Giáo án Ngữ văn 9 Bài Mùa xuân nho nhỏ mới nhất

Ngày soạn:

Ngày giảng:

TIẾT 116. MÙA XUÂN NHO NHỎ

(Thanh Hải)

I.Mục tiêu bài học:

1.kiến thức:

-Giúp HS nắm được những nét khái quát về tác giả và tác phẩm.Cảm nhận được cảm xúc của tác giả trước mùa xuân của thiên nhiên, đất trời.

2. Kĩ năng:

- Rèn kĩ năng đọc diễn cảm, cảm thụ, phân tích bài thơ.

3. Thái độ:

- Giáo dục ý thức thái độ trân trọng giá trị đích thực của thơ ca trong cuộc sống.

II. Chuẩn bị tài liệu- tbdh :

1.Giáo viên : SGK,Sgv đọc các tài liệu tham khảo liên quan,chuẩn kiến thức kĩ năng, soạn bài.

2. Học sinh : Chuẩn bị bài, đọc và trả lời câu hỏi bài tập SGK.

III. Tiến trình hoạt động dạy- học:

1. Ổn định tổ chức:

Sĩ số :

9A:

9B:

9C:

2. Kiểm tra đầu giờ: Việc chuẩn bị bài của học sinh.

H : Đọc thuộc lòng bài thơ bài thơ: Viếng lăng Bác? Phát biểu cảm nghĩ của em về bài thơ này?

3.Bài mới: GV giới thiệu bài.

- Điều trăn trở về quan niệm sống được nhà thơ Thanh Hải thể hiện qua bài: Mùa xuân nho nhỏ. Vậy quan niệm sống đó được thể hiện trong bài thơ ntn, chúng ta cùng nhau đi tìm hiểu qua bài học hôm nay.

HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS

KIẾN THỨC CẦN ĐẠT

HĐ1.HDHS đọc và tìm hiểu chú thích:

- GV hướng dẫn đọc

- HS đọc bài thơ

- Gọi HS đọc chú thích*.

H: Nêu những nét khái quát về tác giả?

H: Bài thơ được sáng tác vào thời điểm nào?

- Yêu cầu hs giải nghĩa một số từ khó SKG

HĐ2.HDHS đọc và tìm hiểu chú thích:

H: Bài thơ có thể chia làm mấy phần? Nội dung của từng phần?

H: H/ảnh mùa xuân của t/nhiên được t/giả phác họa ntn?

I. Đọc và tìm hiểu chú thích

1. Đọc:

a. Tác giả:

Thanh Hải (1930- 1980)

- Quê: Phong Điền- Thừa Thiên Huế.

- Hoạt động v/nghệ từ cuối k/chiến chống Pháp. Trong k/chiến chống Mĩ ông ở lại quê hương h/động.

b. Tác phẩm:

- Tháng 11- 1980- không bao lâu trước khi tác giả qua đời.

c.Từ khó:

II. Đọc hiểu văn bản:

1. Thể thơ, phương thức biểu đạt:

- Thơ 5 chữ

- Phương thức biểu đạt:Biểu cảm- tự sự miêu tả- nghị luận

2.Bố cục:4 phần.

- P1: Khổ thơ đầu: C/xúc trước mùa xuân của t/nhiên, đất trời.

- P2: 2 khổ tiếp theo: Cảm xúc về mùa xuân đất nước.

- P3: 2 khổ tiếp theo: Suy nghĩ và ước nguyện của nhà thơ trước mùa xuân đất nước.

- P4: Khổ cuối: Lời ca ngợi quê hương, đất nước qua làn điệu dân ca Huế.

3.Phân tích:

1. Cảm xúc trước mùa xuâncủa thiên nhiên, đất nước:

* Mùa xuân của thiên nhiên:

- Mọc…xanh

Bông hoa tím biếc

Chim chiền chiện hót

-> Đảo ngữ, tính từ chỉ màu sắc

động từ-> gợi lên vẻ đẹp, sức

sống rộn rã, âm thanh náo nức của đất

trời khi vào xuân.

* Cảm xúc của tác giả:

- Ơi, hót chi

- Từng giọt…rơi

… đưa tay hứng

-> tiếng gọi thân thương, trìu mến.

-> ẩn dụ cảm giác->sự trân trọng, say mê, náo nức, ngất ngây của t/giả khi thấy đ/trời khi vào xuân.

4. Củng cố, luyện tập:

- Đọc diễn cảm bài thơ?

- Nêu cảm nhận của em về h/ảnh đ/trời khi vào xuân được m/tả ở khổ thơ đầu?

5. Hướng dẫn về nhà:

- Học thuộc lòng bài thơ, nắm nội dung đã học và soạn tiếp phần còn lại-> Giờ sau học tiếp bài.

*********************************************

Ngày soạn:

Ngày giảng:

TIẾT 117. MÙA XUÂN NHO NHỎ

(Thanh Hải)

I.Mục tiêu bài học:

1.kiến thức:

-Giúp HS cảm nhận được cảm xúc của tác giả trước mùa xuân của đất nước và những suy nghĩ, ước nguyện của nhà thơ.

2. Kĩ năng:

- Rèn kĩ năng đọc diễn cảm, cảm thụ, phân tích bài thơ.

3. Thái độ:

- Giáo dục tình yêu , niềm tự hào về quê hương, đất nước, có khát vọng cống hiến sức mình cho đất nước.

II. Chuẩn bị tài liệu- tbdh :

1.Giáo viên : SGK,Sgv đọc các tài liệu tham khảo liên quan,chuẩn kiến thức kĩ năng, soạn bài.

2. Học sinh : Chuẩn bị bài, đọc và trả lời cõu hỏi bài tập SGK.

III. Tiến trình hoạt động dạy- học:

1. ổn định tổ chức:

Sĩ số :9A:

9B:

9C:

2. Kiểm tra đầu giờ: Việc chuẩn bị bài của học sinh.

H : Đọc thuộc lòng bài thơ Mùa xuân nho nhỏ và nêuhoàn cảnh ra đời của bài thơ ? Chia bố cục bài thơ ?

3.Bài mới: GV giới thiệu bài.

Như chúng ta đã biết nhà thơ Thanh Hải sáng tác bài thơ: Mùa xuân nho nhỏ khi ông đang lâm bệnh nặng và không bao lâu thì nhà thơ qua đời, thế nhưng cảnh vật, đất trời vào xuân đươc nhà thơ cảm nhận và m/tả thật đẹp, nó làm cho mỗi người cũng thấy náo nức, rạo rực, say mê. Vậy một mùa xuân nho nhỏ ấy còn được thể hiện ntn trong phần còn lại của bài,Vây: Hình ảnh đất nước vào xuân mới và ước mơ, khát vọng sống có ích của tác giả như thế nào? Chúng ta cùng tìm hiểu qua bài học hôm nay.

HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS

KIẾN THỨC CẦN ĐẠT

HĐ1. HDHS đọc hiểu văn bản(tiếp)

-Gọihọc sinh đọc khổ thơ 2-3

H: Hình ảnh đ/nước khi vào xuân được m/tả ntn?

H: Mối quan hệ giữa mùa xuân và người cầm súng, người ra đồng ntn?

H: Nhịp điệu của mùa xuân được tác giả miêu tả như thế nào?

H: Tác giả suy nghĩ gì về mùa xuân của đất nước ?

H: Ttác giả sử dụng các biện pháp nghệ thuật nào tronghai khổ thơ 2,3? Tác dụng của nó?

H: Trước mùa xuân của TN, đất nước, nhà thơ có tâm niệm gì?

H:Tâm niệm ấy t/hiện qua những h/ảnh nào?

H: N/xét về cách dùng từ “ta”?

H: Khát vọng làm một mùa xuân nho nhỏ của tác giả có ý nghĩa như thế nào?

H: Em hiểu t/nào về nhan đề bài thơ? Thể hiện trongbài thơ ra sao?

H: Nhận xét hiệu quả diễn đạt của điệp từ: dù là?

H:Suynghĩ của em về khổ thơ cuối?

HĐ2. HDHStổng kết:

H: Cảm nhận của em về nội dung và nghệ thuật của bài thơ ?

b.Cảm xúc trước mùa xuân của thiên nhiên, đất nước (khổ 2,3)

* Mùa xuân của đất nước:

- Người cầm súng - lộc

-> ẩn dụ- chồi non, sức sống

Người ra đồng - lộc

- Hai l/lượng tiêu biểu cho đất nước với 2 n/vụ s/xuất và chiến đấu, xây dựng và bảo vệ tổ quốc.

- Mùa xuân theo bước chân người cầm súng ra trận, che chở cho họ. Với người ra đồng, lộc trải dài nương mạ mùa xuân sinh thành, nảy nở, p/triển theo bước chân người ra đồng.

- Tất cả như hối hả,

Tất cả như xôn xao

- Đất nước…vất vả

đất nước như vì sao

->Điệp ngữ, láy,so sánh-> K/khí

khẩn trương,náo nức, rạo rực.

-> Nhân hóa- đất nước vất vả, gian lao,h/ảnh so sánh- ca ngợi vẻ đẹp diễm lệ, trường tồn, biểu thị niềm tin vào tương lai của đất nước.

2.Suy nghĩ và ước nguyện của nhà thơ (khổ 5,6)

- Ta làm con chim hót

…Một cành hoa

…một nốt trầm

-> điệp, ẩn dụ-> xin góp mình như 1 nét, 1 chi tiết nhỏ trong cái mênh mông của t/nhiên, 1 nốt trầm trong bản ḥòa ca của dân tộc-> khát vọng ḥòa nhập vào c/sống của đất nước, cống hiến phần tốt đẹp dù nhỏ bé của mình cho c/đời chung, cho đ/nước.

- Ta: vừa là chỉ số ít mang sắc thái t/trọng, kiêu hãnh. Ta vừa là từ chỉ số ít, vì vậy vừa nói lên được niềm riêng, vừa nói được cái chung.

- Một mùa xuân nho nhỏ

Lặng lẽ dâng cho đời

-> Ẩn dụ- thể hiện k/vọng sống đẹp, sống với tất cả sức sống tươi trẻ của mình nhưng rất khiêm nhường là 1 mùa xuân nhỏ góp vào mùa xuân lớn của đất nước, của cuộc đời chung.

- Dù là… -> điệp từ- như 1 lời k/định để dặn dò mình: cần kiên trì, vượt qua t/thách của t/gian, tuổi già,bệnh tật

* Khổ thơ cuối:

+ Kết thúc bằng 1 âm điệu mênh mang, tha thiết, biểu lộ niềm tin yêu của t/giả vào c/đời, vào đất nước qua những giá trị bền vững.

III. Tổng kết:

1. ND: Bài thơ t/hiện ước nguyện chân thành, tha thiết muốn được gắn bó dâng hiến cho cuộc đời, cho đất nước.

2. NT: Thể thơ 5 chữ, nhịp điệu trong sáng, thiết tha, gần gũi với dân ca, giàu hình ảnh.

4. Củng cố, luyện tập:

- Phát biểu cảm nghĩ của em về bài thơ ?

- Đọc thuộcvà iễn cảm vàdễn cảm bài thơ?

- Viết 1 đoạn văn cảm nhận về1 khổ thơ mà em thích.

5. Hướng dẫn về nhà:

- Nắm ND và NT của bài thơ.

-Đọc trướctrả lời các câu hỏi bài tập SGK: NL về 1 tác phẩm truyện…

**************************************