1. Tìm hiểu chung
a. Xuất xứ
- Bài thơ được sáng tác năm 760. Khi được bạn bè và người thân giúp đỡ, Đỗ Phủ dựng được một nhà tranh bên cạnh khe Cán Hoa ở phía tây Thành Đô. Đỗ Phủ vừa ở nhà mới được mấy tháng thì căn nhà đã bị gió phá nát.
b. Bố cục: 4 đoạn:
+ Đoạn 1 (khổ thơ 1): Cảnh nhà bị gió thu phá.
+ Đoạn 2 (khổ thơ 2): Cảnh lũ trẻ cướp mất tranh.
+ Đoạn 3 (khổ thơ 3): Nỗi khổ của gia đình trong đêm.
+ Đoạn 4 (khổ thơ cuối): Tình cảm, ước vọng cao cả của nhà thơ.
2. Giá trị nội dung và nghệ thuật
a. Giá trị nội dung
Bài thơ thể hiện nỗi khổ của nhà thơ khi căn nhà bị gió thu phá. Vượt lên trên bất hạnh cá nhân, Đỗ Phủ bộc lộ khát vọng cao cả, tấm lòng vị tha vì muôn người, thấm thía sâu sắc nỗi thống khổ của người nghèo và mơ ước về ngôi nhà rộng vững chắc che chở cho ngàn vạn người nghèo trong thiên hạ.
b. Giá trị nghệ thuật
- Thể thơ cổ thể.
- Sự sắp xếp các chi tiết theo trình tự hợp lí.
- Kết hợp nhuần nhuyễn giữa tự sự, miêu tả và biểu cảm.