Giáo án Ngữ văn 8 Bài Luyện tập tóm tắt văn bản tự sự mới nhất

HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ

NỘI DUNG KIẾN THỨC CẦN ĐẠT

HĐ1.HDHS ôn tập lí thuyết:

H: Em hiểu thế nào là tóm tắt văn bản tự sự?

H: Theo em tại sao phải tóm tắt văn bản tự sự?

H: Nêu các bước tóm tắt văn bản tự sự?

HĐ2.HDHS luyện tập:

H:Bản liệt kê đã nêu đc các sự việc tiêu biểu và các nhân vật quan trọng của truyện  “Lão Hạc” chưa?

 Sắp xếp các sự việc đã nêu ở trên theo một trình tự hợp lí.

- T/c thảo luận nhóm 2 bàn - thời gian: 3 phút.

- Báo cáo kết quả-> các nhóm nhận xét chéo.

HS và GV nhận xét, sửa chữa.

- Y/c HS viết tóm tắt (khoảng 10 phút).

- Gọi 3 em trình bày.

- HS nhận xét.

GV nhận xét, bổ sung, cho điểm.

Đọc bài tập 2 ( 62), nêu yêu cầu bài tập.

- HS làm bài, nhận xét.

- Gọi hs đọc văn bản vừa tóm tắt.

- Gọi hs nhận xét - GV nhận xét và cho điểm.

- GV hướng dẫn hs làm bài tập 3/62

- Gọi hs đọc văn bản tóm tắt , nhận xét

-> cho điểm.

I. lý thuyết: 

-Tóm tắt văn bản tự sự là ghi lại một cách ngắn gọn,trung thành những nội dung chính của văn bản tự sự.

- Tóm tắt làm cho văn bản ngắn gọn, dễ nhớ.

* Các bước tóm tắt văn bản tự sự:

- Đọc kĩ văn bản,  nhớ nội dung, chủ đề.

- Xác định nội dung chính cần tóm tắt.

- Sắp xếp theo trình tự hợp lí( thời gian, không gian, sự việc)

- Viết vb tóm tắt bằng lời văn của mình.

II. Luyện tập

1. Bài tập1/61:

-  Bản liệt kê trên đã nêu tương đối đầy đủ các sự kiện và nhân vật chính nhưng khá lộn xộn, thiếu mạch lạc.

- Sắp xếp theo thứ tự sau: b, a, d, c, g, e, i, h, k.

- Lão Hạc có một người con trai, một mảnh vườn và một co chó vàng.

- Con trai lão đi phu đồn điền cao su, lão chỉ còn lại một mình “cậu vàng”.

- Vì muốn giữ mảnh vườn cho con, lão phải bán con chó.

- Lão mang tiền dành dụm được gửi ông giáo và nhờ ông trông coi mảnh vườn.

- Cuộc sống mỗi ngày một khó, lão kiếm được gì ăn nấy và bị ốm một trận khủng khiếp.

- Một lần, lão xin Binh Tư ít bả chó.

- Ông giáo rất buông khi nghe Binh Tư kể chuyện ấy.

- Lão bỗng nhiên chết, cái chết thật dữ dội.

- Cả làng không hiểu vì sao lão chết trừ ông giáo và Binh Tư.

* Tóm tắt truyện ngắn “Lão Hạc”bằng văn bản ngắn gọn khoảng 10 dòng.

   Lão Hạc có một người con trai, một mảnh vườn và một con chó vàng. Con trai lão vì phẫn chí bỏ đi làm phu đồn điền cao su, lão chỉ còn lại cậu vàng. Vì muốn giữ mảnh vườn cho con, lão đành bán con chó mặc dù rất đau xót và buồn bã. Lão mang tất cả tiền dành dụm được gửi ông giáo và nhờ ông trông coi mảnh vườn. Cuộc sống mỗi ngày một khó khăn, lão kiếm được gì ăn nấy và từ chối những gì ông giáo giúp. Một hôm, lão xin Binh Tư ít bả chó nói là để giết con chó hay đến vườn, làm thịt và rủ Binh tư cùng uống rượu. Ông giáo rất buồn khi nghe Binh Tư kể chuyện ấy. Nhưng rồi lão Hạc bỗng nhiên chết- cái chết thật dữ dội. Cả làng không hiểu vì sao lão chết, chỉ có Binh Tư và ông giáo hiểu.

2.Bài tập2/62:

-  Nêu sự việc tiêu biểu và nhân vật quan trọng trong đoạn trích “Tức nước vỡ bờ”, viết một văn bản tóm tắt khoảng 10 dòng.

- Nhân vật chính trong văn bản: chị Dậu.

* Sự việc tiêu biểu:

+ Chị Dậu chăm sóc chồng bị ốm.

+ Bọn cai lệ và ng nhà lí trưởng kéo đến đe doạ, đàn áp.

+ Chị Dậu van xin nhưng chúng vẫn k chịu buông tha.

+Chị đành đánh lại cai lệ và người nhà lí trưởng để bảo vệ anh Dậu.

* Tóm tắt:

    Chị Dậu vừa bê bát cháo đến cạnh anh Dậu, anh chưa kịp ăn thì cai lệ và người nhà lí trưởng sầm sập xông vào. Chúng quát tháo định trói anh Dậu. Chị Dậu hết lời van xin chúng, nhưng chúng vẫn lao vào trói anh và đánh chị. Không chịu được, chị Dậu liều mạng cự lại chúng. Lúc đầu chị cự bằng lí, chúng không tha cho anh, chị thách thức rồi chị đánh lại chúng. Tên cai lệ bị chị đẩy ngã chỏng quèo. Kết cục anh chàng hầu cận ông lí yếu hơn chị chàng con mọn, bị chị túm lẳng cho ngã nhào ra thềm.

3. Bài tập 3(62)

- Tóm tắt truyện ngắn “ Tôi đi học” của Thanh tịnh :

Hằng năm cứ đến độ cuối thu, tôi lại nhớ về kỉ niệm ngày đầu đi học của mình.

Hôm ấy tôi đc mẹ dẫn đi trên còn đg làng dẫn tới trường. Con đường đó tôi đã đi nhiều lần nhưng lại thấy rất lạ vì hôm ấy tôi đi học. Tôi thấy mình trang trọng hơn khi đc mặc áo mới, cầm vở mới. Tôi nhận thấy sân trường Mĩ Lí tưng bừng khác hẳn mọi ngày, Từ đó tôi cũng nhận thấy trường xinh xắn và oai nghiêm hơn mọi khi. Tôi đc gặp ông đốc với gương mặt hiền từ nhân hậu đón học sinh. Trong tôi nhều tâm trạng đan xen vừa hồi hộp vừa lo sợ và giật mình khi nghe gọi tên mình vào lớp.

Tôi gặp thầy giáo trẻ tươi cười đón học sinh vào lớp . Vào lớp học, tôi thấy cảnh vật lạ và hay hay, thấy gần gũi với người bạn bên cạnh, thấy chỗ ngồi như của riêng mình . Tôi chủ động bước vào giờ học đầu tiên.

Hoạt động của thầy

Hoạt động của trò

Nội dung

 *Hoạt động 1: hướng dẫn học sinh luyện tập.

- Gọi học sinh đọc bản liệt kê, chia nhóm

H: Bản liệt kê đã nêu những sự việc tiêu biểu và các nhân vật chính của truyện Lão Hạc chưa? Nếu phải bổ sung thì em thêm những gì?

H: Hãy sắp xếp các sự vệc trên theo 1 thứ tự hợp lý.

- Các nhóm trao đổi thảo luận.

1.Bản liệt kê đã nêu đượoc các sự việc, nhân vật, 1 số chi tiết tương đối đầy đủ nhưng còn lộn xộn, thiếu mạch lạc và từ ngữ liên kết.

2. b,a,d,c,g,e,i,h,k.

I. Luyện tập

H: Viết tóm tắt truyện Lão Hạc bằng một văn bản ngắn gọn nhưng phản ánh được một cách trung thành nội dung của tác phẩm này?

*Hoạt động 2: Hướng dẫn học sinh làm các bài tập.

H: Hãy tóm tắt đoạn trích “ Tức nước vỡ bờ” bằng một đoạn văn khoảng 10 dòng.

3. Lão Hạc có một người con trai, một mảnh vườn và một con chó. Con trai lão đi phu đồn điền cao su, lão chỉ còn lại con chó.Vì muốn giữ lại mảnh vườn cho con, Lão Hạc phải bán con chó mặc dù lão rất buồn và đau xót.Tất cả tiền lão dành dụm được lão gửi ông giáo và nhờ ông trông coi mảnh vườn. Cuộc sống mỗi ngày một khó khăn, lão kiếm được gì ăn nấy và từ chối những gì ông giáo ngấm ngầm giúp đỡ. Một hôm lão xin Binh Tư ít bả chó, nói để đánh bả một con chó làm thịt để rủ Binh Tư uống rượu.Ông giáo rất buồn khi nghe Binh Tư kể chuyện ấy.Lão Hạc bỗng nhiên chết, cái chết thật dữ dội.Cả làng không hiểu vì sao lão chết, chỉ có ông giáo và Binh Tư là hiểu.

II. Bài tập.

Bài tập 1:

-> Gợi ý: Gia đình chị Dậu thiếu một suất sưu, anh Dậu bị đánh đập ở đình làng một cách tàn bạo gần như chết -> được trả về nhà.

- Cai lệ và người nhà Lý Trưởng xông vào nhà chị đánh và bắt anh Dậu ra đình với thái độ hống hách độc ác dã man. Ban đầu chị Dậu nhẫn nhục chịu đựng để cố khơi gợi một chút tình người ở bọn chúng.

- Nhưng cái ác ngày càng lấn tới, chị đã vùng dậy quật bọn tay sai để bảo vệ chồng với lòng yêu thương chồng tha thiết.

Bài tập 2:

Có ý kiến cho rằng: Văn bản “Tôi đi học “ và “Trong lòng mẹ” rất khó tóm tắt. Em thấy có đúng không? Giải thích?

Giải thích: Là tác phẩm tự sự nhưng giàu chất thơ, ít sự việc (truyện ngắn trữ tình)

Các tác giả chủ yếu tập trung miêu tả cảm giác và nội tâm nhân vật vì thế nên khó tóm tắt.