Giáo ăn Ngữ văn 12 Bài Văn bản tổng kết mới nhất

HOẠT ĐỘNG CỦA GV

HOẠT ĐỘNG CỦA HS

Hoạt động 2. Hoạt động hình thành kiến thức mới

Gọi học sinh đọc mục I SGK.

-Nhấn mạnh vấn đề, mục đích, ý nghĩa của văn bản tổng kết.

-Hai loại văn bản tổng kết.

?Nêu 2 loại văn bản tổng kết và tìm ví dụ cho mỗi loại.

Trên cơ sở HS tìm hiểu 2 văn bản trong SGK ở nhà, hướng dẫn các em trả lời câu hỏi: - HS suy nghĩ trả lời và bổ sung.

-Về câu hỏi a ?

-Về câu hỏi b ?

Hướng dẫn HS từng mục,hs trả lời và bổ sung ý kiến .

+ Đề mục

+ Nội dung chính của văn bản 1, từ đó đưa đến vấn đề chung 1 văn bản tổng kết hoạt động thực tiễn ở các mặt sau:

-HS thảo luận và phát biểu từng yêu câù .

+ Mục đích

+ Yêu cầu

+ Bố cục

+ Nội dung chính

-Về câu 2a

- Về câu 2b ?

GV hướng dẫn HS trả lời mục đích và những nội dung của văn bản.Dựa vào SGK trả lời và bổ sung ý kiến

-Về câu hỏi 3, hướng HS về mục đích, yêu cầu và cách viết từng loại văn bản tổng kết như trong phần ghi nhớ.Đọc phần ghi nhớ ở SGK

Hoạt động 3. Hoạt động thực hành

Hướng dẫn HS phần luyện tập dựa theocác câu hỏi.

BT1

- Thảo luận và trả lời đúng yêu cầu câu hỏi.

BT2 định hướng các mục:

+ Mở bài: Nêu mục đích và yêu cầu (Ngắn gọn)

+ Thân bài: Nêu nội dung (hoàn cảnh lịch sử xã hội; quá trình phát triển; thành tựu, đặc điểm, giá trị nội dung và nghệ thuật)

+ Kết bài: Đánh giá, nhấn mạnh.

Hoạt động 4. Hoạt động ứng dụng

Viết một văn bản tổng kết về hoạt động chào mừng ngày thành lập Đoàn TNCS Hồ Chí Minh ở lớp anh/chị.

GV theo dõi, tổng kết, đánh giá kết quả thực hành của HS.

I. Tìm hiểu chung về văn bản tổng kết

-Mục đích, ý nghĩa của văn bản tổng kết là nhìn nhận, đánh giá kết quả công việc nhằm rút kinh nghiệm.

-Văn bản tổng kết gồm 2 loại:

+ Tổng kết hoạt động thực tiễn như: văn bản tổng kết năm học; văn bản tổng kết nhiệm kỳ của Đoàn TN…

+ Tổng kết tri thức như: Tổng kết văn học dân gian Việt Nam; Tổng kết Tiếng Việt …

II. Cách viết văn bản tổng kết

1. Văn bản: “ TK …với nước”

a.Thuộc loại văn bản tổng kết hoạt động thực tiễn

-Dùng phong cách ngôn ngữ hành chính diễn đạt.

b. Ở văn bản 1:

-Đề mục: Báo cáo kết quả hoạt động tình nguyện tại các trung tâm điều dưỡng thương binh, bệnh binh và người có công với nước.

-Nội dung gồm:

+ Tình hình tổ chức.

+ Kết quả hoạt động.

+ Đánh giá chung.

-Yêu cầu của một văn bản tổng kết hoạt động thực tiễn:

+ Mục đích nhìn nhận, đánh giá, tổng kết.

+ Yêu cầu: Khách quan, chính xác.

+ Bố cục: 3 phần (Đặt vấn đề, giải quyết vấn đề, kết thúc vấn đề)

+ Nội dung chính: Tình hình và kết quả thực tiễn từ đó đánh giá, kiến nghị.

2. Văn bản tổng kết phần tiếng Việt: hoạt động giao tiếp bằng ngôn ngữ

a. Loại văn bản tổng kết tri thức:

-Diễn đạt bằng PCNN khoa học

b.Mục đích: Hệ thống hóa kiến thức

-Nội dung gồm: Tóm tắt những kiến thức, kỹ năng cơ bản.

3.Ghi nhớ:SGK ( trang 75)

III. Luyện tập

1.

a.Văn bản trên đã đạt được những yêu cầu:

-Bố cục đầy đủ 3 phần.

-Nội dung cụ thể, diễn đạt ngắn gọn, chính xác, nhận xét, kết luận đúng mực.

b.Những sự việc, số liệu trong phần bị lược bớt là:

-Phần 1:

+ Những thuận lợi, khó khăn

+ Nhiệm vụ và mục tiêu phấn đấu

-Phần II; III; IV

+ Những công việc, những thành tích đạt được

+ Những việc chưa làm được

+ Những số liệu minh họa

c.Những nội dung còn thiếu:

-Tên cơ quan ban hành văn bản

-Địa điểm, thời gian

-Bàihọc rút ra.

2.

- Xác định loại văn bản và phong cách ngôn ngữ : Đây là văn bản tổng kết tri thức, dùng phong cách ngôn ngữ khoa học để diễn đạt.

- Chuẩn bị tri thức : Xem lại bài Khái quát văn học Việt Nam từ Cách mạng tháng Tám năm 1945 đến hết thế kỉ XX, tổng hợp tri thức về các tác phẩm nghị luận, thơ ca, truyện, kí, kịch đã được học.

- Làm ở nhà theo dàn ý hướng dẫn.

-HS thảo luận theo nhóm để hoàn thành văn bản tổng kết.

-HS trình bày văn bản tổng kết. Có thể sử dụng phương tiện công nghệ thông tin, đèn chiếu để hoạt động này tiết kiệm thời gian, có hiệu quả cao.

Hoạt động thầy và trò

Nội dung kiến thức

-Hoạt động 1: Tìm hiểu cách viết văn bản tổng kết.

Giáo viên yêu cầu học sinh đọc văn bản tổng jết trong Sgk và trả lời các câu hỏi:

a. Đọc đề mục và nội dung cảu văn bản trên, anh (chị) có nhận xét gì về bố cục và những nội dung chính của văn bản tổng kết?

b. Về diễn đạt, văn bản tổng kết có cách dùng từ, đặt câu như thế nào?

Học sinh làm việc cá nhân với văn bản rồi phát biểu ý kiến. Các học sinh khác nghe và phát Bộ Giao thông vận tảiêiủ bổ sung.

Giáo viên yêu cầu học sinh từ việc tìm hiểu ví dụ trên hãy cho biết yêu cầu của văn bản tổng kết.

Học sinh tự rút ra kết luận.

Giáo viên nhận xét và cho một học sinh đọc phần ghi nhớ để khắc sâu.

-Hoạt động 2: Luyện tập.

Bài tập 1: Đóc văn bản Sgk và trả lời câu hỏi:

a. Văn bản đã đạt được những yêu cầu nào của một văn bản tổng kết?

b. Người trích lược đi một vài đoạn, một vài ý trong văn bản (..). Anh (chị) đoán xem trong các đoạn bị lược đi ấy, tác giả dẫn ra những sự việc, tư liệu, số liệu gì?

c. Đối chiếu với yêu cầu của một văn bản tổng kết nói chung, văn bản trên thiếu nội dung nào cần bổ sung?

Giáo viên có thể cho học sinh quan sát trên màn hình máy chiếu.

Học sinh đọc và thảo luận, có thể bổ sung (bằng cách soạn thảo kiểu chữ khác) vào những chỗ bị lược (..).

Giáo viên cho học sinh quan sát tiếp Việt Nam hoàn chỉnh để học sinh đối chiếu, tự đánh giá.

Bài tập 2: Nếu được giao nhiệm vụ viết một văn bản tổng kết phong trào học tập và rèn luyện của lớp trong năm học vừa qua, anh (chị) sẽ thực hiện những công việc gì?

a. Chuẩn bị tư kiệu ra sao?

b. Lập luận văn bản dàn như thế nào?

Sau khi lập dàn ý, hãy viết vài đọn thuộc phần thân bài của văn bản ấy.

Giáo viên học sinh gợi ý.

Học sinh suy nghĩ và viết.

Giáo viên nhận xét.

I. Cách viết văn bản tổng kết.

1. Tìm hiểu ví dụ.

a. Bố cục của văn bản tổng kết trên đây gồm ba phần:

-Phần mở đầu:

+Quốc hiệu hoặc tên tổ chức (Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh-Trường ĐHSPHN-Đội thanh niên tình nguyện số 2).

+Địa điểm, ngày…tháng…năm…(Hà Nội, ngày 15 tháng 9 năm 2007).

+Tiêu đề (Báo cáo kết quả hoạt động tình nguyện tại các trung tâm điều dưỡng thương binh, bệnh binh nặng và người có công với nước).

-Phần nội dung báo cáo gồm:

+Tình hình tổ chức: địa điểm hoạt động (..), thời gian (..),số lượng tham gia (..).

+Kết quả hoạt động (Hoạt động chăm sóc thương bệnh binh và người có công với nước; Hoạt động giao lưu văn hoá, văn ghệ, thể thao; Vệ sinh môi trường, tôn tạo cảnh quan; Hoạt động tổ chức ôn tập văn hoá và sinh hoạt hè cho con em thương binh, bệnh binh; Hoạt động xây dựng công trình thanh niên và tặn quà thương binh, bệnh binh).

+Đánh giá chung.

-Phần kết thúc: người viết báo cáo kí tên (Nguyễn Văn Hiếu).

b. Về diễn đạt, văn bản tổng kết có cách dùng từ, đặt câu ngắn gọn, chính xác, rõ ràng, mỗi việc một đề mục, mỗi ý một lầm xuống dòng, gạch đâu dòng, các câu sử dụng thường lược chủ ngữ.

2. Yêu cầu đối với văn bản tổng kết.

-Văn bản tổng kết nhằm nhìn nhận, đánh giá kết quả và rút ra những bài học kinh nghiệm khi kết thúc một công việc hay một giai đoạn công tác.

-Muốn viết được văn bản tổng kết, cần:

+Tập hợp tư liệu, số liệu đầy đủ, chính xác.

+Lần lượt viết các phần: mở đàu; nội dung báo cáo (tình hình và kết quả thực hiện công việc, bài học kinh nhiệm và kiến nghị); kết thúc.

+Diễn đạt ngắn gọn, chính xác và rõ ràng.

II. Luyện tập.

Bài tập 1:

a. Văn bản trên đã đạt được một số yêu cầu của một văn bản tổng kết, đó là:

-Đảm bảo bố cục ba phần: mở đầu, nội dung báo cáo và kết thúc.

-Diễn đạt ngắn gọn, chính xác và rõ ràng.

b. Trong những đoạn bị lược, tác giả dẫn ra những sự việc, tư liệu, số liệu:

-Kết quả của công tác giáo dục chính trị tư tưởng.

-Số đăng kí phấn đấu trong học tập và kết quả đạt được.

Số tình nguyện tham gia phong trào chống tệ nạn xã hội và kết quả đạt được.

-Số tình nguyện chung sức cùng cộng đồng tha gia công tác xã hội và kết quả đạt được.

-Công tác phát triển Đoàn viên.

c. Đối chiểu với yêu cầu của một văn bản tổng kết nói chung, văn bản trên cần thiếu một nội dung cần bổ sung:

-Tên hiệu của Đoàn, tên Doàn trường và tên chi Đoàn.

-Mục II và mục IV nên cho vào một mục chung là kết quả công tác Đoàn.

-Dánh giá chung.

Bài tập 2:

a. Chuẩn bị tư liệu về kết quả xếp loại học tập và kết quả xép loại hạnh kiểm,…

b. Dàn ý:

Phần đầu:

-Quốc hiệu, tên trường lớp.

-Địa diểm, ngày…tháng…năm…

-Tiêu đề báo cáo: Báo cáo tổng kết phong trào học tập và rèn luyện-lớp (..)-năm học (..).

Phần nội dung:

-Đặc điểm tình hình lớp

-Kết qủa học tập.

-Kếtquả rèn luyện.

­-Bài học kinh nghiệm.

-Đánh giá chung.

Phần kết: kí tên.

Chú ý: Người viết nên chọn nội dung cơ bản (kết quả học tập và kết quả rèn luyện) để viết thành những đoạn văn.