Nguyên tắc thông tin liên lạc bằng sóng vô tuyến

\( \Rightarrow \) Sóng điện từ mà anten thu được trực tiếp từ vệ tinh thuộc loại sóng cực ngắn.

Xét POQ có: \(\displaystyle{{PQ} \over {\sin (45 + 90)}} = {{OQ} \over {\sin OPQ}}\)

\(PQ = OQ + h = R + h = 6500km\)

\(OQ = R = 6400 km\)

\( \Rightarrow \widehat {OPQ} = {44,13^0} \Rightarrow \widehat {OQP} = {0,87^0}\) 

Độ dài cung OM: \(l = \displaystyle{{2.\widehat {OQP}} \over {{{360}^0}}}.2\pi R = 195km\)

Ta có: \(v = \lambda .f \Leftrightarrow \lambda  = \dfrac{v}{f}\)

Tần số từ 3 kHz đến 30 kHz suy ra \(10000m < \lambda  < 100000m\)

=> thuộc sóng dài.

Ta có, sơ đồ khối của máy phát thanh vô tuyến gồm:

1 - Micro: Tạo ra dao động điện từ âm tần.

2 - Mạch phát sóng điện từ cao tần: Phát sóng điện từ có tần số cao.

3 - Mạch biến điệu: Trộn dao động điện từ cao tần với dao động điện từ âm tần.

4 - Mạch khuếch đại: Khuếch đại dao động điện từ cao tần đã được biến điệu.

5 - Anten phát: Tạo ra điện từ trường cao tần lan truyền trong không gian.

=> Trong sơ đồ khối của máy phát thanh vô tuyến không có mạch tách sóng

Sơ đồ máy thu thanh gồm có:

Anten thu: Có thể thu được tất cả sóng điện từ truyền tới nó.

Mạch khuếch đại dao động điện từ cao tần: Làm cho sóng điện từ cao tần thu được có năng lượng (biên độ) lớn hơn.

Mạch tách sóng: Tách sóng âm tần ra khỏi sóng mang.

Mạch khuếch đại dao động điện từ âm tần: Làm cho dao động âm tần vừa tách ra có năng lượng (biên độ) lớn hơn.

Loa: Biến dao động điện âm tần thành âm thanh (tái tạo âm thanh).

Trong thông tin liên lạc bằng sóng vô tuyến, mạch tách sóng ở máy thu thanh có tác dụng tách sóng âm ra khỏi sóng cao tần.

Ta có: \(\left\{ \begin{array}{l}{\lambda _1} = 2\pi c.\sqrt {L{C_1}}  = 2\pi {.3.10^8}.\sqrt {{{3.10}^{ - 6}}{{.10.10}^{ - 12}}}  = 10,3m\\{\lambda _1} = 2\pi c.\sqrt {L{C_2}}  = 2\pi {.3.10^8}.\sqrt {{{3.10}^{ - 6}}{{.500.10}^{ - 12}}}  = 73m\end{array} \right.\)

Vậy máy thu này có thể thu được bước sóng điện từ có bước sóng trong khoảng từ 10m đến 73m

Bước sóng dài nhất máy đo có thể thu được là: ${{\lambda }_{\text{max}}}=2\pi c\sqrt{{{L}_{\text{max}}}{{C}_{\text{max}}}}=2\pi {{.3.10}^{8}}.\sqrt{{{2.10}^{-6}}{{.80.10}^{-12}}}=24$(m)

Bước sóng ngắn  nhất máy đo có thể thu được là: ${{\lambda }_{\text{max}}}=2\pi c\sqrt{{{L}_{\min }}{{C}_{\text{min}}}}=2\pi {{.3.10}^{8}}.\sqrt{{{0,5.10}^{-6}}{{.20.10}^{-12}}}=6$(m)

Như vậy máy đo có thể thu được các sóng vô tuyến có bước sóng từ 6 m đến 24 m

Ta có bảng sau:

Vậy sóng điện từ có bước sóng \(0,5 m\) là sóng cực ngắn.

Loa ở máy thu thanh có tác dụng biến dao động điện thành dao động ân có cùng tần số. 

Tần số của sóng sau khi biến điệu là tần số của sóng cao tần: \(800 kHz\)

Dao động điện từ trong mạch chọn sóng của máy thu khi máy thu bắt được sóng là : Dao động cưỡng bức có tần số bằng tần số riêng của mạch

Mạch biến điệu: Trộn dao động điện từ cao tần với dao động điện từ âm tần.

A, B, D - đúng

C - sai vì sóng âm tần cũng là sóng điện từ

A - sai vì: có thiết bị có thể vừa thu và phát sóng điện từ như điện thoại, ..

B, C, D -đúng

Giữa hai mạch dao động xuất hiện hiện tượng cộng hưởng, nếu các mạch đó có tần số dao động riêng bằng nhau.

Nguyên tắc thu sóng điện từ dựa vào hiện tượng cộng hưởng điện trong mạch LC

Mạch chọn sóng trong máy thu sóng vô tuyến điện hoạt động dựa trên hiện tượng công hưởng dao động điện từ.

Trong thông tin liên lạc bằng sóng điện từ, sau khi trộn tín hiệu âm tần có tần số f_a với tín hiệu dao động cao tần có tần số f ( biến điệu biên độ) thì tín hiệu đưa đến ăng ten phát biến thiên tuần hoàn với tần số f và biên độ biến thiên theo thời gian và tần số bằng f_a.

Các giai đoạn trong máy thu thanh:

- Anten thu: Thu sóng điện từ cao tần biến điệu.

- Mạch khuyếch đại dao động điện từ cao tần: Khuếch đại dao động điện từ cao tần.

- Mạch tách sóng: Tách dao động điện từ âm tần ra khỏi dao động điện từ cao tần.

- Mạch khuếch đại dao động điện từ âm tần: Khuếch đại dao động điện từ âm tần  từ mạch tách sóng gửi đến.

- Loa: Biến dao động điện thành dao động âm

=> Thứ tự ta cần sắp xếp là: 1 - 4 - 2 - 3 - 5