Bài tập Sóng. Thủy triều. Dòng biển

Sóng biển là hình thức dao động của nước biển theo chiều thẳng đứng.

Nguyên nhân chủ yếu tạo nên sóng biển là do gió, gió càng  mạnh, sóng càng to. Ngoài ra, động đất, núi lửa, bão,… cũng là nguyên nhân tạo nên sóng biển nhưng đây không phải là nguyên nhân chủ yếu. Còn dòng biển không phải nguyên nhân tạo nên sóng biển.

Nguyên nhân hình thành thủy triều: thủy triều được hình thành chủ yếu do sức hút của Mặt Trăng và Mặt Trời.

Khi Mặt Trăng, Trái Đất, Mặt Trời nằm thẳng hàng -> sức hút của Mặt Trăng và Mặt Trời đối với Trái Đất lớn nhất (sức hút kết hợp) nên thủy triều lớn nhất, gọi là triều cường (diễn ra vào ngày 1 và 15 hàng tháng: không trăng, trăng tròn).

Khi Mặt Trăng, Trái Đất và Mặt Trời năm vuông góc với nhau -> sức hút của Mặt Trăng và Mặt Trời đối với Trái Đất giảm (nhỏ nhất) nên thuỷ triều nhỏ nhất, gọi là triều kém (diễn ra vào thời kì thượng huyền và hạ huyền (trăng khuyết): ngày 8 và 23).

Sóng thần là sóng thường có chiều cao 20 - 40m, truyền theo chiều ngang với tốc độ 400 - 800km/h. Nguyên nhân tạo ra sóng thần là do động đất, núi lửa phun ngầm dưới đáy biển. Sóng thần có sức tàn phá hết sức khủng khiếp, gây thiệt hại rất lớn về người và tài sản,…

Sóng thần là sóng thường có chiều cao 20 - 40m, truyền theo chiều ngang với tốc độ 400 - 800km/h. Nguyên nhân tạo ra sóng thần là do động đất, núi lửa phun ngầm dưới đáy biển. Sóng thần có sức tàn phá hết sức khủng khiếp, gây thiệt hại rất lớn về người và tài sản,…

-  Dòng biển nóng, lạnh hợp lại thành vòng hoàn lưu ở mỗi bán cầu => Nhận xét C sai.

- Ở vĩ độ thấp hướng chảy của các vòng hoàn lưu Bắc Bán Cầu cùng chiều kim đồng hồ, Nam Bán Cầu ngược chiều => Nhận xét B. Ở vĩ độ thấp Nam bán cầu hướng chảy của các vòng hoàn lưu cùng chiều kim đồng hồ là không đúng.

-  Các dòng biển nóng, lạnh đối xứng nhau qua bờ đại dương -> nhận xét A sai.

- Vùng có gió mùa, dòng biển đổi chiều theo mùa -> nhận xét D đúng.

- Sóng bạc đầu hình thành do những giọt nước biển chuyển động lên cao khi rơi xuống va đập vào nhau, vỡ tung tóe tạo thành bọt trắng.

- Sóng thần hình thành do động đất, núi lửa phun ngầm dưới đáy biển, bão.

Một số đặc điểm về sự phân bố các dòng biển lạnh trên Trái Đất:

- Các dòng biển lạnh xuất phát từ vĩ tuyến 30 - 40⁰ gần bờ đông các đại dương, chảy về xích đạo.

=> + Nhận xét A: Các dòng biển lạnh xuất phát từ vĩ tuyến 30 - 40⁰ gần bờ đông các lục địa là không đúng -> loại

      + Nhận xét D: Xuất phát từ vĩ tuyến 30 - 40⁰ gần bờ đông các đại dương chảy về xích đạo -> D đúng

- Nhận xét B: Ở bán cầu Bắc dòng biển lạnh xuất phát ở cực men theo bờ Tây các đại dương chạy về Xích đạo => B đúng.

- Dòng biển nóng, lạnh hợp lại thành vòng hoàn lưu ở mỗi bán cầu => C đúng.

B1. Quan sát chú giải để nhận biết khí hiệu dòng biển nóng (mũi tên màu đỏ) và dòng biển lạnh (mũi tên màu xanh).

B2.

- Xác định được vị trí hoang mạc Xa-ha-ra ở châu Phi.

- Quan sát bản đồ cho thấy, ven bờ phía Tây của Bắc Phi có các dòng biển lạnh chạy qua làm cho khu vực này rất ít mưa, khô hạn (do dòng biển lạnh làm hơi nước ở biển không bốc lên được). Ngoài ra, sự hình thành hoang mạc Xa-ha-ra rộng lớn còn do ảnh hưởng của các khối khí từ lục địa Á –Âu thổi sang, địa hình bờ biển, đường chí tuyến Bắc chạy giữa lãnh thổ và diện tích lãnh thổ Bắc Phi rộng lớn nên ảnh hưởng của biển khó vào sâu trong đất liền,…

Nguyên nhân gây nên động đất, núi lửa và sóng thần ở Nhật Bản là:

- Nhật Bản nằm trong vành đai lửa Thái Bình Dương, đây là khu vực thường xuyên xảy ra động đất và núi lửa phun trào -> hằng năm Nhật Bản phải hứng chịu nhiều trận động đất với cường độ lớn.

- Động đất hoặc núi lửa ngầm phun dưới đáy biển tạo nên những rung chấn lớn -> gây nên sóng thần ở Nhật Bản.

Sông Bạch Đằng đổ ra vùng biển khu vực vịnh Bắc Bộ - nơi có chế độ nhật triều điển hình ở nước ta (một ngày có một lần nước lên và một lần nước xuống)

=> Lúc nước triều rút, mực nước sông hạ thấp, Ngô Quyền đặt các chông nhọn xuống lòng sông. Triều lên, nước biển dâng -> cọc chông bị nước bao phủ (do sông nhiều phù sa nên nước đục). Thuyền quân địch tiến vào khi triều lên, lúc rút quân gặp triều xuống, các chông gai lộ ra và chọc thủng thuyền địch.

Các dòng biển nóng lạnh khi di chuyển thường mang các luồng di cư và phân tán của sinh vật biển. Vì vậy, ở những nơi giao nhau của các dòng biển thường hình thành nguồn lợi sinh vật biển vô cùng giàu có, tạo nên những ngư trường cá lớn => Nơi gặp nhau của các dòng biển nóng và lạnh có hoạt động đánh bắt thủy sản phát triển mạnh.

Ví dụ:

- Ngư trường nổi tiếng trên thế giới ở vùng biển Niu- Faolan (bờ phía Đông của Bắc Mỹ) được sinh ra do sự tiếp xúc giữa dòng biển nóng Gơn-xtrim với dòng biển lạnh từ bắc cực chảy về.

- Các ngư trường lớn ở vùng biển Pê-ru, Nhật Bản, Mê-xi-cô, Việt Nam,… cũng là nơi giao nhau của các dòng biển nóng lạnh.

Nguyên nhân hình thành thủy triều: thủy triều được hình thành chủ yếu do sức hút của Mặt Trăng và Mặt Trời.

Sóng biển là hình thức dao động của nước biển theo chiều thẳng đứng.

Nguyên nhân chủ yếu tạo nên sóng biển là do gió, gió càng  mạnh, sóng càng to.

Nguyên nhân: thủy triều được hình thành chủ yếu do sức hút của Mặt Trăng và Mặt Trời.

Khi Mặt Trăng, Trái Đất, Mặt Trời nằm thẳng hàng -> sức hút của Mặt Trăng và Mặt Trời đối với Trái Đất lớn nhất (sức hút kết hợp) nên thủy triều lớn nhất, gọi là triều cường, (diễn ra vào ngày 1 và 15 hàng tháng: không trăng, trăng tròn).

Khi Mặt Trăng, Trái Đất và Mặt Trời năm vuông góc với nhau -> sức hút của Mặt Trăng và Mặt Trời đối với Trái Đất giảm (nhỏ nhất) nên thuỷ triều nhỏ nhất, gọi là triều kém (diễn ra vào thời kì thượng huyền và hạ huyền (trăng khuyết): ngày 8 và 23)