Đề 1: Một danh lam thắng cảnh của đất nước quê hương
MB: Giới thiệu khái quát danh lam thắng cảnh
TB:
* Vị trí - đặc điểm:
- Núi đá vôi, Kẻ Bàng, cách Đồng Hới 50km về phía Tây ...
- Nhiều nhánh, dài trên 20k, ...
- Mới khám phá nhánh dài nhất là một phần sông ngần Nậm Aki, sông Son là một phần lộ ra mặt đất.
- Động Phong Nha, Động Răng Gió.
* Du lịch:
- Chèo thuyền
- Mùa mưa sông Son dâng nước cao khuất cửa hang không thể tham quan
* Tương truyền trong lịch sử:
- Hơn 100 năm trước, vua Hàm Nghi ẩn mình nơi đây cùng cận thần ra chiếu Cần Vương
* Miêu tả động:
- Cửa động rộng 20m, cao 10m, có nhủ đá ...
- Động chính gồm: 14 buồng, nối thành hành lang dài 1500m ...
- Ngược dòng lên 800m từ cổng là hang nước cạn ...
KB: Nêu cảm nhận
Đề 2: Một loại hình ca nhạc (hay sân khấu) mà anh (chị) hằng yêu thích
MB: Giới thiệu về loại hình ca nhạc hay sân khấu mà ta định giới thiệu là gì (quan họ, tuồng, chèo, hát ví, hát xoan, hát trống quân, ...)
TB:
- Trong tổng thể văn hoá nó thuộc về văn hoá dân gian hay văn hoá hiện đại? Điểm đặc biệt nhất của loại hình ca nhạc hay sân khấu đó là gì? (quan họ, si, lượn, thổn thức, trong sáng, ...)
- Giới thiệu cụ thể về đối tượng:
+ Loại hình nhạc (sân khấu) đó xuất phát ở đâu? Vùng đất ấy có đặc điểm như thế nào?
+ Nét sinh hoạt văn hoá đó thường diễn ra ở đâu? (Trong lao động hay trong mùa lễ hội)
+ Đặc điểm nội dung các câu hát, điệu hát là gì? Cách phối khí ra sao? Trang phục của người diễn có gì đặc biệt? ...
+ Đánh giá vai trò, vị trí của loại hình nhạc (sân khấu) có trong đời sống văn nghệ nói riêng và đời sống tinh thần của dân tộc nói chung.
KB: Nêu cảm nhận chung
Đề 3: Một ngành thủ công mĩ nghệ (hoặc một đặc sản, một nét văn hóa ẩm thực) của địa phương mình.
MB: Giới thiệu chung
TB:
- Giới thiệu cụ thể về đối tượng:
+ Nguồn gốc hình thành nghề thủ công đó (nên lựa chọn các truyền thuyết hoặc những câu chuyện cũ để kể một cách tóm lược).
+ Sản phẩm của ngành thủ công đó là gì? Có vai trò như thế nào trong cuộc sống?
+ Miêu tả lại công đoạn sản xuất (chú ý những "bí quyết nhà nghề" có tính đặc trưng trong quá trình tạo ra sản phẩm).
+ Nghề thủ công ấy trong thời hiện đại có những thay đổi ra sao? (ví dụ sự can thiệp của máy móc, công nghệ vào quá trình sản xuất như thế nào? ...)
- Với các loại đặc sản hay nét văn hóa ẩm thực có thể thuyết minh về:
+ Quá trình tạo nên sản phẩm (cũng cần chú ý những "bí quyết" riêng).
+ Cách thưởng thức sản phẩm đó như thế nào để nó trở thành một nét văn hóa.
KB: Nêu cảm nhận chung
Đề 4: Một lễ hội ghi lại những nét đẹp của phong tục truyền thống hoặc thể hiện khí thế sôi nổi của thời đại
MB: Giới thiệu chung
TB:
Điểm độc đáo của lễ hội là gì? (Ví dụ: lễ hội chợ Viềng (Nam Định), mỗi năm chỉ họp một phiên, ...)
- Giới thiệu cụ thể về lễ hội:
+ Nguồn gốc của lễ hội (gắn với những sự tích hay sự kiện gì đặc biệt.)
+ Miêu tả tóm tắt những nghi thức và các trò chơi có tính truyền thống trong lễ hội. Chú ý nêu những ý nghĩa của các nghi thức trong xã hội.
+ Nét đặc trưng của lễ hội này (để phân biệt với các lễ hội khác) là ở những điểm gì?
+ Lễ hội trong thời đại đã có những thay đổi gì ra sao?
+ Lễ hội trong con mắt du khách, ...
KB: Nêu cảm nhận chung
