BÀI 54: VỆ SINH HỆ THẦN KINH
I. Mục tiêu:
1. Kiến thức:
+ Hiểu rõ ý nghĩa sinh học của giấc ngủ đối với sức khoẻ.
+ Phân tích ý nghĩa của lao động và nghỉ ngơi hợp lí, tránh ảnh hưởng xấu tới hệ thần kinh.
+ Nêu được tác hại của ma tuý và các chất gây nghiện đối với sức khoẻ và hệ thần kinh.
+ Xây dựng cho bản thân một kế hoạch học tập và nghỉ ngơi hợp lí, đảm bảo sức khoẻ.
2. Kĩ năng: Rèn luyện kĩ năng tư duy, liên hệ thực tế.
3.Thái độ: Có ý thức vệ sinh, giữ gìn sức khoẻ, tránh xa ma tuý.
II. Đồ dùng dạy học:
1. Giáo viên: - Tranh ảnh thông tin tuyên truyền về tác hạicủa các chất gây nghiện: rượu, thuốc lá, ma tuý ....
- Bảng phụ ghi nội dung bảng 54.
2. Học sinh: Đọc trước bài ở nhà
III. Hoạt động dạy - học.
1.Ổn định tổ chức, kiểm tra sĩ số:
2.Kiểm tra bài cũ:
* Câu 1: ý nghĩa của sự thành lập và ức chế các phản xạ có điều kiện trong đời sống con người?
* Câu 2: Tiếng nói và chữ viết có vai trò gì trong đời sống con người?
* Đặt vấn đề: Hệ thần kinh có vai trò hết sức quan trọng đối với đời sống con người và các loài động vật. Làm thế nào để hệ thần kinh hoạt động có hiệu quả.
3.Bài mới:
|
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS |
GHI BẢNG |
|
Hoạt động 1: GV: + Chó có thể nhịn ăn 20 ngày vẫn sống nhưng không được ngủ 10 - 12 ngày thì sẽ chết. + Vì sao nói giấc ngủ là một nhu cầu sinh lý của cơ thể? + Giấc ngủ có ý nghĩa như thế nào đối với sức khỏe? + Bản chất của giấc ngủ là gì? HS thảo luận, trình bày. Lớp trao đổi, bổ sung, hoàn thiện: + Làm thế nào để có một giấc ngủ sâu? Hoạt động 2: GV: + Tại sao không nên làm việc quá sức? Thức qua khuya? + Lao động và nghỉ ngơi hợp lý có tác dụng gì? + Cần làm gì để có một chế độ làm việc và nghỉ ngơi hợp lý? + Hãy thử lập cho mình một thời gian biểu mà em cho là hợp lý đối với bản thân em? Hoạt động 3 GV yêu cầu HS quan sát tranh, liên hệ thực tế, thảo luận, hoàn thành bảng 54. HS thảo luận, cử đại diện lên bảng trình bày. Lớp trao đổi, bổ sung, hoàn thiện. GV chốt bằng bảng phụ. Gọi 1 - 3 HS đọc kết luận chung |
I .Ý nghĩa của giấc ngủ đối với sức khoẻ - Bản chất của giấc ngủ là quá trình ức chế tự nhiên để bảo vệ và phục hồi khả năng hoạt động của hệ thần kinh sau 1 ngày học tập và lao động mệt mỏi.. Khi ngủ các cơ quan giảm hoạt động, có tác dụng phục hồi hoạt động của hệ thần kinh và các hệ cơ quan khác. - Để đảm bảo giấc ngủ tốt cần: + Ngủ đúng giờ. + Chỗ ngủ thuận lợi. + Không dùng chất kích thích: cà phê, chè đặc, thuốc lá. + Không ăn quá no, hạn chế kích thích ảnh hưởng tới vỏ não gây hưng phấn. II. Lao động và nghỉ ngơi hợp lý - Lao động và nghỉ ngơi hợp lý để giữ gìn và bảo vệ hệ thần kinh. - Biện pháp: + Đảm bảo giấc ngủ hàng ngày. + Giữ cho tâm hồn thanh thản, tránh suy nghĩ, lo âu. + Xây dựng một chế độ làm việc và nghỉ ngơi hợp lý thông qua việc lập và thực hiện thời gian biểu. III. Tránh lạm dụng các chất kích thích và ức chế đối với hệ thần kinh * Kết luận: Bảng phụ * Kết luận chung: SGK |
4/Luyện tập, củng cố:4’
? Muốn đảm bảo giấc ngủ tốt, cần những điều kiện gì?
? Trong vệ sinh đối với hệ thần kinh cần quan tâm tới những vấn đề gì? Vì sao?
5/ Hướng dẫn HS tự học ở nhà:
- Học bài và trả lời các câu hỏi SGK.
- Xây dựng cho mình thời gian biểu hợp lí vào vở bài tập và thực hiện nghiêm túc theo thời gian biểu đó.
- Chuẩn bị tiết sau kiểm tra 1 tiết.
Câu hỏi ôn tập:
Câu 1: Nêu cấu tạo và chức năng của trụ não, tiểu não, não trung gian?
Câu 2: Trình bày quá trình tạo thành nước tiểu đầu trong cơ thể người?
Câu 3: Nêu 1 số tác nhân có hại cho hệ bài tiết, hệ thần kinh?
Câu 4: Trình bày cấu tạo và chức năng của da?
Câu 5: Nêu các biện pháp phòng chống các bệnh ngoài da?
Câu 6: Nêu các bộ phận của hệ thần kinh?
Câu 7: Nêu các biện pháp bảo vệhệ thần kinh khỏi các tác nhân có hại?
Câu 8: Trên 1 con ếch đã mổ để nghiên cứu rễ tuỷ, Trang đã vô ý thúc mũi kéo làm đứt 1 số rễ. Bằng cách nào em có thể phát hiện được rễ nào còn, rễ nào mất?
Câu 9: Hệ thần kinh sinh dưỡng có vai trò gì?
Câu 10: Tại sao không nên đọc sách ở nơi thiếu ánh sáng hoặc trên tàu xe bị xốc nhiều?
Câu 11: Thế nào là phản xạ có điều kiện? Phản xạ không điều kiện? Cho ví dụ minh họa
***Phụ lục:
|
Loại chất |
Tên chất |
Tác hại |
|
Chất kích thích |
- Rượu - Nước chè, cà phê |
- Hoạt động vủa vỏ não bị rối loạn, trí nhớ kém. - Kích thích hệ thần kinh, gây khó ngủ. |
|
Chất gây nghiện |
- Thuốc lá - Ma tuý |
- Cơ thể suy yếu, dễ mắc các bệnh về hô hấp, khả năng làm việc trí óc giảm, trí nhớ kém - Suy thoái nòi giống, cạn kiệt kinh tế, lây nhiễm HIV, mất nhân cách, ảnh hưởng đến trật tự an ninh xạ hội,... |
|
Chất làm suy giảm chức năng hệ thần kinh |
- Thuốc an thần |
- Gây ức chế thần kinh, có khả năng dẫn đến sự phụ thuộc của bệnh nhân vào thuốc. |
