Giáo án Sinh học 6 Bài 13: Cấu tạo ngoài của thân mới nhất

HOẠT ĐỘNG 1: Khởi động (5’)

Mục tiêu:Định hướng cho học sinh nội dung cần hướng tới của bài học, tạo tâm thế cho học sinh đi vào tìm hiểu bài mới.

Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực quan

Định hướng phát triển năng lực: Năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát, năng lực sáng tạo, năng lực trao đổi. Phẩm chất tự tin, tự lập, giao tiếp.

Thân là cơ quan sinh dưỡng của cây, có chức năng vận chuyển các chất trong cây và nâng đỡ tán lá. Vậy thân gồm những bộ phận nào? có thể chia thân thành mấy loại?

HOẠT ĐỘNG 2: Hình thành kiến thức

Mục tiêu: các bộ phận ngoài của thân gồm: thân chính, cành, chồi ngọn và chồi nách.

-Phân biệt được hai loại chồi chồi nách và chồi ngọn.

- Nhận biết và phân biệt được các loại thân: thân đứng, thân leo, thân bò

Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực quan

Định hướng phát triển năng lực: Năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát, năng lực sáng tạo, năng lực trao đổi. Phẩm chất tự tin, tự lập, giao tiếp.

- GV yêu cầu:

+ HS đặt mẫu lên bàn

+ Cá nhân quan sát mẫu từ trên xuống -> trả lời câu hỏi SGK tr.43.

1. Thân mang những bộ phận nào?

2. Những điểm giống nhau giữa thân và cành?

3. Vị trí của chồi ngọn trên thân và cành?

4. Vị trí của chồi nách?

5. Chồi ngọn sẽ phát triển thành bộ phận nào của cây?

GV cần hướng dẫn: Thân chính có hình trụ, trên thân có các thân phụ là cành. Đỉnh thân chính và cành có các chồi ngọn. Dọc thân và cành có lá, ở kẽ lá là chồi nách.

Để trả lời câu hỏi: những điểm giống nhau giữa thân và cành, GV cho HS quan sát 1 cây và 1 cành, hoặc quan sát cành trên cây để thấy rõ cành và thân đều gồm những bộ phận giống nhau nên cành còn được xem là thân phụ.

- GV gọi HS trình bày trước lớp.

- GV nhận xét -> dùng tranh 13.1hoặc mẫu vật nhắc lại các bộ phận của thân.

Quan sát cấu tạo của chồi hoa và lá:

- GV nhấn mạnh: chồi nách gồm 2 loại: chồi lá và chồi hoa nằm ở kẽ lá.

- GV yêu cầu HS hoạt động nhóm, quan sát chồi lá ( bí ngô), chồi hoa (hoa hồng) kết hợp với SGK -> trả lời câu hỏi SGK tr.43:

6. Tìm sự giống nhau và khác nhau về cấu tạo giữa chồi hoa và chồi lá?

7. Chồi hoa, chồi lá sẽ phát triển thành các bộ phận nào của cây?

- GV có thể tách vảy nhỏ cho HS quan sát.

- GV nhận xét

- GV yêu cầu HS nhắc lại các bộ phận của thân

- GV cho HS ghi bài

- HS thực hiện:

+ HS đặt mẫu lên bàn

+ Quan sát mẫu kết hợp với nghiên cứu SGK -> trả lời đạt

1. Thân cây gồm: thân chính, cành, chồi ngọn và chồi nách.

2. Thân và cành đều có những bộ phận giống nhau: chồi, lá… nên cành còn gọi là thân phụ.

Cành chỉ khác thân ở chỗ: cành do chồi nách phát triển thành, thân do chồi ngọn phát triển thành. Thân thường mọc đứng, cành thường mọc xiên.

3. Đầu thân, đầu cành.

4. Nách lá

5. Phát triển thành thân

- HS trình bày trước lớp.

- HS lắng nghe.

- HS hoạt động nhóm -> trả lời câu hỏi:

Ở chồi lá và chồi hoa đều có mầm lá bao bọc, nhưng trong chồi lá là mô phân sinh sẽ phát triển thành cành mang lá, còn chồi hoa là mầm hoa sẽ phát triển thành cành mang hoa hoặc hoa.

- HS nhắc lại kiến thức.

- HS ghi bài

I. Cấu tạo ngoài của thân:

- Thân cây gồm: thân chính, cành, chồi ngọn và chồi nách.

- Chồi nách có 2 loại là chồi hoa và chổi lá.

+Chồi hoa: mang các mầm hoa, sẽ phát triển thành hoa.

+ Chồi lá: mang mầm lá, sẽ ph.triển thành cành mang lá.

- GV yêu cầu HS hoạt động theo nhóm, quan sát hình 13.3 SGK tr.44 , phân loại mẫu vật của nhóm -> hoàn thành bảng học tập SGK tr.45

- GV gợi ý phân loại:

+ Vị trí của thân trên mặt đất: nằm sát đất hay cao so với mặt đất?

+ Độ cứng mềm của thân?

+ Sự phân cành của thân: có cành hay không có cành?

+ Thân đứng độc lập hay phải bám, dựa vào vật khác để leo lên cao? Nếu leo thì leo bằng cách nào: bằng thân quấn hay tua quấn?

- GV gọi HS lên điền tiếp bảng phụ đã chuẩn bị sẵn.

- GV chữa bài

- GV hỏi: Có mấy loại thân chính? Cho ví dụ.

- GV cho HS ghi bài.

- HS hoạt động nhóm, thực hiện yêu cầu của GV -> hoàn thành bảng.

- HS lắng nghe

- Đại diện HS lên điền bảng

- HS tự sửa bài

- HS trả lời căn cứ vào SGK tr.44

- HS ghi bài.

2: Các loại thân

Có 3 loại thân:

- Thân đứng:

+ Thân gỗ: cứng, cao, có cành

+ Thân cột: cứng, cao, không cành.

+ Thân cỏ: mềm, yếu, thấp.

- Thân leo: leo bằng nhiều cách như thân quấn, tua cuốn,…

- Thân bò: mềm yếu, bò lan sát đất.

HOẠT ĐỘNG 3:Hoạt động luyện tập (10')

Mục tiêu: Luyện tập củng cố nội dung bài học

Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực quan

Định hướng phát triển năng lực: Năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát, năng lực sáng tạo, năng lực trao đổi. Phẩm chất tự tin, tự lập, giao tiếp.

GV giao nhiệm vụ cho học sinh làm bài tập trắc nghiệm:

Câu 1. Chồi nách của cây được phân chia làm 2 loại, đó là

A. chồi hoa và chồi lá.         B. chồi ngọn và chồi lá.

C. chồi hoa và chồi ngọn.    D. chồi lá và chồi thân.

Câu 2. Chồi hoa sẽ phát triển thành

A. lá hoặc cành mang hoa.    B. cành mang lá hoặc cành mang hoa.

C. hoa hoặc cành mang hoa. D. lá hoặc hoa.

Câu 3. Chồi lá sẽ phát triển thành

A. hoa.      B. cành mang lá.     C. lá.       D. cành mang hoa.

Câu 4. Cây thân gỗ và cây thân cột khác nhau chủ yếu ở đặc điểm nào dưới đây ?

A. Tất cả các phương án đưa ra     B. Độ cứng của thân

C. Thời gian sống                         D. Khả năng phân cành

Câu 5. Cây nào dưới đây leo bằng thân quấn ?

A. Gấc     B. Mồng tơi     C. Cà chua      D. Mướp đắng

Câu 6. Trong các cây dưới đây, có bao nhiêu cây không có thân cột ?

1. Xoài    2. Tuế    3. Bạch đàn    4. Khoai tây   

Câu 7. Dựa vào vị trí của thân trên mặt đất, em hãy cho biết cây nào dưới đây không cùng nhóm với những cây còn lại ?

A. Hành hoa      B. DừaC. Phượng vĩ      D. Rau má

Câu 8. Cây thân bò có đặc điểm nào sau đây ?

A. Mềm yếu, bò lan sát mặt đất     B. Có tua cuốn phát triển mạnh

C. Cứng, cao, có cành                   D. Có giác mút đâm sâu vào lòng đất

Câu 9. Nhóm nào dưới đây gồm những cây thân gỗ ?

A. Nhài, dâu tây, đậu đen, vừng.       B. Tre, mía, mao lương, xương rồng.

C. Chò, giáng hương, phi lao, xà cừ.  D. Ngô, chuối, dưa chuột, bằng lăng.

Câu 10. Cây nào dưới đây không leo bằng thân quấn, cũng không leo bằng tua cuốn ?

A. Đậu ván     B. Trầu không      C. Đậu Hà Lan     D. Mướp hương

Đáp án

HOẠT ĐỘNG 4: Hoạt động vận dụng (8’)

Mục tiêu: Vận dụng làm bài tập

Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực quan

Định hướng phát triển năng lực: Năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát, năng lực sáng tạo, năng lực trao đổi. Phẩm chất tự tin, tự lập, giao tiếp.

1. Chuyển giao nhiệm vụ học tập

Trò chơi ô chữ: Em hãy đoán xem tên của một loại cây gồm 7 chữ cái ( điền vào tương ứng 7 ô dưới đây). Biết rằng:

- Là loài cây thân leo, leo bằng thân quấn.

- Chúng có đặc điểm: Thân, lá: màu xanh, mềm, nhớt

- Chúng mọc ven lề đường, đồi núi, nương rẫy.

- Lá và ngọn rất thường được nhân dân ta dùng để nấu canh cua

HOẠT ĐỘNG 5: Hoạt động tìm tòi và mở rộng (2’)

Mục tiêu: Tìm tòi và mở rộng kiến thức, khái quát lại toàn bộ nội dung kiến thức đã học

Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực quan

Định hướng phát triển năng lực: Năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát, năng lực sáng tạo, năng lực trao đổi. Phẩm chất tự tin, tự lập, giao tiếp.

Về nhà ngắt ngọn cây trong vườn,sau 1 tuần quan sát kết quả và báo cáo