BÀI 8: CẤU TẠO VÀ TÍNH CHẤT CỦA XƯƠNG
I/. MỤC TIÊU: sau khi học xong bài học, học sinh có khả năng:
1. Kiến thức:
- Trình bày được cấu tạo của một xương dài từ đó giải thích khả năng lớn lên và chịu lực của xương
- Nhận biết các thành phần hóa học của xương để chứng minh được tính chất đàn hồi và cứng rắn của xương
2. Kỹ năng:
- Biết cách vận dụng hiểu biết thực tiễn vào bài học
3. Thái độ:
- Ý thức bảo vệ bản thân, vận động và vui chơi lành mạnh
*Trọng tâm:
Trình bày được cấu tạo của xương, cấu trúc điển hình của xương dài và thành phần hóa học của xương, từ đó biết cách chăm sóc và bảo vệ xương
II/. CHUẨN BỊ:
1/. Giáo viên: tranh vẽ các hình 8.1 – 8.4
2/. Học sinh: Sách giáo khoa, vở ghi
III/. PHƯƠNG PHÁP: trực quan + thuyết trình
IV/. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:
1/. Ổn định tổ chức: (1’) Giáo viên kiểm tra sĩ số và sự chuẩn bị của học sinh
2/. Kiểm tra bài cũ: (3’) Hãy cho biết các thành phần của bộ xương người? nêu đặc điểm và lấy ví dụ về các loại khớp xương?
3/. Bài mới:
+ Giới thiệu bài: xương hình thành nên bộ khung cơ thể, có vai trò bảo vệ các cơ quan và là nơi bám của các cơ giúp thực hiện chức năng vận động. Bộ xương cũng chính là yếu tố quyết định đến hình dáng, chiều cao của cơ thể. Để đảm nhận được chức năng đó đòi hỏi xương phải có những đặc điểm phù hợp về cấu tạo và tính chất. Bài học hôm nay sẽ giúp các em tìm hiểu về những vấn đề đó
|
HĐ 1: Cấu tạo và chức năng của xương Mục tiêu: Học sinh trình bày được cấu tạo điển hình của một xương, nêu được đặc điểm của xương dài từ đó giải thích sự lớn lên và khảnăng chịu lực của xương Phương pháp: vấn đáp + thuyết trình + trực quan Phát triển năng lực: quan sát, phân tích, tổng hợp Thời gian: 15’ |
|||||||||||||
|
Hoạt động của giáo viên |
Hoạt động của học sinh |
Nội dung cần đạt |
|||||||||||
|
- Yêu cầu học sinh quan sát hình vẽ 8.1, 8.2, trả lời câu hỏi: + Xương dài gồm mấy phần, đặc điểm cấu tạo của từng phần? + Xương dài có dạng hình ống, các nan xương xếp thành hình cung có ảnh hưởng như thế nào đến khả năng chịu lực của xương? - Giáo viên mở rộng về xương đầu, xương cột sống - Tổng kết, điều chỉnh nội dung kiến thức |
Lắng nghe câu hỏi của giáo viên, quan sát hình ảnh, suy nghĩ và trả lời câu hỏi Lắng nghe giáo viên nhận xét, tổng hợp kiến thức |
I.Cấu tạo và chức năng của xương 1.Cấu tạo và chức năng của xương dài
|
|||||||||||
|
HĐ 2: Cấu tạo xương ngắn và xương dẹt Mục tiêu: nhận biết được đặc điểm cả xương ngắn và xương dẹt Phương pháp: trực quan, thuyết trình Phát triển năng lực: quan sát, thực hành Thời gian: 10’ |
|||||||||||||
|
Hoạt động của giáo viên |
Hoạt động của học sinh |
Nội dung cần đạt |
|||||||||||
|
- Yêu cầu học sinh dựa vào nội dung sách giáo khoa, chỉ ra điểm giống và khác nhau của xương ngắn, xương dài và xương dẹt? - Giáo viên điều chỉnh nội dung kiến thức |
Lắng nghe, suy nghĩ, trả lời các câu hỏi của giáo viên Lắng nghe nhận xét, tổng kết của giáo viên |
2. Cấu tạo và chức năng của xương ngắn và xương dẹt - Xương ngắn và xương dẹt không có cấu tạo hình ống - Bên ngoài làmô xương cứng, bên trong là mô xương xốp với nhiều nan xương và khoang xương chứa tủy đỏ |
|||||||||||
|
HĐ 3: Sự to ra và dài ra của xương Mục tiêu: Học sinh biết được nguyên nhân xương to lên và dài ra, tư đó biết bảo vệ cơ thể và bộ xương Phương pháp: vấn đáp + thuyết trình + trực quan Phát triển năng lực: quan sát, phân tích, tổng hợp Thời gian: 6’ |
|||||||||||||
|
- Yêu cầu học sinh sử dụng Sgk và trả lời câu hỏi: + Xương to ra do đâu? + Xương dài ra như thế nào? Có sự khác nhau gì trong quá trình xương dài ra ở nam, nữ; người trẻ, người già? + Sụn tăng trưởng có vai trò gì? - Điều chỉnh nội dung thông tin và tổng kết |
Thực hiện yêu cầu của giáo viên Nghe giáo viên nhận xét, tổng kết. |
II.Sự to ra và dài ra của xương - Xương to ra nhờ tế bào màng xương - Xương dài ra nhờ sụn tăng trưởng - Xương phát triển nhanh ở tuổi thiếu niên, nhất là tuổi dậy thì do sụn phân hóa thành xương - Tuổi trưởng thành, không cao thêm do sụn không phân hóa thành xương - Tuổi già: xương phân hủy nhanh, tạo thành chậm, cốt giao giảm nên xương xốp, giòn, dễ gãy, khó phục hồi |
|||||||||||
|
HĐ 4: Thành phần hóa học và tính chất của xương Mục tiêu: trình bày được các thành phần hóa học của xương, ăn uống vận động hợp lí để tăng sự phát triển chắc khỏe của xương Phương pháp: thuyết trình, vấn đáp Phát triển năng lực: tổng hợp Thời gian: 5’ |
|||||||||||||
|
Hoạt động của giáo viên |
Hoạt động của học sinh |
Nội dung cần đạt |
|||||||||||
|
Yêu cầu học sinh sử dụng sgk để trình bày về cấu tạo hóa học của xương Điều chỉnh nội dung thông tin |
Lắng nghe và thực hiện các yêu cầu của giáo viên |
III.Thành phần hóa học và tính chất của xương Xương gồm chất hữu cơ (cốt giao) và chất khoáng (chủ yếu là canxi) Cốt giao: mềm dẻo, thay đổi theo tuối Khoáng: bền chắc |
|||||||||||
4/. Củng cố, luyện tập
|
HĐ 5: tổng kết, củng cố Mục tiêu: học sinh ghi nhớ nhanh các nội dng chính của bài học Phương pháp: vấn đáp Phát triển năng lực: tổng hợp Thời gian: 4’ |
||
|
Hoạt động của giáo viên |
Hoạt động của học sinh |
Nội dung cần đạt |
|
Yêu cầu học sinh làm nhanh bài tâp 1 trang 31 Sgk |
Lắng nghe và thực hiện các yêu cầu của giáo viên |
Các học sinh đều ghi nhớ được các nội dung chính của bài học |
5/. Hướng dẫn học sinh học và chuẩn bị bài ở nhà
|
HĐ 6: Hướng dẫn học sinh học bài và chuẩn bị bài mới Mục tiêu: học sinh học bài 8, nắm được các nội dung chính của Bài 9: Cấu tạo và tính chất của cơ Phương pháp: thuyết trình Phát triển năng lực: sử dụng sách giáo khoa, tự học có hướng dẫn Thời gian: 1’ |
||
|
Hoạt động của giáo viên |
Hoạt động của học sinh |
Nội dung cần đạt |
|
Yêu cầu học sinh học bài 8 và đọc trước nội dung bài 9 |
Ghi lại yêu cầu của gv vào vở |
Học sinh ghi nhớ bài 8 và khái quát được nội dung bài 9 |
