và đau thương nhiều. Các cơ quan chức năng, tổ chức thiện nguyện đã chung ta giúp đỡ để những người dân nơi đây có thể ổn định cuộc sống hơn. Lòng yêu thương, sẻ chia, giúp đỡ ấy thật đáng trân trọng và phát triển mạnh mẽ hơn.
Đất nước ta trong hai cuộc kháng chiến chống giặc ngoại xâm, nếu không có tinh thần đoàn kết, sự tương trợ, giúp đỡ nhau vượt qua khó khăn thì liệu rằng chúng ta có được hưởng ấm no hạnh phúc như bây giờ không? Đây là điều mà mỗi chúng ta cần phải suy nghĩ.
Khi cuộc sống ngày càng ấm no hạnh phúc, xung quanh chúng ta vẫn còn rất nhiều mảnh đời cần sự giúp đỡ, sẻ chia. Những đồng bào dân tộc thiểu số, những trẻ em mồ côi, nhiễm chất độc da cam. Bằng hành động chúng ta có thể mang đến cho họ một cuộc sống đỡ khốn khổ, đỡ vất vả hơn rất nhiều. Lòng yêu thương xuất phát từ cái tâm, cái tình của mỗi con người. Yêu thương lấy những người kém may mắn hơn mình thì bản thân sẽ thấy hạnh phúc và ấm áp hơn.
Hằng năm có rất nhiều đoàn tình nguyện đã không ngại mưa gió, rét buốt lặn lội lên các tỉnh vùng núi phía bắc mang những manh áo, sách vở, lương thực để giúp đỡ nhưng em có hoàn cảnh khó khăn. Những việc làm rất thầm lặng nhưng đã thể hiện được tinh thần tương thân tương ái, hỗ trợ lẫn nhau của mọi người.
Tinh thần yêu thương, chia sẻ là tinh thần đáng quý và nên phát huy song trong xã hội vẫn còn tồn tại rất nhiều người chỉ biết sống cho riêng mình, ích kỉ, không chịu san sẻ, yêu thương người khác. Một thực trạng đáng buồn hơn nữa chính là việc thờ ơ với những việc diễn ra ngoài xã hội như thấy người gặp nạn, ăn xin thì bơ đi, coi như không có chuyện gì xảy ra. Thử hỏi lương tâm của chúng ta lúc đó có đáng trách hay không
Như vậy câu ca dao “nhiễu điều phủ lấy giá gương/người trong một nước phải thương nhau cùng” thực sự là câu ca có ý nghĩa nhắc nhở chúng ta phải biết thương thương, chia sẻ, đùm bọc nhau để cùng phát triển. Nhất là đối với thế hệ trẻ lại càng cần phải phát huy tinh thần này.
Giải thích câu tục ngữ: Nhiễu điều phủ lấy giá gương, Người trong một nước phải thương nhau cùng cực hay 10
Ca dao tục ngữ từ xưa đến nay vẫn luôn là những bài học vô cùng quý báu mà ông cha ta đúc kết để lại cho con cháu. Chúng không cũ đi, mà vẫn luôn có giá trị trong cuộc sống của chúng ta hôm nay và mãi mãi về sau. Có những câu ca dao khuyên bảo chúng ta cần phải biết yêu thương gia đình, có những câu ca dao khuyên chúng ta phải biết yêu đất nước, cả dân tộc phải biết đoàn kết. Câu ca dao:
“Nhiễu điều phủ lấy giá gương
Người trong một nước phải thương nhau cùng”
Là một bài ca dao về chủ đề tình yêu quê hương đất nước. Bài ca dao khuyên chúng ta phải biết yêu thương đùm bọc đồng bào của mình, dù không có quan hệ huyết thống, nhưng để là con rồng cháu tiên, cùng chung một nguồn gốc, cùng sống trong một bờ cõi.
Đầu tiên, chúng ta cần hiểu về câu ca dao. Nhiễu điều, đó là tấm vải được phủ lên giá gương khi không sử dụng, nhằm giữ cho giá gương luôn sạch sẽ, không bị bụi bẩn và luôn bền đẹp. Giá gương luôn cần tấm nhiễu, cũng như tấm nhiễu chỉ phát huy được tác dụng của mình khi được phủ lên giá gương. Đó là nghĩa đen của câu ca dao. Và ngay ở câu tiếp theo, ý nghĩa của hai hình ảnh tượng trưng nhiễu điều – giá gương đã trở nên rõ ràng. Đó chính là hình ảnh những người trong một nước. Ông cha ta đã khuyên con cháu rằng phải biết yêu thương, đùm bọc lẫn nhau, phải biết đoàn kết để tạo lên sức mạnh tập thể, cũng như nhiễu điều – giá gương, lúc nào cũng ở bên cạnh, bổ sung cho nhau, khiến cho vật kia trở nên có ý nghĩa hơn, đẹp hơn. Bác Hồ đã dạy chúng ta: “Một cây làm chẳng nên non/ Ba cây chụm lại nên hòn núi cao” để nói lên sức mạnh của đoàn kết, sức mạnh của tập thể.
Theo truyền thuyết, Lạc Long Quân và Âu Cơ đẻ ra đồng bào ta trong bọc trứng. Như vậy, chúng ta đâu phải là người xa lạ. Chúng ta đều có chung tổ tiên, chung nguồn gốc, đều là anh em một nhà trên dải đất hình chữ S. Năm mươi tư dân tộc anh em cùng nhau đoàn kết, chung tay xây dựng và bảo vệ đất nước.
Từ xưa đến nay, nhân dân ta đã có tinh thần đoàn kết vô cùng to lớn. Trong rất nhiều các cuộc kháng chiến, nhân dân ta phải đối mặt với những kẻ thù mạnh hơn, tàn ác hơn gấp nhiều lần. Nhưng bằng tinh thần đoàn kết, sự mưu trí, dũng cảm, mà sau hơn 1000 năm Bắc thuộc, rồi đến những kẻ thù từ phương Tây với những vũ khí tối tân, hiện đại, chúng ta vẫn là một nước tự do, độc lập. Chỉ với những gậy gốc. Rồi những năm kháng chiến gian khổ, mọi hoạt động đều tập trung tại Việt Bắc. Nếu không có sự giúp đỡ của đồng bào và người dân nơi mảnh đất ấy, làm sao kháng chiến có thể thành công, làm sao chúng ta có thể giành được độc lập.
Ngày nay, trong thời đại hòa bình, tinh thần đoàn kết ấy vẫn luôn luôn sáng mãi trong lòng mỗi chúng ta. Chúng ta vẫn cảm thấy đau khi nhìn thấy những đồng bào miền Trung gặp bão lũ. Chúng ta vẫn hết lòng quan tâm, chăm lo cho những người già neo đơn, những em nhỏ cơ nhỡ, những người khó khăn xung quanh ta. Chia sẻ khó khăn với người khác khiến cho chúng ta thấy cuộc sống có ý nghĩa hơn, mọi người cũng thêm xích lại gần nhau hơn. Trong cuộc đời mỗi chúng ta, không phải lúc nào mọi chuyện cũng thuận lợi. Ai rồi cũng cần người khác giúp đỡ, dù là về vật chất hay tinh thần. Vì vậy, hãy cứ cho đi khi có thể. Rồi một ngày bạn sẽ nhận lại được nhiều hơn những gì bạn cho đi. Nhạc sĩ Trịnh Công Sơn đã viết bài hát trong đó có câu: “Sống trong đời sống cần có một tấm lòng. Để làm gì em biết không? Để gió cuốn đi…”
Đoàn kết, yêu thương tạo ra sức mạnh tập thể vô cùng to lớn. Chẳng thế mà chỉ với giáo mác gậy gộc, chúng ta chiến thắng được những đế quốc vô cùng hùng mạnh, tàn ác. Chính lòng yêu thương, sự sẻ chia của những người xung quanh khiến những người có hoàn cảnh khó khăn có một cuộc sống tốt đẹp hơn, ý nghĩa hơn, ấm áp hơn bao giờ hết. Nhờ những tấm lòng, em bé vùng cao có áo ấm, được học cái chữ, được học điều hay. Nhờ những tấm lòng, những cụ già neo đơn không còn phải cô đơn một mình nữa. Nhờ những tấm lòng, kết nối những yêu thương. Những chương trình vô cùng có ý nghĩa như “Áo ấm vùng cao”, “Trung thu cho em”, “Tết trọn vẹn” đã giúp cho những người có hoàn cảnh khó khăn có được một cuộc sống tốt hơn, và quan trọng hơn, là giúp họ nhận được những sẻ chia, ấm áp của tình người.
Tuy nhiên, vẫn còn có những người thờ ơ với những hoàn cảnh khó khăn xung quanh mình. Đó là khi chúng ta nhìn thấy người đi đường bị đổ xe nhưng không ai chịu dừng lại vài phút để giúp. Hay những cánh tay xua đuổi những em bé ăn xin tội nghiệp. Người ta ngày càng ích kỉ, chỉ biết bo bo giữ mình, sợ bị lừa, sợ bị thiệt. Nhưng may mắn thay, đó chỉ là số ít người trong xã hội mà thôi. Hãy thử nghĩ mà xem, chúng ta sống một cuộc sống mà chỉ biết mình, thì sẽ buồn chán, tẻ nhạt đến thế nào? Không chỉ thế, xã hội không có sự giúp đỡ, sẽ thụt lùi, chậm phát triển. Thật là một hậu quả đáng sợ, đáng suy ngẫm.
Bác Hồ của chúng ta đã từng nói: “Non sông Việt Nam là một. Dân tộc Việt Nam là một. Sông có thể cạn, núi có thể mòn, song chân lí đó không bao giờ thay đổi.”. Hãy luôn nhớ rằng dân tộc ta luôn là một thể thống nhất, dù có khác nhau về ngôn ngữ, nhưng 54 dân tộc vẫn là anh em, vẫn luôn phải đoàn kết để cùng nhau giữ gìn và phát triển đất nước.
Giải thích câu tục ngữ: Nhiễu điều phủ lấy giá gương, Người trong một nước phải thương nhau cùng cực hay 11
Mỗi con người khi sinh ra đều có cho mình một Tổ Quốc, một quê hương. Là một người con của dân tộc ấy, ai cũng cần thực hiện và đảm bảo vai trò, nghĩa vụ của mình, trong đó, cần biết đoàn kết, đùm bọc với chính đồng loại, những người trong cùng một đất nước với mình. Điều này đã được ông cha ta thể hiện rất rõ qua câu ca dao “Nhiễu điều phủ lấy giá gương / Người trong một nước phải thương nhau cùng”.
Trước hết ta cần hiểu được ý nghĩa của câu tục ngữ. “Nhiễu điều” ở đây là một tấm vải dùng để phủ lên gương để tránh bụi bẩn, giữ cho gương luôn sáng bóng và “giá gương” chính là vật dụng mà cần có tấm “nhiễu điều” để bảo vệ. Từ hai hình ảnh trên, ông cha ta đã liên tưởng sâu xa đến tình cảm của những người dân trong cùng một dân tộc, cùng một nước, đã chảy chung một dòng máu quê hương, có mục đích chung thì cần biết thương yêu nhau, đùm bọc, gắn bó, sẻ chia, giúp đỡ lẫn nhau trong mọi hoàn cảnh để cùng vượt qua khó khăn, thử thách, có như thế mới giúp đất nước phát triển và đi lên.
Quan niệm của ông cha ta là hoàn toàn đúng đắn và sâu sắc. Trước hết, mỗi người đều có cội nguồn, đều có một Tổ Quốc thiêng liêng mà thân thương như là nhà, là nơi vững chãi để con người ta sống và hoạt động. Từ xa xưa, truyền thuyết về Lạc Long Quân và Âu Cơ sinh ra chiếc bọc trăm trứng đã thể hiện sự liên kết, mối quan hệ gắn bó mật thiết giữa người với người trong cùng một dân tộc, có chung nhau tổ tiên, nguồn cội, có chung dòng máu dân tộc trong huyết quản. Vậy nên, sự đoàn kết, gắn bó là điều không thể thiếu trong cuộc sống. Nó chính là nguồn sức mạnh để một đất nước đi lên vững chãi, là nguồn sức mạnh mà trong quá khứ, khiến bao kẻ thù xâm lăng đã ngã gục trên mảnh đất quê ta, cũng là nguồn sức mạnh để con người cùng nhau xây dựng đất nước, xây dựng cuộc sống mới. Một đất nước có phát triển là một đất nước có sự đồng lòng, đoàn kết của mọi người dân trong đất nước ấy, mà để có được điều ấy, trước hết con người với con người phải biết yêu thương, chở che, đùm bọc lẫn nhau.
Xã hội của chúng ta hôm nay vẫn còn tồn tại rất nhiều những hoàn cảnh, những mảnh đời khó khăn, bất hạnh, không nơi nương tựa cần sự giúp đỡ từ chính những người dân cùng chung dòng máu với mình. Và nhìn chung, dù là thời trước hay thời nay, nhân dân ta vẫn đã và đang phát huy tốt tinh thần “lá lành đùm lá rách” với đồng bào. Nếu khi xưa, Bác Hồ vận động kêu gọi lập hũ gạo cứu đói trong giai đoạn 1945 với khẩu hiệu “Một miếng khi đói bằng một gói khi no”, thì hôm nay, thế hệ con cháu vẫn phát huy tốt truyền thống ấy bằng việc tổ chức các hoạt động thiện nguyện, các tổ chức từ thiện từ quy mô nhỏ đến lớn nhằm giúp các hoàn cảnh sống nghèo khổ, khó khăn, giúp đỡ bà con đồng bào miền núi, vùng lũ lụt...Nhờ đó mà chất lượng cuộc sống được cải thiện, đất nước có thể xóa đói giảm nghèo, tập trung vào những lĩnh vực trọng điểm.
Tinh thần đoàn kết, sự sẻ chia, đùm bọc lẫn nhau sẽ giúp một tập thể, một dân tộc cùng nhau đi lên, cùng nhau phát triển vì một mục đích chung. Là một người con của mảnh đất hình chữ S này, mỗi người cần tự ý thức được vai trò và trách nhiệm của chính mình không chỉ đối với sự phát triển của đất nước mà còn là trách nhiệm đối với chính những mảnh đời xung quanh ta, cần biết sẵn sàng giúp đỡ, sẻ chia, cho đi để rồi nhận lại, không sống vô cảm, thờ ơ với các hoàn cảnh sống khó khăn, mở rộng lòng mình bằng một trái tim vàng son luôn đập rộn ràng với cuộc sống xung quanh.
Là những trái bầu và trái bí trên cùng một giàn cây, cũng giống như những người trong cùng một dân tộc, tuy có thể khác biệt về hình thức, giọng nói, tính cách, nơi sống,..thế nhưng một điều vĩnh viễn không thể phủ nhận đó là mỗi người đều có chung duy nhất một cội nguồn dân tộc, một Tổ Quốc vẫy gọi. Sự yêu thương, sẻ chia, đùm bọc sẽ giúp con người xích lại gần nhau hơn, tạo thành một khối trụ vững bền
Giải thích câu tục ngữ: Nhiễu điều phủ lấy giá gương, Người trong một nước phải thương nhau cùng12
Trong kho tàng dân gian xưa có nhiều câu nói thể hiện tình cảm tương thân, tương ái của những người cùng trong một cộng đồng, cùng chung một tổ quốc. Trong đó câu nói “Nhiễu điều phủ lấy giá gương. Người trong một nước phải thương nhau cùng” chính là một câu nói mà ông bà ta muốn nhắn nhủ tới thế hệ sau này hãy luôn biết yêu thương và chia sẻ, giúp đỡ lẫn nhau. Bởi khi chúng ta cùng sống chung một tổ quốc một dân tộc chúng ta đã có chung rất nhiều điều thiêng liêng. Dù con người chúng ta không có chúng huyết thống nhưng có chung một nguồn gốc một bờ cõi, một tổ quốc để gọi tên để yêu thương và bảo vệ.
Khi tìm hiểu về câu ca dao, tục ngữ này chúng ta cần chia là hai vế. Trong vế thứ nhất “Nhiễu điều phủ lấy giá gương” chính là chỉ sự bảo bọc của chiếc nhiễu điều bảo vệ cho tấm gương được sạch sẽ, không bị bụi bẩm làm mờ bẩn, luôn được sạch trong, bền đẹp. Giá gương luôn cần có một tấm nhiễu điều bảo vệ cho mình, cũng nhiễu điều chỉ có ý nghĩa khi sử dụng lên giá gương mà thôi. Đó chính là quan hệ tượng trợ bảo vệ lẫn nhau của nhiễu điều và giá gương. Trong vế thứ hai “Người trong một nước phải thương nhau cùng” ở vế này người xưa đã mở rộng vấn đề hơn sang tầm vĩ mô hơn, không chỉ đơn giản chỉ là giữa nhiễu điều và giá gương, mà đã mở rộng sang mối quan hệ giữa con người với con người trong một quốc gia dân tộc. Những con người sống cùng một quốc gia cần phải biết bảo vệ nhau, tương trợ giúp đỡ cho nhau cùng tiến bộ, phát triển, vững mạnh. Như tấm mối quan hệ giữa tấm nhiễu đều và gia gương vậy. Trong câu nói này người xưa muốn chúng ta hãy biết yêu thương nhau, biết phát huy sức mạnh của tình đoàn kết sức mạnh tập thể để có thể tạo nên những thành quả to lớn.
Trong thực tiễn cuộc sống đã chứng minh rằng dân tộc đã chiến thắng hai đất nước hùng mạnh như thực dân Pháp và đế quốc Mỹ trong cuộc chiến tranh giải phóng dân tộc. Đó chính là nhờ tình đoàn kết, sức mạnh đoàn kết toàn dân của cả dân tộc ta, khi trên dưới chúng ta một lòng mong muốn quét sạch bóng quân thù ra khỏi bờ cõi của mình, tự do làm chủ mảnh đất quê hương. Chính sức mạnh của tinh thần đoàn kết đó làm cho một nước Việt Nam nhỏ bé như chúng ta nhưng lại có tầm vóc lớn lao trên chính trường quốc tế, khiến cho nhiều kẻ thù phải khiếp sợ.
Trong thời xa xưa theo truyền thuyết của truyện “Con Rồng cháu Tiên” thì cha mẹ của người Việt Nam chúng ta chính là Lạc Long Quân và Âu Cơ. Hai người đã kết hôn và sinh ra một bọc trứng rồng một trăm quả khi nở ra thành một trăm người con trai, nhưng vì để bảo vệ bờ cõi nên đã chia ra năm mươi người theo cha xuống biển, năm mươi người theo mẹ Âu Cơ lên rừng…nhưng chúng ta vẫn là cùng cha cùng mẹ sinh ra. Truyện truyền thuyết này muốn con người chúng ta hãy luôn yêu thương nhau bởi chúng ta có chung nguồn gốc. Nó cũng như ý nghĩa của câu nói “Nhiễu điều phủ lấy giá gương. Người trong một nước phải thương nhau cùng”. Đất nước ta có 54 dân tộc anh em với 63 tỉnh thành khác nhau, tuy tên gọi khác nhau, phong tục tập quán khác nhau, khí hậu vùng miền khác nhau. Nhưng chúng ta có chung một lá cờ tổ quốc, có chung một bài hát quốc ca và điều quan trọng hơn tất cả trong trái tim mỗi người Việt Nam đều có một tình yêu quê hương S hơn bất cứ điều gì. Mỗi chúng ta cần phải biế yêu thương nhau, những người có cuộc sống sung túc thuận lợi cần sẻ chia với những người gặp nhiều bất hạnh trong cuộc sống.
Hàng năm, để phát huy tinh thần này mỗi năm khi những người dân ở vùng miền Trung nước ta gặp thiên tai, lũ lụt người dân cả nước thường tổ chức quyên góp ủng họ tiền bạc, vật chất để những người dân Miền Trung vượt qua khó khăn của mình. Tinh thần đó thật đáng trân trọng biết bao nó thể hiện đúng ý nghĩa của câu nói “Nhiễu điều phủ lấy giá gương. Người trong một nước phải thương nhau cùng”
Giải thích câu tục ngữ: Nhiễu điều phủ lấy giá gương, Người trong một nước phải thương nhau cùng hay nhất 13
Năm 40, thời quân Đông Hán bên Tàu ỷ mạnh, đem quân xâm lăng cai trị nước ta. Thái thú Tô Định còn bắt giết Thi Sách, chồng của Trưng Trắc. Vì thù nhà nợ nước, Trưng Trắc và Trưng Nhị khởi nghĩa đánh quân Đông Hán. Từ đó có câu ca dao:
“Nhiễu điều phủ lấy giá gương”
Vậy chúng ta hãy tìm hiểu xem tổ tiên đời trước đã muốn nhắn nhủ điều gì?
Nhiễu điều là một tấm vải quý màu đỏ thẫm, người xưa dùng nó vào những việc trang trọng. Giá gương chỉ một đồ vật được nhân dân rất trân trọng, vì nó là khung của một tấm gương viết tên của ông bà, tổ tiên đặt giữa bàn thờ.
Nhiễu điều, giá gương còn có nghĩa xa xôi hơn, chúng là hai sự vật gần gũi bên nhau được yêu quý như nhau. Nghĩa đen câu này muôn miêu tả tấm nhiễu đỏ phủ lên bài vị tổ tiên trên bàn thờ để che chở cho tấm gương. Từ hình ảnh đó, nhân dân ta còn muốn miêu tả hành động bảo vệ, che chở của tấm nhiễu điều sang quý cho tấm gương mong manh và dễ vỡ, tức nhằm ví hai con người gần gũi bên nhau, che chở cho nhau. Bên cạnh đó cả câu ca dao còn chứa đựng một lời khuyên thắm đượm tình nghĩa của người xưa: Đồng bào cùng một tổ tiên, một giống nòi hãy thương yêu, đùm bọc đoàn kết bên nhau như tấm nhiễu điều phủ lên giá gương trong sáng.
Nhiễu điều phủ lấy giá gương Người trong một nước phải thương nhau cùng
Ông cha ta nói như thế vì so với thế giới, đất nước ta còn nghèo, dân tộc ta còn ít, nếu không đùm bọc nhau thì rất dễ bị ngoại xâm chia rẽ và xâm chiếm. Chính truyền thông Âu Cơ đã phát sinh ra hai tiếng đồng bào. Vì thế, tình thương yêu đoàn kết giữa mọi người trong một đất nước, trong một dân tộc là truyền thống lâu đời của tổ tiên ta. Nhờ đoàn kết mà nước ta đánh đuổi được quân xâm lược. Có rất nhiều sự kiện đã chứng minh cho truyền thông ấy như phá Tông, đuổi Nguyên Mông, bình Ngô. Đến thế kỉ XVIII, Quang Trung và đoàn quân Tây Sơn chống quân Thanh, rồi đến giữa thế kỉ XX nhân dân cả hai miền Nam Bắc đoàn kết chống Pháp và Mĩ thành công.
Sở dĩ cha ông ta có câu này vì trong xã hội vẫn có một số ít người mang thói xấu là chia rẽ, ganh tị, có đầu óc kì thị địa phương, không biết đoàn kết yêu thương nhau. Cũng như vậy, trên thế giới vẫn còn những người phân biệt màu da, chủng tộc. Do đó bài học trên rất cần thiết, vì sức mạnh đoàn kết sẽ giúp cho dân tộc ta vượt qua dịch hoạ, thiên tai. Bằng chứng là khi đồng bằng sông Cửu Long bị lũ lụt, nhân dân cả nước đã quyên góp thực phẩm, quần áo, tiền bạc, để giúp họ thoát khỏi cảnh màn trời chiếu đất. Đồng bào vùng lũ lụt đã vượt qua thiên tai nhờ tinh thần lá lành đùm lá rách của nhân dân cả nước. Khi biên cương bị xâm lược, sự đoàn kết chống giặc sẽ là sức mạnh đuổi địch ra khỏi đất nước. Ngoài ra sự đoàn kết, thương, yêu nhau của nhân dân trong nước còn tạo thành sức mạnh tinh thần vô cùng quý báu, giúp toàn dân sống trong hoà bình, vui tươi.
Sau khi tìm hiểu vấn đề này, chúng ta thấy rằng câu ca dao trên đây rất đúng. Trong nước lúc nào chúng ta cũng phải biết tương trợ lẫn nhau, Những người giàu có nên thương yêu giúp đỡ cho những người nghèo khổ, nhất là trong những khi tai ương, hoạn nạn như cháy nhà, lụt lội, bệnh tật, thiên tai v.v… Những người làm quan cao, chức cả thì phải lấy địa vị đó mà giúp đỡ cho dân chúng trong địa hạt mình cai trị được an cư lạc nghiệp, sống một cuộc đời ấm no. Ông Nguyễn Trãi đã khuyên ta:
Thấy ai đói rách thì thương
Đói thường cho mặc, đói thường cho ăn.
Có cái tình “thương người như thể thương thân” ấy thì cuộc sống xã hội mới tránh được những mối xung đột giai cấp nguy hại.
Tín đồ các tôn giáo thì người ở tôn giáo này không này không nên chỉ trích người ở tôn giáo khác, không nên gây tinh thần “đạo này ghét đạo kia” mà phải thực hiện sự đoàn kết tôn giáo để cho nước nhà thêm hùng cường thịnh vượng.
Câu này không những thích hợp với người xưa mà ngày nay hãy còn thích hợp. Trong mọi trường hợp, cần phải có sự đoàn kết giữa các tầng lớp nhân dân thì nước nhà mới có thể văn minh tiến bộ. Ngược lại, sẽ có sự xung đột giai cấp, đảng phái, chống đối lẫn nhau làm cho dân tộc bị chia rẽ, suy yếu. Bởi thế cụ Phan Bội Châu đã nói:
Quần khôn thời hợp, quần đại thời li
Nước nhà thịnh suy, bởi hai điều ấy.
Xét chung, chúng ta thấy câu ca dao lịch sử trên đây thật đúng, cụ Phan Bội Châu cũng đã nhắc nhở mọi người:
Xưa nay nhà lớn chầu nhiều gạch
Đoàn kết xin từ thuở móng non
(Hòn gạch)
Nghĩa là muốn xây được ngôi nhà lớn thì phải lo xây nền đắp móng. Muốn thực hiện sự đoàn kết quốc gia thì trước hết phải thực hiện sự đoàn kết trong gia đình và học đường. Trong gia đình, anh em phải thương yêu đoàn kết lẫn nhau, trong xã hội thực hiện sự đoàn kết toàn dân để bảo vệ quốc gia
Giải thích câu tục ngữ: Nhiễu điều phủ lấy giá gương, Người trong một nước phải thương nhau cùng14
Thành ngữ, tục ngữ từ lâu đã trở thành một vẻ đẹp bất diệt trong kho tàng văn học Việt Nam, nó không chỉ tôn vinh văn học dân gian mà còn làm đẹp thêm kho tàng tri thức, những bài học, đạo lý của người xưa. Và trong số đó là câu tục ngữ
“Nhiễu điều phủ lấy giá gương
Người trong một nước phải thương nhau cùng”
Đó là tiếng vang êm ái nhắc nhở đến con cháu muôn đời hãy biết đùm bọc, che chở, thương yêu và san sẻ lẫn nhau.
Từ bao đời nay, trong công cuộc xây dựng, bảo vệ và phát triển đất nước, tình yêu thương đùm bọc, một dân tộc “trọng nghĩa nặng tình” đã để lại cái riêng rất đặc biệt cho con người Việt Nam. Dường như tình yêu thương, sự đùm bọc đã trở thành bản năng tất yếu có sẵn từ khi sinh ra. Câu tục ngữ trên là một trong những biểu hiện ấy, lưu truyền lại muôn đời nhắc nhở con cháu về truyền thống đạo lý của người xưa cũng như càng khẳng định thêm tinh thần tương thân tương ái của người Việt. Ta biết rằng, “nhiễu điều” là một loại vải đỏ mềm, mịn thường được dùng để phủ trên giá gương của người xưa. Tấm vải đẹp, quý trọng lại che cho chiếc gương hứng lấy những bụi bặm, nhơ bẩn để giá gương tuy tầm thường nhưng vẫn được sạch sẽ. Hai thứ ấy hoàn toàn tách biệt, không liên quan tới nhau nhưng vẫn gắn bó, tôn vinh nhau. Có tấm gương, “nhiễu điều” mới phát huy được công dụng của mình và “tấm gương” được sạch sẽ, láng bóng đều nhờ nhiễu điều phủ bên ngoài. Người xưa quả thật vô cùng tinh tế khi sử dụng hình ảnh “Nhiễu điều phủ lấy giá gương” để nói lên ý “Người trong một nước phải thương nhau cùng.” Cũng bởi hai sự vật đùm bọc nhau nhưng có nguồn gốc khác biệt, huống chi người Việt cùng một nòi giống “con rồng cháu tiên” cớ gì lại không yêu thương nhau. Tình yêu thương ấy được ví như tấm “nhiễu điều” đỏ rực son sắt, tuy hứng lấy bụi bẩn, gió bão nhưng không mất đi được vẻ đẹp vốn có, đó cũng là tấm lòng rộng lớn của người dân Việt Nam từ trước đến nay chưa từng thay đổi. Câu tục ngữ là lời dạy bảo của cha ông rằng tình yêu thương, sự đùm bọc không bao giờ mất đi giá trị trân quý vốn có của nó. Dặn con cháu cùng “một nước” hãy thương yêu nhau bằng sự chân thành, không tính toán.
Trải qua mấy nghìn năm dựng nước, dòng máu của chúng ta đã hòa lẫn đất mẹ và chảy trong nhau, huyết thống quý báu không phân tách ấy xuất phát từ tình thương yêu, đùm bọc như anh em trong nhà của người dân Việt Nam. Chúng ta cùng nguồn cội, cùng sinh ra và lớn lên trong một nền văn hóa truyền thống lâu đời. Cũng bởi lẽ vậy nên không ai sinh ra có thể sống tách biệt mà không cần đến mọi người xung quanh được. Đoàn kết lại, che chở và gắn bó với nhau sẽ tạo nên những sức mạnh to lớn, giúp chúng ta vượt qua thiên tai, hạn hán, lũ lụt, mất mùa,… Ta vẫn thấy những bao tải quần áo, những thùng đồ ăn lớn được đưa lên vùng Tây Bắc, miền Trung cứu trợ cho mùa lạnh đỉnh điểm hay những đợt mưa bão thiệt hại lớn về người và của. Mùa dưa hấu bị thừa quá nhiều, là các doanh nghiệp vận động người dân mua ủng hộ bà con không bị lỗ tiền. Những trung tâm bảo trợ, tình thương được dựng lên nhờ các mạnh thường quân, nhà hảo tâm cũng là biểu hiện rõ nét nhất của tình yêu thương, đoàn kết, bao bọc, hỗ trợ lẫn nhau của người dân Việt Nam.
Truyền thống tốt đẹp thể hiện trong câu tục ngữ vẫn được lưu truyền đến tận bây giờ, chỉ cần nơi nào có đói, khổ, đau ốm không có tiền, rất nhiều người sẵn sàng quyên góp, ủng hộ. Tình yêu thương trở nên đẹp đẽ và mãnh liệt qua các thời kỳ, nhất là thời điểm phương tiện truyền thông đại chúng hiện nay phát triển rầm rộ, việc giúp đỡ, quyên góp lại càng thuận tiện. “Người trong một nước phải thương nhau cùng”, câu tục ngữ vẫn cứ tiếp nối qua mọi thế hệ, tình yêu thương, chở che luôn được vun trồng ngày một lớn lên, để rồi đất nước phát triển, con người tốt đẹp và xã hội văn minh.
Hãy biết quan tâm lấy những người nghèo khổ, khó khăn, hoạn nạn. Không có ai giàu nếu nọ nghèo nàn tình thương. Người có tình thương yêu mọi người, quê hương, dân tộc nhiều nhất là người giàu có nhất. Xóa dần đi khoảng cách giữa người với người, cố gắng gạt bỏ những nghi kỵ về lòng tin, sự tốt đẹp, chúng ta sẽ thấy một thế giới tươi sáng hơn. Đừng sống theo lẽ sống ích kỷ, chỉ biết có mình, như vậy không ai thật lòng với ai, không ai biết thương yêu ai, sống trong xã hội như vậy quả thật đau lòng biết mấy.
Mỗi chúng ta, biết yêu thương kịp thời, yêu thương chưa bao giờ là muộn, xuất phát từ sự chân thành, tự nguyện mới là yêu thương đẹp đẽ nhất. Đừng vì danh tiếng hay quyền lợi mới yêu thương bất cứ ai, như thế chúng ta cũng sẽ chỉ nhận lại giả dối và bất hạnh.
Giải thích câu tục ngữ: Nhiễu điều phủ lấy giá gương, Người trong một nước phải thương nhau cùng cực hay 15
Mỗi chúng ta khi sinh ra và lớn lên đều mang cho mình dòng máu chung của một dân tộc và một đất nước. Để giúp cho quê hương, đất nước của mình luôn được vững bền và phát triển, cần đòi hỏi sự đoàn kết và gắn bó lâu dài giữa mỗi người dân trong cùng một đất nước. Chính vì thế từ xa xưa, ông cha ta đã cho ra đời câu thành ngữ sau:
“Nhiễu điều phủ lấy giá gương,
Người trong một nước phải thương nhau cùng”
Mặc dù chỉ với hai câu thành ngữ này, nhưng câu nói này đã giúp các thế hệ con cháu chúng ta luôn nắm rõ được tầm quan trọng của tình đoàn kết, gắn bó thiêng liêng và cao cả giữa mỗi người chúng ta trong việc gìn giữ và bảo vệ Tổ quốc và đồng bào thân thương của mình.
Trước tiên, chúng ta cùng tìm hiểu về câu đầu tiên “Nhiễu điều phủ lấy giá gương”. Nhiễu điều ở đây được hiểu chính là tấm vải thường được dùng để phủ lên giá gương và những lúc không cần sử dụng tới, nhằm mục đích luôn giữ cho giá gương tránh để bụi bẩn rơi vào để giữ chúng luôn sạch sẽ và bền đẹp. Qua hình ảnh này, với dụ ý rằng giá gương muốn được sạch sẽ thì phải cần đến tấm vải nhiễu, và ngược lại, công dụng chính của tấm vải nhiễu chỉ được sử dụng đúng chức năng nếu nó được phủ lên giá gương.
Và ngay sau đó ở câu thơ tiếp theo: “Người trong một nước phải thương nhau cùng”
Phương pháp ẩn dụ sử dụng hình ảnh nhiễu điều và giá gương đã khắc họa rõ thông điệp cụ thể mà câu thành ngữ này muốn truyền tải đến, đó chính là hình ảnh của những người anh em cùng một dân tộc và sống trong một nước. Qua đó, ông cha ta mong muốn và gửi đến cho các thế hệ con cháu sau này của mình, những thông điệp ý nghĩa về sự yêu thương, quan tâm, chăm sóc và luôn đoàn kết, hỗ trợ lẫn nhau để tạo nên một khối đại đoàn kết vững mạnh cho cả một dân tộc và một đất nước.
Ngoài ra, chính Bác Hồ cũng đã từng căn dặn chúng ta rằng: "Một cây làm chẳng nên non/ Ba cây chụm lại nên hòn núi cao". Điều này cho thấy vai trò quan trọng của sức mạnh, đoàn kết của tập thể trong một vấn đề lớn lao của của cả dân tộc ta.
Rõ ràng rằng, sự đoàn kết và gắn bó giữa mỗi cá nhân trong xã hội này đó là điều vô cùng quan trọng. Đó chính là nguồn động lực vô cùng to lớn để giúp cho đất nước chúng ta luôn vươn lên và phát triển ổn định trong tương lai. Một đất nước phát triển sẽ là một đất nước luôn có sự đồng nhất, luôn hướng về một phía, cả đồng bào ta cùng nhau xây dựng một khối đại đoàn kết, xuất phát từ những điều đơn giản, nhỏ nhặt của cuộc sống để lan tỏa tình yêu thương đến với mọi người.
Trong xã hội hiện đại hiện nay, xung quanh chúng ta vẫn luôn còn hiện diện những con người, những mảnh đời có hoàn cảnh hết sức khó khăn, vất vả, không có nơi để nương tựa… chính vì vậy đó là lúc chúng ta cần cùng nhau chung tay góp sức để giúp đỡ và hỗ trợ đối với những đồng bào của mình, theo đúng với tinh thần truyền thống tốt đẹp “lá lành đùm lá rách” của dân tộc ta từ trước đến nay.
Nhớ lại khi xưa, trong thời điểm nạn đói năm 1945 đang bùng nổ, Bác Hồ đã kêu gọi và vận động nên chiến dịch lập hũ gạo cứu đói cho đồng bào mình với câu khẩu hiệu “Một miếng khi đói bằng một gói khi no”. Cho đến bây giờ, những đức tính cao cả và tốt đẹp đó vẫn được các thế hệ con cháu chúng ta tiếp tục đẩy mạnh và phát huy hiệu quả tinh thần và truyền thống tốt đẹp này, có thể kể đến những hành động thiết thực mà chúng ta vẫn hay thường xuyên bắt gặp được như tổ chức các hoạt động tình nguyện, các tổ chức từ thiện từ nhỏ đến lớn ở khắp các nơi trên cả nước, những nơi còn khó khăn, bị thiên tai, lũ lụt, vùng sâu vùng xa… nhằm hỗ trợ và giúp đỡ những hoàn cảnh khó khăn, éo le, nghèo khổ… Nhờ vào những hoạt động và việc làm hết sức cao cả và ý nghĩa đó, đã giúp cho đất nước chúng ta giảm bớt tỷ lệ xóa đói giảm nghèo, nâng cao chất lượng cuộc sống của mỗi người dân.
Thế nhưng, ngoài những tấm lòng hảo tâm, luôn yêu thương giúp đỡ cho đồng bào của mình, thì ở đâu đó vẫn còn xuất hiện những con người vô cảm, thờ ơ và dửng dưng với những con người, hoàn cảnh khó khăn đang hiện diện xung quanh chúng ta. Họ thường là những con người ích kỷ, chỉ biết đến lợi ích và tốt đẹp cho riêng bản thân mình, luôn sợ bị thiệt thòi trong mọi chuyện, nhưng tất nhiên, những người này chỉ chiếm một tỉ lệ ít ỏi trong xã hội của chúng ta mà thôi.
Giải thích câu tục ngữ: Nhiễu điều phủ lấy giá gương, Người trong một nước phải thương nhau cùng16
Không thể phủ nhận được rằng những câu ca dao tục ngữ chính là những bài hoạc quý báu của ông cha ta để lại. Đó chính là những bài học làm người, những bài học khuyên chúng ta sống như thế nào cho đúng đọa lý. Trong cùng một nước thì phải biết yêu thương và đùm bọc lẫn nhau. Ta vẫn nhớ đến câu ca dao đặc sắc đó chính là câu “Nhiễu điều phủ lấy giá gương. Người trong một nước phải thương nhau cùng” luôn mang lại một bài học vô cùng sâu sắc và cho đến nay nó vẫn còn vẹn nguyên giá trị.
Đầu tiên, tất cả chúng ta cần hiểu về câu ca dao “Nhiễu điều phủ lấy giá gương. Người trong một nước phải thương nhau cùng” là gì? “Nhiễu điều” được biết đến đó là tấm vải được phủ lên giá giương khi không sử dụng. Khi phủ tấm nhiễu điều này lên để có thể nhằm giữ cho giá gương luôn sạch sẽ, không bị bụi bẩn và luôn bền đẹp. “Giá gương” cũng chính là một điều luôn luôn cần tấm nhiễu để che phủ. Ngược lại ta như thấy được đó cũng chính như tấm nhiễu chỉ phát huy được tác dụng của mình khi được phủ lên giá gương. Đó được đánh giá cũng chính là nghĩa đen của câu ca dao. Và ngay ở câu tiếp theo thôi ta như đã thấy được chính cái ý nghĩa của hai hình ảnh tượng trưng nhiễu điều – giá gương đã trở nên rõ ràng hơn bao giờ hết. Qủa thật ta như thấy được rằng đó cũng chính là hình ảnh những người trong một nước. Ông cha ta xưa cũng đã có lời khuyên con cháu rằng phải biết yêu thương, đùm bọc lẫn nhau, mỗi người cũng phải biết đoàn kết để tạo lên sức mạnh tập thể, cũng như nhiễu điều – giá gương. Ta như thấy được rằng lúc nào cũng ở bên cạnh, bổ sung cho nhau, khiến cho vật kia trở nên có ý nghĩa hơn bao giờ hết, quan trọng là nó dường như cũng đã làm đẹp hơn. Các bậc tiền nhân trước cũng như đã dạy chúng ta đó chính là câu ca:
“Một cây làm chẳng nên non
Ba cây chụm lại nên hòn núi cao”
Như là để nói lên sức mạnh của đoàn kết, sức mạnh của tập thể.
Mỗi người dân Việt luôn biết đến truyền thuyết, Lạc Long Quân và Âu Cơ đẻ ra đồng bào ta trong bọc trứng. Như vậy, mỗi công dân chúng ta đâu phải là người xa lạ. Chúng ta như được biết đến cũng chính như đều có chung tổ tiên, chung nguồn gốc, đều là anh em một nhà trên dải đất hình chữ S. Qủa thật với năm mươi tư dân tộc anh em cùng nhau đoàn kết, chung tay xây dựng và bảo vệ đất nước.
Có thể khẳng định được là từ xưa đến nay, nhân dân ta đã có tinh thần đoàn kết vô cùng to lớn. Và chúng ta cũng có thể thấy được rằng chính trong rất nhiều các cuộc kháng chiến, nhân dân ta phải đối mặt với những kẻ thù mạnh hơn, tàn ác hơn gấp nhiều lần. Nhưng, chính bằng tinh thần đoàn kết, sự mưu trí cũng như sự dũng cảm, mà sau hơn 1000 năm Bắc thuộc dài như vậy rồi cho đến những kẻ thù từ phương Tây với những vũ khí tối tân, trang thiết bị chiến tranh hiện đại, chúng ta vẫn là một nước tự do, độc lập. Có thể thấy được rằng cũng chính với những gậy gốc. Rồi ta như thấy được có những năm kháng chiến gian khổ, mọi hoạt động đều tập trung tại Việt Bắc. Nếu như mà chúng ta không có sự giúp đỡ của đồng bào và người dân nơi mảnh đất ấy, làm sao kháng chiến có thể thành công, làm sao chúng ta có thể giành được độc lập được cơ chứ?
Ngày nay, con người chúng ta được sống trong thời đại hòa bình, tinh thần đoàn kết ấy vẫn luôn luôn sáng mãi trong lòng mỗi chúng ta. Chúng ta dường như cũng như vẫn cảm thấy đau khi nhìn thấy những đồng bào miền Trung gặp bão lũ. Mỗi công dân Việt Nam cũng đã chung sức đồng lòng để có thể giúp đỡ đồng bào gặp khó khăn nhanh chóng thoát khỏi cảnh cơ cực đó.
Đoàn kết, hay hơn nữa đó chính là sự yêu thương tạo ra sức mạnh tập thể vô cùng to lớn. Chẳng thế mà lịch sử cũng đã chứng minh rằng nhân dân ta dường như cũng chỉ với giáo mác gậy gộc, chúng ta chiến thắng được những đế quốc vô cùng hùng mạnh, tàn ác và hùng mạnh như vậy. Không thể khác, đó cũng chính lòng yêu thương, sự sẻ chia của những người xung quanh chúng ta, để có thể khiến những người có hoàn cảnh khó khăn có một cuộc sống tốt đẹp hơn cũng như thật là ý nghĩa hơn, ấm áp hơn bao giờ hết. Thế rồi ta như thấy được cũng chính là nhờ những tấm lòng, em bé vùng cao có áo ấm, được học cái chữ, được học điều hay. Nhờ những tấm lòng, những cụ già neo đơn không còn phải cô đơn một mình nữa, thế rồi các em nhỏ cũng đã có thêm những tấm áo ấm để mặc qua những mùa đông lạnh giá.
Tuy nhiên, không thể phủ nhận được thực tế chúng ta vẫn thấy được vẫn còn có những người thờ ơ với những hoàn cảnh khó khăn xung quanh mình. Và chúng ta cũng cần lên án những hành động thiếu tính người như vậy.
Bác Hồ kính yêu của chúng ta đã từng nói rất hay rằng: “Non sông Việt Nam là một. Dân tộc Việt Nam là một. Sông có thể cạn, núi có thể mòn, song chân lí đó không bao giờ thay đổi”. Mỗi chúng ta hãy nhớ để có thể giúp đỡ người trong một nước như câu ca dao nói “Nhiễu điều phủ lấy giá gương. Người trong một nước phải thương nhau cùng”.
Giải thích câu tục ngữ: Nhiễu điều phủ lấy giá gương, Người trong một nước phải thương nhau cùng cực hay 17
Từ 60 năm trước người ta biết đến VN một quốc gia lạc hậu nghèo đói và non trẻ nhưng đã phải bước vào chiến tranh chống thực dân Pháp và Mỹ. Có người đã tự hỏi: " Tại sao VN lại dành chiến thắng trong khi thực dân Pháp và đế quốc Mỹ thời bấy giờ là hai cường quốc mạnh bậc nhất trên thế giới? Và câu trả lời thì thật là giản đơn vì nhân dân ta có tinh thần đoàn kết, yêu thương, giúp đỡ lẫn nhau của một cộng động. Tinh thần đó đã được thể hiện qua câu ca dao
“Nhiễu điều phủ lấy giá gương
Người trong một nước thì thương nhau cùng”.
Trước hết, ta thử tìm hiểu ý nghĩa và giá trị của câu ca dao này như thế nào? Từ câu ca dao ta thấy hiện lên một hình ảnh khá đẹp: tấm nhiễu điều (loại vải đỏ mền, mịn) bao phủ chiếc giá gương phía trong trải qua ngày này tháng kia, hứng chịu biết bao bụi bặm, bẩn nhơ của cuộc đời để chiếc gương phía trong mãi hoài sáng trong, ngời chiếu. Tác giả vô danh ở đây đã mượn hình ảnh đẹp đẽ, gợi cảm ấy để ngầm so sánh với tấm lòng rộng mở, sẵn sàng chở che, đùm bọc lẫn nhau của nhân dân cả nước. Câu ca dao phản ánh một nguyện vọng, tình cảm của mỗi con người Việt nam trong mọi hoàn cảnh đều phải đoàn kết một lòng giúp đỡ lẫn nhau vươn lên trong cuộc sống. Mỗi người Việt dẫu ở miền xuôi hay miền ngược, đồng bằng hay cao nguyên, rừng núi cũng đều có quan hệ là “người trong một nước”.
Tự thuở xa xưa, con người Việt Nam đã có truyền thuyết Con rồng cháu tiên. Chúng ta, mỗi người con đất Việt, đều là con cháu của mẹ Âu Cơ và cha Lạc Long Quân, chúng ta cùng sinh ra trong một bọc trăm trứng thần kì. Điều đó có nghĩa là mỗi người, dù ở nơi đâu trên trái đất bao la và rộng lớn này, dù trong bộ phận nhỏ nhất, cũng chảy chung một dòng máu, đó là dòng máu Lạc Việt. Chúng ta là anh em nên yêu thương và che chở cho nhau là một điều tự nhiên và không bao giờ thay đổi. Truyền thuyết là vậy, nhưng cũng từ đó mà nhân dân ta đã tạo nên một sợi dây gắn kết bền chặt, một sợi dây gắn kết những tầm hồn, những tình yêu thương chúng ta dành cho nhau.
Như các bạn biết đấy, cuộc đời người nào có phải ai cũng suôn sẻ, cũng thuận lợi. Dòng đường đời lắm gian truân, nhiều phong ba bão táp, nên sẽ luôn có người ngã xuống, có người thất bại, có người có thể tự mình đứng lên, cũng có người sẽ không bao giờ muốn gượng dậy. Nói thì dễ, nhưng để tự đứng dậy khi đã ngã xuống, khó lắm các bạn ạ! Khi đó, chúng ta sẽ mong mỏi có một bàn tay ấm áp nắm lấy tay ta, kéo ta lên để ta bước tiếp trên con đường phía trước. Và bàn tay đó, không hoa mĩ, không trừu tượng nhưng trong văn thơ đâu đơn giản: đó là tình yêu thương. Tình yêu thương con người, tình yêu đồng loại, tất cả, đều là sức mạnh giúp ta đứng lên. Tất nhiên, không phải tình yêu đó sẽ làm bạn bất tử, làm cho bạn không bao giờ vấp ngã nhưng nó sẽ mãi che chở cho ta, làm cho ta ấm lòng, làm cho ta có thêm niềm tin vào cuộc sống này hơn. Để có được tình yêu đó thì không phải là điều khó. Nếu ta biết trao sự giúp đỡ, tình yêu thương của mình cho người khác, thì sẽ có người khác lại giúp đỡ ta, san sẻ tình yêu thương cho ta. Nếu ai cũng biết chia sẻ tình yêu thương thì cái thế giới này sẽ thật đầm ấm biết bao. Ngoài ra như một chân lí, sự che chở đùm bọc còn làm cho xã hội ngày càng phát triển hơn. Nếu như ta coi xã hội này là một vòng xích khổng lồ, thì mỗi cá nhân sẽ là một mắt xích. Một mắt xích bị tách rời là vòng xích sẽ đứt. Nghĩa là một con người không biết gắn kết thì sẽ là cả một tập thể, cả một xã hội sẽ phần nào bị ảnh hưởng. Thế nên, để cho xã hội có thể phát triển, thì cần phải biết gắn kết người dân lại với nhau, và thứ gắn chặt nhất, chính là tình yêu thương. Vượt lên trên cả điều này, tất cả những điều mà câu ca dao nhắc nhở chúng ta còn là cơ sở cho sự đoàn kết mà có đoàn kết, chính là có tự do, có sức mạnh, là khẳng định của sự trường tồn vĩnh cửu.
Như đã nói trên, biết che chở, yêu thương, đùm bọc lẫn nhau là một điều tốt cho cả bản thân cũng như cộng đồng mình sinh sống. Nhưng có một cái khó khăn, đó là làm sao để hơn 80 triệu con người Việt Nam, 80 triệu con tim cùng hòa chung nhịp đập, cùng biết san sẻ, cùng biết yêu thương lẫn nhau. Để đạt được điều này, đầu tiên, chúng ta cần rèn luyện nhân cách của mình, làm cho bản thân ta biết “cho” và biết “chia sẻ”. Việc rèn luyện là cả một quá trình, ta không thể một sớm một chiều có thể đạt được, mà là phải cố gắng không ngừng, và phải áp dụng nó trong mỗi ngày. Đơn giản nhất, hãy biết đùm bọc, yêu thương những người trong gia đình, những người ta gắn bó nhất. Rồi dần dần, tình cảm đó sẽ nâng lên là yêu thương giúp đỡ người trong một xóm, một phố, một đất nước. Thế giời ngoài kia đang đầy rẫy những bi thảm của những cuộc đời bất hạnh, đang có những bàn tay mong mỏi được giúp đỡ: từ những cơn lũ quét cuốn trôi một tỉnh thành, hay là những bàn tay của trẻ em đang trong độ tuổi đi học lại phải đi ăn xin vì bị bỏ rơi… Điều này đã thôi thúc chúng ta cần phải giúp đỡ họ, bằng những công việc cụ thể như quyên góp tiền ủng hộ, hay xây những nhà tình nghĩa cho trẻ em khuyết tật, người già neo đơn, hoặc những chiến dịch hiến máu nhân đạo của các tổ chức, cộng đồng, xã hội. Nó sẽ phần nào đem lại nụ cười cho những người gặp hoạn nạn, một nụ cười hạnh phúc. Tuy nhiên, ngày nay, tình yêu đó còn vượt qua cả biên giới, đó là chúng ta cần phải biết giúp đỡ tất cả mọi người dù họ thuộc quốc gia nào. Điều đó được thể hiện trong chính những hoạt động xã hội như cứu giúp Nhật Bản sau thảm họa, hay việc bảo vệ quyền con người trên các quốc gia. Tất cả góp phần tạo nên sự gắn kết giữa các dân tộc với nhau, làm cho thế giới này trở nên văn minh hơn, tốt đẹp hơn.
Câu ca dao trên ngoài việc răn dạy, khuyên nhủ, còn là một trách nhiệm của mỗi con người Việt Nam ta, đó là cần phải biết yêu thương đùm bọc, che chở, đoàn kết giúp đỡ lần nhau. Chúng ta cần phải biết giúp đỡ nhau cùng tiến lên, cùng vượt qua khó khăn để tạo nên một cuộc sống đầy những niềm vui, hạnh phúc và thành công
Giải thích câu tục ngữ: Nhiễu điều phủ lấy giá gương, Người trong một nước phải thương nhau cùng hay nhất 18
Từ xưa đến nay, dân tộc Việt nam ta luôn đề cao tư tưởng nhân ái, một đạo lí cao đẹp. Bởi vì chúng ta đều là con Rồng cháu Tiên, đều được sinh ra từ cha Lạc Long Quân và mẹ Âu Cơ nên truyền thống “lá lành đùm lá rách cũng được phát huy qua nhiều thế hệ. Những tình cảm cao quí ấy được kết tinh, hội tụ và phản ánh qua những tác phẩm văn học dân tộc. Chúng ta hãy cùng tìm hiểu những vấn đề trên qua bài chứng minh dưới đây.
Nói văn học dân tộc ta luôn ca ngợi lòng nhân ái và tình yêu thương giữa người và người quả không sai. Trước hết Văn học của ta đề cập đến tình cảm trong gia đình, bởi gia đình là nơi con người sinh ra và lớn lên, là chiếc nôi khởi nguồn và nuôi dưỡng của lòng nhân ái. Trong đó thì tình mẫu tử là cao quí hơn cả. Hình ảnh cậu bé Hồng trong tác phẩm “những ngày thơ ấu”, đã cho chúng ta thấy rằng: “tình mẫu tử là nguồn thiêng liêng và kì diệu, là mối dây bền chặt không gì chia cắt được”. Cậu bé Hồng phải sống trong cảnh mồ côi, chịu sự hành hạ của bà cô, cha mất, mẹ phải đi tha hương cầu thực, ấy vậy mà cậu không hề oán giận mẹ mình, ngược lại lại vô cùng kính yêu, nhờ thương mẹ. Câu chuyện đã làm rung động biết bao trái tim của độc giả. Không chỉ phản ánh tình mẫu tử, văn học còn cho ta thấy một tình cảm vô cùng đẹp đẽ, sâu sắc không kém, đó là tình cảm vợ chồng. Tiểu thuyết “tắt đèn” của nhà văn Ngô Tất Tố là minh chứng rõ nét nhất cho điều này. Nhân vật chị Dậu được tác giả khắc họa thành một người phụ nữ điển hình nhất trong những năm 30-40. Chị là một người vợ thương chồng, yêu con, luôn ân cần, nhẹ nhàng chăm sóc cho chồng dù trong hoán cảnh khó khăn, nguy khốn như thế nào. Chị Dậu đã liều mình, đánh trả tên người nhà lí trưởng để bảo vệ cho chồng, một việc mà ngay cả đàn ông trong làng cũng chưa dám làm. Quả là đáng quí phải không các bạn! Thật đúng với câu ca dao:
“Thuận vợ thuận chồng tát biển Đông cũng cạn”
Và chắc hẳn, những người nào đã và đang học cấp II đều biết đến truyện “cuộc chia tay của những con búp bê”. Thật cảm động khi chứng kiến cảnh 2 anh em Thành và Thủy chia tay nhau đầy nước mắt. Qua đó, văn học đã gửi đến chúng ta một tình cảm gắn bó giữa anh em với nhau trong gia đình:
“Anh em như thể tay chân
rách lành đùm bọc dở hay đỡ đần”
Từ tình yêu thương trong gia đình, mở rộng ra ngoài xã hội thì có tình yêu đôi lứa, tình bạn bè... hay nói chung đó là tình yêu thương đồng loại mà văn học cũng như người xưa luôn để cập đến qua các câu ca dao như:
“Nhiễu điều phủ lấy giá gương
Người trong một nước phải thương nhau cùng”
Cũng với nghĩa đó, người xưa lại nghĩ ra truyền thuyết “con Rồng cháu Tiên” giúp ta hiểu rõ hơn về từ “đồng bào”. Theo truyền thuyết thì mẹ Âu Cơ và cha Lạc Long Quân đã sinh ra một trăm trứng và nở ra trăm con, 50 người con xuống biển sau này trở thành người miền xuôi, còn 50 người con khác lên núi sau này trở thành các dân tộc miền núi. Trước khi đi, Lạc Long Quận có dặn Âu Cơ rằng: sau này có gì khó khăn thì giúp đỡ nhau. Điều đó cho thấy người xưa còn nhắc nhở con cháu phải biết thương yêu, tương trợ nhau. Mỗi khi miền nào trên đất nước ta có hoạn nạn, thiên tai lũ lụt thì những nơi khác đều hướng về nơi ấy, chung sức chung lòng quyên góp, ủng hộ vật chất lẫn tinh thần. Điều đó thể hiện tinh thần đoàn kết tương trợ của nhân dân ta đối với nhau.
Ngoài đời sống là thế, còn trong những câu chuyện cổ tích thì sao? Truyện cổ tích không đơn thuần chỉ là những câu chuyện hư cấu, tưởng tượng mà thông qua đó cha ông ta muốn gửi gắm những suy nghĩ, tình cảm, thể hiện những ước mơ, niềm tin về công lí. Và hơn thế nữa là tư tưởng nhân đạo của dân tộc ta, được lột tả một cách sâu sắc qua câu chuyện cổ tích “Thạch sanh” quen thuộc. Nhân vật Thạch sanh đại diện cho chính nghĩa, hiền hậu, vị tha, dũng cảm, sẵn sàng tha thứ cho mẹ con Lí Thông, người đã bao lần tìm cách hãm hại mình. Không những thế, khi 18 nước chư hầu kéo quân sang đánh Thạch Sanh nhằm cướp lại công chúa, chàng đã sử dụng cây đàn thần của mình để thức tỉnh binh lính, làm cho binh lính lần lượt xếp giáp quy hàng mà không cần động đến đao binh. Chẳng những thế, chàng lại mang cơm thết đãi họ trước khi rút về nước. Điều này làm ta chợt nhớ đến bài " Bình Ngô Đại Cáo" của Nguyễn Trãi với tư tưởng nhân đạo cao cả:
“Đem đại nghĩa để thắng hung tàn
Lấy trí nhân để thay cường bạo”
Rồi câu chuyện “sọ dừa” cũng không kém phần í nghĩa. Tình thương người được thể hiện qua tình cảm của cô con gái út đối với sọ dừa. Cô út vẫn đưa cơm, chăm sóc sọ dừa một cách tận tình mà không hề quan tâm đến hình dáng xấu xí của chàng. Điều này nhắc nhở chúng ta không nên phân biệt đối xử với người tàn tật, có hình dáng xấu xí, đánh giá con người qua vẻ bề ngoài bởi vì: “tốt gỗ hơn tốt nước sơn”. Con người thực sự của mỗi người chính là ở trong tâm hồn, tấm lòng của họ.
Bên cạnh việc ca ngợi những con người “thương người như thể thương thân”, văn học cũng phê phán những kẻ ích kỉ, vô lương tâm. Đáng ghê sợ hơn nữa là những người cạn tình máu mủ. Điển hình là nhân vật bà cô trong truyện “những ngày thơ ấu”, một người độc ác, “bề ngoài thơn thớt nói cười-mà trong nham hiểm giết người không dao”. Bà cô nỡ lòng nào lại nói xấu, sỉ nhục mẹ bé Hồng trước mặt bé-đứa cháu ruột của mình, lẽ ra bà cô phải đối xử tốt với bé Hồng để bù đắp lại những mất mát mà bé phải hứng chịu. Hay trong tiểu thuyết “Tắt đèn”, nhà văn Ngô Tất Tố đã cho chúng ta thấy sự tàn ác, bất nhân của tên cai lệ và người nhà lí trưởng. Chúng thẳng tay đánh đập những người thiếu sưu, đến những người phụ nữ chân yếu tay mềm như chị Dậu mà chúng cũng không tha. Thật là một bọn mất hết tính người. Còn những cấp bậc quan trên thì sao? Ông quan trong truyện “sống chết mặc bay” là tiêu biểu cho tầng lớp thống trị, quan lại ngày xưa. Trong cảnh nguy cấp, dân nhân đội gió, tắm mưa cứu đê thì quan lại ngồi ung ung đánh tổ tôm. Trước tình hình đó, ngoại trừ những tên lòng lang dạ sói như tên quan hộ đê thì có ai mà không thương xót đồng bào huyết mạch. Ngay cả khi có người vào báo đê vỡ mà hắn còn không quan tâm, bảo lính đuổi ra ngoài. Thật là lũ người bất nhân vô lương tâm phải không các bạn! Đến cuối truyện, khi quan lớn ù ván bài to thì cả làng ngập nước, nhà cửa lúa mà bị cuốn trôi hết, tình cảnh thật thảm sầu. Chính cao trào đó đã lên án gay gắt tên quan hộ đê, hay chính là đại diện cho tầng lớp thống trị, dửng dưng trước sinh mạng của biết bao người dân. Thật đau xót cho số phận người dân thời ấy!
Qua những tác phẩm văn học ở trên, chúng ta có thể thấy được rằng: văn học Việt Nam luôn để cao lòng nhân ái" Nhiễu điều phủ lấy giá gương. Người trong một nước phải thương nhau cùng", và cũng lên án kịch liệt những kẻ thờ ơ, vô trách nhiệm. Đây cũng là minh chứng rõ nét cho tư tưởng nhân đạo, tình yêu thương cao cả… đã trở thành một truyền thống cao đẹp, quý báu của dân tộc ta. Chúng ta cần phải biết yêu thương người khác, biết giúp đỡ nhau trong công việc cũng như trong học tâp để cùng nhau tiến bước trong cuộc sống, chung tay xây dựng đất nước giàu mạnh. Như nhà thơ Tố Hữu đã viết:
"Còn gì đẹp trên đời hơn thế
Người yêu người sống để yêu nhau".
Giải thích câu tục ngữ: Nhiễu điều phủ lấy giá gương, Người trong một nước phải thương nhau cùng19
Kho tàng ca dao, tục ngữ của Việt Nam có rất nhiều câu nói hay và ý nghĩa được đúc rút từ một kinh nghiệm hay bài học trong cuộc sống. Nhiễu điều phủ lấy giá gương Người trong một nước phải thương nhau cùng là một câu ca dao hay, là một lời dạy bảo của những bậc tiền bối về tình yêu thương, đùm bọc lẫn nhau. Đồng thời đây cũng là một truyền thông rất quý báu của dân tộc ta.
Nhiễu điều là một tấm vải đỏ, biểu tượng cho sự sang trọng, quý giá trong xã hội xưa. Và thường được dùng để phủ lên tấm bài vị tổ tiên. Tấm vải che chở, đùm bọc cho "giá gương" tránh những bụi bẩn. Đây là hai vật hoàn toàn khác biệt nhau, riêng rẽ nhưng khi đặt cạnh nhau thì nó lại bổ sung nhau, tôn lên vẻ đẹp của nhau. Chúng ta có thể thấy rằng tấm nhiễu điều để lâu không làm gì chúng sẽ bị phai màu còn giá gương lâu ngày sẽ bị bủi bẩn, dễ hư hỏng nhưng khi lấy tấm nhiễu điều phủ lên giá gương thì chúng ta sẽ thấy đó là sự kết hợp, vận dụng sang trọng, đẹp đẽ, gọn gàng trong nhà. Hình ảnh này gợi lên hình ảnh đùm bọc nhau, sự hòa quyện là vẻ đẹp toát lên từ chính tình yêu thương nhau.
Truyền thuyết Con Rồng cháu tiên đã nói rõ chúng ta là cùng một tổ tiên, là con cháu của mẹ Âu Cơ và cha Lạc Long Quân, chúng ta sống dưới cùng một mái nhà mang tên đất nước Việt Nam, hít chung một bầu khí quyển. Vì vậy, mỗi người dù ở nơi nào đó trên trái đất bao la và rộng lớn này cũng phải yêu thương, đùm bọc, tương trợ lẫn nhau, giúp đỡ nhau khi khó khăn hoạn nạn cũng như sẻ chai nhau những vui buồn trong cuộc sống. Chúng ta cùng chung một dòng máu đỏ anh hùng, đó là dòng máu con người Việt Nam đoàn kết, yêu thương, kiên cường, bất khuất. Là người một nhà, là anh em thì yêu thương, che chở cho nhau dường như là một điều tự nhiên, không bao giờ thay đổi.
Giải thích câu tục ngữ: Nhiễu điều phủ lấy giá gương, Người trong một nước phải thương nhau cùng20
Là học sinh đang ngồi trên ghế nhà trường, hành động thiết thực thể hiện được tinh thần yêu thương nhau như là giúp đỡ bạn học tốt lên, đoàn kết với nhau không chia bè, chia phái, anh em trong gia đình thì đùm bọc nhau, động viên tâm sự khi gặp khó khăn, thử thách. Đối với xã hội thì chúng ta gặp rất nhiều những bạn cùng trang lứa gặp hoàn cảnh khó khăn thì mình có thể quyên góp sách vở tặng bạn, giúp đỡ những cụ già neo đơn có thêm niềm vui như là tham gia các hoạt động văn nghệ, các buổi chăm sóc. Quan trọng là mình làm tất cả xuất phát từ cái tâm thiện nguyện của mình thì dù việc đó chỉ nhỏ thôi nhưng cũng đã đem lại sự an ủi cho những mảnh đời bất hạnh. Nếu mỗi chúng ta đều có ý thức giúp đỡ những người khó khăn thì xã hội sẽ nhanh chóng giàu mạnh, phát triển hơn. Mỗi người cần rèn luyện cho mình tinh thần yêu thương nhau, bỏ đi sự ích kỉ, hẹp hòi của chính bản thân mà tahy vào đó bằng lối sống vì cộng đồng, vì xã hội, vì tập thể hơn.
Câu ca dao nhiễu điều phủ lấy giá gương Người trong một nước phải thương nhau như một lời nhắc nhở, dạy bảo của ông cha ta về tình yêu thương, đùm bọc nhau giữa con người với con người như anh em trong một dân tộc. Đó là một truyền thống tốt đẹp, quý báu của đất nước ta. Mỗi người chúng ta phải cs ý thức giữ gìn, trân trọng và ngày càng phát huy tinh thần đo ngày càng được nhân rộng và nâng cao hơn trong xã hội để đất nước Việt Nam được ngập tràn trong tình yêu thương nhau.
Giải thích câu tục ngữ: Nhiễu điều phủ lấy giá gương, Người trong một nước phải thương nhau cùng21
Từ bao đời nay, dân tộc việt Nam luôn có truyền thống yêu thương, đùm bọc lẫn nhau. Tinh yên thương đó là phẩm chất của con người Việt Nam và đã được thể hiện qua nhiều câu ca dao, tục ngữ. Ông cha ta đã dung hình ảnh ví von rất gần gũi để khuyên nhủ con cháu:
Nhiễu điều phủ lấy giá gương
Người trong một nước phải thương nhau cùng
Chúng ta cùng nhau đi tìm hiểu ý nghĩa câu ca dao trên để thấy được tình đồng bào ruột thịt của cha ông ta.
Nhiễu điều là một loại hàng tơ mềm mịn, màu đỏ rất sang quý.Giá gương là là vật dụng bằng gỗ được chạm khắc công phu để đỡ lấy gương soi, vừa là vật trang hoàng trong nhà. Hai vật ấy để riêng lẽ với nhau thì không có gì đặc sắc mà trái lại tấm nhiễu điều cũng để phí mà giá gương lại bị bụi phủ mờ, dễ hư hỏng, hoen ố nhưng nếu lấy tấmnhiễu điều phủ lêngiá gương thì chúng ta lại được một vật dụng rất sang quý, đẹp đẽ trong nhà. Tấm lụa ấy che phủ cho tấm gương kia khỏi bị bụi bám mãi mãi sáng đẹp. Và ngược lại, tấm gương ấy cũng nâng cao giá trị của tấm nhiễu điều,gương sáng được lồng trong tấm nhiễu điều rực rỡ sẽ ánh lên được sắc màu sang trọng biết bao. Đó là vẻ đẹp hài hòa, là vẻ đẹp cuả sự bao bọc và tình thương yêu.
Và chính từ hình ảnh gợi cảm ví von dặc sắc đó, nhan dân ta muốn giữ mãi tryền thống nhân đạo cao quý:Phải thương nhau cùng. Lý do yêu thương thật cảm động và đơn giản là người trong một nước .
Thực vậy, về mặt tình cảm, người trong một nước có chung một nguồn gốc lịch sử, cùng chung những giờ phút tự hào vinh quang cũng như cùng chia sẽ những ngày đau thương xót xa của đất nước. chung lịch sử có nghĩa là chung cả tổ tiên, chung một tiếng nói , một phong tục tập quán, một điều kiện sống, một bầu không khí thương yêu với biết bao gắn bó, biết bao kỉ niệm trong những giây phút đau thương tân tác, trong những giờ phút lịch sử thiêng liêng cao quý khi cờ Tổ quốc tung bay phấp phới. Vì thế người trong một nước Việt Nam sẽ đau xót biết bao nếu đòng bào mình bị kẻ thù coi thường, khinh rẻ, bị lấn lướt hoặc đối xử bất công. Ngược lại, nếu đồng bào ta được quý mến, được tôn trọng thì chung ta cũng cảm thấy rất vui và tự hào.
Người trong một nước vốn có quan hệ gắn bó chặt chẽ để tồn tại và phát triển. Chúng ta là một tập thể lớn với nhiều nghành nghề, hoàn cảnh khác nhau, trao đổi nhau để sinh sống. chúng ta càng phải ý thức rõ hơn về mối quan hệ đó để cùng nhau phát triển xã hội. Nhất là trong giai đoạn hiện nay, trong công cuộc công nghiệp hóa-hiện đại hóa , đất nước trong giai đoạn phát triển như hiện nay thì chúng ta càng phải thương yêu, đồng tâm hiệp lực hơn nữa để đấu tranh với thiên tai, lũ lụt hàng năm,với các kẻ thù đang chống phá chúng ta trong mọi lĩnh vực phát triển của đất nước. những tấm lònglá lành đùm lá rách được thể hiện trong lúc khó khăn hoạn nạn, thiên tai bão lũ thật là một tấmnhiễu điều thần kì tạo nên tình yêu thương, tình đoàn kết dân tộc đã trở thành một nét văn hóa của dân tộc ta để cùng nhau xây dựng và bảo vệ Tổ Quốc.
Là một công dân trẻ của dân tộc luôn có truyền thống nhân ái tốt đẹp, là học sinh khi còn trên ghế nhà trường em vô cùng tự hào khi được sinh ra và lớn lên, được nuôi dưỡng và đạo tạo trong tình yêu thương ấy. Em nguyện ra sưc phấn đấu học tập, rèn luyện đẻ được mãi mãi sống trong truyền thống nhân ái của dân tộc.
Giải thích câu tục ngữ: Nhiễu điều phủ lấy giá gương, Người trong một nước phải thương nhau cùng22
Dân tộc Việt Nam ta vốn nổi tiếng là một dân tộc đoàn kết, yêu thương giúp đỡ lẫn nhau. Đoàn kết dân tộc chính là nhân tố chính giúp dân và quân ta chiến thắng giặc ngoại xâm. Dù trước đây, Việt Nam ta vốn là một quốc gia phong kiến nghèo và lạc hậu, nhưng chính nhờ lòng đoàn kết dân tộc mà ta có thể đánh thắng hai cường quốc thế giới lúc bấy giờ. Tinh thần đoàn kết của mỗi người dân đã thấm nhuần vào tư tưởng của mỗi người. Nó đã được ông cha ta đúc kết qua câu cao dao “Nhiễu điều phủ lấy giá gương, người trong một nước phải thương nhau cùng” để nhắn nhủ, răn dạy con cái mai sau. Thân bài Vậy, câu ca dao này có ý nghĩa như thế nào? Và có giá trị ra sao? Đầu ca dao, ta đã thấy xuất hiện một hình tượng đẹp – “Nhiễu điều phủ lấy giá gương”. Một tấm vảu màu đỏ mượt, mịn và mỏng manh được phủ trên trước giá gương. Nhiễu điều đã bao bọc cho giá gương, giúp giá gương tránh khỏi những bụi bặm của năm tháng. Nhờ đó, chiếc gương bên trong mới có thể sáng hoài và sọi rọi rõ ràng. Đây là hình ảnh ẩn dụ để thể hiện tinh thần đùm bọc, che chở của dân ta. Người giàu giúp đỡ người nghèo, người nghèo hỗ trợ người khó khăn hơn mình. Có nhiều giúp nhiều, có ít giúp ít, cùng đoàn kết và yêu thương giúp đỡ nhau. Đồng thời, câu tiếp trong câu ca dao đã nêu rõ nguyện vọng của ông cha ta xưa kia. “Người trong một nước phải thương nhau cùng” ý nói, tất cả mọi người sống trên lãnh thổ Việt Nam, là con dân Việt Nam thì đều có mối liên hệ là “người trong một nước”. Do đó, mỗi người đều cần có tinh thần đoàn kết, giúp đỡ lẫn nhau trong cuộc sống. Tinh thần đoàn kết dân tộc đã xuất hiện từ xưa qua truyền thuyết Con Rồng cháu Tiên. Chúng ta đều là con cháu Lạc Long Quân – Âu Cơ. Tổ tiên ta đều sinh ra từ bọc trăm trứng, đều mang trong mình dòng máu Lạc Hồng. Do đó, ai ai cũng là anh em. Mà đã là anh em, thì phải yêu thương và che chở nhau. Trong cuộc sống này, ai ai cũng sẽ có lúc may mắn thuận lợi, lúc trắc trở gian nan. Ai sống trên đời cũng phải đối mặt với khó khăn, thử thách và thất bại. Có những người thất bại rồi thì vẫn có thể đứng lên và tiếp tục. Nhưng cũng sẽ có những người, chìm hoài trong thất bại mà không còn muốn đứng lên nữa. Vì, cái động lực, cái vất vả khi đứng dậy từ thất bại nó còn khó khăn hơn nhiều lần. Đây chính là lúc họ cần có sự yêu thương, giúp đỡ của những người xung quanh mình. Tình thương, sự giúp đỡ là sức mạnh, động lực và niềm tin thúc đẩy mỗi người đứng dậy. Thế nhưng, làm cách nào để nhận được tình thương và sự giúp đỡ mỗi khi ta thất bại? Đó chính là sự cho đi, sự giúp đỡ của ta với mọi người xung quanh. Chỉ khi ta biết cho đi, biết hi sinh vì người khác, thì mới có thể có người sẵn sàng dang tay đón lấy ta khi ta vấp ngã. Sự sẻ chia giúp đỡ lẫn nhau này sẽ giúp cho cuộc sống của ta trở nên ấm áp hơn rất nhiều. Đoàn kết sẽ là động lực thúc đẩy xã hội phát triển hơn. Mỗi cá nhân đều là một phần của xã hội, do đó, mỗi cá nhân đều ảnh hưởng đến xã hội. Chính sự giúp đỡ, che chở, đoàn kết cùng phát triển sẽ giúp xã hội này ngày một tốt hơn. Vậy, đoàn kết, chở che và yêu thương nhau chính là mấu chốt cho sự phát triển của bản thân và xã hội. Thế nhưng, làm cách nào để toàn bộ dân tộc Việt Nam có thể cùng yêu thương, đoàn kết, giúp đỡ nhau? Đây chính là vấn đề mà tất cả chúng ta phải cùng giải quyết. Đầu tiên, mỗi cá nhân đều phải biết tự rèn luyện nhân cách. Chúng ta phải không ngừng học tập và rèn luyện đạo đức. Mỗi người phải hiểu được giá trị của sự cho đi. Sự rèn luyện này không phải ngày một ngày hai, mà đó là sự rèn luyện cả đời. Từ nhỏ ta phải học cách yêu thương đoàn kết và giúp đỡ bạn bè. Khi lớn lên, ta phải giữ được cái tâm yêu thương mọi người giữa những khó khăn mà ta phải đối mặt. Tiếp theo, chúng ta cần chung tay cùng cộng đồng, xã hội để giúp đỡ giúp hoàn cảnh khó khăn hơn. Bằng những hoạt động cụ thể như tuyên truyền, vận động, quyên góp ủng hộ các khu vực bị thiên tai. Hay cùng ủng hộ xây dựng nhà tình thương cho trẻ mô côi, trẻ khuyết tật, người già neo đơn. Hoặc các chiến dịch vì cộng đồng: hiến máu nhân đạo, xuân tình nguyện, mùa hè xanh… Và còn rất nhiều những hoạt động khác nữa. Tất cả những điều này đều góp phần đem lại một xã hội phát triển ổn định hơn. Đồng thời, cũng mang lại cho nhiều mảnh đời bất hạnh một cuộc sống tốt đẹp hơn. Hơn hết, vượt qua khỏi tinh thần đoàn kết dân tộc, đó là lòng yêu thương nhân loại. Vì lòng trắc ẩn, tấm lòng thương người nào có sự phân biệt người này với người kia. Yêu thương dân tộc để phát triển đất nước, yêu thương nhân loại để có một thể giới văn minh hơn. Đó cũng chính là lý do mà trên thế giới, dù khác biệt quốc gia, tôn giáo, vẫn có những người sẵn sàng giúp đỡ nhau. Như các chiến dịch cứu trợ trẻ em ở Châu Phi, các hoạt động thiện nguyện vì những khu vực thiên tai… Cụ thể hơn, trước những thiệt hại nghiêm trọng mà cơn bão Damrey gây ra cho khu vực miền Trung Việt Nam, Nhật Bản ra quyết định cứu trợ nhằm giúp người dân các vùng bão lụt kịp thời có đủ nước sạch. Kết bài Như vậy, câu ca dao “Nhiễu điều phủ lấy giá gương, người trong một nước phải thương nhau cùng” chính là lời nhắn nhủ của ông cha ta xưa kia về trách nhiệm của mỗi người Việt Nam. Đó là mỗi người phải biết đoàn kết, yêu thương giúp đỡ lẫn nhau. Tinh thần đoàn kết, và tình thương chính là động lực để phát triển đất nước. Đấy chính là nguồn gốc tạo nên ấm no và hạnh phúc trong xã hội.
Giải thích câu tục ngữ: Nhiễu điều phủ lấy giá gương, Người trong một nước phải thương nhau cùng hay nhất 23
Từ lâu người Việt đã có truyền thống yêu thương đùm bọc lẫn nhau, truyền thống đó càng được thể hiện rõ nếu một cá nhân trong một tập thể, một cộng đồng gặp khó khăn. Để con cháu mãi mãi giữ được truyền thống quý báu đó ông cha ta đã truyền lại câu ca dao mà không con người mang dòng máu Việt Nam quên được:
Nhiễu điều phủ lấy giá gương
Người trong một nước phải thương nhau cùng.
Chúng ta có thể hiểu rằng, nhiễu điều là một tấm vải màu đỏ, có thể nói là vô cùng quí giá và sang trọng trong xã hội thời xưa. Và vật quí giá đó được dùng để phủ lên tấm bài vị của tổ tiên. Tấm vải che chở, đùm bọc cho "giá gương" khỏi những bụi bặm, nhơ bẩn trong cuộc đời. Chính hình ảnh này đã khơi gợi lên hình ảnh yêu thương, sự đùm bọc sẻ chia của nhân dân ta, mà đời đời kiếp kiếp nhân dân giữ gìn, coi trọng nó như một phần của trái tim, một phần của tâm hồn của mình.
Truyền thuyết Con Rồng cháu tiên đã nói cho chúng ta biết chúng ta được sinh ra cùng một tổ tiên. Chúng ta, mỗi người con đất Việt, đều là con cháu của mẹ Âu Cơ và cha Lạc Long Quân, chúng ta cùng sinh ra trong một bọc trăm trứng thần kì. Điều đó có nghĩa là mỗi người, dù ở nơi đâu trên trái đất bao la và rộng lớn này, dù trong bộ phận nhỏ nhất, cũng chảy chung một dòng máu, đó là dòng máu Việt Nam. Chúng ta là anh em, nên yêu thương và che chở cho nhau là một điều tự nhiên và không bao giờ thay đổi. Truyền thuyết là vậy, nhưng cũng từ đó mà nhân dân ta đã tạo nên một sợi dây gắn kết bền chặt, một sợi dây gắn kết những tầm hồn, những tình yêu thương chúng ta dành cho nhau.
Cuộc sống ngày nay đã phát triển, con người được sống sung sướng hơn nhưng vẫn còn đây đó những cảnh đời bất hạnh, đau thương. Dòng đường đời lắm gian truân, nhiều phong ba bão táp, nên sẽ luôn có người ngã xuống, có người thất bại, có người biết tự mình đứng lên, cũng có người sẽ không bao giờ muốn gượng dậy. Nói thì dễ, nhưng để tự đứng dậy khi đã ngã xuống, thì không phải ai cũng làm được. Khi đó, chúng ta sẽ mong mỏi có một bàn tay ấm áp nắm lấy tay ta, kéo ta lên để ta bước tiếp trên con đường phía trước. Và bàn tay đó, không hoa mĩ, không trừu tượng như trong văn thơ đâu, đơn giản: Đó là tình yêu. Tình yêu thương con người, tình yêu đồng loại, tất cả, đều là sức mạnh giúp ta đứng lên. Tất nhiên, không phải tình yêu đó sẽ làm cho bạn bất tử, làm cho bạn không bao giờ vấp ngã, nhưng nó sẽ mãi che chở cho ta, làm cho ta ấm lòng, làm cho ta có thêm niềm tin vào cuộc sống này hơn. Để có được tình yêu đó, không phải là điều khó. Nếu ta biết trao sự giúp đỡ, tình yêu của mình cho người khác, thì sẽ có người khác lại giúp đỡ ta, san sẻ tình yêu cho ta. Nếu ai cũng biết chia sẻ tình yêu thương, thì cái thế giới này sẽ thật đầm ấm biết bao.
Sự che chở đùm bọc lẫn nhau sẽ làm cho xã hội ngày càng phát triển, xã hội ngày càng tiến đến sự công bằng, bình đẳng. Nếu như ta coi xã hội này là một vòng xích khổng lồ, thì mỗi cá nhân sẽ là một mắt xích. Một mắt xích bị tách rời, là vòng xích sẽ đứt, nghĩa là một con người không biết gắn kết, thì cả một tập thể, cả một xã hội sẽ phần nào bị ảnh hưởng. Thế nên, để cho xã hội có thể phát triển, thì cần phải biết gắn kết người dân lại với nhau, và thứ gắn chặt nhất, chính là tình yêu thương. Vượt lên trên cả điều này, tất cả những điều mà câu ca dao nhắc nhở chúng ta còn là cơ sở cho sự đoàn kết, mà có đoàn kết, chính là có tự do, có sức mạnh, là khẳng định của sự trường tồn vĩnh cửu.
Nếu mỗi chúng ta đều có ý thức tự giác giúp đỡ những con người khó khăn, xã hội sẽ nhanh chóng giàu mạnh. Nhưng có một cái khó khăn, đó là làm sao để 80 triệu con người Việt Nam, 80 triệu con tim cùng hòa chung nhịp đập, cùng biết san sẻ, cùng biết yêu thương lẫn nhau. Để đạt được điều này, đầu tiên, chúng ta cần rèn luyện nhân cách của mình, làm cho bản thân ta biết "cho" và biết "chia sẻ". Việc rèn luyện là cả một quá trình, ta không thể một sớm một chiều có thể đạt được, mà là phải cố gắng không ngừng, và phải áp dụng nó trong mỗi ngày. Đơn giản nhất, hãy biết đùm bọc, yêu thương những người trong gia đình, những người ta gắn bó nhất. Rồi dần dần, tình cảm đó sẽ nâng lên là yêu thương giúp đỡ người trong một xóm, một phố, một đất nước. Thế giời ngoài kia đang đầy rẫy nhưng bi thảm của những cuộc đời bất hạnh, đang có những bàn tay mong mỏi được giúp đỡ: Từ những cơn lũ quét cuốn trôi một tỉnh thành, hay là những bàn tay của trẻ em đang trong độ tuổi đi học lại phải đi ăn xin vì bị bỏ rơi... Điều này đã thôi thúc chúng ta cần phải giúp đỡ họ, bằng những công việc cụ thể như quyên góp tiền ủng hộ, hay xây những nhà tình nghĩa cho trẻ em khuyết tật, người già neo đơn, hoặc những chiến dịch hiến máu nhân đạo của các tổ chức, cộng đồng, xã hội. Nó sẽ phần nào đem lại nụ cười cho những người gặp hoạn nạn, một nụ cười hạnh phúc. Tuy nhiên, ngày nay, tình yêu đó còn vượt qua cả biên giới, đó là chúng ta cần phải biết giúp đỡ tất cả mọi người dù họ thuộc quốc gia nào. Điều đó được thể hiện trong chính những hoạt động xã hội như cứu giúp Nhật Bản sau thảm họa, hay việc bảo vệ quyền con người trên các quốc gia. Tất cả góp phần tạo nên sự gắn kết giữa các dân tộc với nhau, làm cho thế giới này trở nên văn minh hơn, tốt đẹp hơn
Truyền tụng câu ca dao trong dân gian không chỉ có ý răn dạy, khuyên nhủ, còn là một trách nhiệm của mỗi con người Việt Nam ta, đó là cần phải biết yêu thương đùm bọc, che chở, đoàn kết giúp đỡ lần nhau. Chúng ta cần phải biết giúp đỡ nhau cùng tiến lên, cùng vượt qua khó khăn để tạo nên một cuộc sống đầy những niềm vui, hạnh
Giải thích câu tục ngữ: Nhiễu điều phủ lấy giá gương, Người trong một nước phải thương nhau cùng24
Ca dao tục ngữ từ xưa đến nay vẫn luôn là những bài học vô cùng quý báu mà ông cha ta đúc kết để lại cho con cháu. Chúng không cũ đi, mà vẫn luôn có giá trị trong cuộc sống của chúng ta hôm nay và mãi mãi về sau. Có những câu ca dao khuyên bảo chúng ta cần phải biết yêu thương gia đình, có những câu cao dao khuyên chúng ta phải biết yêu đất nước, cả dân tộc phải biết đoàn kết. Câu cao dao: "Nhiễu điều phủ lấy giá gương – Người trong một nước phải thương nhau cùng" là một bài ca dao về chủ đề tình yêu quê hương đất nước. Bài ca dao khuyên chúng ta phải biết yêu thương đùm bọc đồng bào của mình, dù không có quan hệ huyết thống, nhưng đều là con rồng cháu tiên, cùng chung một nguồn gốc, cùng sống trong một bờ cõi.
Đầu tiên, chúng ta cần hiểu về câu ca dao. Nhiễu điều, đó là tấm vải được phủ lên giá giương khi không sử dụng, nhằm giữ cho giá gương luôn sạch sẽ, không bị bụi bẩn và luôn bền đẹp. Giá gương luôn cần tấm nhiễu, cũng như tấm nhiễu chỉ phát huy được tác dụng của mình khi được phủ lên giá gương. Đó là nghĩa đen của câu ca dao. Và ngay ở câu tiếp theo, ý nghĩa của hai hình ảnh tượng trưng nhiễu điều – giá gương đã trở nên rõ ràng. Đó chính là hình ảnh những người trong một nước. Ông cha ta đã khuyên con cháu rằng phải biết yêu thương, đùm bọc lẫn nhau, phải biết đoàn kết để tạo lên sức mạnh tập thể, cũng như nhiễu điều – giá gương, lúc nào cũng ở bên cạnh, bổ sung cho nhau, khiến cho vật kia trở nên có ý nghĩa hơn, đẹp hơn. Bác Hồ đã dạy chúng ta: "Một cây làm chẳng nên non, Ba cây chụm lại nên hòn núi cao" để nói lên sức mạnh của đoàn kết, sức mạnh của tập thể.
Theo truyền thuyết, Lạc Long Quân và Âu Cơ đẻ ra đồng bào ta trong bọc trứng. Như vậy, chúng ta đâu phải là người xa lạ. Chúng ta đều có chung tổ tiên, chung nguồn gốc, đều là anh em một nhà trên dải đất hình chữ S. Năm mươi tư dân tộc anh em cùng nhau đoàn kết, chung tay xây dựng và bảo vệ đất nước.
Từ xưa đến nay, nhân dân ta đã có tinh thần đoàn kết vô cùng to lớn. Trong rất nhiều các cuộc kháng chiến, nhân dân ta phải đối mặt với những kẻ thù mạnh hơn, tàn ác hơn gấp nhiều lần. Nhưng bằng tinh thần đoàn kết, sự mưu trí, dũng cảm, mà sau hơn 1000 năm Bắc thuộc, rồi đến những kẻ thù từ phương Tây với những vũ khí tối tân, hiện đại, chúng ta vẫn là một nước tự do, độc lập. Rồi những năm kháng chiến gian khổ, mọi hoạt động đều tập trung tại Việt Bắc. Nếu không có sự giúp đỡ của đồng bào và người dân nơi mảnh đất ấy, làm sao kháng chiến có thể thành công, làm sao chúng ta có thể giành được độc lập.
Ngày nay, trong thời đại hòa bình, tinh thần đoàn kết ấy vẫn luôn luôn sáng mãi trong lòng mỗi chúng ta. Chúng ta vẫn cảm thấy đau khi nhìn thấy những đồng bào miền Trung gặp bão lũ. Chúng ta vẫn hết lòng quan tâm, chăm lo cho những người già neo đơn, những em nhỏ cơ nhỡ, những người khó khăn xung quanh ta. Chia sẻ khó khăn với người khác khiến cho chúng ta thấy cuộc sống có ý nghĩa hơn, mọi người thêm xích lại gần nhau hơn. Trong cuộc đời mỗi chúng ta, không phải lúc nào mọi chuyện cũng thuận lợi. Ai rồi cũng cần người khác giúp đỡ, dù là về vật chất hay tinh thần. Vì vậy, hãy cứ cho đi khi có thể. Rồi một ngày bạn sẽ nhận lại được nhiều hơn những gì bạn cho đi. Nhạc sĩ Trịnh Công Sơn đã viết bài hát trong đó có câu: "Sống trong đời sống cần có một tấm lòng. Để làm gì em biết không? Để gió cuốn đi..."
Đoàn kết, yêu thương tạo ra sức mạnh tập thể vô cùng to lớn. Chẳng thế mà chỉ với giáo mác gậy gộc, chúng ta chiến thắng được những đế quốc vô cùng hùng mạnh, tàn ác. Chính lòng yêu thương, sự sẻ chia của những người xung quanh khiến những người có hoàn cảnh khó khăn có một cuộc sống tốt đẹp hơn, ý nghĩa hơn, ấm áp hơn bao giờ hết. Nhờ những tấm lòng, em bé vùng cao có áo ấm, được học cái chữ, được học điều hay. Nhờ những tấm lòng, những cụ già neo đơn không còn phải cô đơn một mình nữa. Nhờ những tấm lòng, kết nối những yêu thương. Những chương trình vô cùng có ý nghĩa như "Áo ấm vùng cao", "Trung thu cho em", "Tết trọn vẹn" đã giúp cho những người có hoàn cảnh khó khăn có được một cuộc sống tốt hơn, và quan trọng hơn, là giúp họ nhận được những sẻ chia, ấm áp của tình người.
Tuy nhiên, vẫn còn có những người thờ ơ với những hoàn cảnh khó khăn xung quanh mình. Đó là khi chúng ta nhìn thấy người đi đường bị đổ xe nhưng không ai chịu dừng lại vài phút để giúp. Hay những cánh tay xua đuổi những em bé ăn xin tội nghiệp. Người ta ngày càng ích kỉ, chỉ biết bo bo giữ mình, sợ bị lừa, sợ bị thiệt. Nhưng may mắn thay, đó chỉ là số ít người trong xã hội mà thôi. Hãy thử nghĩ mà xem, chúng ta sống một cuộc sống mà chỉ biết mình, thì sẽ buồn chán, tẻ nhạt đến thế nào? Không chỉ thế, xã hội không có sự giúp đỡ, sẽ thụt lùi, chậm phát triển. Thật là một hậu quả đáng sợ, đáng suy ngẫm.
Bác Hồ của chúng ta đã từng nói: "Non sông Việt Nam là một. Dân tộc Việt Nam là một. Sông có thể cạn, núi có thể mòn, song chân lí đó không bao giờ thay đổi". Hãy luôn nhớ rằng dân tộc ta luôn là một thể thống nhất, dù có khác nhau về ngôn ngữ, nhưng 54 dân tộc vẫn là anh em, vẫn luôn phải đoàn kết để cùng nhau giữ gìn và phát triển đất nước.
Giải thích câu tục ngữ: Nhiễu điều phủ lấy giá gương, Người trong một nước phải thương nhau cùng hay nhất 25
Đoàn kết là cội nguồn của sức mạnh và chiến thắng. Bởi vậy, từ ngàn xưa, tổ tiên ta đã chú trọng đến việc giáo dục tinh thần đoàn kết qua những huyền thoại đẹp như Sự tích trăm trứng, Qủa bầu mẹ…Thiêng liêng thay là ý nghĩa của hai tiếng đồng bào. Nó khẳng định rằng tất cả các dân tộc sinh sống trên non sông đất nước này đều do cùng một mẹ sinh ra. Bài học về đoàn kết còn được gửi gắm trong những câu ca dao làm rung động lòng người: Nhiễu điều phủ lấy giá gương Người trong một nước phải thương nhau cùng Câu ca dao trên là một chân lí lớn lao về truyền thống đoàn kết quý báu của dân tộc. Sự gắn bó của tình giai cấp, tình nghĩa đồng bào được đem so sánh với miếng nhiễu điều( một loại lụa quý màu đỏ, dệt từ tơ tằm) phủ trên chiếc giá gương ( chiếc khung để gắn gương soi). Miếng nhiễu ấy che phủ cho tấm gương khỏi bụi, mãi mãi sáng trong. Tấm gương kia cũng làm tôn thêm vẻ đẹp, vẻ quý của miếng nhiễu điều. Hai vật ấy luôn khắng khít bên nhau, bổ sung giá trị cho nhau. Ý nghĩa câu ca dao không dừng ở đó. Sâu xa hơn, nó chứa đựng một lời khuyên nghĩa tình thắm thiết: Người trong một nước phải thương nhau cùng. Sống trên đất nước này, dù người trên rừng, kẻ dưới biển, dù người Kinh hay người Thượng, chúng ta phải luôn nhớ rằng các dân tộc đều là con của một mẹ sinh ra, đều là dòng giống Lạc Hồng. Đó chính là sợi dây vô hình mà hết sức thiêng liêng nối kết các thành viên trong cộng đồng để tạo nên xã hội. Trong cuộc đời, không ai có thể tồn tại được nếu sống cách biệt với mọi người. Tách mình ra khỏi quan hệ ràng buộc với gia đình, giai cấp và dân tộc thì chẳng khác nào tự tiêu diệt vì cá nhân không thể làm nên sức mạnh. Chỉ có một cộng đồng thống nhất về ý chí, gắn bó chặt chẽ về quyền lợi mới tạo nên được sức mạnh dựng nước và giữ nước, mới sáng tạo ra những của cải vật chất, tinh thần làm giàu cho xã hội. Bài học đoàn kết đã được chứng minh qua thực tế mấy ngàn năm lịch sử của nước ta. Trải qua bao cuộc chiến đấu chống ngoại xâm, sức mạnh của truyền thống đoàn kết đã tạo dựng nên những chiến công oanh liệt như Bạch
Đằng, Chi Lăng, Đống Đa, Điện Biên Phủ, chiến dịch Hồ Chí Minh,…Dân tộc Việt Nam nhờ đoàn kết mà tồn tại và không ngừng phát triển. Đoàn kết trong thời chiến để giữ nước, đoàn kết trong thời bình để xây dựng đất nước ngày càng giàu mạnh. Nhận thức ấy phải được thấm sâu vào mỗi con người. Chúng ta là con một cha, nhà một nóc, Thịt với xương, tim óc dính liền (Thơ Tố Hữu). Thương yêu, cưu mang giúp đỡ lẫn nhau trong lúc yên vui cũng như trong cơn hoạn nạn, ấy là đạo lí làm người- là truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam. Tinh thần đoàn kết, thương yêu giai cấp, giống nòi là cơ sở của tình yêu quê hương, đất nước. Tinh thần ấy được thể hiện qua những việc làm cụ thể hằng ngày : một hành động giúp đỡ người già cả, tàn tật, người gặp khó khăn hoạn nạn; một phong trào cứu trợ đồng bào vùng bị thiên tai; một phong trào đền ơn đáp nghĩa rộng khắp; những lớp họ tình thương mở nơi hang cùng ngõ hẻm, đem ánh sáng văn hóa đến với trẻ em nghèo…Tất cả những việc làm ấy là kết quả của một cách sống coi trọng nhân nghĩa, là kết quả của bài học tương thân tương ái lưu truyền đã bao đời. Bên cạnh cách sống đẹp ấy thì cách sống ích kỉ, chỉ biết quyền lợi cá nhân là đáng phê phán. Thờ ơ trước nỗi đau của người khác, tệ hại hơn là vui sướng trên nỗi khổ cực, mất mát của đồng bào, đó là biểu hiện sự suy thoái về đạo đức và nhân cách. Xã hội mới không chấp nhận những kẻ như vậy vào cộng đồng dân tộc. Trong thời đại hôm nay, câu ca dao trên vẫn giữ nguyên ý nghĩa nhân sinh của nó. Kế thừa và phát huy truyền thống đại đoàn kết của dân tộc, chúng ta hãy kề vai sát cánh bên nhau để xây dựng đất nước Việt Nam giàu mạnh. Trên đường đi tới tương lai tươi sáng, lời Bác dạy luôn luôn là nguồn sức mạnh cho cả dân tộc :Đoàn kết, đoàn kết, đại đoàn kết. Thành công, thành công, đại thành công.