Dàn ý chi tiết đề phân tích: Thân em như con hạc đầu đình Muốn bay không cất nổi mình mà bay
A, Mở bài:
-Nêu đôi nét về ca dao dân ca Việt Nam, đặc biệt là những nét đặc sắc của những bài ca dao than thân
-Nêu và trích dẫn nguyên bài ca dao cần phân tích.
Thân em như con hạc đầu đình
Muốn bay không cất nổi mình mà bay
Có thể nói trong kho tàng ca dao dân của nước ta thì hình ảnh con cò, con hạc là một hình ảnh rất hay và đi vào trong những câu hát thật dung dị và gần gũi. Trong đó thì hình ảnh con hạc tuy chiếm số lượng ít hơn hình ảnh con cò, nhưng những bài ca dao đó lại rất đặc sắc.
B, Thân bài:
-Giải thích
+Con hạc đầu đình là một vật dụng để thờ cúng, chất liệu thường được làm bằng gỗ hay bằng đồng, được đặt ở nơi đền, miếu, đình, chùa…
–Hình ảnh của những con hạc ấy rồi tác giả dân gian ngẫm đến thân phận của mình, người phụ nữ thấy có những nét tương đồng.
>>>Con hạc ở đầu đình kia có cánh đó nhưng dẫu có muốn bay thì cũng không thể cất nổi mình mà bay. Lấy chuyện của con hạc đầu đình quanh năm ngày tháng dù thời tiết khắc nghiệt như thế nào đi chăng nữa thì cũng cứ phải đứng đó.
+ Và trong suốt cuộc đời, người phụ nữ phải cắn răng chịu đựng bao đau thương, tủi nhục. Nếu như người phụ nữ có thở than thì tiếng thở than của họ cũng không thể thấu tới trời xanh.
-Bàn luận:
Những người phụ nữ xưa, họ sống trong xã hội đầy những bất công, khi mà người phụ nữ phải sống trong những quy tắc, luật lệ có thể vô lý. Có khi ngay cả những tình cảm cũng sẽ bị những quy tắc vô lý mà xã hội đó áp đặt, khiến cho người phụ nữ càng trở lên đau khổ.
+Dường như sự luẩn quẩn, nghiệt ngã của số phận trói buộc họ, khó bề thoát khỏi. Cho dù họ có có hết sức có muốn vùng dậy để cắt đứt, phá bỏ những xiềng xích vô hình ấy thì cũng không dễ dàng gì. Câu ca dao thật hay và ý nghĩa chứa đựng niềm khát khao tự do cháy bỏng và một nỗi bất bình sâu sắc.
>>> Những bài ca dao như đã gói trọn những tâm tư của người phụ nữ. Đặc biệt là trong các bài ca dao than thân đó là những bài ca dao trên là tiếng nói than thân trách phận của người phụ nữ dưới chế độ phong kiến hà khắc xưa kia.
+ Nhân vật được nói đến không phải là một cá nhân cụ thể mà là trăm ngàn phụ nữ cùng chung cảnh ngộ, cuộc đời giống như chuỗi bi kịch kéo dài.
+Ở họ có thể hạnh phúc chỉ là một cái gì đó rất mơ hồ, khó hình dung và càng khó mà đạt được và nó chỉ giống như bong bóng xà phòng, đẹp đó nhưng mong manh và dễ vỡ.
C, Kết bài
Ca dao được sáng tác bởi nhiều tác giả dân gian khác nhau, ở những thời kỳ khác nhau, trên những vùng đất khác nhau. Gặp trong những cảnh ngộ đắng cay, người nông dân xưa hay liên hệ số phận mình với một hình ảnh tương tự nào đó, thế là một câu ca dao ra đời! Câu ca dao ấy như vừa chất chứa những tâm tư, vừa ghi lại dấu ấn thực tế cuộc sống của người sáng tác. Những tấm lòng đồng cảm tự nhiên không hẹn mà gặp, cái chung của số phận người phụ nữ đã làm cho những câu ca dao gặp nhau ở cùng một nội dung ý nghĩa.
Phân tích: Thân em như con hạc đầu đình Muốn bay không cất nổi mình mà bay 1
Tác giả dân gian luôn ưu ái dành một phần không hề nhỏ cho những người phụ nữ xưa để nói về tâm sự tình cảm của bản thân họ. Trong đó có câu:
Thân em như hạc đầu đình
Muốn bay không cất nổi mình mà bay
Trong câu đầu tiên tác giả đã sử dụng biện pháp tu từ so sánh. “thân em” chính là những người phụ nữ xưa trong xã hội phong kiến. Người ta so sánh người phụ nữ như “ con hạc đầu đình” . Con hạc đó là vật dụng thường để đầu đình hay dùng để thờ cúng trong đền chùa. Hạc thường làm bằng gỗ hay đúc bằng đồng. Mặc dù con hạc không bị trói buộc nhưng “ Muốn bay không cất nổi mình mà bay” . Không thể thoát khỏi chỗ đứng hiện tại. Họ dùng hình ảnh tương đồng để so sánh thân phận người phụ nữ xưa. Không thể thoát khỏi xã hội phong kiến xưa dù cho mình bị chịu nhiều áp bức, khổ tâm.
Câu ca dao là nỗi niềm người phụ nữ dưới chế độ phong kiến lúc bấy giờ. Người phụ nữ không được hưởng chế độ bình đẳng. Họ luôn chịu sự áp đặt của gia đình, không được họ chữ, đôi khi bị gán đi trả nợ, làm lụng vất vả…, hàng trăm thân phận bạc bẽo. Người phụ nữ dưới thời phong kiến không thể thoát khỏi cũng không thể vùng vẫy.Câu ca dao còn thể hiện ước mơ , khao khát tự do của những người phụ nữ xưa.
Bài ca dao là một tâm sự đầy ý nghĩa và sâu sắc. Từ đó ta thêm yêu thương và quý trọng người phụ nữ nhiều hơn
Phân tích: Thân em như con hạc đầu đình Muốn bay không cất nổi mình mà bay 2
Tác giả dân gian xưa thật tinh tế khi đã chọn lựa được một hình ảnh so sánh có khả năng gợi cảm và liên tưởng rất cao. Con hạc đầu đình chính là một trong những vật dụng để thờ, thường được làm bằng gỗ hay bằng đồng, được đặt ở nơi đền, miếu, đình, chùa… Và dường như người phụ nữ xưa đã nhìn những con hạc ấy rồi ngẫm đến thân phận của mình, người phụ nữ thấy có những nét tương đồng. Chính vì thế mà câu ca dao sau đã ra đời
“Thân em như con hạc đầu đình
Muốn bay không cất nổi mình mà bay”
Và con hạc đầu đình kia dẫu có muốn bay thì cũng không thể cất nổi mình mà bay. Có thể nói rằng trong suốt cuộc đời, người phụ nữ phải cắn răng chịu đựng bao đau thương, tủi nhục biết bao nhiêu. Và dường như nếu có thở than thì tiếng thở than của họ cũng không thể thấu tới trời xanh. Có thể thấy được rằng chính cái vòng luẩn quẩn, nghiệt ngã của số phận trói buộc họ, và có lẽ họ rất khó bề thoát khỏi. Và cho dù rằng là bản thân họ có muốn vùng dậy để cắt đứt và cứ như mọi thứ đã bị phá bỏ những xiềng xích vô hình ấy thì cũng không dễ dàng gì. Có lẽ câu ca dao đặc sắc này như lại chứa đựng niềm khát khao tự do đến cháy bỏng và đó như là một nỗi bất bình sâu sắc.
Có thể nhận định rằng những bài ca dao trên là tiếng nói than thân trách phận của người phụ nữ dưới chế độ phong kiến quá đỗi hà khắc xưa kia. Quả thực nhân vật như đã không phải là một cá nhân cụ thể, có tên tuổi, ngoại hình,… mà đó dường như chính là trăm ngàn phụ nữ cùng chung cảnh ngộ, cuộc đời giống như chuỗi bi kịch kéo dài. Có lẽ trong họ thì hạnh phúc có lúc lại thật đơn giản nó như chỉ là một cái gì đó nó rất mơ hồ, khó hình dung và càng khó mà đạt được.
Những bài ca dao là những viên ngọc quý, những nỗi lòng được phô ra để nói lên tâm trạng của những con người bình dân xưa kia. Và họ như cũng đã tìm được những hình ảnh trong thực tế tự nhiên để có thể nói lên tâm trạng thương cho thân phận của chính họ. Và bài ca dao than thân trên vẫn còn vang vọng
