Ngày soạn:
Ngày giảng:
TIẾT 161. BẮC SƠN
(Nguyễn Huy Tưởng)
I. Mục tiêu bài học:
1. Kiến thức:
- Hiểu đặc trưng cơ bản của thể loại kịch.Tình thế cách mạng khi cuộc khởi nghĩa Bắc Sơn xảy ra và nghệ thuật viết kịch của Nguyễn Huy Tưởng.
2. Kĩ năng:
- Rèn kĩ năng Đọc hiểu một vb kịch.
3. Thái độ:
-Bồi dưỡng t/y nước, hiểu ý nghĩa của cuộc cách mạng.
II. Chuẩn bị tài liệu- tbdh :
1.Giáo viên : SGK,Sgv đọc các tài liệu tham khảo liên quan,chuẩn kiến thức kĩ năng, soạn bài.
2. Học sinh : Chuẩn bị bài ngoài: lập bảng thống kê tác phẩm văn học nước ngoài.
III. Tiến trình hoạt động dạy- học:
1. ổn định tổ chức:
Sĩ số :
9A:
9B:
9C:
2. Kiểm tra đầu giờ:
- Tóm tắt một văn bản nước ngoài mà em yêu thích ?
3.Bài mới:
Những năm đầu cuộc kháng chiến chống Pháp, phong trào cách mạng của nhân dân còn non trẻ. Nhiều người dân chưa nhận thức đúng đắn về con đường cách mạng nên vẫn còn nghi ngại và đứng ở vị trí trung gian. Cán bộ cách mạng trên con đường hoạt động còn gặp nhiều gian khổ hiểm nguy. Bằng sự kiên trì giác ngộ những người dân đã bước từ vị trí trung gian về phía CM. Vở kịch Bắc Sơn đã dựng lại những tháng ngày gian khổ của cách mạng Việt Nam ấy.
|
HĐ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH |
NỘI DUNG KIẾN THỨC CẦN ĐẠT |
|
HĐ 1. HDHS đọc và tìm hiểu chú thích: - Gv hướng dẫn đọc - GV đọc mẫu. Y/c hs đọc phân vai - Gọi hs tóm tắt các lớp kịch. H :Nêu những hiểu biết của em về t/g và h/c ra đời của t/p ? HĐ 2. HDHS đọc -hiểu văn bản: - Xác định thể loại H : Em biết gì về thể loại kịch ? - GV nhắc lại các khái niệm xung đột, hành động trong kịch. - Gọi HS: phát hiện xung đột và hành động kịch trong các lớp kịch này. - Thuật lại diễn biến sự việc và hành độngkịch ở hồi bốn. H: Trong các lớp kịch này, tác giả đã xây dựng được một tình huống bất ngờ, gay cấn. Đó là tình huống nào? H: Tình huống ấy có tác dụng như thế nào trong việc thể hiện xung đột và phát triển hành động kịch? |
I. Đọc và tìm hiểu chú thích: 1. Đọc, tóm tắt: 2. Chú thích: a.Tác giả : Nguyễn Huy Tưởng (1912-1960). - Quê : Dục Tú- Đông Anh- Hà Nội. - Ông là mộttrong những nhà văn chủ chốt của nền văn học cách mạng. b.Tác phẩm : - Kịch Bắc Sơn đc sáng tác và đưa lên sân khấu năm 1946. Vở kịch ra đời trong không khí sôi nổi của cuộc k/c chống thực dân Pháp. c. Từ khó: SGK II. Đọc hiểu văn bản: 1. Thể loại : Chính kịch - Khái niệm « kịch » :SGK 2. Bố cục: - Hồi 4 gồm 2 lớp kịch: Lớp 2 và lớp 3. +) Lớp 2:Thơm bình tĩnh cứu 2 cb CM. +)Lớp3: Cuộc đối thoại của Thơm- Ngọc. 3. Phân tích: a.Xung đột và tình huống kịch: -Xung đột: lực lượng cách mạng và kẻ thù (trong nội tâm: Thơm, bà cụ Phương; trong sự đối đầu giữa Ngọc với Thái, Cửu; trong hoàn cảnh cuộc khởi nghĩa bị đàn áp, kẻ thù truy lùng chiến sĩ cách mạng). - Tình huống căng thẳng, bất ngờ: Thái, Cửu trốn Ngọc lại chạy vào nhà Ngọc - Thơm, buộc Thơm phải có sự lựa chọn dứt khoát và Thơm thấy rõ bộ mặt phản động của chồng. => Tình huống tạobước ngoặttrong nhân vật thơm. |
3.Củng cố luyện tập:
H: Tóm tắt kịch Bắc Sơn?Nêu ý nghĩa của tình huống tạo xung đột kịch?
4. Hướng dẫn học ở nhà:
- Học bài cũ .
- Chuẩn bị: Bắc Sơn (tiếp)
*****************************************
Ngày soạn:
Ngày giảng:
TIẾT 162. BẮC SƠN (TIẾP)
(Nguyễn Huy Tưởng)
I. Mục tiêu bài học:
1.Kiến thức: Giúp hs: hiểu đặc trưng cơ bản của thể loại kịch.Tình thế cách mạng khi cuộc khởi nghĩa Bắc Sơn xảy ra và nghệ thuật viết kịch của Nguyễn Huy Tưởng.
2. Kĩ năng:
- Rèn kĩ năng đọc- hiểu một vb kịch, phân tích tình huống kịch, nhân vật trong kịch.
3.Thái độ:
- Có t/y nước, hiểu ý nghĩa của cuộc cách mạng.
II. Chuẩn bị tài liệu- tb dạy- học :
1. Chuẩn bị của GV:
- Đọc kiến thức kĩ năng, tài liệu tham khảo, giỏo ỏn ,SGK.
2. Chuẩn bị của HS : Chuẩn bị bài,trả lời câu hỏi đọc hiểu sgk.
III. Tiến trình hoạt động dạy- học:
1. ổn định tổ chức:
Sĩ số :
9A:
9B:
9C:
2. Kiểm tra đầu giờ:
Tóm tắt kịch, nêu tìh huống tạo sung đột kịch?
3.Bài mới:
Giờ học này chúng ta học tiếp vở kịch bặc Sơn.để thấy được diễn biến hành động và sự chuyển đổi nhận thức của nhân vật Thơm.
|
HĐ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH |
NỘI DUNG KIẾN THỨC CẦN ĐẠT |
|
HĐ 1. HDHS đọc - hiểu văn bản (tiếp) H:Phân tích tâm trạng và hành động của nhân vật Thơm. (chú ý: hoàn cảnh của nhân vật, tâm trạng và thái độ của Thơm với chồng, hành động của cô cứu Thái, Cửu). H: Nhân vật Thơm đc đặt trong h/c ntn để tạo bước ngoặt về hành động? H: Thơm day dứt ân hận nhât về điều gì? H: Thơm có suy nghĩ ntn về Ngọc? H: Nhân vật Thơm đã có biến chuyển như thế nào trong các lớp kịch này? H: Ý nghĩa của sự biến chuyển ấy? H: Bằng những thủ pháp nào tác giả đã để cho nhân vật Ngọc bộc lộ bản chất của y và đó là bản chất gì? H: Những nét nổi rõ trong tính cách của Thái, của Cửu là gì? H: Nhận xét về nghệ thuật viết kịch của Nguyễn Huy Tưởng trong các lớp kịch này (chú ý các phương diện xây dựng tình huống, tổ chức đối thoại, biểu hiện tâm lí và tính cách nhân vật). HĐ2. HDHS tổng kết |
b.Tâm trạng và hành động của Thơm: - Thơm là vợ Ngọc - một nho lại trong bộ máy cai trị của Pháp. Được chồng chiều chuộng, cô đứng ngoài phong trào khi cuộc khởi nghĩa nổ ra – dù cha và em trai tích cực tham gia k/c. - Thơm quý trọng ông giáo Thái – cán bộ CM đến củng cố phong trào. - Khi lực lượng bị đàn áp, cha và em hi sinh, Thơm ân hận, càng bị giày vò khi Ngọc làm tay sai dẫn Pháp về đánh úp lực lượng -Hoàn cảnh: Cuộc khởi nghĩa bị đàn áp, cha và em hi sinh, mẹ bỏ đi, Ngọc dần lộ rõ bộ mặt Việt gianbằng số tiền thưởng. - Ngọc sẵn sàng dễ dàng thoả mãn nhu cầu ăn diện của vợ. - Sự day dứt, ân hận của Thơm: Hình ảnh người cha (những lời cuối, trao súng cho Thơm), em trai hi sinh, mẹ điên... luôn ám ảnh tâm trí cô. - Sự băn khoăn, nghi ngờ đối với Ngọc ngày càng tăng (đối thoại ở lớp III). -Một tình huống bất ngờ buộc cô phải lựa chọn thái độ dứt khoát: Thái và Cửu bị Ngọc truy lùng, chạy nhầm vào chính nhà Thơm. - Thơm phải che giấu Thái và Cửu trong buồng của mình; luồn tắt rừng suốt đêm để báo tin cho quân du kích kịp thời đối phó. *Tác giả khẳng định: Cách mạng không thể bị tiêu diệt, nó vẫn có thể thức tỉnh quần chúng, cả với những người ở vị trí trung gian. c.Các nhân vật Ngọc, Thái, Cửu: *Ngọc: nho lại, nuôi tham vọng ngoi lên để thoả mãn ham muốn địa vị, quyền lực và tiền tài. -Bản chất Việt gian, truy lùng chiến sĩ cách mạng; cố che giấu vợ bản chất và hành động của mình bằng việc chiều chuộng vợ nhưng tâm địa vẫn cứ lộ ra. *Tính cách nhất quán nhưng không đơn giản. *Thái - Cửu: nhân vật phụ, xuất hiện trong chốc lát. -Thái: bình tĩnh, sáng suốt, củng cố được lòng tin của Thơm vào cách mạng. - Cửu: hăng hái nhưng nóng nảy, thiếu sự chín chắn; nghi ngờ Thơm, định bắn cô; cuối cùng hiểu và tin cô c.Nghệ thuật kịch: - Thể hiện xung đột: +Đối đầu giữa Ngọc với Thái, Cửu. +Nội tâm Thơm: dẫn đến bước ngoặt quan trọng -Xây dựng tình huống: éo le, bất ngờ, bộc lộ rõ xung đột và thúc đẩy hành động kịch phát triển. - Ngôn ngữ đối thoại: + Nhịp điệu, giọng điệu phù hợp với từng đoạn của hành động kịch (lớp II). + Đối thoại bộc lộ rõ nội tâm, tính cách nhân vật. III. Tổng kết : * Ghi nhớ :SGKT167 |
3.Củng cố, luyện tập:
H: Diễn biến tâm trạng và hành động của nv Thơm?Nhận xét của em về nhân vật Ngọc?
4. Hướng dẫn học ở nhà:
- Học bài cũ phân tích các nhân vật trong kịch “ Bắc Sơn”
- Chuẩn bị: Tổng kết tập làm văn.
***************************************************
