Lý thuyết từ Hán Việt

Sách kết nối tri thức với cuộc sống

Đổi lựa chọn

Câu 1 Trắc nghiệm

Từ Hán Việt là những từ như thế nào? 

Bạn đã chọn sai | Đáp án đúng: b
Bạn đã chọn đúng | Đáp án đúng: b
Bạn chưa làm câu này | Đáp án đúng: b

Từ Hán Việt là từ được mượn từ tiếng Hán, trong đó tiếng để cấu tạo từ Hán Việt được gọi là yếu tố Hán Việt

Câu 2 Trắc nghiệm

Từ ghép Hán Việt có mấy loại chính? 

Bạn đã chọn sai | Đáp án đúng: a
Bạn đã chọn đúng | Đáp án đúng: a
Bạn chưa làm câu này | Đáp án đúng: a

Cũng như từ ghép thuần Việt, từ ghép Hán Việt có hai loại chính: từ ghép đẳng lập và từ ghép chính phụ

Câu 3 Trắc nghiệm

Từ nào trong các câu dưới đây có sử dụng từ Hán Việt? 

Xã tắc hai phen chồn ngựa đá 

Non sông nghìn thuở vững âu vàng 

Bạn đã chọn sai | Đáp án đúng: a
Bạn đã chọn đúng | Đáp án đúng: a
Bạn chưa làm câu này | Đáp án đúng: a

Từ có sử dụng từ Hán Việt là: Xã tắc (non sông, đất nước, quốc gia, dân tộc) 

Câu 4 Trắc nghiệm

Nghĩa của từ “tân binh” là gì? 

Bạn đã chọn sai | Đáp án đúng: c
Bạn đã chọn đúng | Đáp án đúng: c
Bạn chưa làm câu này | Đáp án đúng: c

“tân binh” là người lính mới nhập ngũ, thành viên mới tham gia vào đội nhóm.

Câu 5 Trắc nghiệm

Hai câu thơ sau đây có mấy từ Hán Việt?

"Ôi Tổ quốc giang sơn, hùng vĩ

Đất anh hùng của thế kỉ hai mươi..."

                                                (Tố Hữu)

Bạn đã chọn sai | Đáp án đúng: b
Bạn đã chọn đúng | Đáp án đúng: b
Bạn chưa làm câu này | Đáp án đúng: b

Hai câu thơ trên có 5 từ Hán Việt:

- Tổ quốc: Đất nước của tổ tiên (xây dựng, bảo vệ và để lại).

- Giang sơn: Núi sông. Chỉ đất nước.

- Hùng vĩ: To lớn mạnh mẽ ( nói về cảnh vật).

- Anh hùng: Người tài giỏi hơn đời làm được việc lớn. 

- Thế kỉ: Khoảng thời gian một trăm năm.

Câu 6 Trắc nghiệm

Dòng nào sau đây chỉ gồm những từ Hán Việt có yếu tố chính đứng trước, yếu tố phụ đứng sau?

Bạn đã chọn sai | Đáp án đúng: d
Bạn đã chọn đúng | Đáp án đúng: d
Bạn chưa làm câu này | Đáp án đúng: d

Dòng đáp án chỉ gồm những từ Hán Việt có yếu tố chính đứng trước, yếu tố phụ đứng sau là: Phòng gian, ái quốc, thủ môn, chiến thắng.

Câu 7 Trắc nghiệm

Đáp án nào sau đây không phải từ ghép đẳng lập Hán Việt

Bạn đã chọn sai | Đáp án đúng: b
Bạn đã chọn đúng | Đáp án đúng: b
Bạn chưa làm câu này | Đáp án đúng: b

- Các từ Hán Việt là từ ghép đẳng lập gồm: 

+ Xã tắc: Thần đất và thần lúa — Chỗ đất để cúng tế thần đất và thần lúa. Sau chỉ đất nước.

+ Sơn thuỷ: Núi và sông. Chỉ cảnh đẹp thiên nhiên. 

+ Giang sơn: Núi và sông.Chỉ đất nước.

- “Đất nước” là từ ghép đẳng lập nhưng đây là từ thuần Việt, không phải từ Hán Việt.

=> Đáp án không phải từ ghép đẳng lập Hán Việt là: Đất nước

Câu 8 Trắc nghiệm

Chữ “thiên” trong từ nào sau đây không có nghĩa là “trời”? 

Bạn đã chọn sai | Đáp án đúng: b
Bạn đã chọn đúng | Đáp án đúng: b
Bạn chưa làm câu này | Đáp án đúng: b

- Thiên lí: Lẽ trời, mà con người phải tuân theo.

- Thiên hạ: Dưới trời. Chỉ mọi người ở đời. 

- Thiên thanh: Màu xanh da trời

- Thiên kiến: Cái nghĩ lệch lạc, không công bằng. 

=> Chữ “thiên” không có nghĩa là “trời” trong từ: Thiên kiến

Câu 9 Trắc nghiệm

Từ nào dưới đây có yếu tố “gia” cùng nghĩa với từ “gia” trong gia đình? 

Bạn đã chọn sai | Đáp án đúng: c
Bạn đã chọn đúng | Đáp án đúng: c
Bạn chưa làm câu này | Đáp án đúng: c

- Gia vị: Thêm vào cho ngon miệng

- Gia tăng: Thêm lên 

- Tham gia: Góp mặt thêm vào với người khác.

- Gia sản: Của cải trong nhà.

=> Từ “gia” trong gia đình có nghĩa là nhà. Như vậy, từ có yếu tố “gia” cùng nghĩa với từ “gia” trong gia đình là: Gia sản

Câu 10 Trắc nghiệm

Xác định từ Hán Việt trong câu sau:

Ngày cưới, trong nhà Sọ Dừa cỗ bàn thật linh đình, gia nhân chạy ra chạy vào tấp nập.

Bạn đã chọn sai | Đáp án đúng: c
Bạn đã chọn đúng | Đáp án đúng: c
Bạn chưa làm câu này | Đáp án đúng: c

- Sọ Dừa: Tên người, từ thuần Việt

- Cỗ bàn: Danh từ chỉ sự vật, là cỗ, mâm cỗ (nói khái quát), từ thuần Việt

- Gia nhân: Người trong nhà — Đầy tớ trong nhà, từ Hán Việt

- Tấp nập: tính từ, chỉ việc có rất nhiều người cùng qua lại, hoạt động không ngớt.

=> Từ Hán Việt trong câu trên là: Gia nhân