Ngày soạn:
Ngày giảng:
TIẾT 150. ÔN TẬP TIẾNG VIỆT (TIẾP TIẾT 137)
I. Mục tiêu bài học:
1. Kiến thức:
-Giúp HShệ thống hóa các vấn đề đă học về:
- Liên kết câu và LK đoạn.
- Nghĩa tường minh và hàm ý.
2. Kĩ năng:
-Củng cố kĩ năng sử dụngcác phép liên kết câu và liên kết đoạn văn sử dụng hàm ý trong viết văn trong giao tiếp.
3. Thái độ:
- Có ý thức học tập, rèn các kĩ năng giao tiếp tiếng Việt.
II. Chuẩn bị tài liệu- tbdh :
1.Giáo viên : SGK,Sgv đọc các tài liệu tham khảo liên quan,chuẩn kiến thức kĩ năng, soạn bài.
2. Học sinh : Chuẩn bị bài, đọc và trả lời các câu hỏi bài tập SGK.
III. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy- học:
1. ổn định tổ chức:
Sĩ số :
9A:
9B:
9C:
2. Kiểm tra15phút:
Đề bài:Viết đoạn văn giới thiệu truyện ngắn Bến quê của Nguyễn Minh Châu trong đó có sử dụng khởi ngữ và thành phần tình thái ? gạch chân 2 thành phần đó ?
Đoạn văn:Nguyễn Minh Châu là một trong những cây bút văn xuôi tiêu biểu của nền văn học thời kì kháng chiến . Sau năm 1975 nhà văn có những chuyển biến về tư tưởng và nghệ thuật trong phong cách sáng tác góp phần đổi mới văn học nước nhà. Về đề tài tư tưởng “Bến quê” là một trong những truyện ngắn tiêu biểu cho sự đổi mới trong sáng tác của nhà văn. Dường như Nguyễn Minh Châu muốn gửi đến người đọc một thông điệp: cầntránh xa những vòng vèo , chùng chình trong cuộc đời để hướng tới những giá trị bình dị, gần gũi, đích thực mà bền vững của cuộc sống.
3.Bài mới:GV giới thiệu bài.
- Để củng cố kiến thức về các phép liên kết , nghĩa tường minh và hàm ý. Giờ học này chúng ta sẽ tiến hành ôn tập .
|
HĐ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH |
NỘI DUNG KIẾN THỨC CẦN ĐẠT |
|
HĐ1. HDHS củng cố kiến thức về liên kết câu và liên kết đoạn văn: H: Để tạo lập được văn bản mạch lạc trôi chảy chúng ta cần làm gì ? H:Thế nào là liên kết về nội dung? H:Thế nào là liên kết về hình thức ? - Yêu cầu hs đọc và xác định yêu cầu bài tập. H: Xác định được các phép liên kết. - Gọi hs đọc đoạn văn và chỉ ra các phép liên kết được sử dụng trong đoạn văn. HĐ3. HDHS ôn tập về nghĩa tường minh và hàm ý: H: Nêu khái niệm nghĩa tường minh và hàm ý ? - GV hướng dẫn hs làm các bài tập SGK. H: Tìm hàm ý câu in đậm? H: Tìm hàm ýcác câu in đậm? Hàm ý được tạo bằng cách cố ý vi phạm p/châm hội thoại nào? |
II. Liên kết câu và LK đoạn: 1. Lí thuyết: * Liên kết về nội dung và hình thức - Liên kết nội dung: + Các câu trong đoạn phải phục vụ chủ đề chung của đoạn, các đoạn phải phục vụ chủ đề chung của bài văn. + Các câu và đoạn văn phải được sắp xếp theo một trình tự hợp lí. - Liên kết hình thức: Các câu và đoạn vănthường được liện kết cho mạch lạc bởi các phép liên kết: + Phép lặp. + Phép đồng nghĩa, trái nghĩa và liên tưởng. + Phép thế. + Phép nối. 2.Bài tập : BT1:a. Nhưng, nhưng rồi, và-> phép nối. b. Cô bé-> phép lặp; cô bé- nó -> phép thế. c. Thế- bây giờ cao sang rồi thì để ý đâu đến bọn chúng tôi nữa -> phép thế. Bài tập 2( 110) trong đề kiểm tra 15 phút 3.Bài tập 3: - Sử dụng kết quả viết ngắn của bài tập 2, phần 1. Phép liên kết: câu 2 và câu 2 => phép thế nhà văn-NMC. Câu 2 câu 3-> phép lặp tư tưởng-tư tưởng Câu 4 và câu 3 phép thế .nhà văn- NMC. Câu 4 và câu 1 -> phép lặp: NMC- NMC. III. Nghĩa tường minh và hàm ý: 1. Lí thuyết: - Nghĩa tường minh: là phần thông báo đc diễn đạt trực tiếp bằng từ ngữ trong câu . - Hàm ý là phần thông báo tuy không được diễn đạt trực tiếp bằng từ ngữ trong câu nhưng có thể suy ra từ những từ ngữ ấy. - Điều kiện sử dụng hàm ý : Người nói, người viếtcó ý thức đưa hàm ý vào câu nói. -Người nghe, người đọc có năng lực giải đoán hàm ý. 2. Luyện tập: Bài tập 1: - Ở dưới ấy các nhà giàu chiếm hết cả chỗ rồi -> nói bằng hàm ý: địa ngục là chỗ của các ông (nhà giàu). Bài tập 2: a- Tớ thấy họ ăn mặc đẹp - đội bóng huyện chơi không hay hoặc tôi không muốn bình luận về việc này. -> Phương châm quan hệ. b- Tớ báo cho Chi biết rồi -> hàm ý : tớ chưa báo cho Nam và Tuấn. -> phương châm về lượng. |
4.Củng cố, luyện tập:
H: Nêu các phép liên kết ?Thế nào là nghĩa tường minh và hàm ý ?
- Nêu ví dụ ?
5.Hướng dẫn về nhà:
- Ôn lại những nội dung đã học, xem trước bài: Hợp đồng.
- Đọc và trả lời các hàm câu hỏi sgk.
*********************************************
