Phân tích bài thơ Nhàn

Một mai, một cuốc, một cần câu

=> Cày không được tác giả nhắc đến.

Nghệ thuật: điệp từ “một”

“Một” là số từ.

Thủ pháp đối lập: 

- “Dại” với “khôn”

- “Nơi vắng vẻ” với “chốn lao xao”

“Nơi vắng vẻ”: Nơi tĩnh tại của thiên nhiên và cũng là nơi tâm hồn tìm được sự thảnh thơi.

“Chốn lao xao”: nơi quan trường, bon chen quyền lực, giàu sang.

Hai câu thực thể hiện vẻ đẹp nhân cách của tác giả Nguyễn Bỉnh Khiêm, thể hiện quan niệm của tác giả về triết lí dại khôn trong cuộc đời.

Thu ăn măng trúc, đông ăn giá

Thu ăn măng trúc, đông ăn giá

Xuân tắm hồ sen, hạ tắm ao

Biện pháp nghệ thuật: đối, liệt kê

=> Lối sống hòa hợp, thuận theo tự nhiên.

Cuộc sống đạm bạc mà thanh cao với những món ăn dân dã, thuận theo tự nhiên.

“Một…một…một”: cho thấy tất cả đã sẵn sàng, chu đáo, nhà thơ đã chuẩn bị sẵn sàng cho cuộc sống thôn quê.

Hai câu thơ cuối vừa thể hiện vẻ đẹp nhân cách, vừa thể hiện vẻ đẹp trí tuệ của Nguyễn Bỉnh Khiêm. Tác giả tỉnh táo trong sự chọn lựa, quay lưng với danh lợi, tìm sự thư thái cho tâm hồn.

- Đúng

- Hai câu kết của bài thơ Nhàn tác giả có ý dẫn đến điển Thuần Vu Phần uống rượu nằm ngủ dưới gốc cây hòe, rồi mơ thấy mình ở nước Hòe An, được công danh phú quý rất mực vinh hiển. Sau bừng mắt tỉnh dậy thì hóa ra đó là giấc mộng, thấy dưới cành hòe phía nam chỉ có một tổ kiến mà thôi.

- Phú quý chỉ là phù du, là giấc chiêm bao, không tồn tại thực.

Quan niệm sống nhàn của Nguyễn Bỉnh Khiêm là xa lánh nơi quyền quý, danh lợi mà tác giả gọi là “chốn lao xao”. Nhàn là sống hòa hợp với tự nhiên.