Lý thuyết Viết bài văn nghị luận về một vấn đề xã hội

Để làm tốt bài nghị luận về một vấn đề xã hội, chúng ta cần vận dụng tất cả các phép lập luận như: giải thích, chứng minh, phân tích, tổng hợp,...

Khi nói về đặc điểm của bài văn nghị luận một vấn đề xã hội, những nhận xét, đánh giá phải xuất phát từ những ý kiến khách quan được xem xét kĩ lưỡng, chứ không phải xuất phát từ suy nghĩ chủ quan của người viết.

Một bài nghị luận về một vấn đề xã hội gồm 3 phần:

+ Mở bài: Nêu vấn đề xã hội cần nghị luận; sự cần thiết bàn luận về vấn đề.

+ Thân bài: Trình bày ít nhất hai luận điểm chính nhằm làm rõ ý kiến và thể hiện quan điểm, thái độ của người viết trước các biểu hiện đúng/ sai/ tốt xấu); sử dụng lí lẽ và bằng chứng thuyết phục.

+ Kết bài: Khẳng định lại tầm quan trọng hay ý nghĩa của vấn đề cùng thái độ, lập trường của người viết.

Phần mở bài của bài nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích) cần có nội dung giới thiệu tác phẩm và nêu ý kiến đánh giá.

Nhiệm vụ của kết bài trong văn nghị luận về một vấn đề xã hội) là nêu nhận định, đánh giá.

Nội dung không phải là yêu cầu chính của bài nghị luận về một vấn đề xã hội là lời văn gợi cảm, trau chuốt.

Khi cho đề bài: Trình bày suy nghĩ của em về lòng yêu nước của giới trẻ ngày nay. Trong phần mở bài, ta sẽ giới thiệu về lòng yêu nước của giới trẻ ngày nay.

Phần không thuộc phần thân bài của bài văn nghị luận về một vấn đề xã hội là đánh giá chung về vấn đề nghị luận. Đây là nội dung thuộc phần kết bài chứ không thuộc phần thân bài.

Trong quá trình triển khai các luận điểm, luận cứ không cần viết dài để thể hiện khả năng triển khai của người viết, phải dùng những câu từ trau chuốt, giàu hình ảnh hay đi tìm những nhận xét của các chuyên gia để đưa vào bài làm, mà luận cứ cần thể hiện quan điểm và ý kiến riêng của người viết.

Viết văn bản nghị luận về lòng yêu nước của nhân vật ông Hai trong văn bản Làng – Kim Lân là dạng đề bài về tác phẩm văn học.