Viết: Viết bài văn nghị luận phân tích, đánh giá một tác phẩm văn học (Chủ đề và nhân vật trong tác phẩm truyện)

Sách kết nối tri thức với cuộc sống

Đổi lựa chọn

I. Khái niệm

Giới thiệu, đánh giá về nội dung và nghệ thuật của một tác phẩm văn học là dùng ngôn ngữ nói để giới thiệu những đặc sắc về nội dung và nghệ thuật của một tác phẩm văn học cụ thể.

II. Yêu cầu

- Cung cấp được các thông tin chung về tác phẩm một cách ngắn gọn: tên văn bản, tác giả, đề tài, thể loại,...

- Làm rõ được niềm hứng thú của bản thân đối với những nét đặc sắc về nội dung và hình thức của một tác phẩm đó.

- Nêu lên quan điểm cá nhân về vấn đề thuyết trình, thuyết phục được người nghe và đặt câu hỏi để mời gọi những thảo luận xa hơn.

- Thể hiện được sự tôn trọng những cách cảm nhận, đánh giá đa dạng đối với tác phẩm cụ thể.

III. Hướng dẫn quy trình nói

1. Chuẩn bị nói

a. Xác định đề tài, mục đích nói, đối tượng người nghe, không gian và thời gian nói

+ Đề tài: giới thiệu, đánh giá về nội dung và nghệ thuật của một tác phẩm văn học mà bạn đã đọc và yêu thích (có thể giới thiệu về tác phẩm đã chọn trong bài viết).

+ Mục đích nói: giúp người nghe hiểu được nội dung và nghệ thuật của tác phẩm văn học đồng thời hiểu được ý kiến đánh giá của người nói về tác phẩm.

+ Đối tượng người nghe: có thể là bạn học cùng lớp, giáo viên.

+ Địa điểm giới thiệu, trao đổi có thể là trong lớp học hoặc trong một hội trường.

b. Tìm ý, lập dàn ý

- Tìm ý

+ Chọn một tác phẩm văn học mà bạn yêu thích và mong muốn giới thiệu, chia sẻ với người khác.

+ Đọc kĩ tác phẩm để hiểu rõ nội dung và giá trị của tác phẩm đó.

+ Ghi lại một số ý về:

./ Tên sách/ tên tác phẩm/ tên nhà xuất bản, năm xuất bản.

./ Nội dung tác phẩm.

./ Những biện pháp nghệ thuật đặc sắc, tác dụng của chúng.

./ Nhận xét, đánh giá về tác phẩm.

- Lập dàn ý

Đối với tác phẩm truyện

Đối với tác phẩm thơ

- Bối cảnh xảy ra câu chuyện.

- Các nhân vật.

- Tóm tắt cốt truyện.

- Nêu những điểm nổi bật về nghệ thuật kết hợp với một số bằng chứng tiêu biểu trong để chứng minh.

- Xác định mạch cảm xúc, chủ đề.

- Tóm tắt nội dung khổ thơ, đoạn thơ.

- Nêu những điểm nổi bật về nghệ thuật kết hợp với một số bằng chứng tiêu biểu trong để chứng minh.

 

3. Trình bày bài nói

- Giới thiệu tên và nội dung tác phẩm.

- Giới thiệu những điểm nổi bật về nghệ thuật, chủ đề và thông điệp của tác phẩm.

- Nhận xét, đánh giá về tác phẩm.

4. Trao đổi, đánh giá

- Lắng nghe ý kiến và câu hỏi của người nghe.

- Trả lời và giải thích rõ ràng những câu hỏi, ý kiến của người nghe.

- Lần lượt đóng hai vai: người nói và người nghe. Dựa vào bảng kiểm dưới đây để tự kiểm soát bài nói của mình và góp ý cho bạn.