I. Ngọc Hoàng và cuộc tu bổ lại các giống vật
- Nguyên nhân và quá trình tu bổ lại các giống vật:
+ Ngọc Hoàng trước khi sáng tạo ra con người đã nặn ra vạn vật. Nhưng lúc sơ khởi, một phần vì thiếu nguyên liệu, một phần vì vội vàng nên một số động vật có cấu tạo chưa đầy đủ: có con thiếu cánh, có con thiếu chân,…
+ Vì vậy, Ngọc Hoàng đã phái ba vị Thiên thần mang nguyên liệu xuống núi để thực hiện việc tu bổ, bù đắp cho những con vật mà cơ thể còn khiếm khuyết. Nghe tin, các con vật tìm đến nơi để xin những thứ mình cần, dần dần mọi nguyên liệu cũng vừa hết. Lúc này, con vịt và con chó đều thiếu một cẳng nên đến xin nhưng vì đã hết nguyên liệu nên Thiên thần từ chối. Sau một hồi chó và vịt nài nỉ, ngài quyết định tạm bẻ chân ghế chắp một chân cho con vịt và một chân sau bị thiếu cho con chó và dặn rằng khi ngủ chớ để cẳng xuống đất. Từ đó, hai giống vật này khi ngủ đều giơ một cẳng lên trên không.
+ Tiếp đến, mấy loại chim khác cũng đến cùng lúc như chiền chiện, đỏ nách,... Do hồi đó, Ngọc Hoàng làm vội nên tất cả đều thiếu hai chân. Cuối cùng, một trong ba vị Thiên thần bẻ một nắm chân hương, gắn cho mỗi con một đôi làm chân cùng lời dặn chịu khó giữ gìn, khi nào muốn dùng hãy nhớm chân xuống đất xem vững không rồi hãy đậu. Từ đó, các loài chim vẫn giữ thói quen chới với ba lần để thử đặt chân trước khi đậu.
-> Cuộc tu bổ lại các giống vật đã giải thích được quá trình tu bổ lại các giống vật, bù đắp những phần cơ thể còn thiếu để chúng có hình dạng giống ngày nay.
II. Cơ sở cho sự tưởng tượng về câu chuyện Cuộc tu bổ lại các giống vật
- Trong tiềm thức của người xưa, Ngọc Hoàng là vị vua tối cao của đất trời, có sức mạnh và khả năng phi thường (nặn ra vạn vật).
- Người xưa muốn gửi đến chúng ta những thông tin về nguồn gốc của các giống vật, cũng như quá trình hoàn thiện của các giống vật. Cùng với đó là sự kính ngưỡng, đề cao Ngọc Hoàng thượng đế.
III. Đánh giá chung Cuộc tu bổ lại các giống vật
1. Giá trị nội dung
Truyện giúp người đọc hình dung sự hình thành của thế giới muôn loài. Từ đó, lí giải những thói quen, đặc điểm của một số loài vật theo trí tưởng tượng phong phú của dân gian.
2. Giá trị nghệ thuật
- Truyện thần thoại Cuộc tu bổ lại các giống vật cho thấy sự sáng tạo của dân gian trong việc lí giải các sự vật, hiện tượng.
- Mọi chi tiết kể và tả đều điểm tô tính chất kỳ lạ, phi thường của nhân vật, thần thoại.
