Ôn tập chương 3

Phát biểu đúng là: (a), (b) → có 2 phát biểu đúng

(c) sai, chỉ có các tripeptit trở nên mới có phản ứng màu với Cu(OH)₂ tạo hợp chất màu xanh tím.

(d) sai, anilin không tan trong nước.

X tráng gương nên X không thể là etyl amin ⟹ X là glucozơ ⟹ loại D

Y tác dụng Br₂ tạo kết tủa trắng ⟹ Y không thể là saccarozơ, Y là anilin ⟹ loại C

T làm quỳ tím chuyển xanh nên T là etyl amin, T không thể là saccarozơ ⟹ loại B

A pư với dd AgNO₃/NH₃ thu được kết tủa Ag→ trong A có nhóm –CHO trong phân tử

B pư với  Cu(OH)₂/OH‑ đun nóng thu được Cu₂O kết tủa đỏ gạch → trong A có nhóm –CHO trong phân tử

C pư với Cu(OH)₂ ở nhiệt độ thường cho dd màu xanh lam → C là axit hoặc có nhiều nhóm –OH kề nhau trong phân tử

D làm mất màu dd nước Br₂ → D có liên kết không no trong phân tử (liên kết đôi, ba hoặc có nhóm –CHO)

E làm quỳ tím hóa xanh → E có môi trường bazơ (dd bazơ hoặc amin)

Kết hợp với đáp án, thứ tự A, B, C,D,E tương ứng thỏa mãn là: Metyl fomat, etanal, axit metanoic, glucozơ, metyl amin.

Xét phản ứng (3) thì X₃ và X₄ tạo nên nilon-6,6 nên 2 chất này là HOOC - [CH₂]₄ - COOH

và H₂N - [CH₂]₆ - NH₂

Mà ở phản ứng (2) X₃ tạo ra từ phản ứng + H₂SO₄ nên X₃ là HOOC - [CH₂]₄ - COOH  và X₄ là H₂N - [CH₂]₆ - NH₂

Ta có:

(1) HOOC - [CH₂]₄ - COOC₂H₅ + 2NaOH → NaOOC - [CH₂]₄ - COONa + C₂H₅OH + H₂O

                        X                                                         X₁                             X₂

(2)  NaOOC - [CH₂]₄ -COONa + H₂SO₄ → HOOC - [CH₂]₄ - COOH + Na₂SO₄

                        X₁                                                      X₃

(3) nHOOC - [CH₂]₄ - COOH + nH₂N - [CH₂]₆ - NH₂ → -(OC - [CH₂]₄ - CONH - [CH₂]₆ - NH)_n + 2nH₂O

                       X₃                                   X₄                                         Nilon - 6,6

(4) 2C₂H₅OH + HOOC - [CH₂]₄ - COOH  → C₂H₅OOC - [CH₂]₄ - COOC₂H₅ + 2H₂O

           X₂                          X₃                                             X₅

X₅ là C₂H₅OOC - [CH₂]₄ - COOC₂H₅ nên M_X5 = 202

(1) Anilin có tính bazo, tính bazo yếu hơn amoniac

→ Đúng. Vì anilin có nhóm C₆H₅ gắn trực tiếp với N → mật độ điện tích âm trên nguyên tử N của nhóm NH₂ giảm → giảm lực bazo

(2) Ở điều kiện thường, metylamin và đimetylamin là những chất khí có mùi khai

→ Đúng

(3) Trimetylamin là 1 amin bậc 3

→ Đúng. Trimetylamin (CH₃)₃N có 3 nhóm CH₃ gắn vào N → Trimetylamin là amin bậc 3

(4) Dung dịch của các amino axit đều không làm đổi màu quỳ tím

→ Sai. Những amino axit có số COOH khác số NH₂ sẽ làm đổi màu quỳ tím (VD: Lysin có 2 nhóm NH₂ và 1 nhóm COOH sẽ làm quỳ tím chuyển xanh)

(5) Glucozo bị oxi hóa bởi dung dịch AgNO₃/NH₃ đun nóng

→ Đúng

(6) Tinh bột thuộc polisaccarit

→ Đúng

(7) Liên kết peptit là liên kết -CO-NH- giữa 2 đơn vị a-amino axit

→ Đúng

(8) Polietilen được điều chế bằng phản ứng trùng ngưng

→ Sai. Polietilen được điều chế bằng phản ứng trùng hợp CH₂=CH₂

Vậy có 6 ý đúng

- X, T làm quỳ tím hóa xanh, tác dụng với dung dịch FeCl₃ tạo kết tủa đỏ nâu.

⟹ X, T là etylamin và đimetylamin.

PTHH: 3C₂H₅NH₂ + 3H₂O + FeCl₃ → Fe(OH)₃↓ + 3C₂H₅NH₃Cl

(CH₃)₂NH + H₂O + FeCl₃ → Fe(OH)₃↓ + 3(CH₃)₂NHCl

- Y tạo kết tủa trắng sáng với dung dịch AgNO₃ trong NH₃ đun nóng và tạo dung dịch xanh lam khi tác dụng với Cu(OH)₂

⟹ Y là glucozơ.

PTHH: 2C₆H₁₂O₆ + Cu(OH)₂ → (C₆H₁₁O₆)2Cu + 2H₂O

$HOC{H_2}{{\text{[}}CHOH]_4}CHO + 2AgN{O_3} + 3N{H_3} + {H_2}O\xrightarrow{{{t^o}}}HOC{H_2}{{\text{[}}CHOH]_4}COON{H_4} + 2Ag + 2N{H_4}N{O_3}$

- Z tác dụng với Cu(OH)₂ tạo dung dịch màu xanh làm.

⟹ Z là saccarozơ.

PTHH: 2C₁₂H₂₂O₁₁ + Cu(OH)₂ → (C₁₂H₂₁O₁₁)₂Cu + 2H₂O

Đáp án: C

(a) sai, điều kiện thường, trimetylamin là chất khí.

(b) đúng

(c) sai, oligopeptit mới gồm các peptit có từ 2 đến 10 gốc α - aminoaxit và là cơ sở tạo nên protein.

(d) sai, vì tính bazo của anilin rất yếu nên không làm đổi màu giấy quỳ tím

=> có 1 nhận định đúng

Quan sát các đáp án:

X₁ tạo hợp chất màu tím với Cu(OH)₂ ⟹ X₁ là lòng trắng trứng ⟹ Loại C.

X₂ tạo hợp chất màu xanh với dung dịch I₂ ⟹ X₂ là hồ tinh bột ⟹ Loại B.

X₃ tạo Ag với AgNO₃/NH₃ ⟹ X₃ là fructozơ ⟹ Loại A.

A sai. Vì khi cho Cu(OH)₂ vào dung dịch lòng trắng trứng (polipeptit) thì sẽ xảy ra phản ứng biure => tạo sản phẩm có màu tím đặc trưng

B, C, D đúng.

A sai, vì lysin có số nhóm -NH₂ > -COOH nên làm quỳ tím chuyển xanh.

B đúng, vì metylamin tạo được liên kết H với H₂O nên tan nhiều trong nước.

C đúng, vì protein đơn giản được cấu tạo nên từ các α-amino axit.

D đúng, vì mỗi mắt xích Gly, Ala, Val có 1 nguyên tử N

(1) Trong các phân tử amin, nhất thiết phải chứa nguyên tử nitơ.

→ Đúng, vì khi thay nguyên tử H của NH₃ bằng gốc hiđrocacbon ta thu được amin.

(2) Các amin chứa từ 1C đến 4C đều là chất khí ở điều kiện thường.

→ Sai, chỉ có 4 amin ở điều kiện thường là CH₃NH₂, (CH₃)₂NH, (CH₃)₃N và C₂H₅NH₂

(3) Trong phân tử đipeptit mạch hở có chứa hai liên kết peptit.

→ Sai, đipeptit chỉ chứa 1 liên kết peptit

(4) Trong phân tử metylamoni clorua, cộng hóa trị của nitơ là IV.

→ Đúng

(5) Dung dịch anilin làm mất màu nước brom.

→ Đúng, PTHH: \({C_6}{H_5}N{H_2} + 3B{{\rm{r}}_2} \to {C_6}{H_2}B{{\rm{r}}_3}N{H_2} \downarrow  + 3HB{\rm{r}}\)

(1) Glyxin, alanin là các α-amino axit.

→ Đúng

(2) C₄H₉N có thể là một amin no, đơn chức, mạch hở.

→ Sai, amin no đơn chức mạch hở có dạng C_nH_2n+3N

(3) Amin bậc II luôn có tính bazơ mạnh hơn amin bậc I.

→ Sai, ví dụ (C₆H₅)NH có tính bazo yếu hơn rất nhiều so với C₆H₅NH₂, so sánh trên chỉ đúng với các amin no, mạch hở

(4) CH₃NH₂ là amin bậc I.

→ Đúng

(5) Sau khi mổ cá, có thể dùng giấm ăn để giảm mùi tanh.

→ Đúng, vì mùi tanh của cá chủ yếu do các amin gây ra, ta dùng giấm để phản ứng với các amin này tạo thành hợp chất không có mùi tanh và dễ bị rửa trôi

(6) Amin có trong cây thuốc lá là nicotin.

→ Đúng

(7) Ở điều kiện thường, metylamin, etylamin, đimetylamin và trimetylamin là chất khí.

→ Đúng

Vậy có 5 phát biểu đúng

(a) Sai, vì liên kết peptit tạo từ các a-amino axit mà H₂NCH₂CH₂COOH không phải là a-amino axit

(b) Đúng

(c) Sai, vì Anilin chỉ có tính bazo rất yếu không làm đổi màu quỳ tím

(d) Đúng

(e) Đúng, đây là hiện tượng đông tụ protein

Vậy có 3 phát biểu đúng

Gọi CTPT của amin là C_nH_2n+2-2k-x(NH₂)_x

Amin no k = 0, đơn chức x = 1 => CTPT của amin là C_nH_2n+1NH₂ = C_nH_2n+3N (n ≥ 1)

$k = \pi  + v = \dfrac{{2.7 - 9 + 2 + 1}}{2} = 4$

=> Số đồng phân amin bậc một, chứa vòng benzen, có cùng công thức phân tử C₇H₉N là:

Phát biểu sai là: Metylamin là chất lỏng có mùi khai tương tự amoniac.

Các amin CH₃-NH₂, (CH₃)₂-NH, (CH₃)₃N, C₂H₅-NH₂ là các chất khí, mùi khai, tan nhiều trong nước.

Vì etylamin có khối lượng phân tử lớn hơn metylamin => nhiệt độ sôi: metylamin < etylamin

+) Etylamin không có liên kết hiđro nên nhiệt độ sôi: etylamin < ancol etylic < axit

=> thứ tự đúng là: metylamin < etylamin < ancol etylic < axit axetic.

Gốc ankyl đẩy e làm tăng tính bazơ, gốc benzyl hút e làm giảm tính bazơ

→ Sắp xếp theo chiều giảm dần tính bazơ:

(C₂H₅)₂NH > C₂H₅NH₂ > NH₃ > C₆H₅NH₂ > (C₆H₅)₂NH

Gọi CT của X là RNH₂

$RN{H_2} + HCl\xrightarrow{{}}RN{H_3}Cl$

Áp dụng tăng giảm khối lượng ta có : n_HCl = n_amin $= \dfrac{{15 - 10}}{{36,5}} = \dfrac{{10}}{{73}}\,\,mol$

→ M_amin $= \dfrac{{10}}{{\dfrac{{10}}{{73}}}} = 73 \to R + 16 = 73 \to R = 57$ → R là C₄H₉

Số đồng phân cấu tạo của X là

(1). CH₃CH₂CH₂CH₂NH₂                       (2). CH₃CH₂CH(NH₂)CH₃

(3). (CH₃)₂CHCH₂NH₂                              (4). (CH₃)₂C(NH₂)CH₃

(5). CH₃NHCH₂CH₂CH₃                          (6). CH₃NHCH(CH₃)₂

(7). CH₃CH₂NHCH₂CH₃                    (8). (CH₃)₂NCH₂CH₃                 

Gọi CTPT của amin đơn chức là C_xH_yN

${C_x}{H_y}N + \left( {x + \dfrac{y}{4}} \right){O_2}\xrightarrow{{}}xC{O_2} + \dfrac{y}{2}{H_2}O + \dfrac{1}{2}{N_2}$

${n_{C{O_2}}} = \dfrac{{8,4}}{{22,4}} = 0,375mol\,;\,{n_{{H_2}O}} = \dfrac{{10,125}}{{18}} = 0,5625mol\,;\,{n_{{N_2}}} = \dfrac{{1,4}}{{22,4}} = 0,0625mol$

$\to {n_{amin }} = 2{n_{{N_2}}} = 0,125mol$

$ \to x = \dfrac{{{n_{C{O_2}}}}}{{{n_{amin }}}} = \dfrac{{0,375}}{{0,125}} = 3\,\,;\,\,y = \dfrac{{2{n_{{H_2}O}}}}{{{n_{amin }}}} = \dfrac{{2.0,5625}}{{0,125}} = 9\,\, \to {C_3}{H_9}N$