Giáo án Ngữ văn 6 Bài Ôn tập truyện và ký mới nhất - Mẫu giáo án số 1
Ngàysoạn:
Ngày dạy:
Tiết 117: ÔN TẬP TRUYỆN VÀ KÍ
I.Mục tiêu bài học: Giúp học sinh:
1. Kiến thức: Hình thành và củng cố những tiêu biểu sơ lược về các thể truyện và kí trong loại hình tự sự. Nhớ được nội dung cơ bản và nét đặc sắc về nghệ thuật của tác phẩm truyện và kí hiện đại đã học.
2. Kĩ năng: Luyện các kĩ năng hệ thống hoá,so sánh, tổng hợp khi chuẩn bị và học tập bài ôn tập.
3. Thái độ: Có ý thức tự giác, nghiêm túc khi ôn tập.
II. Chuẩn bị tài liệu- thiết bị dạy học:
- Giáo viên: Sách giáo viên, sách giáo khoa, giáo án.
- Học sinh: sách giáo khoa, nháp, vở ghi.
III. Tiến trình tổ chức hoạt động dạy học.
1. ổn định tổ chức:
Sĩ số:
2. Kiểm tra bài cũ:
- Kiểm tra việc chuẩn bị bài của HS
3. Dạy học bài mới
Hoạt động thầy trò |
Nội dung kiến thức cần đạt |
Hoạt động 1: Hệ thống hoá nội dung cơ bản trong những truyện kí hiện đại đã học -Yêu cầu mỗi tổ trình bày bài của mình theo mẫu - Đại diện tổ trình bày - GV đưa bảng tổng kết của mình - HS đối chiếu và nhận xét |
I. Hệ thống hoá những nội dung cơ bản trong những truyện kí hịên đại đã học: |
STT |
Tên tác phẩm hoặc đoạn trích |
Tác giả |
Thể loại |
Nội dung |
1 |
Bài học đường đời đầu tiên (Trích “Dế Mèn phiêu lưu kí”) |
Tô Hoài |
Truyện đồng thoại |
Dế Mèn tự tả chân dung, trêu chị Cốc đẫn đến cái chết của Dế Choắt. Mèn ân hận lắm. |
2 |
Sông nước Cà Mau (Trích “Đất rừng phương Nam” |
Đoàn Giỏi |
Truyện ngắn |
Cảnh sông nước Cà Mau có vẻ đẹp rộng lớn hùng vĩ đầy sức sống, hoang dã và hình ảnh cuộc sống tấp nập trù phú, độc đáo ở vùng đất tận cùng phía Nam Tổ quốc. |
3 |
Bức tranh của em gái tôi |
Tạ Duy Anh |
Truyện ngắn |
Tình cảm trong sáng hồn nhiên và lòng nhân hậu của người em gái đã giúp cho người anh nhận ra phần hạn chế ở chính mình. |
4 |
Vượt thác (Trích “Quê nội”) |
Võ Quảng |
Truyện dài |
Một đoạn trong hành trình ngược dòng sông Thu Bồn, vượt thác của con thuyền do Dượng Hương Thư chỉ huy. |
5 |
Buổi học cuối cùng (Trích truyện ngắn những vì sao) |
An-phông-xơ Đô-đê |
Truyện ngắn |
Buổi học tiếng Pháp cuối cùng của lớp học trường làng vùng An-dác bị quân Phổ Đức chiếm đóng và hình ảnh thầy giáo Ha-men qua cái nhìn và tâm trạng của chú bé học trò Phrăng. |
6 |
Cô Tô (Trích tuỳ bút) |
Nguyễn Tuân |
Kí (Tuỳ bút) |
Vẻ đẹp đảo, biển, cảnh mặt trời lên và một vài nét cuộc sống sinh hoạt của người dân Cô Tô. |
7 |
Cây tre Việt Nam (Trích bài kí - Thuyết minh cho bộ phim tài liệu Cây tre Việt Nam) |
Thép mới |
Kí - Thuyết minh phim |
Cây tre - Người bạn thân thiết của nhân dân Việt Nam, anh hùng trong lao động, anh hùng trong chiến đấu, biểu tượng cho đất nước và dân tộc Việt Nam. |
8 |
Lòng yêu nước (Trích tập bút kí Thời gian ủng hộ chúng ta) |
Ilia Ê-ren-mua |
Bút kí - Chính luận |
Lòng yêu nươc được khơi nguồn từ những vật bình thường gần gủi, từ tinh yêu gia đình, quê hương được thử thách và bộc lộ mạnh mẽ trong cộng đồng và bảo vệ Tổ quốc. |
9 |
Lao xao (Trích Tuổi thơ im lặng) |
Duy Khán |
Hồi kí - Tự truyện |
Tả, kể về các loài chim ở làng quê, qua đó thể hiện vẻ đẹp, sự phong phú của thiên nhiên làng quê và bản sắc văn hoá dân gian |
Hoạt động 2: Hệ thống hoá đặc điểm về hình thức và thể loại của truyện và kí - HS trình bàyphần chuẩn bị củatổ mình ở nhà - GV đưa ra bảng đã chuẩn bị |
II. Hệ thống hoá về đặc điểm và thể loạitruyện và kí: |
Tên tác phẩm (hoặc đoạn trích) |
Thể loại |
Cốt truyện |
Nhân vật |
Nhân vật kể chuyện |
Bài học đường đời đầu tiên |
Truyện đồng thoại |
Có: Kể theo trình tự thời gian |
- Nhân vật chính: Dế Mèn - Nhân vật phụ: Dế Choắt, chị Cốc |
- Dế Mèn - Ngôi thứ nhất |
Sông nước Cà Mau |
Truyện dài |
Không |
Ông Hai, thằng An, thằng Cò |
- Thằng An - Ngôi kể thứ nhất |
Bức tranh của em gái tôi |
Truyện ngắn |
Có: trình tự thời gian |
- Người anh, Kiều Phương |
- Người anh trai - Ngôi kể thứ nhất |
Vượt thác |
Truyện dài |
Không |
- Dượng Hương Thư cùng các bạn chèo thuyền |
- Chú bé Cục và Cù Lao - Chọn ngôi kể thứ nhất |
Buổi học cuối cùng |
truyện ngắn |
Có: Theo trình tự thời gian |
- Chú bé Phrăng và thầy giáo |
- Chú bé Phrăng - ngôi kể thứ nhất |
Cô Tô |
Kí |
Không |
- Anh hùng Châu Hoà Mãn... |
- Tác giả - Ngôi kể thứ nhất |
Cây tre Việt Nam |
Bút kí |
Không |
- Cây tre và họ hàng của cây tre |
- Giấu mình - xung ngôi thú ba |
Lòng yêu nước |
Bút kí- chính luận |
Không |
- Nhân dân các dân tộc các nước Cộng Hoà trong đất nước Liên Xô. |
-Giấu mình - Xung ngôi thứ ba |
Lao xao |
Hồi kí - tự tuyện |
Không |
- Các loài hoa, ong bướm, chim |
- Tác giả - Chọn ngôi kể thứ nhất |
- Yêu cầu HS phân biệt hai thể loại truyện và kí - HS trao đổi cặp sau đó trình bày |
GV: Bổ sung thêmmột sốdặc điểm của thể loại truyện và kí: - Đều thuộc loại hình tự sự - Khác: + Truyện phần lớn dựa voà sự tưởng tượng của tác giả. + Kí: Chú trọng ghi chép theo sự cảm nhận, đánh giá của tác giả. Như vậy: Những gì được tả và kể trong truyện không phải là hoàn toàn xảy ra, còn kí là những gì xảy ra đúng như thực tế. + Truyện: Có cốt truyện + Kí: Không có cốt truyện Lưu ý: Thực tế không có thể loại nào hoàn toàn riêng biệt, các thể loại truyện thường pha trộn, thâm nhập vào nhau. |
4.Củng cố :
GV hệ thống lại nội dung bài học
5. Hướng dẫn hs học ở nhà:
-Học bài
-Hoàn thiện bài tập 2
----------------------------------------------------------
Ngày soạn:
Ngày dạy:
Tiết 118: ÔN TẬP TRUYỆN VÀ KÍ (Tiếp)
I.Mục tiêu bài học: Giúp học sinh:
1. Kiến thức: Hình thành và củng cố những tiêu biểu sơ lược về các thể truyện và kí trong loại hình tự sự. Nhớ được nội dung cơ bản và nét đặc sắc về nghệ thuật của tác phẩm truyện và kí hiện đại đã học.
2. Kĩ năng:Luyện các kĩ năng hệ thống hoá,so sánh, tổng hợp khi chuẩn bị và học tập bài ôn tập.
3. Thái độ:Có ý thức tự giác, nghiêm túc khi ôn tập.
II. Chuẩn bị tài liệu- thiết bị dạy học:
- Giáo viên: Sách giáo viên, sách giáo khoa, giáo án.
- Học sinh: sách giáo khoa, nháp, vở ghi.
III. Tiến trình tổ chức hoạt động dạy học.
1. ổn định tổ chức:
Sĩ số:
2. Kiểm tra bài cũ:
- Kiểm tra việc chuẩn bị bài của HS
3. Dạy học bài mới
Hoạt động của thầy và trò |
Nội dung kiến thức cần đạt |
Hoạt động 3: - Yêu cầu HS trình bày - GV: Tổng kết - HS trình bày ý kiến cá nhân - HS trình bày cảm nhận cá nhân |
III. Trình bày hiểu biết, cảm nhận: 1. Những tác phẩm truyện, kí đã học để lại cho em những cảm nhận gì về đất nước, về cuộc sống và con người? - Các tuyện kí hiện đại đã giúp ta hình dung được cảnh sắc thiên nhiên tươi đẹp, phong phú, giàu có của đất nước VN ta từ Bắc đến Nam, từ biển đảo đến rừng núi, qua đó thể hiện cuộc sống tươi đẹp của con người VN trong LĐ và trong chiến đấu, trong học tập và trong mơ ước, thật giản dị, khiêm tốn, thông minh, tài hoa và rất anh hùng. - Ngoài ra một số truyện kí hiện đại nước ngoài cũng mở rộng tầm hiểu biết cho chúng ta về lòng yêu nước của nhân dân Pháp, Liên Xô trong những năm chiến đấu bảo vệ Tổ quốc (Thế kỉ 19) 2.Nhân vật nào em yêu thích và nhớ nhất trong các truyện đã học? Em hãy phát biểu cảm nhận về nhân vật ấy? |
4.Củng cố,luyện tập:
GV hệ thống lại nội dung bài học
5. Hướng dẫn hs học ở nhà:
-Học bài
-Hoàn thiện bài tập 2
-Soạn bài: Câu trần thuật đơn không có từ "là"
Giáo án Ngữ văn 6 Bài Ôn tập truyện và ký mới nhất - Mẫu giáo án số 2
Ngày soạn:
Tuần : 31
Tiết : 117
ÔN TẬP TRUYỆN và KÝ
A - Mục đích yêu cầu:Giúp học sinh
-Nhận ra được và hình thành được những hiểu biết sơ bộ về các thể loại truyện và ký trong loại hình tự sự
-Nhớ được nội dung cơ bản và những nét đặc sắc về nghệ thuật của các tác phẩm truyện, ký hiện đại đã học
B - Trọng tâm:nội dung và nghệ thuật của các văn bản đã học
C - Phương pháp:Hỏi đáp
D - Chuẩn bị:Đọc lại các văn bản đã học
E - Các bước lên lớp:
1) Ổn định lớp:
2) Kiểm tra bài cũ:Kể tên các tác phẩm (văn bản) mà em đã học và tác giả?
3) Bài mới:Giáo viên cho học sinh nêu lại tên và thể loại của tác phẩm, đoạn trích truyện, ký hiện đại đã học ở HK II
Câu 1:Giáo viên lập bảng thống kê. học sinh cùng Giáo viên xây dựng nội dung điền vào các cột trong bảng:
STT |
Tên tác phẩm |
Tác giả |
Thể loại |
Tóm tắt nội dung (đại ý) |
1 |
Bài học đường đời đầu tiên |
Tô Hoài |
Truyện (đoạn trích) |
Dế Mèn có vẻ đẹp cường tráng nhưng tính tình xốc nổi, kiêu căng. Trò đùa ngỗ nghịch của Dế Mèn đã gây ra cái chết thảm thương cho Dế Choắt. dế Mèn rút ra bài học đường đời đầu tiên cho mình |
2 |
Sông nước Cà Mau (Trích: đất rừng Phương nam) |
Đoàn Giỏi |
Truyện ngắn (trích) |
Cảnh quang độc đáo của vùng Cà Mau với sông ngòi, kênh rạch bủa giăng chi chít, rừng đước trùng điệp 2 bên bờ và cảnh chợ Năm Căn tấp nập, trù phú họp ngay trên mặt sông |
3 |
Bức tranh của em gái tôi |
Tạ Duy Anh |
Truyện ngắn |
Tài năng hội họa, tâm hồn trong sáng và lòng nhân hậu ở cô em gái đã giúp cho người anh vượt lên được lòng tự ái và tự ti của mình |
4 |
Vượt thác |
Võ Quãng |
Truyện (Đoạn trích) |
Hành trình vượt sông Thu Bồn, vượt thác của con thuyền do Dượng Hương Thư chỉ huy. Cảnh sông nước và 2 bên bờ; sức mạnh , vẻ đẹp của con người trong cuộc vượt thác |
5 |
Buổi học cuối cùng |
An-phông-xơ-đô-đê |
Truyện ngắn |
Buổi học tiếng Pháp cuối cùng của lớp học trường làng vùng an-dát bị Phổ chiếm đóng và hình ảnh thầy giáo Hame qua cái nhìn và tâm trạng của be Ph.Răng |
6 |
Cô Tô |
Nguyễn Tuân |
Ký |
Vẻ đẹp tươi sáng trong trẻo, phong phú của cảnh sắc thiên nhiên vùng đảo Cô Tô và 1 nét sinh động tấp nập, khẩn trương, nhộn nhịp của người dân trên đảo |
7 |
Cây Tre Việt Nam |
Thép Mới |
Ký |
Cây tre là người bạn gần gũi, thân thiết của nhân dân Việt nam trong cuộc sống hằng ngày, trong lao động và trong chiến đấu. Cây Tre đã trở thành biểu tượng của đất nước, dân tộc Việt nam |
8 |
Lòng yêu nước |
I-li-a-ê-ren-bua |
Tùy bút – chính luận |
Lòng yêu nước khởi nguồn từ lòng yêu những vật tầm thường, gần gũi, tình yêu gia đình, quê hương. Lòng yêu nước được thử thách và bộc lộ mạnh mẽ trong đấu tranh bảo vệ tổ quốc |
9 |
Lao xao (Trích: tuổi thơ im lặng) |
Duy Khán |
Hồi ký tự truyện (Trích) |
miêu tả các loài chim ở miền quê, qua đó bộc lộ vẻ đẹp, sự phong phú của thiên nhiên làng quê và bản sắc văn hóa dân gian |
Câu 2:Giáo viên cho học sinh lập bảng thống kê theo mẫu sau, đánh vào vị trí tương ứng ở các cột tiếp theo nếu thấy có yếu tố đó
Tác phẩm hoặc đoạn trích |
Thể loại |
Cốt truyện |
Nhân vật |
Nhân vật kể chuyện |
*Những yếu tố thường có chung ở truyện và ký:
-Truyện và phần lớn các thể ký đều thuộc loại hình tự sự. Tự sự là phương thức tái hiện bức tranh đời sống bằng tả và kể là chính. Tác phẩm tự sự đều có lời kể, chi tiết, hình ảnh về thiên nhiên, con người, xã hội, thể hiện cái nhìn và thái độ của người kể
-Truyện phần lớn được dựa vào sự tưởng tượng, sáng tạo của tác giả
-Trong truyện thường có cốt truyện, nhân vật. Còn trong ký thường có cốt truyện có khi không có cả nhân vật. Trong truyện và ký đều có người kể chuyện hay người trần thuật
Câu 3:Những cảm nhận của em về đất nước, cuộc sống và con người trong các tác phẩm
Câu 4:Nhân vật em thích và nhớ nhất? Phát biểu cảm nghĩ
4) Củng cố:Gọi học sinh đọc phần ghi nhớ
5) Dặn dò:bài học;Chuẩn bị “Cầu Long Biên – nhân chứng lịch sử”
F – Rút kinh nghiệm:
------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------