1. Tìm hiểu chung
a. Tác phẩm “Thi nhân Việt Nam”
- Là bản tổng kết sự kiện văn học lớn: phong trào thơ mới - "cuộc cách mạng trong thi ca” Việt Nam đầu thế kỉ XX.
- Thi nhân Việt Nam : Gồm 3 phần :
+ Phần 1 : Cung chiêu anh hồn Tản Đà và Tiểu luận một thời đại trong thi ca (Nguồn gốc quá trình phát triển của thơ mới; sự phân hóa của thơ mới; định nghĩa thơ mới và sự phân biệt thơ mới với thơ cũ).
+ Phần 2 : 169 bài thơ của 46 nhà thơ (1932 – 1941)
+ Phần 3 : Nhỏ to – lời tác giả.
=> Cuốn tiểu luận có giá trị lớn trong việc tổng kết một chặng đường thơ và nêu lên được đặc trưng cơ bản của thơ mới.
b. Tiểu luận Một thời đại trong thi ca
* Xuất xứ - Hoàn cảnh ra đời
- Đoạn trích thuộc phần đầu của quyển “Thi Nhân Việt Nam”, là phần cuối của tiểu luận “Một thời đại trong thi ca”
- Giá trị văn bản: tổng kết một cách sâu sắc toàn diện của phong trào thơ Mới.
* Bố cục: 3 phần:
- Phần 1 (Từ đầu ... "phải nhìn vào đại thể"): Nguyên tắc để xác định tinh thần thơ mới.
- Phần 2 (Tiếp theo ... "rẻ rúng đến thế"): Tinh thần thơ mới: chữ tôi
- Phần 3: Còn lại: Sự vận động của thơ mới xung quanh cái tôi và bi kịch của nó.
2. Giá trị nội dung và giá trị nghệ thuật
a. Giá trị nội dung
- Một thời đại trong thi ca nêu rõ nội dung cốt yếu của “tinh thần thơ mới”: Lần đầu tiên “chữ tôi, với cái nghĩa tuyệt đối của nó”, xuất hiện trong thơ ca đồng thời cũng nói lên “cái bi kịch ngấm ngầm trong tâm hồn người thanh niên lúc bấy giờ”.
b. Giá trị nghệ thuật
- Kết hợp một cách hài hòa giữa tính khoa học và tính văn chương nghệ thuật.
- Luận điểm khoa học, chính xác, mới mẻ; kết cấu và triển khai hệ thống luận điểm cũng như nghệ thuật lập luận rất chặt chẽ, logic.
- Các biện pháp nghệ thuật được sử dụng một cách khéo léo, tài tình có khả năng khơi gợi và tạo sức cuốn hút lớn....
