Phép chiếu song song trong không gian
Kỳ thi ĐGNL ĐHQG Hà Nội
Qua phép chiếu song song, tính chất nào của hai đường thẳng không được bảo toàn ?
Qua phép chiếu song song, tính chất chéo nhau không được bảo toàn.
Cho tam giác $ABC$ ở trong mp$\left( \alpha \right)$ và phương $l$. Biết hình chiếu (theo phương $l$) của tam giác $ABC$ lên $mp\left( P \right)$ không song song $(\alpha)$ là một đoạn thẳng nằm trên giao tuyến. Khẳng định nào sau đây đúng ?
Khi phương chiếu $l$ thỏa mãn $\left( \alpha \right)//l$ hoặc $\left( \alpha \right) \supset l$ thì các đoạn thẳng $AB$,$BC$,$CA$ có hình chiếu lên $\left( P \right)$ nằm trên giao tuyến của $\left( \alpha \right)$ và $\left( P \right)$.
Cho hình hộp \(ABCD.A'B'C'D'\). Gọi \(M\) là điểm trên cạnh \(AC\) sao cho \(AC = 3MC\). Lấy \(N\) trên cạnh \(C'D\) sao cho \(C'N = xC'D\). Với giá trị nào của \(x\) thì \(MN\;{\rm{//}}\;BD'\).
Ta có: \(M\)là điểm trên cạnh \(AC\) sao cho \(AC = 3MC\). Nên \(M\) là trọng tâm của tam giác \(BCD\).
Gọi \(O\) và \(I\) lần lượt là trung điểm của \(AC\) và \(DD'\). Khi đó ta có: \(BD'\;{\rm{//}}\;\left( {IAC} \right)\).
Trong \(\left( {CDD'C'} \right)\), gọi \(N' = CI \cap C'D\). Suy ra \(N'\) là trọng tâm tam giác \(CDD'\).
Do đó: \(\dfrac{{CM}}{{CO}} = \dfrac{2}{3} = \dfrac{{CN'}}{{CI}}\) \( \Rightarrow MN'\;{\rm{//}}\;OI\), mà \(OI\;{\rm{//}}\;BD'\) nên \(MN'\;{\rm{//}}\;BD'\).
Vậy \(N' \equiv N\) và \(x = \dfrac{2}{3}\).
Phép chiếu song song biến hai đường thẳng song song thành hai đường thẳng:
Phép chiếu song song biến hai đường thẳng song song thành đường thẳng song song hặc trùng nhau.
Cho điểm \(M \in \left( \alpha \right)\) và phương \(l\) không song song với \(\left( \alpha \right)\). Hình chiếu của \(M\) lên \(\left( \alpha \right)\) qua phép chiếu song song theo phương $l$ là:
Hình chiếu của một điểm nằm trên mặt phẳng qua phép chiếu song song lên mặt phẳng đó là chính điểm đó.
Hình chiếu của một đường thẳng qua phép chiếu song song theo phương song song với đường thẳng đó trên mặt phẳng chiếu là:
Hình chiếu của đường thẳng qua phép chiếu song song theo phương song song với đường thẳng đó trên mặt phẳng chiếu là một điểm. Điểm đó là giao điểm của đường thẳng và mặt phẳng.
Cho điểm \(M'\) là hình chiếu của \(M \notin \left( \alpha \right)\) trên mặt phẳng \(\left( \alpha \right)\) qua phép chiếu song song theo phương chiếu \(l \bot \left( \alpha \right)\). Kết luận không đúng là:
Vì \(M'\) là hình chiếu của nên \(MM'//l\) nên A đúng.
Lại có \(l \bot \left( \alpha \right) \Rightarrow MM' \bot \left( \alpha \right)\) nên C đúng, B sai.
Hiển nhiên \(M' \in \left( \alpha \right)\) nên D đúng.
Cho hình hộp \(ABCD.A'B'C'D'\). Hình chiếu của \(A'B\) qua phép chiếu song song theo phương \(CB'\) trên mặt phẳng \(\left( {ABD} \right)\) là:
Xét phép chiếu theo song song theo phương \(CB'\) lên mặt phẳng \(\left( {ABD} \right)\).
Ta có: \(B \in \left( {ABD} \right)\) nên hình chiếu của \(B\) qua phép chiếu là chính nó.
Lại có: \(A'D//CB'\) nên hình chiếu của \(A'\) qua phép chiếu là điểm \(D\).
Do đó hình chiếu của \(A'B\) qua phép chiếu là \(BD\).
Cho lăng trụ tam giác \(ABC.A'B'C'\), gọi \(M,N\) lần lượt là hai điểm bất kỳ phân biệt nằm trên các cạnh \(AB',A'B\). Hình chiếu của chúng qua phép chiếu song song theo phương \(CC'\) trên mặt phẳng \(\left( {A'B'C'} \right)\) lần lượt là \(M',N'\). Chọn kết luận không đúng:
Qua \(M\) kẻ đường thẳng song song với \(AA'\) cắt \(A'B'\) tại \(MM' \Rightarrow MM'//AA'//CC'\) nên \(M'\) là hình chiếu của \(M\) qua phép chiếu bài cho.
Tương tự \(N' \in A'B'\) mà \(NN'//BB'\) cũng là ảnh của \(N\) qua phép chiếu bài cho.
Khi đó \(M'N' \subset A'B',MM'//AA',M'N'//AB\) nên các đáp án B, C, D đều đúng.
Đáp án A sai vì \(MN\) và \(M'N'\) không song song.
Hình chiếu của hình chữ nhật không thể là hình nào trong các hình sau?
Do phép chiếu song song biến hai đường thẳng song song thành hai đường thẳng song song hoặc trùng nhau, nên không thể có đáp án A.
Hình bình hành có thể là hình biểu diễn của hình nào sau đây?
Một hình bình hành bất kì bao giờ cũng có thể coi là hình biểu diễn của một hình bình hành tùy ý cho trước ( hình vuông, hình thoi, hình chữ nhật, hình bình hành…)
Cho hình hộp $ABCD.A'B'C'D'$. Gọi các điểm $M,N$ tương ứng trên các đoạn $AC',B'D'$ sao cho $MN$ song song với $BA'$. Tỉ số $\dfrac{{MA}}{{MC'}}$ là:
Xét phép chiếu song song lên mặt phẳng $\left( {A'B'C'D'} \right)$ theo phương chiếu $BA'$. Ta có $N$ là ảnh của $M$ hay $N$ chính là giao điểm của $B'D'$ và ảnh $AC'$ qua phép chiếu này.
Do đó ta xác định $M,N$ như sau:
Trên $A'B'$ kéo dài lấy điểm $K$ sao cho $A'K = B'A'$ thì $ABA'K$ là hình bình hành nên $AK//BA'$ suy ra $K$ là ảnh của $A$ trên $(A'B'C'D')$ qua phép chiếu song song theo phương \(BA'\).
Gọi $N = B'D' \cap KC'$. Đường thẳng qua $N$ và song song với $AK$ cắt $AC'$ tại $M$. Ta có $M,N$ là các điểm cần xác định.
Theo định lí Thales, ta có $\dfrac{{MA}}{{MC'}} = \dfrac{{NK}}{{NC'}} = \dfrac{{KB'}}{{C'D'}} = 2$.
Cho hình hộp $ABCD.A'B'C'D'$. Gọi $M,N$ lần lượt là trung điểm của $CD$ và $CC'$. Kẻ đường thẳng $\Delta $ đi qua $M$ đồng thời cắt $AN$ và $A'B$ tại $I,J$. Hãy tính tỉ số $\dfrac{{IM}}{{IJ}}$.
Xét phép chiếu song song lên $\left( {ABCD} \right)$theo phương chiếu $A'B$. Khi đó ba điểm $J,I,M$ lần lượt có hình chiếu là $B,I',M$. Do $J,I,M$ thẳng hàng nên $B,I',M$ cũng thẳng hàng. Gọi $N'$ là hình chiếu của $N$ thì $AN'$ là hình chiếu của $AN$. Vì $I \in AN \Rightarrow I' \in AN' \Rightarrow I' = BM \cap AN'$.
Từ phân tích trên suy ra cách dựng:
Lấy $I' = AN' \cap BM$.
Trong $\left( {ANN'} \right)$ dựng $II'\parallel NN'$( đã có $NN'\parallel CD'$) cắt $AN$ tại $I$.
Vẽ đường thẳng $MI$, đó chính là đường thẳng cần dựng.
Ta có $MC = CN'$ suy ra $MN' = CD = AB$. Do đó $I'$ là trung điểm của $BM$. Mặt khác $II'\parallel JB$ nên $II'$ là đường trung bình của tam giác $MBJ$, suy ra $IM = IJ \Rightarrow \dfrac{{IM}}{{IJ}} = 1$.
Cho hình chóp \(S.ABCD\) có đáy \(ABCD\) là hình bình hành. Gọi \(M\) là trung điểm \(SD\), \(N\) là trọng tâm tam giác \(SAB\). Đường thẳng \(MN\) cắt mặt phẳng \(\left( {SBC} \right)\) tại điểm \(I\). Tính tỷ số \(\dfrac{{IN}}{{IM}}\).
Gọi \(J;E\) lần lượt là trung điểm $SA;AB$.
Trong mặt phẳng \(\left( {BCMJ} \right)\) gọi \(I = MN \cap BC\).
- Ta có: \(IM\) là đường trung tuyến của tam giác \(SID\).
- Trong tam giác \(ICD\) ta có \(BE\) song song và bằng \(\dfrac{1}{2}CD\) nên suy ra \(BE\) là đường trung bình của tam giác \(ICD \Rightarrow E\) là trung điểm \(ID \Rightarrow SE\) là đường trung tuyến của tam giác \(SID\).
Ta có: \(N = IM \cap SE \Rightarrow N\) là trọng tâm tam giác \(SID \Rightarrow \dfrac{{IN}}{{IM}} = \dfrac{2}{3}\).
Cho hình bình hành \(ABCD\). Qua \(A\), \(B\), \(C\), \(D\) lần lượt vẽ các nửa đường thẳng $Ax$, \(By\), \(Cz\), \(Dt\) ở cùng phía so với mặt phẳng \(\left( {ABCD} \right)\), song song với nhau và không nằm trong \(\left( {ABCD} \right)\). Một mặt phẳng \(\left( P \right)\) cắt $Ax$, \(By\), \(C{\rm{z}}\), \(Dt\) tương ứng tại \(A'\), \(B'\), \(C'\), \(D'\) sao cho $AA' = 3$, \(BB' = 5\), \(CC' = 4\). Tính $DD'$.
Do \(\left( P \right)\) cắt mặt phẳng $\left( {Ax,By} \right)$ theo giao tuyến \(A'B'\); cắt mặt phẳng $\left( {Cz,Dt} \right)$ theo giao tuyến \(C'D'\), mà hai mặt phẳng $\left( {Ax,By} \right)$ và $\left( {Cz,Dt} \right)$ song song nên \(A'B'{\rm{//}}C'D'\).
Tương tự có \(A'D'{\rm{//}}B'C'\) nên \(A'B'C'D'\) là hình bình hành.
Gọi \(O\), \(O'\) lần lượt là tâm \(ABCD\) và \(A'B'C'D'\). Dễ dàng có $OO'$ là đường trung bình của hai hình thang $AA'C'C$ và \(BB'D'D\) nên \(OO' = \dfrac{{AA' + CC'}}{2} = \dfrac{{BB' + DD'}}{2}\).
Từ đó ta có \(DD' = 2\).
Cho hình hộp \(ABCD.A'B'C'D'\). Gọi \(M\) là điểm trên cạnh \(AC\) sao cho \(AC = 3MC\). Lấy \(N\) trên cạnh \(C'D\) sao cho \(C'N = xC'D\). Với giá trị nào của \(x\) thì \(MN\;{\rm{//}}\;BD'\).
Ta có: \(M\) là điểm trên cạnh \(AC\) sao cho \(AC = 3MC\). Nên \(M\) là trọng tâm của tam giác \(BCD\).
Gọi \(O\) và \(I\) lần lượt là trung điểm của \(AC\) và \(DD'\). Khi đó ta có: \(BD'\;{\rm{//}}\;\left( {IAC} \right)\).
Trong \(\left( {CDD'C'} \right)\), gọi \(N' = CI \cap C'D\). Suy ra \(N'\) là trọng tâm tam giác \(CDD'\).
Do đó: \(\dfrac{{CM}}{{CO}} = \dfrac{2}{3} = \dfrac{{CN'}}{{CI}}\) \( \Rightarrow MN'\;{\rm{//}}\;OI\), mà \(OI\;{\rm{//}}\;BD'\) nên \(MN'\;{\rm{//}}\;BD'\).
Vậy \(N' \equiv N\) và \(x = \dfrac{2}{3}\)