Ôn tập chương bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học

*Xác định Y:

Y thuộc chu kì 2 => Y có 2 lớp e

Công thức oxit cao nhất của Y là YO₂ => Y có hóa trị IV => Y thuộc nhóm IVA => Y có 4e lớp ngoài cùng

=> Cấu hình e của Y: 1s²2s²2p² => Y là Cacbon

*Xác định M: Hợp chất MC₂: \(\% {m_C} = \dfrac{{2.12}}{{M + 2.12}}.100\%  = 37,5\%  \to M = 40(Ca)\)

Vậy M là Ca

Trong cùng một chu kì, theo chiều tăng của điện tích hạt nhân, độ âm điện của các nguyên tố tăng dần do đó độ âm điện: Li < Be < B < C < N < O < F

C sai vì trong cùng một chu kì, theo chiều tăng dần của đơn vị điện tích hạt nhân thì bán kính nguyên tử của các nguyên tố giảm dần.

Các nguyên tố trên đều thuộc cùng một nhóm A. Trong cùng một nhóm A, theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân, bán kính nguyên tử của các nguyên tố tăng dần. Do đó ta có sự sắp xếp bán kính theo chiều giảm dần là: I > Br > Cl > F

- Cấu hình e nguyên tử: ₃Li (1s²2s¹), ₁₁Na(1s²2s²2p⁶3s¹), ₈O (1s²2s²2p⁴), ₉F (1s²2s²2p⁵)

- Vị trí tương đối của các nguyên tố trong BTH:

- Theo quy luật biến đổi bán kính:

+ Trong cùng một chu kì, theo chiều tăng của điện tích hạt nhân, bán kính nguyên tử của các nguyên tố giảm dần.

+ Trong cùng một nhóm A, theo chiều tăng của điện tích hạt nhân, bán kính nguyên tử của các nguyên tố tăng dần.

Ta có sự sắp xếp bán kính như sau: F < O < Li < Na

C. Số electron lớp ngoài cùng của X  bằng 3 nên X thuộc nhóm III A trong bảng hệ thống tuần hoàn

Sai : số electron lớp ngoài cùng là 5 chứ không phải 3

Cấu hình nguyên tử của

- Na (Z=11): 1s²2s²2p⁶3s¹ => Nhóm IA, chu kì 3

- K (Z=19): 1s²2s²2p⁶3s²3p⁶4s¹ => Nhóm IA, chu kì 4

- F (Z=9): 1s²2s²2p⁵ => Nhóm VIIA, chu kì 2

- Cl (Z=17): 1s²2s²2p⁶3s²3p⁵ => Nhóm VIIA, chu kì 3

- Trong cùng 1 nhóm A theo chiều tăng dần điện tích hạt nhân, bán kính nguyên tử tăng dần

=> \({r_{Na}} < {r_K}\) và \({r_F} < {r_{Cl}}\) (1)

- Trong cùng 1 chu kì theo chiều tăng dần điện tích hạt nhân, bán kính nguyên tử giảm dần

=> \({r_{Cl}} < {r_{Na}}\)(2)

Từ (1) và (2) => \({r_F} < {r_{Cl}} < {r_{Na}} < {r_K}\)

=> X là F, Y là Cl, Z là Na và T là K

(a) sai. A nằm ở chu kì 3 có 3 lớp electron. D nằm ở chu kì 2 có 2 lớp electron

(b) đúng vì B và C đều thuộc nhóm IA

(c) sai. A thuộc chu kì 3, nhóm IVA => A có 3 lớp electron và có 4 electron lớp ngoài cùng

(d) sai. A có 3 lớp electron và có 4 electron lớp ngoài cùng

(e) sai. E có 3 lớp electron và 7 electron lớp ngoài cùng

Các nguyên tố có cùng số lớp electron thì được xếp vào cùng một chu kỳ

Trong một chu kỳ theo chiều tăng dần điện tích hạt nhân, bán kính nguyên tử càng nhỏ thì độ âm điện càng mạnh

=> Nguyên tử có độ âm điện nhỏ nhất là X

Trong một nhóm A theo chiều tăng dần điện tích hạt nhân, tính kim loại và bán kính nguyên tử tăng dần

=> Vị trí của các nguyên tử X, Y, Z, T trong nhóm IA theo chiều tăng dần điện tích hạt nhân là T, Z, Y, Z

=> Chiều tăng dần về tính kim loại là T, Z, Y, X

Theo bài có:

- X và Y đều thuộc nhóm IVA, từ hình minh hoạ có độ âm điện của X nhỏ hơn của Y => X thuộc chu kì 3, Y thuộc chu kì 2

- Z và T đều thuộc nhóm VIIA, từ hình minh hoạ có độ âm điện của Z nhỏ hơn của T => Z thuộc chu kì 3, T thuộc chu kì 2

A đúng

B sai. Y thuộc nhóm IVA => Y tạo được hidroxit ứng với oxit cao nhất là H₂YO₃

C sai. Z thuộc chu kì 3, T thuộc chu kì 2 => Bán kính nguyên tử của Z lớn hơn T

D sai

- Oxide của X tan trong nước tạo thành dung dịch làm quỳ tím hoá đỏ => Hydroxide của X có tính acid => X là 1 phi kim

- Y phản ứng với nước tạo thành dung dịch làm quỳ tím hoá xanh => Hydroxide của Y có tính base => Y là một kim loại

- Z phản ứng được với cả acid lẫn kiềm và X, Y, Z thuộc cùng 1 chu kì => Tính kim loại giảm dần theo thứ tự Y, Z, X

- Theo bài có X, Y, Z thuộc cùng 1 chu kì. Theo quy luật tuần hoàn, theo chiều tăng dần số hiệu nguyên tử thì tính kim loại tăng dần

=> Thứ tự tăng dần số hiệu nguyên tử là Y, Z, X

(a) đúng vì cả 4 nguyên tố đều có cùng số lớp electron

(b) sai. Cấu hình electron nguyên tử của Y là 1s²2s²2p²

Biểu diễn bằng cấu hình orbital nguyên tử:

=> Nguyên tố Y có 4 orbital nguyên tử chứa electron

(c) sai

Có 4 nguyên tố trên đều cùng thuộc một chu kì. Thứ tự sắp xếp theo chiều tăng dần số đơn vị điện tích hạt nhân là Y, Z, X, T

Trong một chu kì theo chiều tăng dần số đơn vị điện tích hạt nhân, bán kính nguyên tử giảm dần

=> Thứ tự giảm dần về bán kính nguyên tử là Y>Z>X>T

=> Y có bán kính nguyên tử lớn hơn T

(d) đúng

Có các bán phản ứng sau:

\(X \to {X^ + } + 1e\) => Để tạo thành X⁺ thì X mất đi 1 electron => X⁺ có 2 lớp electron

\(T + 1e \to {T^ - }\) => Để tạo thành T^- thì T thêm 1 electron => T^- có 3 lớp electron

=> T^- có bán kính nguyên tử lớn hơn X⁺

=> Số phát biểu đúng là 2

A có 7 electron lớp ngoài cùng => A là phi kim

B có 8 electron lớp ngoài cùng => B là khí hiếm

C có 6 electron lớp ngoài cùng => C là phi kim

D có 8 electron lớp ngoài cùng => D là khí hiếm

=> Có 2 nguyên tố phi kim

Từ Li đến F, các nguyên tố thuộc cùng chu kì, điện tích tăng dần thì bán kính nguyên tử giảm, độ âm điện tăng.

A đúng vì: Trong một nhóm A, trừ nhóm VIIIA, theo chiều tăng của điện tích hạt nhân nguyên tử thì bán kính nguyên tử tăng dần, độ âm điện giảm dần, tính kim loại tăng dần, tính phi kim giảm dần.

₃Li: 1s²2s¹ → chu kì 2, nhóm IA

₈O: 1s²2s²2p⁴ → chu kì 2, nhóm VIA

₉F: 1s²2s²2p⁵ → chu kì 2, nhóm VIIA

₁₁Na: 1s²2s²2p⁶3s¹ → chu kì 3, nhóm IA

→ Vị trí các nguyên tố trong bảng tuần hoàn theo sơ đồ sau:

→ Bán kính nguyên tử tăng dần: F < O < Li < Na    

${X^ - }$ : [Ne]3s²3p⁶ $ \to $ X: [Ne]3s²3p⁵ (Z = 17) $ \to $ X có số thứ tự 17, chu kì 3, nhóm VIIA

Y²⁺: [Ne]3s²3p⁶ $ \to $ Y: [Ar]4s² (Z = 20) $ \to $ X có số thứ tự 20, chu kì 4, nhóm IIA

X³⁺: 1s²2s²2p⁶3s²3p⁶3d⁵

Vì nguyên tử X mất 3e tạo thành ion X³⁺

=> Cấu hình X: 1s²2s²2p⁶3s²3p⁶3d⁶4s²

$ \to $ X thuộc chu kì 4, nhóm VIIIB

Ta có: Tổng số hạt của nguyên tử là 52 => p +n + e =52

Mà p = e = Z

=> 2Z + n = 52 (1)

Số n nhiều hơn số p là 1 hạt => n - Z = 1 (2)

Từ (1) và (2) ta có hệ:

\(\left\{ \begin{array}{l}2Z{\rm{ }} + {\rm{ }}n{\rm{ }} = {\rm{ }}52\\n{\rm{ }} - {\rm{ }}Z{\rm{ }} = {\rm{ }}1{\rm{ }}\end{array} \right.\) => \(\left\{ \begin{array}{l}{\rm{Z }} = {\rm{ 17}}\\{\rm{n }} = {\rm{ 18 }}\end{array} \right.\)

=> Cấu hình electron của X: \({\rm{[}}Ne{\rm{]}}3{s^2}3{p^5}\)

=> X thuộc chu kì 3, nhóm VIIA