I. Tia hồng ngoại
- Khái niệm: Tia hồng ngoại là bức xạ không nhìn thấy, nằm ngoài vùng ánh sáng đỏ, có bước sóng từ 0,76.10−6 m đến vài mm.
- Bản chất: Tia hồng ngoại có bản chất là sóng điện từ
- Nguồn phát:
+ Do vật có nhiệt độ lớn hơn 0K phát ra (thường là vật có nhiệt độ cao hơn nhiệt độ môi trường).
+ Ở nhiệt độ thấp vật chỉ phát ra tia hồng ngoại
+ Từ 5000C bắt đầu phát ra ánh sáng đỏ tối
+ Nguồn phát thường là bóng đèn dây tóc Vônfram
- Tác dụng:
+ Tác dụng nhiệt lên kính ảnh
+ Có thể biến điệu như sóng cao tần
+ Bị hơi nước hấp thụ mạnh
- Ứng dụng:
+ Dùng để sấy, sưởi, làm điều khiển từ xa, chụp ảnh hồng ngoại,…
+ Sử dụng trong lĩnh vực y tế, điều trị một số bệnh như trị da, trị ung thư,…
II. Tia tử ngoại
- Khái niệm: Tia tử ngoại là bức xạ không nhìn thấy, nằm ngoài vùng ánh sáng tím, có bước sóng từ 0,01μm đến 0,38μm, có bản chất là sóng điện từ.
- Nguồn phát:
+ Các vật nung nóng lớn hơn 20000C như: Mặt Trời, hồ quang điện, đèn hơi thủy ngân,…
+ Nhiệt độ càng cao bước sóng tử ngoại càng ngắn
- Tác dụng:
+ Có tác dụng lên kính ảnh, kích thích phát quang một số chất, làm ion hóa chất khí, hủy diệt tế bào
+ Gây ra phản ứng quang hóa, quang hợp
+ Bị nước , thủy tinh, ozon hấp thụ mạnh
+ Gây ra hiện tượng quang điện
III. Tia Rơn-ghen (tia X)
- Khái niệm: là bức xạ không nhìn thấy, năng lượng ngoài vùng ánh sáng tím, có bước sóng rất ngắn cỡ nm.
- Nguồn phát: Ống Culitgiơ: là một ống thủy tinh bên trong là chân không, gồm một dây nung bằng vônfram và hai điện cực.
- Tính chất:
+ Có khả năng đâm xuyên tốt: truyền qua được những vật chắn sáng thông thường như: giấy, gỗ hay kim loại mỏng,…Bước sóng càng ngắn, đâm xuyên càng mạnh.
+ Tác dụng rất mạnh lên kính ảnh, làm phát quang một số chất
+ Có khả năng ion hóa không khí và các chất khí
+ Tác dụng sinh học rất mạnh: hủy hoại tế bào, diệt vi khuẩn,…
- Ứng dụng:
+ Chiếu chụp điện, chữa bệnh ung thư
+ Tìm vết nứt của sản phẩm
+ Làm đèn huỳnh quang
+ Gây ra hiện tượng quang điện