I. Tìm hiểu chung Thơ duyên
a. Xuất xứ
- Nằm trong tập “Thơ thơ” (1933 – 1938), tập thơ đầu tay của Xuân Diệu, ngay khi ra đời đã gây được tiếng vang.
b. Bố cục
- Khổ thơ đầu: Cảm xúc khi mùa thu tới.
- Hai khổ thơ tiếp theo: Cảm xúc trước sự biến thái của mùa thu.
- Những khổ thơ còn lại: Cảm xúc khi chia tay mùa thu.
c. Thể loại
- Thể loại: thơ 7 chữ.
d. Nhan đề
Bức tranh thu là sự giao hòa, giao duyên tựa như tự nhiên mà có giữa thiên nhiên với thiên nhiên, con người với thiên nhiên và con người với con người. Thơ duyên nói về những duyên tình đẹp đẽ ấy.
II. Giá trị nội dung và nghệ thuật Thơ duyên
a. Giá trị nội dung
Thơ duyên là khúc giao mùa êm ái thể hiện sự lo sợ của tác giả về dòng chảy thời gian, qua đó cũng thể hiện niềm khao khát sống, sự yêu đời của tác giả.
b. Giá trị nghệ thuật
- Sự cảm nhận tinh tế và độc đáo của tác giả về mùa thu.
- Giọng điệu say mê, sôi nổi.
- Ngôn từ mới mẻ, hình ảnh sáng tạo.