Câu 1 (trang 104 SGK Ngữ văn 11, tập 2)
- Cái khó trong việc tìm ra tinh thần thơ mới là ranh giới giữa thơ cũ và thơ mới không phải rạch ròi dễ nhận ra.
- Tác giả đề nghị phương pháp nhận diện thơ mới: Phương pháp so sánh đối chiếu
+ So sánh bài hay với bày hay.
+ So sánh giữa thơ cũ và thơ mới.
+ So sánh trên nguyên tắc đại thể.
Câu 2 (trang 104 SGK Ngữ văn 11, tập 2)
Điều cốt lõi mà nhà thơ đưa đến cho thi đàn Việt Nam lúc giờ “chữ tôi” với một quan niệm trước đó chưa từng có:
+ Quan niệm cá nhân (sự tự ý thức về bản thân, khát vọng được thành thực)
+ Đồng thời “chữ tôi” cũng nói lên bi kịch ngấm ngầm trong hồn người thanh niên lúc bấy giờ
Câu 3 (trang 104 SGK Ngữ văn 11, tập 2)
Chữ “tôi, với cái nghĩa của nó” lại “đáng thương” và... “tội nghiệp”:
- Đó là bi kịch của cái tôi nhỏ bé tội nghiệp, “mất hết cốt cách hiên ngang ngày trước”.
- Bi kịch của cái tôi: mất bề rộng (không tìm được tiếng nói chung với cuộc đời), chỉ còn bề sâu (trốn chạy vào ý thức cá nhân).
- Bi kịch của “cái tôi” bàng hoàng và thiếu một lòng tin đầy đủ, không còn có thể nương tựa vào một cái gì bất di bất dịch như cái ta thuở trước.
=> Những bi kịch có tính chất xã hội: Thơ mới nói lên cái bi kịch đang diễn ngấm ngầm phản chiếu tâm lí một thế hệ, những thất vọng, hi vọng của cả thế hệ.
Câu 4 (trang 104 SGK Ngữ văn 11, tập 2)
Các nhà thơ bấy giờ giải tỏa bi kịch đời mình bằng cách:
- Gửi bi kịch ấy vào trong tiếng Việt
- Dồn tình yêu quê hương trong tình yêu tiếng Việt, lấy tinh thần nòi giống, tìm dĩ vãng chỗ dựa tinh thần
- Giọng điệu thiết tha, hi vọng thoát khỏi bi kịch của thu sĩ lãng mạn
Câu 5 (trang 104 SGK Ngữ văn 11, tập 2)
Một thời đại trong thi ca là một tiểu luận phức tạp, phong phú nhưng người đọc vẫn thấy dễ hiểu và hấp dẫn bởi:
- Cách đặt vấn đề và giải quyết vấ đề một cách thuyết phục, khoa học.
- Những lập luận của bài viết luôn có sức thuyết phục cao vì nó gắn chặt chẽ với những nhận định, những luận điểm có tính khái quát với những ví dụ có tính minh chứng cụ thể, đa dạng, giàu sức thuyết phục.
- Bài viết có tầm nhìn bao quát về “cái tôi”, “cái ta”, có sự so sánh giữa các câu thơ và nhà thơ cũ, mới trong diễn biến lịch sử chứ không nhìn nhận vấn đề một cách đơn giản một chiều.
