1. Tìm hiểu chung
a. Xuất xứ
- Bài Xin lập khoa luật trích từ bản điều trần số 27: Tế cấp bát điều, bàn về sự cần thiết của luật pháp đối với xã hội nhằm mục đích thuyết phục triều đình cho mở khoa Luật.
b. Bố cục ( 3 phần)
- Phần 1 (từ đầu … quốc dân giết): Nêu trách nhiệm, vị trí của luật pháp đối với xã hội
- Phần 2 (tiếp … chất phác): Mối quan hệ của luật pháp với Nho giáo
- Phần 3 (còn lại): Mối quan hệ luật pháp với đạo đức
2. Giá trị nội dung và nghệ thuật
a. Giá trị nội dung
- Với cái nhìn tiến bộ và đầy tinh thần trách nhiệm, Nguyễn Trường Tộ đã chỉ rõ vai trò của luật pháp đối với sự ổn định của xã hội.
- Tư tuởng ấy của ông dù được nói đến cách đây hàng trăm năm nhưng đến nay vẫn còn nguyên giá trị.
b. Giá trị nghệ thuật
- Lập luận chặt chẽ, dẫn chứng xác thực, lời lẽ mềm dẻo, có sức thuyết phục.
