Trình bày báo cáo kết quả nghiên cứu

Sách chân trời sáng tạo

Đổi lựa chọn

I. Khái niệm trình bày báo cáo kết quả nghiên cứu

Trình bày báo cáo kết quả nghiên cứu là dùng ngôn ngữ nói để giới thiệu, trình bày về bài báo cáo, nghiên cứu về một vấn đề khoa học nào đó.

II. Yêu cầu trình bày báo cáo kết quả nghiên cứu

- Giới thiệu được vấn đề nghiên cứu và lí do chọn vấn đề đó.

- Trình bày khái quát những kết quả nghiên cứu chính ở phần trọng tâm của bài nói.

- Nêu thu hoạch của bản thân khi tiến hành nghiên cứu về đề tài ở phần cuối bài nói.

III. Hướng dẫn quy trình trình bày báo cáo kết quả nghiên cứu

1. Bước 1: Chuẩn bị nói

* Xác định đề tài, mục đích nói, đối tượng người nghe, không gian và thời gian nói

Trong trường hợp này việc xác định đề tài đã được thực hiện: bài nói cùng một đề tài với bài viết.

Người nghe bạn nói có thể là thầy cô giáo bộ môn, bạn học trong lớp và một số khách mời. Mục đích của bài nói là thuyết trình kết quả nghiên cứu của bản thân, sao cho người nghe hiểu được vấn đề và thuyết phục được người nghe về kết quả của đề tài nghiên cứu. Do đó, bạn cần cân nhắc đến không gian và thời gian nói bằng những câu hỏi sau: Bạn dự định sẽ nói ở đâu và trong thời gian bao lâu? Bạn sẽ dành bao nhiêu thời gian cho phần trao đổi với người nghe?

*Tìm ý, lập dàn ý

Tìm ý

Đây là giai đoạn thu thập và sắp xếp thông tin để chuẩn bị cho bài trình bày. Trong trường hợp này, bài trình bày đã được chuẩn bị ở phần viết. Do đó, để phần thuyết trình thêm rõ ràng và thuyết phục, bạn nên chuẩn bị các phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ, dự kiến các ý kiến phản biện và chuẩn bị câu trả lời.

Lập dàn ý

Để dễ dàng làm chủ bài nói, cũng như giúp người nghe dễ theo dõi, bạn cần tóm tắt lại hệ thống ý dưới dạng dàn ý hoặc sơ đồ, trình bày trên giấy hoặc phần mềm trình chiếu.

Khi thuyết trình kết quả nghiên cứu, bạn có thể triển khai một số ý như sau:

  • Lí do chọn đề tài: tại sao bạn chọn đề tài nghiên cứu này? Đề tài nghiên cứu này có đóng góp gì?
  • Câu hỏi nghiên cứu: giả thuyết bạn đặt ra trước khi tiến hành nghiên cứu.
  • Phương pháp nghiên cứu: những phương pháp bạn lựa chọn thực hiện để kiểm chứng câu hỏi nghiên cứu.
  • Kết quả nghiên cứu: kết quả bạn thu nhận được là gì? Kết quả ấy giúp

khẳng định hay bác bỏ giả thuyết nghiên cứu?

  • Kết luận: từ kết quả nghiên cứu, bạn khái quát lên ý nghĩa gì? Trên cơ sở đó, bạn có đề xuất gì?

*Luyện tập 

Bạn có thể luyện nói một mình bằng cách đứng trước gương để tập trình bày, hoặc nói và tự ghi âm để nghe lại, hoặc luyện tập với bạn.

Khi luyện tập, cần chú ý: lựa chọn từ ngữ cho phù hợp với bài thuyết trình kết quả nghiên cứu; sử dụng ngôn ngữ khách quan, sắc thái biểu cảm trung tính, hệ thống thuật ngữ cần chuẩn xác, thống nhất.

2. Bước 2: Trình bày bài nói

Khi trình bày, bạn nên:

  • Dựa vào phần tóm tắt ý đã chuẩn bị từ trước, ngoài ra bạn có thể sử dụng những tờ giấy nhỏ để viết, ghi chú ngắn gọn, nội dung nói dưới dạng từ, cụm từ,...
  • Trình bày từ khái quát đến cụ thể: trình bày tóm tắt hệ thống ý của bài thuyết trình rồi đi vào từng phần.
  • Phân tích, đánh giá, kết nối các phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ với bài thuyết trình.
  • Chú ý tương tác với khán giả, giọng điệu khi trình bày tự tin, nói rõ ràng rành mạch.

3. Bước 3: Trao đổi và đánh giá

Khi trao đổi với người nghe, bạn nên:

  • Có thái độ cầu thị, nghiêm túc lắng nghe và ghi chép ý kiến của khán giả.
  • Lựa chọn một số câu hỏi, ý kiến phản biện mà bạn cho là quan trọng để phản hồi trong khuôn khổ thời gian cho phép.

Trong vai trò của người trình bày, bạn tự đánh giá bài nói của mình dựa vào

bảng kiểm dưới đây:

Bảng kiểm kĩ năng trình bày báo cáo kết quả nghiên cứu

Nội dung kiểm tra

Đạt

Chưa đạt

Nội dung bài thuyết trình

Nêu được lí do chọn đề tài.

   

Nêu được giả thuyết và phương pháp nghiên cứu.

   

Trình bày được kết quả nghiên cứu và kết luận hợp lí.

   

Sử dụng chính xác, thống nhất các thuật ngữ.

   

Các kĩ thuật thuyết trình

Sử dụng ngôn ngữ khách quan, khoa học

   

Khai thác hiệu quả các phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ hỗ trợ.

   

Trình bày rõ ràng, rành mạch, đúng thời gian quy định.

   

Tự tin, tương tác bằng mắt với người nghe, giọng điệu và điệu bộ hợp lí.

   

Ghi nhận và phản hồi thỏa đáng với những câu hỏi, ý kiến phản biện của người nghe.