Giáo án Ngữ văn 8 Bài Đi bộ ngao du mới nhất

HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ

NỘI DUNG KIẾN THỨC CẦN ĐẠT

Hoạt động 1: HDHS đọc tìm hiểu chú thích:

- Gv đọc mẫu- h/dẫn h/sinh đọc to,giọng đọc dứt khoát,tình cảm thân mật,lưu ý các từ tôi ta,dùng xen kẽ câu kể,câu cảm.

H: Qua phần chú thích nêu những hiểu biết của em về tác giả, tác phẩm ?

H: Tác phẩm được trích trong văn bản nào,sáng tác nămnào ?

- V/bản này do tác giả Sgk dịch và đạt nhan đề.

H: Theo em cách đặt tên "Đi bộ ngao du"đã sát với n/dung văn bản chưa ? sát với n/dung?

-GV h/dẫn h/s lưu ý các chú thích:1,4,5,7,9,14,15,17

HĐ 2: Đọc- hiểu văn bản :

H: V/bản này thuộc thể loại nào ?

H: Văn bản này gồm mấy đoạn ? ý mỗi đoạn ?

- Ba đoạn: 1từ đầuànghỉ ngơi:Đi bộ tự do không bị lệ thuộc

-2tiếp àtốt hơn: đi bộ có dịp trao đổi vốn kiến thức

3 còn lạiàđi bộ có tác dụng tốt cho sức khoẻ

- Yêu cầu học sinh tóm tắt 3 luận điểm trên thành 3 đoạn văn.

( Hs tóm tắt – Gv nhận xét chỉnh sửa)

- Gọi h/sđọc đoạn 1

H: Tìm những luận cứ chứng minh cho luận điểm đi bộ ngao du khiến con người tự do của Ru- xô?

H: Em hiểu tham quan, khoảng sản là gì ?

H: Nêu nhận xét về câu văn, biện pháp nghệ thuật mà tác giả sử dụng?

H: Cáchdùng đại từ từ “tôi” hay “ta” có tác dụng trong khi kể có ý nghĩa gì ?

H: Tại sao t/giả khi thì dùng từ tôi khi thì ta nhằm mục đích gì ?

- Tôi là nói về k/nghiệm riêng cá nhân

- Talà khi lí luận chung

H: Ngoài ra đi bộ ngao du còn được tự do thưởng ngoạn gì nữa ?

H: Em hiểu ngã phu trạm là gì ?

- Các cụm từ ta ưa ,ta thích dừng ,ta muốn hoạt động ,tôi ưa thích ..xuấi hiện liên tục có ý nghĩa gì ?

- Sự thoả mãn các cảm giác tự do của đi bộ

H: Em nhận xét gì về cách lập luận của tác giả theo trình tự nào ?

H: Từ đó t/giả muốn thuyết phục bạn đọc tin vào những lợi ích nào của việc đi bộ ?

I.Đọc và tìm hiểu chú thích

1.Đọc văn bản :

2.Chú thích:

a. Tác giả:Ru xô 1792- 1778 là nhà văn, nhà triết học, nhà hoạt động xã hội có tư tưởng tiến bộ nước Pháp thế kỉ XVIII.

b.Tác phẩm:Trích trong quyển V- quyển cuối cùng của tác phẩm Ê min hay Về g/dục (1972). Nhà văn bàn truyện g/dục một em bé từ lúc sơ sinh cho đến tuổi trưởng thành.-> Nêu lên một quan điểm muốn ngao du học hỏi, cần phải đi bộ.

c. Từ

khó:

II. Đọc-hiểu văn bản:

1. Thể loại : Nghị luận.

2. Bố cục:

- Ba đoạn mỗi đoạn là một luận điểm chính:

+) LĐ1: Đi bbộ ngao du để có tự do.

(Từ đầu->nghỉ ngơi).

+) LĐ2: Đi bộ ngao du để trau dồi tri thức. (Tiếp theo->không thể làm tốt hơn)

+) LĐ3: Đi bộ ngao du co tác dụng tốt cho sức khoẻ. ( phần còn lại)

3. Phân tích:

a.Ba luận điểm chính:

* Đi bộ ngao du được tự do:

- Ta thích đi lúc nào thì đi, thích dừng lúc nào thì dừng, bất cứ nơi nào ta thích ta lui lại đấy...Ta không bị lệ thuộc vào phương tiện đi lại hay bất cứ điều gì.

( q/sát khắp nơi ..xem tất cả ..dòng sông ..khu rừng..hang động..mỏ đá ..khoáng sản)

- Câu trần thuật,đại từ nhân xưng nói lên kinh nghiệm của bản thân trong việc đi bộ ngao du.

- Dùng đại từtác động vào lòng tin người đọc-> tác giả trực tiếp trải qua.

- Xem tất cả.. chẳng phụ thuộc..gã phu trạm..hưởng thụ tất cả tự do..con người có thể hưởng thụ

-Luận cứ p/phú, lí lẽ trình bầy xen kẽ với dẫn chứng tự nhiên. Xen kẽ giữa lí luận trừu tượng và trải nghiệm cá nhân.

=>Đi bộ thoả mãnnhu cầu tự do đem lại cảm giác thoải mái.

HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ

NỘI DUNG KIẾN THỨC CẦN ĐẠT

Hoạt động 1: HDHS đọc hiểu vă bản

( tiếp)

- Gọi HS đọc đoạn 2

H: Qua theo dõi đoạn văn thứ 2 em cho biết tác giả thu nhận được những kiến thức gì khi đi bộ ?

H: Tác giả đã sử dụng biện pháp nghệ thuật nào khi nói về kiến thức khi đi bộ

H: Qua đó em nhận thấy đi bộ ngao du đã thu nhận được những kiên thức gì bổ ích?

- GV: Cách nêu d/c dồn dập liên tiếp bằng các kiểu câu khác nhau khi thì so sánh. Đó chính là K.quả sưu tậpvốn k.thức K. học của chú học trò Ê- Min

H: Do vậy, em cho biết các biện pháp nghệ thuật T.giả đã sử dụng? Qua đó em cảm nhận được điều gì?

- GV: Đề cao K.thức thực tế, xem thường K. thức sách vở, giáo điều, khích lệ mọi người hãy đi bộ để mở mang K.thức.

H: Từ đó em hiểu những lợi ích nào của việc đi bộ ngao du được K.định?

- Gọi HS đọc đoạn 3

H: Theo em ở Đ.3, những lợi ích cụ thể nào của việc đi bộ được nói tới?

- Em hiểu đạm bạc là gì?

H: Em có nhận xét gì về câu văn, từ ngữ, biện pháp nghệ thuật ?

- Tính từ liên tiếp : khoan khoái, hân hoan, thích thú.

- So sánh 2 trạng thái T.thần khác nhau : người đi bộ ngao du với người ngồi trong xe ngựa thì buồn bã cáu

kỉnh,đau khổ…K.định lợi ích T.thần của việc đi bộ.

H: Bằng lí lẽ kết hợp với các kinh nghiệm thực tế đó,tác giả muốn bạn đọc tin vào những tác dụng nào của đi bộ?

H:Theo em sự diễn đạt bằng các cău cảm thán đã phán ánh đặc điểm nào của vân nghị luặn Ru xô &bộc lộ trạng thái tinh thần đặc biệt nào ?

- GV:Lồng cảm xúc trực tiếp của cá nhân vào lí lẽ,tràn đầy phấn khởi vui vẻ ở việc đi bộ.

H: Trình tự các luận điểm được sắp xếp như vậy có hợp lí không? Vì sao?

H: Đây là văn bản nghị luận, sau bài học này em rút ra được kết luận gì cho việc viết văn nghị luận?

H: Em hiểu gì về con ngườivà tư tưởng, tình cảm của Ru- xôqua bài học?

Hoạt động 2: HDHS tổng kết:

H: Em cảm nhận được gì về nội dung và cách lập luận của văn bản?

- Gọi h/sinh đọc ghi nhớ.

b. Đi bộ ngao du trau dồi tri thức:

- C/m: Vừa đi bộ ngao du vừa tìm hiểu quan sát nghiền ngẫm như các nhà khoa học.

- D/C:( Các sản vật đặc trưng cho khí hậuCách thức trồng trọt những đặc sản ấy, các hoa lá, các hóa thạch...)

- So sánh luận cứ chính xác, d/c dồn dập liên tiếp.

=>Kết quả sưu tập kiến thức khoa học tự nhiên.

- D/c:Triết gia phòng khách… ng/cứu tự nhiên…thứ linh tinh…tự nhiên cả. Phòng sưu tập của Ê- Min thì phong phú hơn…vua chúa…cả trái đất…đúng chỗ, sắp xếp đâu ra đấy…Đô băng tông…K.khí tốt hơn.

- So sánh,lời bình luận, câu K.định-> đề cao K.thức thực tế,xem thường K.thức sách vở giáo điều.

=>Mở mang năng lực khám phá, mở rộng hiểu biết, làm giàu trí tuệ.

c.Đi bộ ngao du có tác dụng tốt đến S.khỏe và tinh thần.

- Cminh: Sức khỏe được tăng cường. Tính khí vui vẻ…khoan khoái, hài lòng…hân hoan…đến nhà..

- D/c: bữa cơm đạm bạc…ngon lành…thích thú…bàn ăn…ngủ ngon…cái giường tồi tàn.

->Tính từ liên tiếp,so sánh, câu cảm thán.

=>K. định lợi ích của người đi bộ, nâng cao sức khỏe và T.thần. Khơi dậy niềm vui sướng, tính tình được vui vẻ.

b. Trình tự các luận điểm:

- Trình tự các luận điểm như trên là hoàn toàn hợp lí vì :

- Ru-xôluôn khao khát tự do nên ông đã đặt luận điểm về tự do lên đầu.

- Ru- xô khao khát kiến thức , học hành, vì ông không được đến trường chủ yếu tự học được từ thực tiễn nên ông đặt luận điểm trau dồi tri thức ở vị trí thứ hai.

- Cuối cùng sức khoẻ là yếu tố vô cùng quan trọng-> đặt luận điểm sức khoẻ.

- Các luận điểm rõ ràng,sắp xếp theo trình tự hợp lí, triển khai luận cứ rõ ràng phù hợp, kết hợpgiữa lí luận và thực tế sinh động.

=>Ru- xô là người giản dị, yêu thiên nhiên, yêu tự do, khao khát hiểu biết.

III. Tổng kết :

* Ghi nhớ SGK(102)

HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY

 HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ

CHUẨN KT-KN CẦN ĐẠT

GV dẫn dắt vào bài: Giáo dục luôn là mối quan tâm hàng đầu của con người. Nhà văn Ru – xô cũng đã bàn về giáo dục bằng một tác phẩm nổi tiếng: “Ê- min hay về giáo dục”. Hôm nay, chúng ta tìm hiểu tác phẩm này qua đoạn trích “Đi bộ ngao du”

- Nghe, định hướng vào bài

HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY

HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ

KIẾN THỨC CẦN ĐẠT

GHI CHÚ

HS trình bày sản phẩm chuẩn bị ở nhà bằng sơ đồ tư duy về tác giả, tác phẩm.

H: Phương thức biểu đạt của tác phẩm?

H: Nêu những luận điểm chính của văn bản ?

GV: Hướng dẫn cách đọc: cần thể hiện giọng điệu nhẹ nhàng

GV: Gọi HS đọc bài.

H: Để thuyết phục mọi người về việc đi bộ ngao du thì tác giả đã sử dụng những luận điểm nào?

GV nhận xét.

H: GV treo bảng phụ ba luận điểm của văn bản.

H: Hãy tìm những luận cứ (lí lẽ và dẫn chứng) mà tác giả sử dụng để  làm sáng tỏ cho các luận điểm trên?

GV chia lớp thành  6 nhóm để thảo luận  câu hỏi, 2 nhóm thảo luận một luận điểm.

GV nhận xét, bổ sung.

H: Em có nhận xét gì về  trình tự lập luận của tác giả? (việc sắp xếp có hợp lí không? Ta có thể thay đổi trật tự các luận điểm trên được không? Vì sao? Trật tự sắp xếp ấy phản ánh được điều gì về tác giả).

GV: Cách lập luận ấy cho thấy niềm khao khát tự do của tác giả khi từ nhỏ ông phải chịu cảnh chửi mắng, đánh đập của các ông chủ, sau đó ông mới thể hiện khoa khát trau dồi tri thức  và cách học từ  thực tiến cuộc sống .

H: Trong văn bản, tác giả sử dụng mấy đại từ nhân xưng? Sử dụng trong trường hợp nào ?

H: Việc kết hợp hai đại từ  nhân xưng như thế trong văn bản mang lại tác dụng gì ?

H: Trong bài viết, tác giả đã  thể hiện những trải nghiệm nào của mình  về cuộc sống?

H:  Qua văn bản, em hiểu gì thêm về tác giả?

GV: tác phẩm là những dòng tự thuật của tác giả về cuộc đời về suy nghĩ của chính bản thân mình

H: Những  nét nghệ thuật nào làm cho văn bản  hấp dẫn đựơc người đọc?

GV nhận xét.

H: Văn bản đã giúp em cảm nhận được những nội dung gì sâu sắc?

GV tổng hợp.

- Trình bày sản phẩm

- Xác định PTBĐ

- Nêu các luận điểm chính

- HS nghe hướng dẫn cách đọc

- 2 HS đọc văn bản.

- HS nêu các luận điểm chính.

- HS khác nhận xét bổ sung.

- HS quan sát bảng phụ.

- HS thảo luận theo nhóm

- HS  nhóm khác nhận xét bổ sung.

- HS nhận xét trình tự lập luận

- HS nhận xét trình bày trước lớp.

- HS trả lời 

Tác giả thích đi bộ để được học hỏi nghiên cứu, để tiếp thu những  tri thức từ thực tiễn sinh động của đời sống

- Khái quát

- HS khái quát những nghệ thuật trả lời trước lớp.

- HS thảo luận theo nhóm bàn trả lời.

I. Đọc, chú thích

1.Chú thích

a.Tác giả:

- Ru- xô:( 1712 – 1778)

- Là nhà văn , nhà xã hội học nổi tiếng người Pháp.

-  Ông sớm mồ côi mẹ, ít đi học, làm đủ mọi nghề để sinh sống, ông rất thèm tự do.

b.Tác phẩm:

- Trích trong quyển V của tác phẩm “Êmin hay về giáo dục”

- Văn bản viết bằng phương thức nghị luận vì tác giả dùng lí lẽ để thuyết phục về việc: muốn ngao du thì nên đi bộ.

- 3 luận điểm: (3 đoạn)

+ Đi bộ ngao du thì được tự do, tùy thích, không lệ thuộc vào ai.

+ Đi bộ ngao du thì có tác dụng để trau dồi tri thức.

+ Đi bộ ngao du có tác dụng tốt đến sức khỏe và tinh thần.

c. Từ khó.SGK/ 100, 101

2. Đọc

II. Tìm hiểu văn bản

1. Đi bộ ngao du thì được tự do, tùy thích, không lệ thuộc vào ai

+ Ưa đi lúc nào thì đi, hoạt động ít nhiều thì tùy ý

+ Quan sát khắp nơi: dòng sông, khu rừng, hốc cây

+ Chẳng phụ thuộc vào con ngựa hay gã phu trạm

2. Đi bộ ngao du thì có tác dịp để trao dồi tri thức.

+ Hiểu biết trong nông  nghiệp: biết được sản vật đặc trưng của các vùng khí hậu, biết cách trồng trọt của các sản vật đó.

+ Trong lĩnh vực tự nhiên học: sưu tầm mẫu vật, hoa lá, hóa thạch làm thành phòng sưu tập

3. Đi bộ ngao du có tác dụng tốt đến sức khỏe và tinh thần

+ Sức khỏe: ăn ngon hơn, ngủ  ngon hơn

+ Tinh thần: vui vẻ, khoan khoái, hân hoan.

-> Niềm khát khao tự do và kiến thức của tác giả.

* Nghệ thuật lập luận sinh động :

- Xen kẽ hai đại từ nhân xưng “tôi” và “ta”

Xưng “ta” khi  bàn về những lí lẽ mang tính triết lí chung

Xưng “tôi” khi bàn về những vấn đề  thuộc cảm quan  về cuộc sống qua những kinh nghiệm  từng trải  của mình.

-> Làm cho cách kể chuyện cụ thể hơn bởi vì  lí luận trừu tượng đã được kiểm chứng bằng những kinh nghiệm sống thực tế của tác giả, nên  các luận điểm thuyết phục hơn.

-> Cách kể chuyện sinh động , dễ hiểu và gần gũi hơn .

* Hình bóng của tác giả

- Tác giả là  một người giản dị, yêu tự do, yêu thiên  nhiên, gắn bó với thiên nhiên .

III. Tổng kết

1. Nghệ thuật

- Lí lẽ được kiểm chứng bởi những trải nghiệm cuộc sống.

- Giọng điệu vui tươi.

- Câu văn phóng khoáng, tự do.

2. Nội dung

- Đi bộ ngao du đem lại cảm hứng tự do tuyệt đối; bồi dưỡng nhận thức, làm giàu hiểu biết và rèn luyện sức khoẻ, tinh thần của con người.

* Ghi nhớ/ SGK/102.

HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY

HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ

KIẾN THỨC CẦN ĐẠT

GHI CHÚ

- Theo em, trong các tác dụng của việc đi bộ ngao du được trình bày trong văn bản  thì tác dụng nào là quan trọng nhất ? Vì sao ?

- Trình bày

IV. Luyện tập

HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY

HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ

KIẾN THỨC CẦN ĐẠT

GHI CHÚ

Theo em việc đi bộ của nhiều người hiện nay có giống việc đi bộ mà nhà văn đề cập hay không?

- Thảo luận, trình bày

V. Vận dụng

HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY

HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ

KIẾN THỨC CẦN ĐẠT

GHI CHÚ

- Tìm đọc tác phẩm “Ê-min hay về giáo dục”

- Trao đổi với người thân về vai trò của đi bộ qua văn bản này.

- Thực hiện ở nhà.