Giáo án Sinh học 6 Bài 16: Thân to ra do đâu? mới nhất

HOẠT ĐỘNG 1: Khởi động (5’)

Mục tiêu:Định hướng cho học sinh nội dung cần hướng tới của bài học, tạo tâm thế cho học sinh đi vào tìm hiểu bài mới.

Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực quan

Định hướng phát triển năng lực: Năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát, năng lực sáng tạo, năng lực trao đổi. Phẩm chất tự tin, tự lập, giao tiếp.

Cây trồng một thời gian sẽ thấy cây lớn lên. Sự lớn lên của cây không chỉ lớn lên về chiều cao (dài ra của thân) mà cây còn to ra.

Vậy thân to ra nhờ vào bộ phận nào?

HOẠT ĐỘNG 2: Hình thành kiến thức

Mục tiêu: -Trả lời được câu hỏi: Thân to ra do đâu?

-Phân biệt được dác và ròng; tập xác định tuổi cây qua việc đếm vòng gỗ hằng năm.

Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực quan

Định hướng phát triển năng lực: Năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát, năng lực sáng tạo, năng lực trao đổi. Phẩm chất tự tin, tự lập, giao tiếp.

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

Nội dung

- GV treo tranh hình 15.1 và 16.1 -> hỏi: Cấu tạo trong của thân trưởng thành có gì khác cấu tạo trong của thân non?

- GV lưu ý giải thích cho HS nếu HS cho rằng ở cây trưởng thành không có phần biểu bì.

- GV hướng dẫn HS xác định vị trí 2 tầng phát sinh: dùng dao khẽ cạo cho bong lớp vỏ màu nâu để lộ phần màu xanh, đó là tầng sinh vỏ. Tiếp tục dùng dao khía sâu vào cho đến lớp gỗ - tách khẽ lớp gỗ này ra – lấy tay sờ lên phần gỗ thấy nhớt, đó là tầng sinh trụ.

- GV yêu cầu HS đọc SGK tr.51 -> thảo luận nhóm trả lời câu hỏi:

1. Vỏ cây to ra nhờ bộ phận nào?

2. Trụ giữa to ra nhờ bộ phận nào?

3. Thân to ra do đâu?

-> GV gọi đại diện nhóm lên trình bày

- GV nhận xét -> yêu cầu HS rút ra kết luận.

- HS quan sát tranh trên bảng, trả lời đạt yêu cầu: phát hiện ra tầng sinh vỏ, tầng sinh trụ.

- HS lắng nghe, sau đó lên bảng chỉ lên tranh điểm khác nhau cơ bản giữa thân non và thân trưởng thành.

- HS lắng nghe

- HS đọc to mục q SGk tr.51, thảo luận nhóm, trả lời đạt:

1. Tầng sinh vỏ: Nằm trong lớp thịt vỏ.

2. Tầng sinh trụ: Nằm giữa mạch rây và mạch gỗ.

3. Do sự phân chia các tế bào của mô phân sinh ở tầng sinh vỏ và tầng sinh trụ.

- HS rút kết luận và ghi bài

1: Tầng phát sinh

Cây to ra l nhờ tầng sinh vỏ và tầng sinh trụ.

+ Tầng sinh vỏ: nằm trong lớp thịt vỏ, hàng năm sinh ra ngoài 1 lớp TB vỏ, phía trong 1 lớp thịt vỏ.

+ Tầng sinh trụ: Nằm giữa mạch rây và mạch gỗ, hàng năm sinh ra phía ngoài 1 lớp mạch rây, phía trong 1 lớp mạch gỗ.

- GV cho HS đọc SGK tr.51 và mục Em có biết SGK tr. 53, quan sát hình 16.2, 16.3 -> trao đổi nhóm, trả lời câu hỏi:

1. Tại sao có vòng gỗ màu sẫm và vòng gỗ màu sáng?

2. Làm thế nào để đếm được tuổi cây?

3. Vòng gỗ hằng năm là gì?

- GV gọi 1-2 nhóm mang miếng gỗ lên trước lớp rồi đếm số vòng gỗ và xác định tuổi cây.

- GV nhận xét và cho điểm nhóm có kết quả đúng.

- GV: Giáo dục ý thức không nên bẻ cành cây, đu trèo, làm gẩy hoặc bóc vỏ cây.

- HS đọc SGK tr.51 và mục Em có biết SGK tr. 53, quan sát hình 16.2, 16.3 -> trao đổi nhóm, trả lời CH theo nội dung

1. SGK

2. Bằng cách đếm vòng gỗ hàng năm.

3. là các TB mạch gỗ xếp thành vòng.

- HS các nhóm đếm vòng gỗ trên miếng gỗ của mình rồi trình bày trước lớp.

- HS ghi bài vào vở

- Nghe giảng.

2:Vòng gỗ hằng năm

Hằng năm, cây sinh ra các vòng gỗ, đếm số vòng gỗ có thể xác định được tuổi của cây.

- GV yêu cầu HS đọc SGK tr.52 -> trả lời CH:

1. Thế nào là dác? Thế nào là ròng?

2. Tìm sự khác nhau giữa dác và ròng.

- GV nhận xét

=> GV cần chú ý giáo dục ý thức bảo vệ cây rừng.

- HS đọc SGK tr.52 -> trả lời CH như nội dung SGK tr.52

1. Dác là lớp gỗ màu sáng ở phía ngoài. Ròng là lớp gỗ màu thẫm rắn ơn dác nằm ở phía trong.

2. Dác phía ngoài, Ròng phía trong; Dác là TB mạch gỗ sống vận chuyển nước MK, Ròng là TB chết chức năng nâng đõ cây.

3: Dác và ròng. - Dác là lớp gỗ màu sáng ở phía ngồi, gồm những tế bào mạch gỗ sống, có chức năng vận chuyển nước và muối khoáng.

- Ròng là lớp gỗ màu thẫm, rắn chắc hơn dác, nằm phía trong, gồm những tế bào chết, vách dày, có chức năng nâng đỡ.

HOẠT ĐỘNG 3:Hoạt động luyện tập (10')

Mục tiêu: Luyện tập củng cố nội dung bài học

Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực quan

Định hướng phát triển năng lực: Năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát, năng lực sáng tạo, năng lực trao đổi. Phẩm chất tự tin, tự lập, giao tiếp.

GV giao nhiệm vụ cho học sinh làm bài tập trắc nghiệm:

Câu 1. Ở thân cây gỗ trưởng thành, tầng sinh trụ nằm ở đâu ?

A. Nằm chìm trong lớp thịt vỏ     B. Nằm xen giữa mạch rây và mạch gỗ

C. Nằm phía ngoài mạch rây       D. Nằm bên trong mạch gỗ

Câu 2. Tầng phát sinh của thân cây gỗ trưởng thành gồm có mấy loại ?

A. 5 loại      B. 2 loại       C. 3 loại      D. 4 loại

Câu 3. Thành phần nào dưới đây không có trong cấu tạo của thân cây gỗ trưởng thành ?

A. Mô phân sinh gióng      B. Tầng sinh trụ

C. Tầng sinh vỏ               D. Ruột

Câu 4. Trong cấu tạo của thân cây gỗ trưởng thành, bộ phận nào dưới đây nằm giữa tầng sinh trụ và tầng sinh vỏ ?

A. Mạch gỗ      B. Ruột       C. Lớp biểu bì      D. Mạch rây

Câu 5. Cây nào dưới đây không có tầng sinh trụ ?

A. Bạch đàn      B. Sưa       C. Dừa      D. Đào

Câu 6. Thông thường, khi ta bóc vỏ cây thân gỗ thì những thành phần nào sẽ bị loại bỏ khỏi cây ?

A. Biểu bì và thịt vỏB. Biểu bì, thịt vỏ và mạch gỗ

C. Biểu bì, thịt vỏ và mạch râyD. Mạch rây và mạch gỗ

Câu 7. Chọn cặp từ thích hợp để điền vào chỗ trống trong câu sau : Ở cây thân gỗ trưởng thành, tầng sinh trụ nằm giữa mạch gỗ và mạch rây, hằng năm sinh ra phía ngoài một lớp ... (1)..., phía trong một lớp ...(2)....

A. (1) : mạch rây ; (2) : thịt vỏ       B. (1) : thịt vỏ ; (2) : mạch rây

C. (1) : mạch gỗ ; (2) : mạch rây    D. (1) : mạch rây ; (2) : mạch gỗ

Câu 8. Vòng gỗ hằng năm được biểu hiện rõ nét nhất ở những cây thân gỗ sống ở

A. vùng cận nhiệt đới.       B. vùng nhiệt đới.

C. vùng ôn đới.                D. vùng hàn đới.

Câu 9. Vì sao khi tìm gỗ làm nhà, người ta lại lựa chọn lớp gỗ ròng thay vì gỗ dác ?

A. Vì phần gỗ này rắn chắc, ít bị mối mọt và có độ bền cơ học cao hơn gỗ dác

B. Vì phần gỗ này có màu sắc bắt mắt, vân đẹp hơn lớp gỗ dác

C. Vì phần gỗ này dễ phân cắt, đục đẽo và khắc các họa tiết theo ý muốn

D. Tất cả các phương án đưa ra

Câu 10. Ở thân cây gỗ lâu năm, lớp gỗ dác có đặc điểm nào sau đây ?

A. Có màu sáng hơn lớp gỗ ròng

B. Tất cả các phương án đưa ra

C. Nằm ở bên ngoài lớp gỗ ròng

D. Có chức năng vận chuyển nước và muối khoáng

Đáp án

HOẠT ĐỘNG 4: Hoạt động vận dụng (8’)

Mục tiêu: Vận dụng làm bài tập

Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực quan

Định hướng phát triển năng lực: Năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát, năng lực sáng tạo, năng lực trao đổi. Phẩm chất tự tin, tự lập, giao tiếp.

1. Chuyển giao nhiệm vụ học tập

GV chia lớp thành nhiều nhóm

( mỗi nhóm gồm các HS trong 1 bàn) và giao các nhiệm vụ: thảo luận trả lời các câu hỏi sau và ghi chép lại câu trả lời vào vở bài tập

- Giải thích sự to ra của thân

Xác định tuổi cây bằng cách nào?

2. Báo cáo kết quả hoạtđộng và thảo luận

- HS trả lời.

- HS nộp vở bài tập.

- HS tự ghi nhớ nội dung trả lời đã hoàn thiện.

HOẠT ĐỘNG 5: Hoạt động tìm tòi và mở rộng (2’)

Mục tiêu: Tìm tòi và mở rộng kiến thức, khái quát lại toàn bộ nội dung kiến thức đã học

Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực quan

Định hướng phát triển năng lực: Năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát, năng lực sáng tạo, năng lực trao đổi. Phẩm chất tự tin, tự lập, giao tiếp.

Vẽ sơ đồ tư duy