Đề 1: Hãy chứng minh tính đúng đắn của câu tục ngữ: Có công mài sắt, có ngày nên kim.
1. Tìm hiểu đề và tìm ý:
a) Xác định yêu cầu chung: đề nêu ra một tư tưởng thể hiện bằng một câu tục ngữ và yêu cầu chứng minh tính đúng đắn của tư tưởng đó.
b) Câu tục ngữ khẳng định điều gì?
Câu tục ngữ khẳng định, muốn có thành công, một làm được việc lớn thì ta phải chăm chỉ, làm từng chút một, không vội vàng. Chỉ có như vậy mới dẫn đến thành công.
c) Lập luận:
- Xét về lí lẽ: làm việc gì cũng cần phải kiên trì, chịu khó mới thành công được.
- Xét về thực tế: có rất nhiều tấm gương nhờ chăm chỉ, không chịu từ bỏ mà thành công.
2. Lập dàn bài:
* Mở bài: Nêu vai trò quan trọng của ý chí và nghị lực trong cuộc sống.
* Thân bài:
- Giải thích nghĩa của câu tục ngữ: có chí phấn đấu chăm chỉ rèn luyện ắt có ngày thành công
- Chứng minh cụ thể:
+ Về lí lẽ: mọi việc đều cần sự cố gắng phấn đấu, nỗ lực không ngừng của bản thân mới đem lại hiệu quả. Lười nhác chỉ chuốc lấy thất bại
+ Dẫn chứng (những tấm gương vượt khó trong cuộc sống)
- Bài học rút ra cho bản thân.
* Kết bài: Khái quát, khẳng định lại vấn đề.
3. Viết bài:
- Mở bài cần lập luận.
- Dùng các từ liên kết.
- Nêu lí lẽ rồi phân tích.
- Sắp xếp theo trình tự hợp lí.
4. Đọc và sửa chữa.
Đề 2: Chứng minh tính chân lí trong bài thơ:
“Không có việc gì khó
Chỉ sợ lòng không bền
Đào núi và lấp biển
Quyết chí ắt làm nên”.
(Hồ Chí Minh).
Các bước làm tường tự đề 1:
Lập dàn bài:
* Mở bài: Giới thiệu vấn đề.
* Thân bài:
- Giải thích nội dung bài thơ: có ý chí nhất định sẽ thành công.
- Chứng minh chân lí:
+ Không có việc gì làm khó được ta khi ta đã có quyết tâm.
+ Ý chí là nguồn sức mạnh dồi dào to lớn đưa ta đi tới thành công.
+ Không có chí khí ta chẳng thể nào đạt được mục tiêu mình muốn.
+ Dẫn chứng trong cuộc sống.
- Bài học rút ra.
* Kết bài: Khái quát, khẳng định vấn đề.
=> So sánh với đề văn mẫu:
- Giống nhau: cả hai bài đều có ý khuyên răn con người phải bền lòng, vững lòng, không đươc nản chí khi gặp khó khăn và thử thách.
- Khác nhau:
+ “Có công mài sắt, có ngày nên kim”: thiên nói về sự cần mẫn, chăm chỉ, kiên trì của con người trong công việc.
+ “Có chí thì nên”: thiên nói về sự quyết tâm, ý chí của con người.
