Giáo án Sinh học 6 Bài 14: Thân dài ra do đâu? - Mẫu giáo án số 1
Bài 14: THÂN DÀI RA DO ĐÂU ?
I/ MỤC TIÊU
1. Kiến thức:
-Qua thí nghiệm, HS tự phát hiện: thân dài ra do phần ngọn
-Vận dụng cơ sở khoa học của bấm ngọn, tỉa cành để giải thích một số hiện tượng trong thực tế sản xuất.
2. Kĩ năng:
-Rèn kỹ năng tiến hành thí nghiệm, quan sát, so sánh.
3. Thái độ:
-Giáo dục ý thức yêu thích thực vật, bảo vệ thực vật + Tích hợp môi trươờg: Giáo dục ý thức bảo vệ tính toàn vẹn của cây, hạn chế làm vô ý thức.
4. Định hướng phát triển năng lực:
a. Năng lực chung:
+ Năng lực làm chủ và phát triển bản thân: năng lực tự học, tự giải quyết vấn đề; năng lực giải quyết vấn đề; năng lực tư duy.
+ Năng lực về quan hệ xã hội: giao tiếp
+ Năng lực công cụ: Sử dụng ngôn ngữ chính xác có thể diễn đạt mạch lac, rõ ràng.
b. Năng lực chuyên biệt: Nhóm năng lực liên quan đến sử dụng kiến thức sinh học, nhóm năng lực về nghiên cứu khoa học
II/ CHUẨN BỊ
1.Chuẩn bị của giáo viên:
-Tranh ảnh liên quan tới bài học.
2.Chuẩn bị của học sinh:
-Các nhóm làm thí nghiệm và báo cáo kết quả theo mẫu SGK tr.46.
III/ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
1. Ổn định lớp: Nắm sĩ số học sinh
2. Kiểm tra bài cũ:
-Thân gồm có những bộ phận nào? Sự khác nhau giữa chồi hoa và chồi lá.
-Có mấy loại thân? Kể tên một số loại cây có những loại thân đó.
3. Bài mới :
|
HOẠT ĐỘNG 1: Khởi động (5’) Mục tiêu:Định hướng cho học sinh nội dung cần hướng tới của bài học, tạo tâm thế cho học sinh đi vào tìm hiểu bài mới. Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực quan Định hướng phát triển năng lực: Năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát, năng lực sáng tạo, năng lực trao đổi. Phẩm chất tự tin, tự lập, giao tiếp. |
|||||||||||||
|
Trong thực tế, khi trồng rau ngót, thỉnh thoảng người ta cắt ngang thân, làm như vậy có tác dụng gì? Để trả lời được câu hỏi đó thì hôm nay cô cùng các em nghiên cứu bài 14. |
|||||||||||||
|
HOẠT ĐỘNG 2: Hình thành kiến thức Mục tiêu: thân dài ra do phần ngọn -Vận dụng cơ sở khoa học của bấm ngọn, tỉa cành để giải thích một số hiện tượng trong thực tế sản xuất. Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực quan Định hướng phát triển năng lực: Năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát, năng lực sáng tạo, năng lực trao đổi. Phẩm chất tự tin, tự lập, giao tiếp. |
|||||||||||||
|
Hoạt động của GV |
Hoạt động của HS |
Nội dung |
|||||||||||
|
- GV cho HS báo cáo kết quả thí nghiệm - GV ghi nhanh kết quả lên bảng - GV cho HS thảo luận nhóm trả lời câu hỏi mục 6SGK tr.46 1. So sánh chiều cao của 2 nhóm cây trong thí nghiệm: ngắt ngọn và không ngắt ngọn. 2. Từ thí nghiệm trên, cho biết thân dài ra do đâu? 3. Giải thích vì sao thân dài ra được? - GV nhận xét. - GV cho HS đọc thông tin mục q tr.47. - GV giải thích cho HS: Thường bấm ngọn cây trước khi cây ra hoa vì: + Khi bấm ngọn, cây không cao lên, chất dinh dưỡng dồn xuống cho chồi hoa, chồi lá phát triển. + Tỉa cành xấu, cành sâu kết hợp với bấm ngọn, để thức ăn dồn xuống các cành còn lại làm cho chồi, hoa, quả, lá phát triển. Đối với cây lấy gỗ, lấy sợi, thì không bấm ngọn vì phải để cây mọc cao mới cho gỗ tốt, sợi tốt. Nhưng cũng cần thường xuyên tỉa cành xấu, cành sâu để chất dinh dưỡng được tập trung vào thân chính. - GV cho HS rút kết luận -> ghi bài |
- Đại diện nhóm báo cáo kết quả thí nghiệm - Nhóm HS thảo luận, trả lời đạt: 1. Cây bị ngắt ngọn thấp hơn cây không bị ngắt ngọn 2. Thân di ra do phần ngọn 3. Do sự phân chia và lớn lên của các tế bào mô phân sinh ở ngọn. - HS đọc to thơng tin mục q SGK tr.47. - HS lắng nghe - HS ghi bài vào vở |
I. Sự dài ra của thân: 1) Thí nghiệm: sgk - Kết quả: + Cây không ngắt ngọn có cao thêm. + Cây ngắt ngọn không cao thêm được. 2) Kết luận: Cây dài ra do sự phân chia các tế bào ở mô phân sinh ngọn. Vậy, cây dài ra là do phần ngọn. 3) Ứng dụng : - Bấm ngọn : với cây lấy hoa, quả, hạt. - Tỉa cành : đối với cây lấy gỗ, sợi. |
|||||||||||
|
- GV yêu cầu HS hoạt động theo nhóm giải thích từng hiện tượng thực tế nêu ở SGK tr.47. - GV nhận xét phần trả lời và bổ sung của các nhóm -> nêu câu hỏi: 1. Những loại cây nào người ta thường bấm ngọn? 2. Những cây nào người ta thường tỉa cành? 3. Khi trồng rau ngót, thỉnh thoảng người ta thường cắt ngang thân, làm như vậy có tác dụng gì? - GV nhận xét, cho HS ghi bài. |
- Nhóm HS thảo luận, đại diện nhóm trình bày ý kiến của nhóm. - Các nhóm tự sửa sai, tiếp tục thảo luận -> trả lời câu hỏi đạt 1. Bấm ngọn đối với những loại cây lấy hoa, quả, hạt hay thân như rau muống, hoa hồng, mướp, … 2. Tỉa cành với những cây lấy gỗ, sợi như bạch đàn, lim,… 3. Để cây ra nhiều ngọn non - HS ghi bài |
II. Giải thích những hiện tượng thực tế: - Bấm ngọn: Ví dụ: bầu, mướp, dưa leo, … - Tỉa cành: Ví dụ: đay, gai, tràm.. - Kết luận : Ta có thể bấm ngọn hoặc tỉa cành để cây phát triển theo mong muốn sản xuất. |
|||||||||||
|
HOẠT ĐỘNG 3:Hoạt động luyện tập (10') Mục tiêu: Luyện tập củng cố nội dung bài học Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực quan Định hướng phát triển năng lực: Năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát, năng lực sáng tạo, năng lực trao đổi. Phẩm chất tự tin, tự lập, giao tiếp. |
|||||||||||||
|
GV giao nhiệm vụ cho học sinh làm bài tập trắc nghiệm: Câu 1. Cây nào dưới đây có tốc độ tăng trưởng chiều dài thân lớn hơn những cây còn lại ? A. Bưởi B. MướpC. Lim D. Thông Câu 2. Thân cây gỗ dài ra là do sự phân chia tế bào của loại mô nào ? A. Mô rễB. Mô dẫnC. Mô che chởD. Mô phân sinh ngọn Câu 3. Việc ngắt ngọn khi trồng đậu, cà phê là nhằm mục đích gì ? A. Giúp cây tạo ra nhiều lá phục vụ nhu cầu của con người B. Giảm sự thất thoát nước của câyv C. Tập trung chất dinh dưỡng cho sự ra hoa, tạo quả của cây D. Tất cả các phương án đưa ra Câu 4. Dựa vào tốc độ tăng trưởng chiều dài thân, em hãy cho biết cây nào dưới đây không cùng nhóm với những cây còn lại ? A. Mồng tơi B. XoanC. Mun D. Vàng tâm Câu 5. Khi trồng cây lấy sợi,để tập trung chất dinh dưỡng nuôi thân chính, người ta thường A. bón thúc liên tục cho cây.B. cắt bỏ hết hoa và lá. C. bấm ngọn cho cây.D. tỉa cành xấu, cành bị sâu. Câu 6. Cây nào dưới đây không nên bấm ngọn khi trồng ? A. Chè B. Bạch đànC. Đậu xanh D. Cà phê Câu 7. Cây thân gỗ sẽ ngừng phát triển chiều dài thân chính nếu chúng ta A. không bón thúc cho cây.B. đốn các cành lân cận thân chính. C. tỉa bớt lá.D. cắt bỏ ngọn cây. Câu 8. Cây nào dưới đây vẫn có thể dài ra nếu bị cắt bỏ ngọn ? A. Cây chuối B. Cây mítC. Cây trúc D. Cây khế Câu 9. Cây nào dưới đây có mô phân sinh gióng ? A. Vừng B. LạcC. Lúa D. Khoai lang Câu 10. Người ta thường ngắt ngọn cà phê khi nào ? A. Trước khi cây ra hoa, tạo quảB. Sau khi cây ra hoa, tạo quả C. Khi cây non được 1 tháng tuổiD. Sau khi đã thu hoạch quả chín Đáp án
|
|||||||||||||
|
HOẠT ĐỘNG 4: Hoạt động vận dụng (8’) Mục tiêu: Vận dụng làm bài tập Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực quan Định hướng phát triển năng lực: Năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát, năng lực sáng tạo, năng lực trao đổi. Phẩm chất tự tin, tự lập, giao tiếp. |
|||||||||||||
|
1. Chuyển giao nhiệm vụ học tập GV chia lớp thành nhiều nhóm ( mỗi nhóm gồm các HS trong 1 bàn) và giao các nhiệm vụ: thảo luận trả lời các câu hỏi sau và ghi chép lại câu trả lời vào vở bài tập - Một bác nông dân trồng rất nhiều cây, nhưng không rõ cây nào cần bấm ngọn để tăng năng suất. Bằng những hiểu biết của em về kiến thức sinh học, hãy giúp bác ấy xác định cây bấm ngọn và cây không bấm ngọn trong số các cây ở trong vườn nhà bác ấy nhé. 2. Báo cáo kết quả hoạtđộng và thảo luận - HS trả lời. - HS nộp vở bài tập. - HS tự ghi nhớ nội dung trả lời đã hoàn thiện. |
|||||||||||||
|
HOẠT ĐỘNG 5: Hoạt động tìm tòi và mở rộng (2’) Mục tiêu: Tìm tòi và mở rộng kiến thức, khái quát lại toàn bộ nội dung kiến thức đã học Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực quan Định hướng phát triển năng lực: Năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát, năng lực sáng tạo, năng lực trao đổi. Phẩm chất tự tin, tự lập, giao tiếp. |
|||||||||||||
|
Liên hệ thực tế ở gia đình và ở địa phương. |
|||||||||||||
4. Hướng dẫn về nhà:
-Học bài và trả lời câu hỏi cuối sách, làm bài tập SGK tr.47; Đọc phần Em có biết ?
-Ôn lại bài Cấu tạo miền hút của rễ. Soạn bài, vẽ hình 15.1 vào vở bài tập.
Giáo án Sinh học 6 Bài 14: Thân dài ra do đâu? - Mẫu giáo án số 2
Bài 14: THÂN DÀI RA DO ĐÂU ?
I. Mục tiêu bài học
1. Kiến thức:
- Trình bày được: thân mọc dài ra la do sự phân chia của mô phân sinh (ở phần ngọn và lóng của một số loài)
- Biết vận dụng cơ sở khoa học của bấm ngọn, tỉa cành để giải thích một số hiện tượng trong thực tế sản xuất.
2. Kĩ năng:
- Rèn kĩ năng tiến hành thí nghịêm chứng minh về sự dài ra của thân.
- Kĩ năng quan sát, phân tích,so sánh.
3. Thái độ:
- Giáo dục lòng yêu thích thực vật, bảo vệ thực vật.
4. Năng lực
- Năng lực đọc hiểu và xử lí thông tin, năng lực vận dụng kiến thức
- Năng lực tự học, năng lực giải quyết vấn đề
- Năng lực tư duy sáng tạo
II. Chuẩn bị bài học
1. Chuẩn bị của giáo viên: Tranh phóng to hình 14.1; 13.1 ; Hình ảnh tư liệu.
2. Chuẩn bị của học sinh: Báo cáo kết quả thí nghiệm.
III. Tiến trình bài học
1. Ổn định lớp
2. Kiểm tra bài cũ:
? Thân gồm các bộ phận nào?
? Kể tên các loại thân, đặc điểm của các loại thân. Lấy ví dụ:
- Các nhóm báo cáo kết quả đã làm từ tuần trước.
3. Bài mới:
|
Hoạt động của giáo viên |
Hoạt động của học sinh |
Nội dung cần đạt được |
|
A. Khởi động (3 phút) - Mục tiêu: Tạo tình huống/vấn đề học tập mà HS chưa thể giải quyết được ngay...kích thích nhu cầu tìm hiểu, khám phá kiến thức mới. |
||
|
GV: Trong thực tế khi trồng rau, người ta thường cắt ngang thân, điều đó có tác dụng gì? Vào bài: Trong thực tế; khi trồng rau ngót, thỉnh thoảng người ta cắt ngang thân, làm như vậy có tác dụng gì? |
HS: Giải thích theo quan điểm cá nhân |
** Năng lực HS được hình thành: năng lực quan sát, vận dụng kiến thức thực tiễn. |
|
B. Hình thành kiến thức ( 30 phút) - Mục tiêu: Trang bị cho HS những KT mới liên quan đến tình huống/vấn đề học tập nêu ra ở HĐ Khởi động. |
||
|
Hoạt động 1: Tìm hiểu sự dài ra của thân Mục tiêu: Trình bày được: thân mọc dài ra la do sự phân chia của mô phân sinh (ở phần ngọn và lóng của một số loài) |
||
|
B1: GV cho HS báo cáo kết quả thí nghệm B2: GV ghi nhanh kết quả lên bảng. B3: GV cho HS thảo luận nhóm - Gọi 1 HS trả lời, các HS khác nhận xét, bổ sung. - Đối với câu hỏi * GV gợi ý: ở ngọn cây có mô phân sinh ngọn, treo tranh 14.1 GV giải thích thêm. + Khi bấm ngọn, cây không cao thêm được, chất dinh dưỡng tập trung cho chồi lá và chồi hoa phát triển. + Chỉ tỉa cành bị sâu, cành xấu với cây lấy gỗ, sợi mà không bấm ngọn vì cần thân, sợi dài. B4: Cho HS rút ra kết luận. - Cây bị bấm ngọn thấp hơn cây không bấm ngọn, thân dài ra do phần ngọn. |
- Đại diện nhóm trình bày, các nhóm khác nhận xét, bổ sung. - Nhóm thảo luận theo 3 câu hỏi SGK trang 46 đưa ra được nhận xét: - Cây bị bấm ngọn thấp hơn cây không bấm ngọn, thân dài ra do phần ngọn. - Đại diện nhóm trình bày, các nhóm khác nhận xét, bổ sung. - Đại diện nhóm trình bày, các nhóm khác nhận xét, bổ sung. - HS đọc thông tin SGK trang 47 rồi chú ý nghe GV giải thích ý nghĩa của bấm ngọn, tỉa cành. |
1. Tìm hiểu sự dài ra của thân - Thân dài ra do sự phân chia tế bào ở mô phân sinh ngọn. **Năng lực nhận biết. Năng lực giao tiếp và hợp tác, Năng lực tự giải quyết vấn đề Năng lực sử dụng kiến thức để vận dụng thực tiễn Năng lực giao tiếp và hợp tác, Năng lực tự giải quyết vấn đề. Năng lực sử dụng kiến thức để vận dụng thực tiễn. |
|
Hoạt động 2:Giải thích những hiện tượng thực tế Mục tiêu: Biết vận dụng cơ sở khoa học của bấm ngọn, tỉa cành để giải thích một số hiện tượng trong thực tế sản xuất. |
||
|
B1: GV yêu cầu HS hoạt động nhóm. B2: GV nghe phần trả lời, bổ sung của các nhóm ? Những loại cây nào người ta thường bấm ngọn, những cây nào thì tỉa cành? ? Lợi ích của việc bấm ngọn, tỉa cành ? B3: Sau khi học sinh trả lời xong GV hỏi: Vậy hiện tượng cắt thân cây rau ngót ở đầu giờ nêu ra nhằm mục đích gì? ? Người ta đã vận dụng kiến thức gì để đưa ra hai phương pháp bấn ngọn và tỉa cành ? - Thân dài ra do sự phân chia tế bào ở mô phân sinh ngọn. B4: GV nhận xét giời học, giải đáp thắc mắc của HS. |
- Nhóm thảo luận 2 câu hỏi GSK trang 47 dựa trên phần giải thích của GV ở mục 1. - Yêu cầu đưa ra được nhận xét: cây đậu, bông, cà phê là cây lấy quả, cần nhiều cành nên người ta cắt ngọn. - Đại diện nhóm trình bày, các nhóm khác nhận xét, bổ sung. - Tăng năng suất cây trồng, và tùy vào loại cây mà có biện phápbấn ngọn tỉa cành vào những giai đoạn thích hợp. - Nhằm gíup cây ra nhiều chồi nách, ra nhiều lá tăng năng suất. |
2. Giải thích những hiện tượng thực tế - Khi trồng cây lấy hoa, quả, hạt thường ngắt ngọn. - Khi trồng cây lấy gỗ, lấy sợi ta nên tỉa cành sâu, cành xấu không nên ngắt ngọn. à Để tăng năng suất cây trồng, tùy từng loại cây mà bấm ngọn hoặc tỉa cành vào những giai đoạn thích hợp. ** Năng lực nhận biết Năng lực giao tiếp và hợp tác, Năng lực tự giải quyết vấn đề. Năng lực sử dụng kiến thức để vận dụng thực tiễn Năng lực giao tiếp và hợp tác, Năng lực tự giải quyết vấn đề |
|
Hoạt động 3: Luyện tập (3 phút) - Mục tiêu: Giúp HS hoàn thiện KT vừa lĩnh hội được. Bài tập 1: Hãy khoanh tròn vào những cây được sử dụng biện pháp bấm ngọn: a. Rau muốngb. Rau cảic. Đu đủd. ổie. Hoa hồngf.Mướp Đáp án: a, e, g Bài tập 2: Khoanh tròn vào những cây không sử dụng biện pháp ngắt ngọn: a. Mâyb. Xà cừc. Mồng tơi d. Bằng lănge. Bí ngôf. Mía Đáp án: a, b, d, g. |
||
|
Hoạt động 4: Vận dụng, mở rộng (2 phút) - Mục tiêu: + Giúp HS vận dụng được các KT-KN trong cuộc sống, tương tự tình huống/vấn đề đã học. + Giúp HS tìm tòi, mở rộng thêm những gì đã được học, dần hình thành nhu cầu học tập suốt đời. + Cấu tạo trong của thân non như thế nào? + Sự khác nhau trong cấu tạo bó mạch của rễ và thân? |
||
4.Dặn dò (1 phút)
- Học bài và trả lời câu hỏi SGK. Làm bài trong sách Luyện tập.
- Ôn lại bài : “Cấu tạo miền hút của rễ” chú ý cấu tạo.
-Đọc trước Bài 15/ SGK / 49
* Rút kinh nghiệm bài học:
