Bài tập Tổng hợp câu hỏi vận dụng và vận dụng cao chương Địa lí dân cư đại cương

Câu 1 Trắc nghiệm

Đại bộ phận dân cư thế giới tập trung ở châu lục nào trên thế giới?

Bạn đã chọn sai | Đáp án đúng: d
Bạn đã chọn đúng | Đáp án đúng: d
Bạn chưa làm câu này | Đáp án đúng: d

Đại bộ phận dân cư thế giới tập trung ở châu Á với một số cường quốc dân số như Ấn Độ, Trung Quốc đều trên 1 tỉ dân. Tỉ trọng dân số châu Á năm 2015 là 59,8%, châu Phi là 16,1%, châu Mĩ là 13,5%,…

Câu 2 Trắc nghiệm

Kết cấu dân số theo nghề nghiệp của toàn thế giới hiện nay đang thay đổi theo xu hướng nào dưới đây?

Bạn đã chọn sai | Đáp án đúng: b
Bạn đã chọn đúng | Đáp án đúng: b
Bạn chưa làm câu này | Đáp án đúng: b

Kết cấu dân số theo nghề nghiệp của toàn thế giới hiện nay đang thay đổi theo xu hướng tăng tỷ lệ của ngành xây dựng và dịch vụ, giảm tỷ lệ của ngành nông nghiệp. Sự thay đổi kết cấu dân số hiện nay phù hợp với sự chuyển dịch của cơ cấu kinh tế và đang theo xu hướng tích cực, công nghiệp hóa – hiện đại hóa.

Câu 3 Trắc nghiệm

Quy mô dân số của châu lục nào dưới đây ngày càng tăng nhiều nhất ?

Bạn đã chọn sai | Đáp án đúng: b
Bạn đã chọn đúng | Đáp án đúng: b
Bạn chưa làm câu này | Đáp án đúng: b

Dân cư của châu Mỹ ngày càng tăng nhiều do sự thu hút nhân tài, chính sách đãi ngộ tốt, mức sống cao,… Trong cùng giai đoạn 1850 – 2015, tỉ trọng dân cư châu Mỹ tăng 8,1%, châu Phi tăng 7%, châu Đại Dương tăng 0,1% còn châu Á giảm 1,3% và châu Âu giảm mạnh, giảm tới 14,1%.

Câu 4 Trắc nghiệm

Hiện nay các khu vực nào dưới đây có tỷ lệ người mù chữ cao nhất thế giới?

Bạn đã chọn sai | Đáp án đúng: d
Bạn đã chọn đúng | Đáp án đúng: d
Bạn chưa làm câu này | Đáp án đúng: d

- Hiện nay các khu vực có tỷ lệ người mù chữ cao nhất thế giới là châu Phi, Nam Á và các nước Ả -rập. Top 10 nước có tỉ lệ người mù chữ cao nhất thế giới là Mauritania (60,1%), Ethiopia (61,3%), Benin (62,5%), Senegal (62,7%), Guinea Bissau (63,2%), Gambia (63,6%), Afghanistan (63,7%), Sierra Leone (63,7%), Burkina Faso (77%), Niger (84,3%)

- Mù chữ là một trong 3 hiểm họa của các quốc gia (bao gồm nghèo đói, bệnh tật và mù chữ). Vấn đề này có thể được hạn chế nếu như chính phủ các nước có thể thực thi nghiêm ngặt các bộ luật trong hệ thống giáo dục, điều này là rất cần thiết bởi như đã nói ở trên giáo dục chính là chìa khóa để phát triển đất nước.

Câu 5 Trắc nghiệm

Dân số thế giới tăng hay giảm là do yếu tố nào?

Bạn đã chọn sai | Đáp án đúng: a
Bạn đã chọn đúng | Đáp án đúng: a
Bạn chưa làm câu này | Đáp án đúng: a

Gia tăng tự nhiên phụ thuộc vào tỷ suất sinh thô và tỷ suất tử thô. Như vậy, dân số thế giới tăng hay giảm là do sinh đẻ và tử vong.

Câu 6 Trắc nghiệm

Nhân tố nào dưới đây có vai trò quyết định nhất tới sự phân bố dân cư ở một khu vực?

Bạn đã chọn sai | Đáp án đúng: c
Bạn đã chọn đúng | Đáp án đúng: c
Bạn chưa làm câu này | Đáp án đúng: c

- Trước kia, khi khoa học kĩ thuật chưa phát triển thì con người phụ thuộc vào các yếu tố tự nhiên như khí hậu, thổ nhưỡng, sông ngòi,… lựa chọn nơi phù hợp để sinh sống.

- Ngày nay, khi lực lượng sản xuất phát triển, con người có thể khắc phục những trở ngại về mặt tự nhiên để tiến hành sản xuất và phân bố dân cư như ở các vùng sa mạc, hoang mạc,… Như vậy, tính chất của nền kinh tế và sự phát triển của lực lượng sản xuất là nhân tố quyết định nhất tới sự phân bố dân cư trên thế giới.

Câu 7 Trắc nghiệm

Khu vực nào sau đây dân cư thường tập trung đông đúc hơn?

Bạn đã chọn sai | Đáp án đúng: b
Bạn đã chọn đúng | Đáp án đúng: b
Bạn chưa làm câu này | Đáp án đúng: b

Các khu vực trồng lúa nước trên thế giới, đặc biệt là các vùng đồng bằng là những cái nôi của nền văn hóa nhân loại, đó là những nơi có dân cư tập trung rất đông đúc với mật độ dân số rất cao. Điển hình như miền Đông Trung Quốc, hạ lưu sông Nin, Đông Á,….

Câu 8 Trắc nghiệm

Gia tăng dân số nhanh sẽ tạo ra sức ép dân số đối với các mặt nào dưới đây?

Bạn đã chọn sai | Đáp án đúng: a
Bạn đã chọn đúng | Đáp án đúng: a
Bạn chưa làm câu này | Đáp án đúng: a

Gia tăng dân số nhanh sẽ tạo ra sức ép dân số đối với các mặt kinh tế - xã hội - môi trường.

- Kinh tế: Làm cho kinh tế chậm phát triển, khó khăn trong giải quyết việc làm,… Ảnh hưởng tới mối quan hệ giữa tích lũy và tiêu dùng, giữa cung (cung cấp) và cầu (nhu cầu) và sẽ làm cho quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo ngành và theo lãnh thổ bị hạn chế.

- Tài nguyên và môi trường: Tài nguyên bị cạn kiệt một cách nhanh chóng, môi trường ngày càng bị ô nhiễm và thu hẹp môi trường sống của các loài động vật,…

- Xã hội: Chất lượng cuộc sống của người dân chậm được nâng cao, thu nhập bình quân đầu người thấp, gây sức ép lớn cho văn hóa, y tế, giáo dục, cơ sở hạ tầng và tỉ lệ thiếu việc làm và thất nghiệp lớn sẽ gây ra nhiều tệ nạn xã hội (nghiệm hút, mại dâm,…).

Câu 9 Trắc nghiệm

“Sinh con đông nhà có phúc và quan niệm của xã hội phong kiến” là yếu tố nào sau đây?

Bạn đã chọn sai | Đáp án đúng: b
Bạn đã chọn đúng | Đáp án đúng: b
Bạn chưa làm câu này | Đáp án đúng: b

- "Sinh con đông nhà có phúc và quan niệm của xã hội phong kiến” là một trong những yếu tố tâm lý xã hội trước kia làm ảnh hưởng tới tỉ lệ sinh.

- Ngày nay, yếu tố tâm lý sinh con đông nhà có phúc đã không còn xuất hiện ở nhiều gia đình nên tỷ lệ gia tăng dân số ở nhiều nước đang rất thấp, có nước còn âm. Đặc biệt là các nước phát triển như khu vực châu Âu, Nhật Bản, Hoa Kì,…

Câu 10 Trắc nghiệm

Tỉ lệ xuất cư của một nước hay một vùng lãnh thổ tăng do tác động của nhân tố nào dưới đây?

Bạn đã chọn sai | Đáp án đúng: d
Bạn đã chọn đúng | Đáp án đúng: d
Bạn chưa làm câu này | Đáp án đúng: d

Nguyên nhân làm cho tỉ lệ xuất cư của một nước hay một vùng lãnh thổ tăng lên chủ yếu là do đời sống khó khăn, mức sống thấp, các thiên tai thiên nhiên như động đất, núi lửa, lũ lụt,…thường xuyên xảy ra. Xuất cư hay nhập cư chỉ ảnh hưởng đến dân số một vùng, một nước không ảnh hưởng đến dân số toàn thế giới.

Câu 11 Trắc nghiệm

Nước ta có cơ cấu dân số theo tuổi tác như sau: 0-14 tuổi: 33,6%, 15-59 tuổi: 58,3%, 60 tuổi: 8,1 %. Như vậy nước ta có:

Bạn đã chọn sai | Đáp án đúng: d
Bạn đã chọn đúng | Đáp án đúng: d
Bạn chưa làm câu này | Đáp án đúng: d

 Nước ta có cơ cấu dân số theo tuổi như sau: 0-14 tuổi: 33,6%, 15-59 tuổi: 58,3%, 60 tuổi: 8,1 %. Như vậy nước ta có dân số trung gian giữa dân số trẻ và dân số già (có thể dựa vào bảng trong SGK trang 90 để làm rõ hơn nước có dân số già và nước có dân số trẻ).

Câu 12 Trắc nghiệm

Việt Nam có tỷ suất sinh là 19‰  và tỉ suất tử là 6‰, vậy tỷ suất gia tăng tự nhiên là:

Bạn đã chọn sai | Đáp án đúng: c
Bạn đã chọn đúng | Đáp án đúng: c
Bạn chưa làm câu này | Đáp án đúng: c

- Biết: Việt Nam có tỷ suất sinh là 19‰  và tỉ suất tử là 6‰, vậy tỷ suất gia tăng tự nhiên là 1,3%.

- Công thức Tg = (S – T) / 100% (trong đó, Tg là tỷ suất gia tăng tự nhiên, S là tỷ suất sinh, T là tỷ suất tử).

- Áp dụng công thức trên, ta có: Tg = (19 – 6) / 100% = 1,3%.

Như vậy, tỷ suất gia tăng tự nhiên của Việt Nam là 1,3%.

Câu 13 Trắc nghiệm

Cho bảng số liệu:

TỈ LỆ DÂN NÔNG THÔN VÀ THÀNH THỊ CỦA THẾ GIỚI GIAI ĐOẠN 1900 – 2015

(Đơn vị: %)

Biểu đồ thể hiện rõ nhất cơ cấu dân số phân theo thành thị và nông thôn của thế giới trong giai đoạn 1900 – 2015 là:

Bạn đã chọn sai | Đáp án đúng: d
Bạn đã chọn đúng | Đáp án đúng: d
Bạn chưa làm câu này | Đáp án đúng: d

- Dấu hiệu: Nhiều năm, ít thành phần

Chọn vẽ biểu đồ miền khi cần thể hiện cơ cấu tỉ lệ. Để xác định vẽ biểu đồ miền, với số liệu được thể hiện trên 3 năm (nghĩa là việc vẽ tới 4 hình tròn như thông thường thì ta lại chuyển sang biểu đồ miền). Vậy số liệu đã cho cứ trên 3 năm mà thể hiện về cơ cấu thì vẽ biểu đồ miền.

- Yêu cầu đề bài: “thể hiện rõ nhất cơ cấu dân số”, đơn vị % và 4 mốc năm.

Như vậy, biểu đồ miền là thích hợp nhất.

Câu 14 Trắc nghiệm

Dân số của nước A cuối năm 2018 là 80,7 triệu người và năm này có 1,72 triệu trẻ em ra đời. Tỷ lệ sinh của nước A năm 2018 là:

Bạn đã chọn sai | Đáp án đúng: c
Bạn đã chọn đúng | Đáp án đúng: c
Bạn chưa làm câu này | Đáp án đúng: c

- Công thức: Tỉ suất sinh = số trẻ em sinh ra trong năm / số dân trung bình x 1000 (đơn vị: phần ngàn = ‰).

- Áp dụng công thức, ta có: Tỉ suất sinh = 1,72/80,7 × 1000 = 21,3 ‰.

Như vậy, nước A có tỷ lệ sinh trong năm 2018 là 21,3 ‰.

Câu 15 Trắc nghiệm

Một số thông tin về nước ta: Diện tích 330.991 km2 (trong đó đất chưa sử dụng chiếm 35,2% đất nông nghiệp và thổ cư 29,8 %), dân cư năm 2015 là 80,7 triệu dân. Vậy mật độ dân số nước ta năm 2015 là:

Bạn đã chọn sai | Đáp án đúng: c
Bạn đã chọn đúng | Đáp án đúng: c
Bạn chưa làm câu này | Đáp án đúng: c

- Công thức: Mật độ dân số = Số dân : diện tích (đơn vị: người/km2).

- Từ công thức trên, ta tính được mật độ dân số nước ta:

80,7/330991 × 1000000 = 243,8 người/km2 (khoảng 244 người/km2).

Như vậy, mật độ dân số của nước ta năm 2015 là 244 người/km2.

Câu 16 Trắc nghiệm

Giải thích tại sao vùng Xibia của Nga có mật độ dân số rất thấp?

Bạn đã chọn sai | Đáp án đúng: b
Bạn đã chọn đúng | Đáp án đúng: b
Bạn chưa làm câu này | Đáp án đúng: b

Vùng Xibia của Nga có mật độ dân cư rất thấp 3 người/km², chủ yếu là người Nga và các sắc dân tộc ít người, những người buôn bán sống ở đây,... Nguyên nhân dân cư phân bố ít ở khu vực này là gần như băng tuyết bao phủ quanh năm, nhiệt độ thấp nhất có thể xuống tới - 510C, các điều kiện tự nhiên khắc nghiệt.

Câu 17 Trắc nghiệm

Giải thích vì sao ở Đồng bằng sông Hồng và Đồng bằng sông Cửu Long có mật độ trung bình chênh nhau đến 3 lần?

Bạn đã chọn sai | Đáp án đúng: d
Bạn đã chọn đúng | Đáp án đúng: d
Bạn chưa làm câu này | Đáp án đúng: d

Hai đồng bằng lớn ở nước ta có mật độ trung bình chênh nhau 3 lần. Điều này có thể giải thích bởi lý do lịch sử khai thác lãnh thổ. Đồng bằng sông Hồng có lịch sử khai thác từ lâu đời, là cái nôi nền văn minh lúa nước của nước ta còn đồng bằng sông Cửu Long mới được khai thác khoảng 200 năm nay.

Câu 18 Trắc nghiệm

Nguyên nhân chủ yếu khiến tỉ suất sinh thô ở nhiều nước trên thế giới hiện nay có xu hướng giảm là 

Bạn đã chọn sai | Đáp án đúng: b
Bạn đã chọn đúng | Đáp án đúng: b
Bạn chưa làm câu này | Đáp án đúng: b

Nguyên nhân làm cho tỉ suất sinh thô ở nhiều nước trên thế giới giảm là do chính sách dân số triệt để của một số nước, tâm lí ngại sinh đẻ, nhận thức của người dân được nâng cao,…

Câu 19 Trắc nghiệm

Chỉ số nào dưới đây được coi là chỉ số dự báo nhạy cảm nhất, phản ánh trình độ nuôi dưỡng và sức khoẻ của trẻ em?

Bạn đã chọn sai | Đáp án đúng: b
Bạn đã chọn đúng | Đáp án đúng: b
Bạn chưa làm câu này | Đáp án đúng: b

Chỉ số dự báo nhạy cảm nhất, phản ánh trình độ nuôi dưỡng và sức khoẻ của trẻ em là tỉ suất tử vong ở trẻ em, cụ thể là trẻ em dưới 1 tuổi. Khi tỉ suất tử vong ở trẻ em càng lớn thì các vấn đề về nuôi dưỡng, chăm sóc sức khỏe, y tế,… còn kém phát triển, chưa được quan tâm và ngược lại.

Câu 20 Trắc nghiệm

Tại sao tỉ trọng dân cư của một số châu lục giảm?

Bạn đã chọn sai | Đáp án đúng: b
Bạn đã chọn đúng | Đáp án đúng: b
Bạn chưa làm câu này | Đáp án đúng: b

Nguyên nhân dẫn tới tỉ trọng dân cư của một số châu lục giảm là do tốc độ tăng dân số của các châu lục không đồng đều. Có châu lục dân số tăng nhanh do có tỷ suất gia tăng tự nhiên cao như ở các nước đang phát triển như châu Phi, châu Á,… trong khi đó các châu Lục như châu Âu lại có tỉ trọng dân cư giảm mạnh, cụ thể là trong giai đoạn 1650 – 2015 tỉ trọng dân số châu Âu giảm tới 11,4% và châu Phi giảm 5,4%.