I. Mục đích, yêu cầu của thao tác lập luận bình luận
1. Khái niệm
- Bình luận là bàn bạc đánh giá về sự đúng sai, thật giả, lợi hại của các hiện tượng đời sống như ý kiến, chủ kiến, việc làm.
2. Mục đích của bình luận
- Bình luận nhằm đề xuất và thuyết phục người đọc (người nghe) tán đồng với nhận xét, đánh giá, bàn luận của mình về một hiện tượng (vấn đề) trong đời sống hoặc trong văn học
3. Yêu cầu của bình luận
- Trình bày rõ ràng, trung thực vấn đề được bình luận.
- Lập luận để khẳng định nhận xét, đánh giá của mình là đúng đắn.
- Bàn bạc, mở rộng vấn đề một cách sâu sắc và có sức thuyết phục.
II. Cách bình luận
Một bài bình luận thường có các bước sau:
Bước 1: Nêu hiện tượng, vấn đề cần bình luận.
- Nêu rõ được thái độ và sự đánh giá của người bình luận trước vấn đề đưa ra.
- Trình bày rõ ràng, trung thực
Bước 2: Đánh giá hiện tượng, vấn đề cần bình luận
- Đứng hẳn về một phía mình cho là đúng để bác bỏ cái sai.
- Kết hợp phần đúng của mỗi phía và loại bỏ phần sai để tìm ra tiếng nói chung trong sự đánh giá.
- Đưa ra cách đánh giá của riêng mình.
Bước 3: Bàn về hiện tượng, vấn đề cần bình luận.
- Bàn về thái độ, hành động, cách giải quyết trước vấn đề đang được xem xét.
- Bàn về những điều rút ra khi liên hệ với thời đại, hoàn cảnh, lứa tuổi …
- Bàn về những vấn đề sâu xa hơn mà vấn đề được bình luận gợi ra.