Bài tập tính lưỡng tính của amino axit

Lysin (H₂N-[CH₂]₄-CH₂(NH₂)-COOH) phân tử có 2 nhóm NH₂ và 1 nhóm -COOH nên có tính bazo do vậy làm quỳ tím chuyển sang màu xanh

Các chất còn lại: Glyxin, alanin, valin không làm quỳ tím chuyển màu vì có 1 nhóm NH₂ và 1 nhóm -COOH

HOOC-[CH₂]₂-CH(NH₂)-COOH có 2 nhóm -COOH và 1 nhóm -NH₂ nên có tính axit mạnh hơn tính bazo do vậy làm quỳ tím chuyển sang màu hồng.

3 amino axit không làm đổi màu quỳ tím là: Glyxin, Alanin, Valin. 

Axit glutamic làm quỳ tím chuyển sang màu hồng.

Lysin làm quỳ tím chuyển sang màu xanh. 

Xét amino axit có dạng: (NH₂)_xR(COOH)_y

A, B, D. x = y => quỳ không đổi màu

C. x > y => quỳ hóa xanh

Xét hợp chất có dạng: (NH₂)_xR(COOH)_y

A. x > y → amin làm quỳ xanh

B. x = y → không đổi màu quỳ

C. x < y → quỳ chuyển đỏ

D. x < y → quỳ chuyển đỏ

Xét hợp chất có dạng: (NH₂)_xR(COOH)_y

A. gly và ala có x = y không đổi màu quỳ, lys x > y quỳ chuyển xanh

B. gly và val có x = y không đổi màu quỳ, glu x < y quỳ chuyển đỏ

C. Ala và val có x = y không đổi màu quỳ, glu x < y quỳ chuyển đỏ

D. gly có x = y quỳ không đổi màu

Lys có x > y quỳ chuyển xanh

Glu x < y quỳ chuyển đỏ

Các chất tác dụng với dung dịch HCl là C₆H₅NH₂ (anilin), H₂NCH₂COOH, CH₃CH₂CH₂NH₂

NaNO₃, NaCl, Na₂SO₄ là những muối của axit mạnh và bazơ mạnh→ không tác dụng với H₂NCH₂COOH

H₂NCH₂COOH tác dụng được với dung dịch NaOH

H₂NCH₂COOH + NaOH → H₂NCH₂COONa + H₂O

Glyxin có nhóm NH₂→ tác dụng được với H₂SO₄ loãng

Glyxin có nhóm COOH → tác dụng được với CaCO₃ và C₂H₅OH

Glyxin không tác dụng được với KCl

Chất có tính lưỡng tính khi tác dụng với axit hoặc bazơ gây ra phản ứng trung hòa, do đó để chứng minh tính lưỡng tính ta cho phản ứng với axit và bazo.

C₂H₆ không tác dụng với dung dịch nào

H₂-CH₂-COOH tác dụng được với cả 2 dung dịch

CH₃COOH tác dụng được với NaOH

C₂H₅OH không tác dụng được với NaOH

+ Đối với hợp chất dạng: R(NH₃Cl)_x(COOH)_y(NH₂)_z(COONa)_t

A. x + y > z + t môi trường axit => quì sang đỏ

B. x + y = z + t môi trường trung tính => không đổi màu quì

C. x + y < z + t môi trường bazo => quì sang xanh

D. x + y = z + t môi trường trung tính => không đổi màu quì

+ Đối với hợp chất dạng: R(NH₃Cl)_x(COOH)_y(NH₂)_z(COONa)_t

Nếu x + y > z + t môi trường axit => quì sang đỏ

x + y < z + t môi trường bazo => quì sang xanh

x + y = z + t môi trường trung tính => không đổi màu quì

=> Các dung dịch có pH < 7 (có tính axit) là C₆H₅-NH₃Cl,ClH₃N-CH₂COOH, HOOC-CH₂-CH₂-CH(NH₂)-COOH

n_alanin = \(\dfrac{{35,6}}{{89}}\)= 0,4 mol → n_HCl = n_alanin = 0,4 mol

Bảo toàn khối lượng : m_muối = m_alanin + m_HCl = 35,6 + 0,4.36,5 = 50,2 gam

Gọi CTPT của X dạng H₂N-R-COOH

H₂N-R-COOH + HCl → ClH₃N-R-COOH

n_HCl = 0,15 mol → n_muối = n_HCl = 0,15 mol

→ M_muối = \(\dfrac{{16,725}}{{0,15}}\)= 111,5 → 36,5 + 16 + R + 45 = 111,5 → R = 14

→ R là CH_­2 → CTCT của X là H₂N-CH₂-COOH

Bảo toàn khối lượng : m_aa + m_HCl = m_muối → m_HCl = 37,65 – 26,7 = 10,95 gam → n_HCl = 0,3 mol

Vì X chứa 1 nhóm NH₂→ n_X = n_HCl = 0,3 mol

→ M_X = 89

Vì X tác dụng với dung dịch HCl theo tỉ lệ 1 : 1 → loại A

→ X là α-amino axit no, mạch hở, có 1 nhóm NH₂ và 1 nhóm COOH

→ X có dạng NH₂RCOOH

NH₂RCOOH + HCl → ClH₃NRCOOH

\(\% {m_{Cl}} = \dfrac{{35,5}}{{R + 97,5}}.100\%  = 28,29\% \)→ R = 28

Vì X là α-amino axit → CTCT của X là CH₃-CH(NH₂)-COOH.

n_HCl = 0,02 mol

vì n_A = n_HCl → trong phân tử A chứa 1 nhóm NH₂

n_muối = n_A = 0,02 mol → M_muối = \(\dfrac{{3,67}}{{0,02}}\) =183,5

M_aa + 36,5 = M_muối→M_aa = 183,5 – 36,5 = 147

n_aminoaxit = n_muối = 0,25 mol

→ m = 0,25.75 = 18,75 gam

n_X = 0,02 mol;  n_NaOH = 0,02 mol

Ta thấy n_X = n_NaOH → trong X chứa 1 nhóm COOH

n_muối = n_X = 0,02 mol → M_muối = \(\dfrac{{2,22}}{{0,02}}\) = 111

Ta có: M_aa + 22y = M_{muối natri} → M_aa = 111 – 22 = 89

→ Công thức của amino axit là H₂N-C₂H₄-COOH