Ngày soạn:
Ngày giảng:
TIẾT 113. CÁCH LÀM BÀI VĂN NGHỊ LUẬN VỀ
MỘT VẤN ĐỀ TƯ TƯỞNG, ĐẠO LÍ
I.Mục tiêu bài học:
1.kiến thức:
- Giúp HSnắm được cách làm bài về một vấn đề tư tưởng, đạo lí (tìm hiểu đề tìm ý và lập dàn bài)
2. Kĩ năng:
-Rèn kĩ năng làm bài văn nghị luận về một vấn đề tư tưởng đạo lí.
3. Thái độ:
- Thái độ học tập nghiêmtúc, có ý thức rèn kĩ năng làm bài nghị luận về một vấn đề tư tưởng đạo lí.
II. Chuẩn bị tài liệu- tbdh :
1.Giáo viên : SGK,Sgv đọc các tài liệu tham khảo liên quan,chuẩn kiến thức kĩ năng, soạn bài.
2. Học sinh : Chuẩn bị bài, đọc và trả lời câu hỏi bài tập SGK.
III. Tiến trình hoạt động dạy- học:
1. Ổn định tổ chức:
Sĩ số :
9A:
9B:
9C:
2. Kiểm tra đầu giờ: Việc chuẩn bị bài của học sinh.
H : Thế nào là nghị luận về một vấn đề tư tưởng đạo lí ?yêu cầu về nội dung và hình thức bài nghị luận về vấn đề tư tưởng đạo lí ?
3.Bài mới: GV giới thiệu bài.
- Chúng ta đang được học về dạng văn NL xã hội với kiểu bài NL về sự việc hiện tượng trong đ/sống và bước đầu tìm hiểu bài văn NL về 1tư tưởng, đạo lí. Giờ học hôm nay sẽ giúp các em nhận diện về dạng đề và cách làm kiểu bài NL về 1 vấn đề tư tưởng, đạo lí. Chúng ta cùng tìm hiểu bài.
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS |
KIẾN THỨC CẦN ĐẠT |
HĐ1. HDHS tìm hiểu đề bài nghị luận về một tư tưởng dạo lí: - HS đọc SGK H: Các đề trên có điểm gì giống nhau? Kể rõ sự giống nhau đó? - Yêu cầu học sinh tự đặt một số đề bài tương tự. HĐ2. HDHS tìm hiểu cách làmbài nghị luận về một tư tưởng dạo lí: - Gọi hs đọc đề bài. H: Với đề bài trên ta chọn kiểu bài nào? H: Nội dung cần nghị luận là gì? Phân tích đề bài trên? H: Muốn làm bài cần có những tri thức gì? H: Khi làm cần phải có những ý gì? H: Dựa vào phần dàn ý đại cương SGK để xây dựng dàn ý chi tiết cho đề bài trên? H: xác định các nội dung cần nghị luận cho từng phần ? H: Rút ra nhận xét về cách viết mở bài; cách viết thân bài; cách viết kết bài? H: Rút ra cách làm bài bài văn Nl về 1 tư tưởng, đạo lí? - HS đọc SGK. |
I. Đề bài nghị luận về 1 tư tưởng, đạo lí: 1. Bài tập:. 2. Nhận xét: * Điểm khác nhau: - Các đề 1, 3, 10 là đề có mệnh lệnh, - Còn các đề khác là dạng đề chìm, tuy vậy sự khác nhau của các đề này là không lớn lắm. *Điểm giống nhau: +) Cùng là đề bài nghị luận về một vấn đề tư tưởng đạo lí. +) Cùng một yêu cầu khi làm bài: phải vận dụng giải thích, chứng minh hoặc bình luận(tức nhận định, đánh giá) tư tưởng, đạo lí nêu trong đề, bày tỏ suy nghĩ đánh giá của mình về tư tưởng ấy, đạo lí ấy. II. Cách làm bài NL về một tư tưởng, đạolí: 1. Đề bài: Suy nghĩ về đạo lí: “Uống nước nhớ nguồn” a. Tìm hiểu đề và tìm ý: - Kiểu bài: suy nghĩ- giải thích, bình luận, chứng minh (thể hiện sự hiểu biết, đánh giá) - ND: câu tục ngữ: “uống nước nhớ nguồn” + Tri thức cần có: Hiểu biết về tục ngữ VN;vận dụng các tri thức đời sống. + Giải thích nghĩa đen, nghĩa bóng. + ND câu tục ngữ t/hiện truyền thống đạo lí gì của người VN. + Ngày nay đ/lí ấy có ý nghĩa ntn? + Bình luận mỏ rộng. b. Lập dàn ý: 1. Mở bài: Giới thiệu câu t/ngữ và ND của nó: đạo lí làm người, đạo lí cho toàn xã hội. 2.Thân bài: * Giải thích câu tục ngữ: - Nước ở đây là ǵì? Các nghĩa của nước? - Uống nước có là gi? - Nguồn nên hiểu ntn? Cụ thể ND của nguồn? - Nhớ nguồn là làm ntn? Cụ thể hóa ND của nguồn? * Nhận định đánh giá: - Câu tục ngữ đã nêu đao lí làm người. - Câu tục ngữ nêu truyền thống tốt đẹp của d/tộc. - Câu t/ngữ nêu lên 1 nên tảng tự duy trì và phát triển của xã hội. - Câu tục ngữ là lời nhắc nhở đối với những ai vô ơn. - Câu tục ngữ k/khích mọi người cống hiến cho đất nước, dân tộc. 3. Kết bài: Khẳng định câu tục ngữ thể hiện 1 nét đẹp truyền thống của con người VN. c. Viết bài: - Đọc phần viết mở bài (SGK) – kết bài. - Nhóm 1: viết ý 1Phần thân bài. Nhóm 2: viết ý 2 d. Đọc và sửa chữa: - Đại diện các nhóm lên trình bày. - Nhận xét bổ sung. 2. Kết luận: * Ghi nhớ: SGK/54 |
4. Củng cố. luyện tập:
- Các bước làm bài nghị luận về một vấn đề tư tưởng đạo lí?
- Nêu dàn ý chung của bài văn NL về 1 t/tưởng, đ/lí.
5. Hướng dẫn về nhà:
- Viết hoàn thiện cả bài của đề văn trên.
- Lập dàn ý: 1 trong 10 đề của các trang 51, 52 SGK.
********************************************