Nói và nghe: Trình bày báo cáo kết quả nghiên cứu về một vấn đề

Sách kết nối tri thức với cuộc sống

Đổi lựa chọn

I. Khái niệm Trình bày báo cáo kết quả nghiên cứu về một vấn đề

Trình bày báo cáo kết quả nghiên cứu về một vấn đề là dùng ngôn ngữ nói để giới thiệu, trình bày về bài báo cáo, nghiên cứu về một vấn đề khoa học nào đó.

II. Yêu cầu Trình bày báo cáo kết quả nghiên cứu về một vấn đề

- Giới thiệu được vấn đề nghiên cứu và lí do chọn vấn đề đó.

- Trình bày khái quát những kết quả nghiên cứu chính ở phần trọng tâm của bài nói.

- Nêu thu hoạch bổ ích của bản thân khi tiến hành nghiên cứu về đề tài ở phần cuối bài nói.

III. Hướng dẫn quy trình nói Trình bày báo cáo kết quả nghiên cứu về một vấn đề

1. Chuẩn bị nói và nghe

a. Chuẩn bị nói

- Tóm tắt báo cáo kết quả nghiên cứu đã viết (trong khoảng 1 – 1,5 trang giấy).

- Gạch chân những luận điểm hoặc thông tin chính của bài viết. Ghi chú về các ngữ liệu minh hoạ quan trọng cần được nêu lên khi thuyết minh về từng luận điểm.

- Xác định đúng những từ ngữ then chốt gắn với từng luận điểm để dễ nhớ và dễ triển khai luận điểm, đảm bảo cho bài nói có trọng tâm, không sa vào lối kể chuyện, bình tán dông dài.

- Chuẩn bị PowerPoint (nếu có): PowerPoint cần được soạn với các thông tin chắt lọc, hình ảnh, video minh hoạ sinh động, thể hiện nét đặc trưng của báo cáo kết quả nghiên cứu về một vấn đề sân khấu dân gian.

b. Chuẩn bị nghe

Tìm hiểu trước về tên của báo cáo kết quả nghiên cứu sẽ được trình bày để có định hướng nghe phù hợp. Phác ra những câu hỏi ban đầu về vấn đề để dễ theo dõi nội dung của bài trình bày. 

2. Thực hành nói và nghe

Người nói

Người nghe

- Mở đầu. nêu tên và lí do chọn vấn đề nghiên cứu, trình bày ngắn gọn về quá trình thực hiện.

- Triển khai, trình bày tóm tắt các luận điểm, thông tin chính có trong bản viết theo trình tự hợp lí, kết hợp nhịp nhàng với việc trình chiếu PowerPoint (nếu có). 

- Kết luận: khái quát lại những kết quả nghiên cứu chính, cảm ơn người nghe và tỏ thái độ sẵn sàng tiếp nhận những ý kiến trao đổi, đối thoại.

- Theo dõi cách trình bày của người nói, ghi ra giấy những câu hỏi, ý nghĩ nảy sinh trong quá trình nghe.

- Hỗ trợ bạn trong việc sử dụng bản trình chiếu.

3. Trao đổi

a. Người nghe

Dựa vào các tiêu chí đánh giá đã xây dựng đề nêu câu hỏi hay bổ sung ý kiến về những nội dung cụ thể của báo cáo; nêu cách nhìn nhận và đánh giá khác (nếu có) về vấn đề được báo cáo đề cập. Cần góp ý kĩ về cách trình bày kết quả nghiên cứu của người nói.

b. Người nói

- Trả lời các câu hỏi, làm sáng tỏ thêm các vấn đề được người nghe nêu lên; nêu hướng hoàn thiện báo cáo cũng như cách trình bày báo cáo.

- Hình thành ý tưởng trao đổi, đánh giá về bài nói theo các tiêu chí chính sau:

Kết quả nghiên cứu

Chọn được vấn đề có ý nghĩa và gây hứng thú.

Vận dụng được các thao tác nghiên cứu cơ bản

Đảm bảo sự phù hợp giữa kết quả đạt được với mục tiêu nghiên cứu.

Trình bày

Duy trì phong thái tự tin, chủ động.

Sử dụng hiệu quả các phương tiện hỗ trợ.

Điều chỉnh cách trình bày cho phù hợp với sự chú ý của người nghe.