Giáo án Sinh học 9 Bài 37: Thành tựu chọn giống ở Việt Nam mới nhất

Hoạt động của thầy và trò

Nội dung kiến thức

Hoạt động 1

- GV y/c các nhóm ng/cứu thông tin sgk ¦ hoàn thành phiếu học tập.

- GV kẻ phiếu lên bảng và gọi đại diện nhóm lên hoàn thành.

- GV đánh giá hoạt động của các nhóm & y/c hs tổng hợp kiến thức.

I. Thành tựu chọn giống cây trồng.

Phương pháp

Ví dụ

1.Gây đột biến nhân tạo.

a. Gây đột biến nhân tạo rồi chọn cá thể tạo giống mới.

b. Phối hợp giữa lai hữu tính và xử lí đột biến.

c. Chọn giống bằng dòng tế bào

- ở Lúa: Tạo giống lúa tẻ có nhiều mùi thơm như gạo tám thơm.

- Đậu tương: Sinh trưởng ngắn, chịu rét, hạt to vàng.

- Giống lúa DT10x giống lúa ĐB A20 ¦ giống lúa DT16.

- Giống táo đào vàng: do xử lí đột biến đỉnh sinh trưởng cây non của giống táo Gia Lộc.

2. Lai hữu tính để tạo biến dị tổ hợp hoặc chọn cá thể từ các giống hiện có.

a. Tạo biến dị tổ hợp.

b. Chọn lọc cá thể

- Giống lúa DT10 ( năng suất cao) x giống lúa OM80 ¦ giống lúa DT17.

- Từ giống cà chua Đài Loan ¦ chọn giống cà chua P375.

3. Tạo giống ưu thế lai ( ở F1)

- Giống ngô lai đơn ngắn ngày LVN20 thích hợp ví vụ đông xuân chân đất lầy thụt.

- Giống ngô lai LVN10( thuộc giống dài ngày) thời gian sinh trưởng 125 ngày, chịu hạn kháng sâu.

Hoạt động 2

- GV y/c các nhóm ng/cứu thông tin sgk thảo luận và hoàn thành phiếu học tập.

- GV y/c đại diện nhóm trình bày trên bảng sẵn.

- GV treo phiếu chuẩn.

II. Thành tựu chọn giống vật nuôi.

Phương pháp

Ví dụ

1. Tạo giống mới.

- Giống lợn Đại Bạch x Giống lợn ỉ 81 ¦ ĐB ỉ 81.

- Giống lợn Bơcsai x giống lợn ỉ 81¦ BS ỉ 81.

¦ Hai giống ĐB ỉ -81 & BS ỉ -81 lưng thẳng, bụng gọn, thịt nạc nhiều.

2. Cải tạo giống địa phương: Dùng con cái tốt nhất của giống địa phương lai với con đực tốt nhất của giống nhập ngoại.

- Giống trâu Mura x trâu nội ¦ Giống trâu mới lấy sữa.

- Giống bò vàng Việt Nam x bò sữa Hà Lan ¦ Giống bò sữa.

3. Tạo giống ưu thế lai.

- Giống vịt bầu Bắc Kinh x vịt cỏ ¦ giống vịt lớn nhanh, đẻ trứng nhiều, to.

- Giống cá chép Việt Nam x cá chép Hunggari.

- Giống gà ri Việt Nam x gà Tam Hoàng.

4. Nuôi thích nghi các giống nhập nội.

- Giống cá chim trắng, gà Tam Hoàng, bò sữa ¦ nuôi thích nghi với khí hậu và chăm sóc ở VN cho năng suất thịt, trứng, sữa cao.

5. ứng dụng công nghệ sinh học trong công tác giống:

- Cấy chuyển phôi

- Thụ tinh nhân tạo bằng tinh trùng bảo quản trong môi trường pha chế.

- Công nghệ gen.

- Từ 1 con bò mẹ tạo được 10 - 500 con/ năm

- Phát hiện sớm giới tính của phôi chủ động điều chỉnh đực cái theo mục đích sản xuất.

Hoạt động của giáo viên

Hoạt động của học sinh

Nội dung

B1:GV yêu cầu: chia lớp làm 4 nhóm

+ Nhóm 1 và 2: hoàn thành nội dung 1: thành tựu chọn giống cây trồng.

+ Nhóm 3 và 4: hoàn thành nội dung 2: thành tựu chọn giống vật nuôi

B2: GV chữa bài bằng cách: gọi đại diện các nhóm lên ghi nội dung vào bảng đã kẽ sẵn

B3: GV đánh giá hoạt động của các nhóm và yêu cầu học sinh tổng hợp kiến thức.

- Các nhóm đã chuẩn bị trước nội dung ở nhà và trao đổi trong nhóm

- Hoàn thành nội dung Giáo viên yêu cầu

- Các nhóm ghi nội dung vào bảng

- Các nhóm khác nhận xét và bổ sung.

* Kết luận :

Nội dung trong bảng “Thành tựu chọn giống ở Việt Nam”

Nộidung

Thành tựu

Phương pháp

Ví dụ

Chọn giống cây trồng

1. Gây đột biến nhân tạo.

a) Gây đột biến nhân tạo rồi chọn cá thể tạo giống mới.

b) Phối hợp giữa lai hữu tính và xử lí đột biến.

c) Chọn giống bằng chọn dòng tế bào xôma có biến dị hoặc đột biến xôma.

- Ở lúa: tạo giống lúa tẻ có mùi thơm như gạo tám thơm.

- Đậu tương: sinh trưởng ngắn, chịu rét, hạt to, vàng.

- Giống lúa DT10 x giống lúa ĐB A20  DT16

- Giống táo đào vàng: do xử lí đột biến đỉnh sinh trưởng cây non của giống táo Gia Lộc

2. Lai hữu tính để tạo biến dị tổ hợp hoặc chọn lọc cá thể từ các giống hiện có

Tạo biến dị tổ hợp

Chọn lọc cá thể

- Giống lúa DT10 (năng suất cao) x giống lúa OM80  giống lúa DT17

- Từ giống cà chua Đài Loan  chọn giống cà chua P375

3. Tạo ưu thế lai (ở F₁)

- Giống ngô lai đơn ngắn ngày LVN20 thích hợp với vụ đông xuân trên đất lầy lụt

- Giống ngô lai LVN10 (thuộc nhóm dài ngày) thời gian sinh trưởng 125 ngày, chịu hạn, kháng sâu.

4. Tạo giống đa bội thể

- Giống Dâu Bắc Ninh thể tứ bội x giống lưỡng bội  giống dâu số 12 có lá dày, màu xanh đậm, năng suất cao.

Chọn giống vật nuôi

1. Tạo giống mới

- Giống lợn Đại Bạch x giống lợn ỉ 81  ĐBỉ-81

- Giống lợn đực bơcsai x giống lợn ỉ 81  BSỉ-81

 hai giống ĐBỉ-81 và BSỉ-81

lưng thẳng, bụng gọn, thịt nạc nhiều.

2. Cải tạo giống địa phương: dùng con cái tốt nhất của giống địa phương lai với con đực tốt nhất của giống nhập ngoại.

- Giống trâu Mura x trâu nội  giống trâu mới lấy sữa.

- Giống bò vàng Việt Nam x bò sữa Hà Lan  giống bò sữa.

3. Tạo giống ưu thế lai.

- Giống vịt bầu Bắc Kinh x vịt cỏ  giống vịt lớn nhanh, đẻ trứng nhiều, to.

- Giống cá chép Việt Nam x cá chép Hunggari

- Giống gà ri Việt Nam x gà tam hoàng.

4. Nuôi thích nghi các giống nhập nội

- Giống cá chim trắng, gà tam hoàng, bò sữa  nuôi thích nghi với khí hậu và chăm sóc ở Việt Nam cho năng suất thịt, trứng, sữa cao.

5. Ứng dụng công nghệ sinh học trong công tác giống.

- Cấy chuyển phôi.

- Thụ tinh nhân tạo bằng tinh trùng bảo quản trong môi trường pha chế.

- Công nghệ gen.

- Từ 1 con bò mẹ tạo được 10 đến 500 con/năm.

- Phát hiện sớm giới tính của phôi chủ động điều chỉnh đực cái theo mục đích sản xuất.