Phân tích Chuyện chức phán sự đền Tản viên

Phán sự: Chức quan coi việc xử án ngày xưa.

Ngô Tử Văn tên là Soạn.

Ngô Tử Văn quê ở huyện Yên Dũng đất Lạng Giang.

Ngô Tử Văn là người khảng khái, nóng nảy, thấy sự gian tà thì không chịu được.

Tích cách khảng khái, nóng nảy của Ngô Tử Văn được thể hiện qua những hành động:

- Sự tức giận trước việc “hưng yêu tác quái” của tên hung thần và hành động đốt đền trừ hại cho dân.

- Thái độ điềm nhiên không khiếp sợ trước những lời đe dọa của tên hung thần.

- Sự gan dạ trước bọn quỷ Dạ Xoa nanh ác và quang cảnh đáng sợ nơi cõi âm

- Thái độ cứng cỏi, bất khuất trước Diêm Vương đầy quyền lực.

Hành động đốt đền của Ngô Tử Văn có ý nghĩa:

- Thể hiện sự khảng khái, chính trực muốn vì dân trừ hại

- Thể hiện tinh thần dân tộc mạnh mẽ qua việc diệt trừ hồn tên giặc xâm lược hung bạo, bảo vệ Thổ thần nước Việt, người từng có công giúp Lí Nam Đế chống giặc ngoại xâm.

Chi tiết Diêm Vương xử kiện:

- Thể hiện niềm tin của con người thời trung đại: bên cạnh cõi trần còn có một thế giới khác là âm phủ, nơi con người sau khi chết sẽ phải nhận sự phán xét và thưởng phạt về những việc làm của mình khi còn sống.

- Thể hiện khát vọng công lí chưa được thực hiện trong cuộc sống trần thế của người xưa.

- Nhằm đẩy xung đột kịch tính của truyện đến cao trào để nhân vật chính Ngô Tử Văn – có dịp bộc lộ bản lĩnh, khí phách của mình.

- Có ý nghĩa khuyên răn, giáo dục con người nên sống và hành động như thế nào cho đúng đắn, hợp lẽ phải, tránh làm điều ác

Chi tiết Ngô Tử Văn được nhận chức phán sự ở đền Tản Viên:

- Một sự thưởng công xứng đáng cho sự khảng khái, cương trực và dũng cảm của Ngô Tử Văn.

- Noi gương cho người sau, khích lệ mọi người dũng cảm đấu tranh chống cái ác, bảo vệ công lí.

Nguyên  nhân: tức giận trước sự hống hách, lộng hành làm hại dân chúng của hồn ma tên tướng giặc.

Chủ đề: Đề cao nhân vật Ngô Tử Văn, đại biểu cho trí thức nước Việt giàu tinh thần dân tộc, chuộng chính nghĩa, dũng cảm, cương trực, dám đấu tranh chống cái ác trừ hại cho dân.

Chuyện chức phán sự đền Tản Viên phê phán:

- Phê phán hiện tượng oan trái, bất công cuả xã hội đương thời

- Phê phán thói tham nhũng, lộng quyền của quan lại đương thời

- Phê phán sự hèn nhát, không dám đứng lên đấu tranh bảo vệ lẽ phải của một bộ phận quan lại và nhân dân

Kết quả cuộc đấu tranh: Ngô Tử Văn thắng kiện, được giữ chức phán sự đền Tản Viên.