Giáo án Ngữ văn 9 Bài Sử dụng yếu tố miêu tả trong văn bản thuyết minh mới nhất

Ngày soạn:

Ngày giảng:

TIẾT 9. SỬ DỤNG YẾU TỐ MIÊU TẢ TRONG VĂN BẢN THUYẾT MINH

I. Mục tiêu bài học:

Thông qua bài học giúp học sinh hiểu đuợc:

1.Kiến thức

- T/d của y/t m/t trong vb thuyết minh: Làm cho đ/tg thuyết minh hiện lêncụ thể,gần gũi,dễ cảm nhận hoặc nổi bật gây ấn tượng.

- Vai trò của m/t trong vb thuyết minh: Phụ trợ cho việc g/t nhằm gợi lên h/ả cụ thể của đ/tg cần thuyết minh.

2. Kỹ năng:

-Rèn kỹ năng quan sát các sự vật,hiện tượng.Sử dụng ngôn ngữ m/t phù hợp trong việc tạo lập vb thuyết minh.

3. Thái độ:

- Giáo dục ý thức vận dụng, có ý thức đưa y/t mt vào vb thuyết minh.

B.Chuẩn bị tài liệu, thiết bị dạy học:

1. Giáo viên: Soạn bài ,đọc tài liệu tham khảo, tài liệu chuẩn kiến thức kĩ năng.

2.Học sinh: Đọc trước bài, chuẩn bị bài.

C. Tiến trình hoạt động dạy học:

1. ổn định tổ chức:

Kiểm diện : Sĩ số

9A

9B :

9C :

2. Kiểm tra đầu giờ:

H:Ta thường sử dụng các biện pháp nghệ thuật như thế nào trong vănbản thuyết minh?Khi sử dụng cần lưu ý điều gì? Đọc đoạn văn trong phần thân bài có sử dụng biện pháp nghệ thuật (Đối tượng thuyết minh tự chọn) ?

- Kiểm tra sự chuẩn bị bài của học sinh.

3. Bài mới:

- Năm lớp 8, chúng ta đã được tìm hiểu về yếu tố miêu tả trong văn bảntự sự và nghị luận. Vậy yếu tố này có vai trò như thế nào trong văn bản thuyếtminh và chúng ta sẽ sử dụng vào quá trình thuyết minh một đối tượng cụ thể ra sao, mời các em vào giờ học hôm nay.

HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS

KIẾN THỨC CẦN ĐẠT

Hoạt động 1. HDHS tìm hiểu y/t mt trg vb thuyết minh:

- Gọi hs đọc vb “cây chuối trong đời sống VN”

H: Nhan đề vb đề cập tới vđ gì?

H: Hãy nêu câu văn thuyết minh về đ/đ tiêu biểu của cây chuối?

H: Tìm những câu văn có chứa y/t mt cây chuối?

H: Theo em y/t mt có vai trò gì trong việc thể hiện h/a và t/d của cây chuối ?

H: Công dụng của cây chuối đã đầy đủ chưa? cần bổ sung thêm những gì?

H: Từ đó em rút ra v/tr của y/t mt trg vb TM

- Cho hs đọc ghi nhớ sgk

HĐ2. HDHS làm bài luyện tập

- Một học sinh đọc yêu cầu bài tập1.

- Làm vào vở.

- Trình bày trước lớp.

- Học sinh khác nhận xét, bổ sung.

- Một học sinh đọc yêu cầu bài tập2.

- Làm miệng trước lớp.

- Hai học sinh đọc văn bản.

H:Chỉ ra những câu miêu tả trong văn bản.

I. Tìm hiểu y/t mt trg vb thuyết minh:

1.Bài tập:

*Nhận xét:

a. Nhan đề làm toát lên vđ cần giới thiệu :

+) Đặc điểm của cây chuối

+)T/d của cây chuối trong đ/s con ng VN.

b. Những câu văn thuyết minh về đặc

điểm tiêu biểu của cây chuối:

(1)- “Đi khắp Việt Nam … núi rừng“Cây chuối rất ưa nước … cháu lũ”

(2)- “Cây chuối là thức ăn … hoa, quả!”

(3)- Giới thiệu quả chuối: Những loại chuối và công dụng của nó.

+ “Quả chuối là một món ăn ngon”

+ “Nào chuối hương … thơm hấp dẫn”

+ “Mỗi cây chuối đều cho ta một buồng chuối … nghìn quả”

+ Chuối xanh để chế biến thức ăn.

+ Chuối để thờ cúng.

c. Những câu văn có chứa y/t mt cây chuối:

  “Đi khắp Việt Nam … núi rừng”

“Không phải là quả tròn… như trứng quốc … cuốc".

“Không thiếu những buồng chuối…tận gốc cây”

=> Yếu tố miêu tả làm hiện lên đặc điểm về hình dáng , về sự phát triển của cây chuối ; gợi lên sự liên tưởng về hình ảnh, màu sắc bên ngoài của chuối. Tất cả góp phần cung cấp hiểu biết về cây chuối trong đời sống của con người VN, gây ấn tượng cho người đọc.

d. Công dụng của cây chuối trong vb chưa đầy đủ, cần bổ sung tác dụng của thân chuối( thức ăn cho động vật- cá, trâu bò...); lá chuối tươi hoặc khô( gói bánh, nem chua) ;nõn chuối,bắp chuối(làm món ăn- nộm)

VD:Thân chuối tây làm rau sống có tác dụng giải nhiệt.Thân chuối tươi có tác dụng làm phao tập bơi

- Hoa chuối thái nhỏ ăn sống, luộc

- Quả chuối tiêu xanh dùng làm thuốc chữa bệnh

- Chuối chín thái lát tẩm bột rán ăn

- Lá chuối khô dùng làm lót ổ mùa đông,gói bánh

- Củ chuối thái nhỏ xào với thịt ếch…

* KL: Yếu tố m/t làm cho đối tượng thuyết minh hiện lêncụ thể, nổi bật và gây ấn tượng cho ng đọc, làm cho bài văn thuyết minh thêm sinh động hấp dẫn.

2.Ghi nhớ sgk(25)

II.Luyện tập:

1.Bài tập 1: Bổ sung yếu tố miêu tả vào các chi tiết thuyết minh.

- Thân cây chuối thẳng và tròn như mộtcây cộttrụ mọng nước gợi ra cảmgiác mát mẻ rễ chịu.

- Lá chuối tươi xanh rờn xào xạc trong

nắng sớm.

- Quả chuối chín màu vàng vừa bắt mắt, vừa dậylên một mùi thơm ngọtngào, quyến rũ.

- Nõn chuối màu xanh non cuốn tròn như một bức thư còn phong kín đang đợi gió mở ra.

2. Bài tập 2: Chỉ ra yếu tố miêu tả trong đoạn văn sau:

- “Tách … nó có tai”

- “Chén của ta không có tai”

- “Khi mời ai … rất nóng”

3.Bài tập 3: (SGK26, 27, 28)

Văn bản “Trò chơi ngày xuân”

- “Những ngày đầu năm, … lòng người”

- “Qua sông Hồng, … mượt mà”

- “Lân được trang trí công phu,.. chạy

quanh”

-“Những người tham gia,… mỗi người”

- “Bàn cờ là sân bãi rộng,… che lọng”

- “Với khoảng thời gian nhất định,… khê”

- “Sau hiệu lệnh … đôi bờ sông”.

4. Củng cố , luyện tập:

-Vai trò của yếu tố miêu tả trong văn bản TM

5. Hướng dẫn hs về nhà:

- Học bài.

- Chuẩn bị bài:" Luyện tập sử dụng yếu tố miêu tả trong VBTM"

***************************************