Sử dụng phương pháp đổi biến số để tính tích phân
Kỳ thi ĐGNL ĐHQG Hà Nội
Hàm số y=f(x) có nguyên hàm trên (a;b) đồng thời thỏa mãn f(a)=f(b). Lựa chọn phương án đúng:
Đặt t=f(x)⇒dt=f′(x)dx
Đổi cận: {x=a⇒t=f(a)x=b⇒t=f(b)
Khi đó I=f(b)∫f(a)etdt=0 (Vì f(a)=f(b))
Cho hàm số f(x) liên tục trên R và 4∫−2f(x)dx=2 . Mệnh đề nào sau đây là sai?
Dựa vào các đáp án, xét:
2∫−1f(2x)dx=122∫−1f(2x)d(2x)=124∫−2f(x)dx=1
3∫−3f(x+1)dx=3∫−3f(x+1)d(x+1)=4∫−2f(x)dx=2
6∫012f(x−2)dx=6∫012f(x−2)d(x−2)=124∫−2f(x)dx=1
Do đó các đáp án B, C, D đều đúng, đáp án A sai.
Cho y=f(x) là hàm số lẻ và liên tục trên [−a;a]. Chọn kết luận đúng:
Hàm số y=f(x) là hàm số lẻ nếu f(x)=−f(−x).
Đặt x=−t⇒dx=−dt.
Đổi cận {x=a⇒t=−ax=−a⇒t=a
⇒a∫−af(x)dx=−a∫af(−t)(−dt)=a∫−a(−f(t))dt=−a∫−af(t)dt=−a∫−af(x)dx.
Do đó a∫−af(x)dx=−a∫−af(x)dx⇔2a∫−af(x)dx=0⇔a∫−af(x)dx=0
Cho ∫40f(x)dx=−1, tính I=∫10f(4x)dx:
Đặt 4x=t khi đó 4dx=dt .
Đổi cận với x=0 thì t=0;x=1 thì t=4
1∫0f(4x)dx=144∫0f(t)dt=−14 vì tích phân không phụ thuộc vào biến số.
Tính tích phân I=π∫0cos3xsinxdx
Đặt cosx=t⇒−sinxdx=dt⇒sinxdx=−dt
Đổi cận: {x=0⇒t=1x=π⇒t=−1
⇒I=−−1∫1t3dt=1∫−1t3dt=t44|1−1=14−14=0
Cho tích phân I=π2∫0sinx√8+cosxdx. Đặt u=8+cosx thì kết quả nào sau đây là đúng?
Đặt u=8+cosx⇒du=−sinxdx⇒sinxdx=−du
Đổi cận: {x=0⇒t=9x=π2⇒t=8 ⇒I=−8∫9√udu=9∫8√udu
Tính tích phân I=ln5∫ln2e2x√ex−1dx bằng phương pháp đổi biến số u=√ex−1. Khẳng định nào sau đây là khẳng định đúng?
Đặt u=√ex−1⇒u2=ex−1⇒2udu=exdx và ex=u2+1
Đổi cận: {x=ln2⇒u=1x=ln5⇒u=2
Khi đó ta có I=ln5∫ln2e2x√ex−1dx=22∫1(u2+1)uduu=22∫1(u2+1)du=2(u33+u)|21
Biết rằng I=1∫0xx2+1dx=lna với a∈R. Khi đó giá trị của a bằng:
Đặt x2+1=t⇒2xdx=dt⇒xdx=dt2
Đổi cận {x=0⇒t=1x=1⇒t=2
Khi đó ta có:
I=1∫0xx2+1dx=122∫1dtt=12ln|t||21=12(ln2−ln1)
=12ln2=ln√2⇒a=√2(tm)
Cho 2√3m−1∫04x3(x4+2)2dx=0. Khi đó 144m2−1 bằng:
Đặt t=x4+2⇒dt=4x3dx
Đổi cận: {x=0⇒t=2x=1⇒t=3
Khi đó ta có:
1∫04x3(x4+2)2dx=3∫2dtt2=−1t|32=−13+12=16⇒2√3m−16=0⇔m=112√3=√336⇒144m2−1=−23
Đổi biến u=lnx thì tích phân I=e∫11−lnxx2dx thành:
Đặt u = lnx \Rightarrow du = \dfrac{{dx}}{x} và x = {e^u}.
Đổi cận: \left\{ \begin{array}{l}x = 1 \Rightarrow u = 0\\x = e \Rightarrow u = 1\end{array} \right.
Khi đó ta có: I = \int\limits_1^e {\dfrac{{1 - \ln x}}{{{x^2}}}dx} = \int\limits_0^1 {\dfrac{{1 - u}}{{{e^u}}}du} = \int\limits_0^1 {\left( {1 - u} \right){e^{ - u}}du}
Cho I = \int\limits_1^e {\dfrac{{\sqrt {1 + 3\ln x} }}{x}dx} và t = \sqrt {1 + 3\ln x} . Chọn khẳng định sai trong các khẳng định sau:
Đặt t = \sqrt {1 + 3\ln x} \Rightarrow {t^2} = 1 + 3\ln x \Rightarrow 2tdt = \dfrac{{3dx}}{x} \Rightarrow \dfrac{{dx}}{x} = \dfrac{2}{3}tdt
Đổi cận: \left\{ \begin{array}{l}x = 1 \Rightarrow t = 1\\x = e \Rightarrow t = 2\end{array} \right.
Khi đó ta có: I = \dfrac{2}{3}\int\limits_1^2 {{t^2}dt} = \left. {\dfrac{2}{3}\dfrac{{{t^3}}}{3}} \right|_1^2 = \left. {\dfrac{2}{9}{t^3}} \right|_1^2 = \left. {\left( {\dfrac{2}{9}{t^3} + 2} \right)} \right|_1^2 = \dfrac{2}{9}\left( {8 - 1} \right) = \dfrac{{14}}{9}
Vậy A sai.
Biến đổi \int\limits_1^e {\dfrac{{\ln x}}{{x{{\left( {\ln x + 2} \right)}^2}}}dx} thành \int\limits_2^3 {f\left( t \right)dt} với t = \ln x + 2. Khi đó f\left( t \right) là hàm nào trong các hàm số sau?
Đặt t = \ln x + 2 \Rightarrow dt = \dfrac{{dx}}{x}
Đổi cận: \left\{ \begin{array}{l}x = 1 \Rightarrow t = 2\\x = e \Rightarrow t = 3\end{array} \right.
Khi đó ta có: I = \int\limits_2^3 {\dfrac{{t - 2}}{{{t^2}}}dt} = \int\limits_2^3 {f\left( t \right)dt} \Rightarrow f\left( t \right) = \dfrac{{t - 2}}{{{t^2}}} = \dfrac{1}{t} - \dfrac{2}{{{t^2}}}
Kết quả tích phân I = \int\limits_1^e {\dfrac{{\ln x}}{{x\left( {{{\ln }^2}x + 1} \right)}}dx} có dạng I = a\ln 2 + b với a,b \in Q . Khẳng định nào sau đây là đúng?
Cách 1: Đặt t = {\ln ^2}x + 1 \Rightarrow dt = 2\ln x\dfrac{{dx}}{x} \Rightarrow \dfrac{{\ln xdx}}{x} = \dfrac{{dt}}{2}.
Đổi cận: \left\{ \begin{array}{l}x = 1 \Rightarrow t = 1\\x = e \Rightarrow t = 2\end{array} \right.
Khi đó ta có:
I = \dfrac{1}{2}\int\limits_1^2 {\dfrac{{dt}}{t}} = \left. {\dfrac{1}{2}\ln \left| t \right|} \right|_1^2 = \dfrac{1}{2}\ln 2 = a\ln 2 + b \Leftrightarrow \left\{ \begin{array}{l}a = \dfrac{1}{2}\\b = 0\end{array} \right. \Rightarrow 2a + b = 1
Nếu tích phân I = \int\limits_0^{\dfrac{\pi }{6}} {{{\sin }^n}x\cos xdx} = \dfrac{1}{{64}} thì n bằng bao nhiêu?
Đặt t = \sin x \Rightarrow dt = \cos xdx
Đổi cận: \left\{ \begin{array}{l}x = 0 \Rightarrow t = 0\\x = \dfrac{\pi }{6} \Rightarrow t = \dfrac{1}{2}\end{array} \right.
Khi đó I = \int\limits_0^{\dfrac{1}{2}} {{t^n}dt} = \left. {\dfrac{{{t^{n + 1}}}}{{n + 1}}} \right|_0^{\dfrac{1}{2}} = \dfrac{{{{\left( {\dfrac{1}{2}} \right)}^{n + 1}}}}{{n + 1}} = \dfrac{1}{{{2^{n + 1}}\left( {n + 1} \right)}} = \dfrac{1}{{64}}
Thử đáp án ta thấy n = 3 thỏa mãn
Biết hàm số y = f\left( x \right) liên tục và có đạo hàm trên \left[ {0;\,\,2} \right],f\left( 0 \right) = \sqrt 5 ,f\left( 2 \right) = \sqrt {11} . Tích phân I = \int\limits_0^2 {f\left( x \right).f'\left( x \right)dx} bằng:
I = \int\limits_0^2 {f\left( x \right).f'\left( x \right)dx}
Đặt f\left( x \right) = t \Rightarrow dt = f'\left( x \right)dx
Đổi cận: \left\{ \begin{array}{l}x = 0 \Rightarrow t = \sqrt 5 \\x = 2 \Rightarrow t = \sqrt {11} \end{array} \right.
\Rightarrow I = \int\limits_{\sqrt 5 }^{\sqrt {11} } {tdt} = \left. {\dfrac{{{t^2}}}{2}} \right|_{\sqrt 5 }^{\sqrt {11} } = \dfrac{1}{2}\left( {11 - 5} \right) = 3.
Đổi biến x = 4\sin t của tích phân I = \int\limits_0^{\sqrt 8 } {\sqrt {16 - {x^2}} dx} ta được:
Đặt x = 4\sin t \Rightarrow dx = 4\cos tdt
Đổi cận: \left\{ \begin{array}{l}x = 0 \Rightarrow t = 0\\x = \sqrt 8 \Rightarrow t = \dfrac{\pi }{4}\end{array} \right.
Khi đó ta có: I = 4\int\limits_0^{\dfrac{\pi }{4}} {\sqrt {16 - 16{{\sin }^2}t} \cos tdt} = 16\int\limits_0^{\dfrac{\pi }{4}} {{{\cos }^2}tdt} = 8\int\limits_0^{\dfrac{\pi }{4}} {\left( {1 + \cos 2t} \right)d} t
Cho tích phân I = \int\limits_0^1 {\dfrac{{dx}}{{\sqrt {4 - {x^2}} }}} . Bằng phương pháp đổi biến thích hợp ta đưa được tích phân đã cho về dạng:
Đặt x = 2\sin t \Rightarrow dx = 2\cos tdt
Đổi cận: \left\{ \begin{array}{l}x = 0 \Rightarrow t = 0\\x = 1 \Rightarrow t = \dfrac{\pi }{6}\end{array} \right.
Khi đó ta có: I = \int\limits_0^{\dfrac{\pi }{6}} {\dfrac{{2\cos tdt}}{{\sqrt {4 - 4{{\sin }^2}t} }}} = \int\limits_0^{\dfrac{\pi }{6}} {\dfrac{{2\cos tdt}}{{2\cos t}}} = \int\limits_0^{\dfrac{\pi }{6}} {dt}
Tìm a biết I = \int\limits_{ - 1}^2 {\dfrac{{{e^x}dx}}{{2 + {e^x}}}} = \ln \dfrac{{ae + {e^3}}}{{ae + b}} với a, b là các số nguyên dương.
Đặt t = {e^x} \Rightarrow dt = {e^x}dx
Đổi cận: \left\{ \begin{array}{l}x = - 1 \Rightarrow t = {e^{ - 1}}\\x = 2 \Rightarrow t = {e^2}\end{array} \right.
Khi đó
\begin{array}{l}I = \int\limits_{{e^{ - 1}}}^{{e^2}} {\dfrac{{dt}}{{t + 2}}} = \left. {\ln \left| {t + 2} \right|} \right|_{{e^{ - 1}}}^{{e^2}} = \ln \left( {{e^2} + 2} \right) - \ln \left( {{e^{ - 1}} + 2} \right) = \ln \dfrac{{{e^2} + 2}}{{{e^{ - 1}} + 2}}\\ = \ln \dfrac{{{e^2} + 2}}{{\dfrac{1}{e} + 2}} = \ln \dfrac{{2e + {e^3}}}{{2e + 1}} = \ln \dfrac{{ae + {e^3}}}{{ae + b}} \Rightarrow \left\{ \begin{array}{l}ae + {e^3} = 2e + {e^3}\\ae + b = 2e + 1\end{array} \right. \Leftrightarrow \left\{ \begin{array}{l}a = 2\\b = 1\end{array} \right.\end{array}
Cho tích phân I = \int\limits_0^{\dfrac{\pi }{2}} {{e^{{{\sin }^2}x}}\sin x{{\cos }^3}x} dx. Nếu đổi biến số t = {\sin ^2}x thì:
Đặt t = {\sin ^2}x \Rightarrow dt = 2\sin x\cos xdx \Rightarrow \sin x\cos xdx = \dfrac{1}{2}dt và {\cos ^2}x = 1 - {\sin ^2}x = 1 - t
Đổi cận: \left\{ \begin{array}{l}x = 0 \Rightarrow t = 0\\x = \dfrac{\pi }{2} \Rightarrow t = 1\end{array} \right.
Khi đó I = \int\limits_0^{\dfrac{\pi }{2}} {{e^{{{\sin }^2}x}}\sin x{{\cos }^3}x} dx = \int\limits_0^{\dfrac{\pi }{2}} {{e^{{{\sin }^2}x}}co{s^2}x\sin x\cos x} dx = \dfrac{1}{2}\int\limits_0^1 {{e^t}\left( {1 - t} \right)dt}
Kết quả của tích phân I = \int\limits_1^2 {\dfrac{{dx}}{{x\sqrt {1 + {x^3}} }}} có dạng I = a\ln 2 + b\ln \left( {\sqrt 2 - 1} \right) + c với a,b,c \in Q. Khi đó giá trị của a bằng:
Đặt t = \sqrt {1 + {x^3}} \Rightarrow {t^2} = 1 + {x^3} \Rightarrow 2tdt = 3{x^2}dx \Rightarrow {x^2}dx = \dfrac{2}{3}tdt
Đổi cận: \left\{ \begin{array}{l}x = 1 \Rightarrow t = \sqrt 2 \\x = 2 \Rightarrow t = 3\end{array} \right.
Khi đó ta có:
\begin{array}{l}I = \int\limits_1^2 {\dfrac{{dx}}{{x\sqrt {1 + {x^3}} }}} = \int\limits_1^2 {\dfrac{{{x^2}dx}}{{{x^3}\sqrt {1 + {x^3}} }}} = \dfrac{2}{3}\int\limits_{\sqrt 2 }^3 {\dfrac{{dt}}{{{t^2} - 1}}} = \left. {\dfrac{2}{3}.\dfrac{1}{2}\ln \left| {\dfrac{{t - 1}}{{t + 1}}} \right|} \right|_{\sqrt 2 }^3 \\ = \dfrac{1}{3}\left( {\ln \dfrac{1}{2} - \ln \left( {3 - 2\sqrt 2 } \right)} \right) = - \dfrac{1}{3}\ln 2 - \dfrac{1}{3}\ln {\left( {\sqrt 2 - 1} \right)^2} = - \dfrac{1}{3}\ln 2 - \dfrac{2}{3}\ln \left( {\sqrt 2 - 1} \right) \\ = a\ln 2 + b\ln \left( {\sqrt 2 - 1} \right) + c \Rightarrow a = - \dfrac{1}{3}\end{array}