Bài tập về lipit

A sai vì mỡ và dầu thực vật có cùng bản chất là chất béo nên có thể thay thế cho nhau được.

B sai vì cho thêm nước để hỗn hợp phản ứng không bị cạn, nếu hỗn hợp cạn thì phản ứng không xảy ra.

C đúng, cho thêm muối bão hòa để làm tăng khối lượng riêng của lớp chất lỏng phía dưới, khiến cho muối của axit béo dễ dàng nổi lên và tách ra khỏi dung dịch.

D sai vì có lớp xà phòng nổi lên bề mặt của dung dịch.

${n_X}:{n_{{H_2}}} = 1:3$

X có 3 liên kết π trong gốc hidrocacbon → X là triolein. 

Tripanmitin không tác dụng H₂ (t^o, Ni) vì tripanmitin là chất béo no.

Phát biểu: (a); (b); (c) đúng.

(d): sai Tristearin, triolein có công thức lần lượt là: (C₁₇H₃₅COO)₃C₃H₅, (C₁₇H₃₃COO)₃C₃H₅.

Vậy có 3 phát biểu đúng.

(1) đúng

(2) sai vì chất béo gọi chung là triglixerit hoặc triaxylglixerol

(3) đúng

(4) đúng, vì triolein có 3 liên kết C=C

(5) đúng

⟹ 4 phát biểu đúng

A. Đúng, Chất béo nhẹ hơn nước và không tan trong nước. 

B.Sai, Chất béo là trieste của glixerol và các axit béo. 

C. Đúng, Phản ứng:

$\left| \begin{align}& {{({{C}_{17}}{{H}_{33}}COO)}_{3}}{{C}_{3}}{{H}_{5}}+3{{H}_{2}} \\ & {{({{C}_{17}}{{H}_{31}}COO)}_{3}}{{C}_{3}}{{H}_{5}}+6{{H}_{2}} \\ \end{align} \right.\xrightarrow{Ni,{{t}^{o}}}{{({{C}_{17}}{{H}_{35}}COO)}_{3}}{{C}_{3}}{{H}_{5}}$

D. Đúng, Dầu mỡ động thực vật bị ôi thiu do nối đôi C=C ở gốc axitkhông no của chất béo bị oxihóa chậmbởi oxi không khí tạo thành peoxit chất này bị thủy phân thành các sản phẩm có mùi khó chịu

X +  3NaOH \(\xrightarrow{{{t^o}}}\) 2C₁₇H₃₃COONa + C₁₇H₃₅COONa + C₃H₅(OH)₃.

⟹ X có chứa 2 gốc C₁₇H₃₃COO và 1 gốc C₁₇H₃₅COO

⟹ X có chứa 2 liên kết đôi C=C

⟹ 1 mol X phản ứng với 2 mol H₂

$\begin{array}{l}C{H_3}COO{C_6}{H_5} + 2NaOH \to C{H_3}COONa + {C_6}{H_5}ONa + {H_2}O\\\,\,\,Phenyl{\rm{ }}axetat\\C{H_3}COOC{H_2}CH = C{H_2} + NaOH \to C{H_3}COONa + HOC{H_2}CH = C{H_2}\\\,\,\,\,\,anylaxetat\\C{H_3}COOC{H_3} + NaOH \to C{H_3}COONa + C{H_3}OH\\\,\,\,\,metylaxetat\\HCOO{C_2}{H_5} + NaOH \to HCOONa + {C_2}{H_5}OH\\\,\,\,\,etylfomiat\\{({C_{15}}{H_{31}}COO)_3}{C_3}{H_5} + 3NaOH \to 3{C_{15}}{H_{31}}COONa + {C_3}{H_5}{(OH)_3}\\\,\,\,\,tripanmitin\end{array}$

Vậy có 4 chất khi thủy phân trong dung dịch NaOH (dư), đun nóng sinh ra ancol

(C₁₅H₃₁COO)₃C₃H₅ + 3H₂O \(\overset {{t^o},{H^ + }} \leftrightarrows \) 3C₁₅H₃₁COOH + C₃H₅(OH)₃.

Triolein có CT (C₁₇H₃₃COO)₃C₃H₅

k = 1

=> triolein phản ứng với H₂ (Ni, t^o), dung dịch NaOH (t^o)

A đúng

B sai vì điều kiện thường, chất béo đều nổi, chứng tỏ chúng nhẹ hơn nước.

C sai vì điều kiện thường, chất béo no ở trạng thái rắn.

D sai vì điều kiện thường, chất béo không no ở trạng thái lỏng.

X có CTHH là (C₁₇H₃₃COO)_n(C₁₇H₃₅COO)_3-n C₃H₅

X + O₂ → 57CO₂ → n_X = 9,12 : 57 = 0,16 mol

X + H₂ → (C₁₇H₃₅COO)₃ C₃H₅ : 0,16 mol

Y + NaOH → 3C₁₇H₃₅COONa : 0,48 mol

Bảo toàn nguyên tố H khi đốt muối có 2n_H2O = n_H = 0,48. 35 =16,8 mol

→ n_H2O = 8,4 mol → m_H2O = 151,2 gam gần nhất với 150 gam

=> CTCT của X là:

A. đúng, phân tử X có 5 liên kết π với 3 liên kết π trong nhóm -COO- và 2 liên kết π C=C trong nhóm C₁₇H₃₃-

B. đúng

C. sai, công thức phân tử của X là C₅₅H₁₀₂O₆

D. đúng, vì X có 2 liên kết π C=C trong nhóm C₁₇H₃₃-

(CH₃COO)₃C₃H₅ là este của glixerol và axit axetic, không phải là chất béo.

C₁₅H₃₁COOH là axit panmitic, không phải chất béo.

(C₁₇H₃₅COO)₃C₃H₅ là chất béo no.

(C₁₅H₃₁COO)₂C₂H₄ là este của etilen glicol và axit panmitic, không phải chất béo.

Đặt công thức của hỗn hợp X các triglixerit là (RCOO)₃C₃H₅ : 0,05 (mol) (với R là giá trị trung bình)

BTNT (O) ta có:\(6{n_X} + 2{n_{{O_2}}} = {n_{{H_2}O}} + 2{n_{C{O_2}}}\)

                  → 0,05.6 + 2.3,75 = \({n_{{H_2}O}}\) + 2.2,7

                  → \({n_{{H_2}O}}\) = 2,4 (mol)

BTKL ta có: m_X = \({m_{C{O_2}}} + {m_{{H_2}O}} - {m_{{O_2}}}\) = 2,7.44 + 2,4.18 - 3,75.32 = 42

\({M_X} = \dfrac{{42}}{{0,05}} = 840\) g/mol

Xét 50,4 gam X phản ứng với NaOH

\({n_X} = \dfrac{{50,4}}{{840}} = 0,06\,\,mol\)

PTHH: (RCOO)₃C₃H₅ + 3NaOH → 3RCOONa + C₃H₅(OH)₃

                  0,06      →      0,18                            →  0,06           (mol)

BTKL ta có: m_X + m_NaOH = m_muối­  + \({m_{{C_3}{H_5}{{(OH)}_3}}}\)

→ 50,4 + 0,18.40 = m_muối + 0,06.92

→ m_muối = 52,08 (g)

Công thức tổng quát của chất béo no là (RCOO)₃C₃H₅ mà gốc R no nên chỉ có 3 liên kết π ở 3 nhóm COO.

Ta có a g X + 3,26 mol O₂ → 2,28 mol CO₂ + 39,6 gam nước

Bảo toàn khối lượng có a + 3,26.32 = 2,28.44 + 39,6 → a = 35,6 gam

Bảo toàn nguyên tố O có n_O(X) + 2n_O2 = 2n_CO2 + n_H2O 

→ n_O(X) + 2.3,26 = 2.2,28 + 2,2 → n_O(X) = 0,24 mol

Vì X là triglixerit nên X chứa 6 O trong công thức phân tử nên n_X = 0,04 mol

Ta có a gam X + 3NaOH → muối + C₃H₅(OH)₃

Ta có n_NaOH  = 3n_X = 3.0,04 =0,12 mol

          n_C3H5(OH)3 = 0,04 mol

Bảo toàn khối lượng có m_X + m_NaOH =m_muối + m_C3H5(OH)3 

→ 35,6 + 0,12.40 = 0,04.92 + m_muối → m_muối = 36,72 g

Cách nhìn công thức (mỗi chấm đỏ ứng với 1 nguyên tử C):

(a) đúng, chất X là tripanmitin có công thức (C₁₅H₃₁COO)₃C₃H₅

(b) đúng, vì khi chưa đun nóng thì phản ứng thủy phân chưa xảy ra

(c) đúng, (C₁₅H₃₁COO)₃C₃H₅ + 3NaOH \(\xrightarrow{{{t^o}}}\) 3C₁₅H₃₁COONa + C₃H₅(OH)₃; sau phản ứng đều thu được các chất dễ tan trong nước nên thu được dd đồng nhất

(d) sai, glixerol tan tốt trong nước nên không tách lớp

→ 3 phát biểu đúng

1 mol X + NaOH → 1 mol C₃H₅(OH)₃ + 1 mol C₁₅H₃₁COONa + 2 mol C₁₇H₃₃COONa

⟹ CTCT của X là: (C₁₅H₃₁COO)(C₁₇H₃₃COO)₂C₃H₅ (phân tử chứa 2 liên kết đôi  C=C)

A. đúng, vì trong X chứa 2 liên kết đôi C=C

B. đúng, 2 CTTC như sau:

C. đúng, có 3 liên kết pi trong 3 nhóm –COO- và 2 liên kết pi trong 2 nhóm C₁₇H₃₃

D. Sai, CTPT: C₅₅H₁₀₂O₆

→ Có thể thu được 5 chất